Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 4. lib.: bar-berpuru
beranduan / oi da akordatu. EusJok II 97. Zeñegandik [Elexa Santa Erromakotik] artu biar daudien beste elexa
guztiyak fedeko erakatsi eta dotriñia. Ur BulaAl 7. Zure sinhestea, amodioz ez balinbada, beharko duzu bortxaz
agertu. Laph 95. Harroka baten gainerat aurthiki behar zutela abiatu ziren. Ib. 60. Orai artean jasan dituzunak
deusere ez dire jasan behar zinuzkenen aldean. Ib. 16. Noizbait hatik medikuetarat behar ukhan zuen, eta
medikuek herriko airea manatu zioten. Ib. 140. Egin bear deguna egingo degu eta hitz gutxi. Arr GB 35. Gure
arraza onela aitu bear izatea, ondo ala-bearreko patu gaiztoa degu. Ib. 128. Aur ark besterik ez bezelakoren bat
bear zuela irten. Ib. 6. Ordu askotan zeregiñik gabe egon bear izaten zuen. Ib. 49. Eta orduan bear dia
resuzitatu il guziek? CatSal 29 (CatR biar deia biztu, CatAe 28 beaute resuzitatu). Noiz bear xu usatu señale
kontaz? Ib. 17 (CatR biar tzu usatu, CatAe 16 usatu beauzu). Arimaren enemiguak zoinen ganik ¸)esi biar
baidigu. CatR 63. Akostunbratu biar zra zeinatra eta santiguatra. Ib. 3 (CatSal bear xu, CatAe 2 beauzu). Bear
du iduki bere bekatues dolore egiasko bat. CatAe 56. Xakitea zer bear duen xinetsi, zer orazio bear duen ein, zer
bear duen obratu eta zer bear duen rezibitu. Ib. 18. Eta bat erortzen den aldioro bekatu mortalean, bear da
bereala kobesatu barka dakion? Ib. 56 (CatSal 57 bear daia, CatR 57 biar deia, CatLlo 68 biar dau batek bertati
konfesau parkatu dakiyontzat?). Aurthen jin behar dük eneki Phetiriñala; / han nik emanen dereiat arth' eta
zahiz asia. ChantP 204. Han edireiten eztenak, Krismo Saintiaren errezebitzera eztü behar agertü. CatS 115.
Nuiz lotsa izan behar gira kontrizione hun bat eztügüla ükhen? Ib. 85. Zuin dira zirkunstanzia deklaratü behar
direnak? Ib. 87. Zunbat aldiz bekhatü egin dügün, phentsamentüz, hitzez, obraz eta egin behar denaren ez
eginez. Ib. 82. Bena behar da obra hunik baizik ez egin. Ib. 39. Nula behar da Jinkua adoratü? Ib. 39. Ori gabe
itxasoratu bear zuen ontziko Kapitanak etzuen iñola ere berekin eraman nai. Aran SIgn 32. Euskaldunok gerok
gerade ordea geiena euskararen alde eta onerako egin bear gendukeanak. Ib. 205. Izan bear geradela, salbatu
gaitezen, kementsuak. Ib. 47. Ezin bialdurikan / oriek emendik / ibilli bear degula / deizkiot oraindik. Xe 225.
Orregatik bada ekandu bear zara ala zeñatzera. Legaz 1. Bekatu mortalean [...] eroria dagonak, nola prestatu
bear du komekatzeko? Ib. 44. Ill biar bada bere danok ill gaitezen. AB AmaE 99. Negar egin bear ta asko
gabiltz dantzan. Ib. 222. Pago zugatz arro baten gorde bear izan naz. Ib. 365. Zeñek esan biar zian neri ontan
arkitu bear nintzala! Sor AuOst 79. Edozein birtutetan beti biar da ibilli aurreraka, ta ez beñere gelditu. Bv AsL
193. Emendik aurrera zure ezpatak gurutzia biar du izan. Ib. 71. Txar ta on guztitatik artu bear datozen bezela.
Sor Bar 100. Eudiya bada, legortia biar dala; eguzkiya ateratzen bada, bazter guziyak erre biar ditubela. Ib. 22.
Ah! zer irriak egin behar ditugun! Elzb PAd 81. Nere ile bakhar, luxe eta xuriek gorritu behar badute ere nere
hitzari ohore eginen diat. Ib. 19. Baldiñ pekatari guziak kondenatu bear badira, nor joango da zerura? Arr May
56. Purgatorioko suan pagatu bearko dezun ezer eztaukazu? Ib. 96. Oraindaño kastigatu ezpazaitu, ori
Mariaren bitartekotzagatik izan dala uste bear dezu. Ib. 40. Larrua saldu gabe / hil behar dik hartzak. Zby RIEV
1908, 764. Eta egon bear geuke / eskerrak emoten / itxi barik egun bat / aaztu ta igaroten. Azc PB 35. Laster
eldu bear iat / igitaidun zarra. Ib. 343. Bidean zelarik beraz, eta joan behar zuen tokitik oraino hainitz urrun
[...]. Jnn SBi 62. Ezarri zion galdu behar zuen beso hura egundaino minik izatu ezpalu bezala. Ib. 108. Erranen
othe zarotedaten holakorik, ezpalitzait gerthatu behar zer-edo-zer? Ib. 112. Hain laster galtzekotz, zergatik
behar zintudan ezagutu? Ib. 119. Bainan gure egintzetarik ere behar gaituztela ezagutu Jainkoaren zerbitzariak
garela. Ib. 135. Ekhiak azken aldikotz zuen argitu behar Luis hamaseigarrenaren erregetasuna! Elsb Fram 100.
Orretxek galdu bear au i! Orretxegatikan ustelduko aiz i kartzelan batean! Apaol 47. Berriro ere aizkorari eldu
bear izan zioat biziko banaiz. Ib. 102. Orain egin bear duk igarotakoak aztu eta len bait lasterren sendatzera. Ib.
76. Orixe da etxe onetako Judas. Orretxek kendu bear digu danori biziya. Ib. 25. Behar izan zen eraiki jenten
atherbe. Ip Hil 194. Behar ükhen zien hiritik kanpo joan. Ib. 90. Beorri bezelako bati tira ezkero, uts egiñatik
nun ero an jo biar. Alz STFer 134. Hau egin behar, hura egin gabe ezin utz. HU Zez 12. Erran behar dautzuet
zer ikusirik nagon atzo arratsalde apalean. Ib. 202. Gu baino gehiago dire Ezpeletarrak. Nork behar zuen erran!
Ib. 131. Eta heien errokeriak bertzek behar jasan! Ib. 107. Neroni ahalgetzen naiz, erran behar izaiteaz
baditezkela eta badirela Eskualdun giristinoak beren buruen nausi ez direnak. Ib. 13. Auzi bat behar dugu ikusi,
itxura guzien arabera, egundaino izan ez den bezalakoa. Ib. 47. Zer behar da bilakatu Frantzia, holako alimalen
aztaparretan? Ib. 182. Berenak entzun behar ahal baitzituzten zenbeitek! HU Aurp 138. Jasan gaitzago izan bide
da harentzat lana eskutik utzi behar ukaitea. Ib. 123. Ez ginuen usteko bertze orduz [...] guhaurek laudatu behar
izanen ginuela. Ib. 152. Gaizki hartuak izan behar bagine ere gogoan duguna erranen dugu. Ib. 126. Untzia
kostara doha / bazterka dabilala. / Ai! hara non den borthizki / uhinekin guduan, / galdu behar du tristeki /
portuaren onduan! Arb Igand 158. Bertze ordu batez balia zaite zure lagunari erran behar direnen erraiteko. Ib.
132. Orain dakigun guztia lenago ez iakin bear! Ag AL 140. Arañegun esan baleuste niri prankotar bategaz
ezkondu bearko nebala, zurturik geldituko nintzan. Ib. 71. Baina zergaitik bildurtu bear eban berak orduan,
egundo bildurtu etzan gizona izanda? Ib. 163. Ito egin bear al iok ba ardaotan? Ib. 56. Gauza guztien barriak
artu artean eztot gelditu bear. Ib. 25. Altza bear gara danok, agiñak erakutsi bear deutsaguz arrotzari. Ib. 125. -
-Ondo al dira guztiyak? --Jeikitzen gerata ondo esan bearko. Moc Damu 11. Juan bear dubenak, egotea kalte
izaten du. Ib. 5. Guri izan bear jakuz ezarriak. Itz Azald 33. Eskari beroakaz zuzendu bear gara geure
Jaungoikoagana. Ib. 172. [Aozko autormenak] izan bear dau osoak, egiazkoak, norberarenak, umilak eta
damutsuak. Ib. 143. Garaitza egoteko, egon bear dabe burrukak, gudak eta esetsiak. Ib. 187.
(s. XX). Non egin behar da komunione hori? CatJauf 87. Nolakoa behar du izan kontrizione onak? Ib. 122.
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
398