Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 4. lib.: bar-berpuru
barakuilutxo, barakuilotxo (-ullo- Lar). "Caracolillo, caracolito" Lar.
barakuntza (Lar, Hb ap. Lh). "Desistimiento" Lar.
barakurkuilo. v. barekurkuilo.
barakurrilo. "(V-arr, G-azp-to), caracol" A s.v. barakuillo. v. barekurkuilo.
baralda. "(Sal), pretil de puentes (de baranda)" A. "Brocal (AN)" A Apend. "Llaman así a los palos o tablas
horizontales que componen la queleta o puerta rústica (Salazar)" VocNav.
baraldi (BNc, R, Sc ap. A; Dv). Descanso, tiempo de reposo. "Station, temps d'arrêt" Dv. "Rato de sosiego,
después de una fatiga" A. Denbora hartan guzian utzi zuen [Jainkoak] debrua haren ziraikitzera hurren
baraldirik batere gabe. Birjin 304. Tenoretsu hetan [...] herrixka bat, den aphurrena, agertzen balinbada,
galdegiten da, eta bethi den errexkiena ardiesten, baraldiaren egiteko baimena. Prop 1902, 126.
baraldi. v. barealdi.
baraleku. "Bara-lekhu, lieu de station ou de halte" Dv.
baralka. "Confusión. [...] Si es con bulla, iskanbilla, baralka" Añ. Tal vez error de lectura por baralla (v. 1
baraila).
baramendu. 1. Reposo. Eta egiazki dugu sinhesten ezen baldin fundament hunetarik den gutiena ere aldara
bagintez, berzetan reposik ezin eridenez, ginandela baramendurik batre gabe gure bihotzetan hara huna
erabiliak. Lç Ins G 4r.
2. "(L), tropiezo, estorbo" A.
baramin. v. baremin.
1 baran (-rh- Dv, H, Foix ap. Lh, A). Extraño, raro. "Ce mot se trouve dans le sens de 'rare, étrange', dans
ArmUs1896, 119 [pero no lo encontramos en dicha pág.]" Lh. Higu dudanaz gaitz diostana sinets ziroiat,
nahiz barhana. "Quoi qu'il soit étrange, & éloigné d'apparence". O Pr 233. En opinión de Azkue "parece errata
por bakhan"; sin embargo la corrección resulta muy arriesgada pues Oihenart emplea siempre en sus proverbios
y poesías bekhan y no bakhan.
2 baran. "(Hb), espèce de gros serpolet" Lh.
baranda (V, G, AN, S, R ap. A; Lar, Añ, Hb ap. Lh, H). 1. Balcón. "Baranda, es voz vascongada, y con ella en
muchos lugares llaman al balcón generalmente; en otros al balcón de madera que cae detrás de las casas" Lar.
"Balcón" Lar y Añ. "Galerie extérieure avec balustre de bois ou de fer; balcon" H. Plaza zarreko baranda
banatara igorik kantatu zuten arratsalde guzian bi bitara. Izt D 172. Etxeak atari aldera baranda bat zuen, eta
Jesusi barrunen galde andirik egin gabe, barandara irtenda, Pilatok salatzalleai itzegin zien. Lard 450. Geratu
da otz otzik beingo beingo baten; / Santa [bere andrea] asi danean barandatik deika, / Lau gizon joan gara arin
bai, arinka. AB AmaE 323.
(Lar, Hb ap. Lh), beranda. "Corredor, galería" Lar. Garrak Eliz-atarira sartuta, eliz-inguruko baranda edo
galeriai irazeki zitzaien. Lard 545. Bere gelatik itxura ederreko ontzi bat artu ondoren iragotzen du baranda
luze luze bat, jetxitzen ditu marmolarrizko mallak, irtetzen da kanpora. "Un corredor". Otag EE 1882c, 509.
Berinazko beranda bat agertzen ere daukulakotz bidearen gainerat [komentuak]. JE Ber 55.
(Hb ap. Lh, A). "Pórtico (HeH)" A. Eta bada Ierusalemen ikhuz toki bat, ardien ikhuz tokia deitzen dena,
dituela bortz baranda ingurunean. "Quinque porticus habens". HeH Io 5, 2 (Lç galeria, He aldamio, TB arkha
azpi, LE leorpe, Dv, Leon lorio, Ol, Ker, IBk, IBe aterpe). Bearreko bati deitu eta limosna hura emateko ustean
baranda batera joan zan. Arr May 135.
2. (V, G, AN, S, R; H), faranda (B, L-ain). Ref.: A (baranda, faranda); AEF 1925, 95; Etxba Eib; Asp Leiz;
Izeta BHizt2 (faranda). Barandilla. "Balustre, garde-fou" H. "Balaustarda" A. "Faranda (B, L-ain), barandilla de
balcón o escalera" Ib. "Barandak, el barandado" (G-to) AEF 1925, 95. "Pasamanos. Eskallea baranda,
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
4