15.05.2013 Views

Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Orotariko Euskal Hiztegia 4. lib.: bar-berpuru<br />

etzelako ustean joan ziran Bazko goizez Jesusen gorputza aromaz maneatzera. Mb IArg I 294. Bazkoen urrengo<br />

igandeko irakur-aldia. Ib. 299. Bazkotik bostgarren igandeko irakur-aldia. Ib. 331. --Nos biztu edo erresuzitadu<br />

zan? --Pazko goxean. Oe 28. Yuduen bazkoak hurbilduak ziren. Lg II 207. Bazko denboran Yerusalemerat gan<br />

zirenean. Mih 114. --Zoin denboraz gira hertsikienik obligatiak komüniatzera? --Bazkuetan, eta hilzeko<br />

lanjerian girenian. CatLan 137. Arrazoinaren adineraz geroz bazko astean bere herrian komuniatu gabe egoten<br />

direnek. Brtc 67. Eta barau-egun oek dira Bazko aurreko Garaizumaren berrogei egunak. Ub 186. Pazko<br />

bespera zan. Ib. 87. Ijit-artetik irtetean egin zuen lenbiziko Pazkoatik berroge-ta-amargarren egunean. Ib. 26.<br />

(s. XIX) Agertu ziren figurak: / Hetarik ziren Isaak, / Bildots pazkoz jaten zena, / Eta zeruko mana. Monho<br />

138. Pazkoa kunplitzeko denporan ala konfesatu ta komulgatu danak, ez du bete edo kunplitu Pazkoako<br />

obligazioa. Mg CC 116. Eta zer esan, gura legez urtian bizi, ta pazkuaz baño konfesetan ez dirianen ganian?<br />

Mg CO 79. Atxinako Bildots Pazkoetakoa (oraingo Sakramentuaren irudinza) jan oi zan letxuga edo urraza<br />

garratz-minakaz nasturik. Añ LoraS 58. Ez da asko nola nai Pazkoetan komunioko Sakramentua artzea. AA I<br />

480. Orregatik ez oi dira ekusi Pazkoako denboraren bukaeraraño, edo denbora au igaro artean. Ib. 480.<br />

Pazkoaren izenez aditzen dira oraiñ erramutik urrengo amabost egunak, erramu eguna ere amabost egun oetan<br />

sartzen dala. Ib. 477s. Urte au aituten da Paskua batetik bestera. Astar II 218. Eta nor daude obligatuak<br />

Bazkotan komekatzera? CatB 50. Phazko denboran. JesBih 488. Bazkorik Pentakoste ondoko Igantiala artino.<br />

UskLiB 214. Erran daiteke ilhabethe hau guzia dela Jesusen bizte loriosak, bazkoetan, bihotz guzietan ezartzen<br />

duen loria eta alegeratasun inozentaren kontinazionea. MarIl 4s. Urte guztietako Pazkuaetan Erri bereko jende<br />

beartuaren artean partitzeko eun dukat. Izt C 452. Geijen geijenez, daukazuz gogo ta asmuak konfesetako<br />

Paskuetan, edo jai andiren baten. Ur MarIl 81. Eta Pazko onek zazpi egunean iraun zuen. Lard 110. Pazkoako<br />

egun oietan. Ib. 375. Yainkoak bere populuari egin ungi horren orroitzapena zen Bazko. Hb Egia 5. Non naitzu<br />

disponi dazaiguzun bazkuako aigaria? Hual Mt 26, 17 (Samper bazkoako abaria). Ore Kreazalia errezebi ezak,<br />

berantena Baskoz ümilki. CatS 7. Garizuma len irago biar du / etortzekotan Pazkuak. Xe 191. Maiatzak ekarri<br />

zituan Pazko egunak, urtiak dituan alai ta zoragarrienak. Bv AsL 190. Pasko-goixa duiñ alegerea / Da gaur<br />

gurea, / Pare bagea. AB AmaE 372. Pazkoatik Espiritu Santuaren etorreraño. Arr May 175. Herra errabiazko<br />

hori asko eta asko aldiz erakutsi dute Yuduek, partikularzki Phazko irian. Elsb Fram 168. Guk ere badugu,<br />

bederen Bazkoetan, Jainkoaren Bildotxaren jateko manua. Jnn SBi 8. Ezen itsutu zen ordu berean, eta egotu<br />

osoki itsutua Bazko arteraino. Ib. 72. Urthe oroz bazoatzan Maria eta Josef Jerüsalemera Bazkoko besten<br />

egitera. Ip Hil 133. Bazko denbora zen. Arb Igand 89. Paskoetati negura artean / gazteak dagoz zororik. Azc PB<br />

70.<br />

(s. XX) --Zoin egunez phiztu da Jesu-Kristo? --Phazko egunean. CatJauf 61. Gero jinen da Bazko<br />

pharkamentiekin / Gü adixkidetüko salbazaliekin. Xikito 2. Bainan aro txarraren ondotik iguzkia, garizumatik<br />

lekora Pazko. JE Bur 120. Tamalez nik, Pazko izanarren, goizmezatxo batez naikotu bear izan nuen. A Ardi 45.<br />

Pazko goiza zen. StPierre 15. Madalenako horiek garizumen begirale, / Pazko aintzin ditutzu Egurgin errege. Ox<br />

23. Azken aldikotz hamahiruak Pazkotako aphairuan. Ib. 74. Pazko-eguzki ederrarekin / auzo leio denak argi.<br />

Or Eus 185. Pazkoaz nork norekin bazkal / irakur ditu lerroan. Ib. 184. Gaur Pazko dugu, Pazko, diote gorarik.<br />

Iratz 29. Alaba Pazkoz hitz-emana delarik, Omia-saindura gabe ezkondu behar da. Lf Murtuts 53. Hori Phazko,<br />

erran nahi beita pasatzea, deithurik izan zen. Zerb IxtS 35. Orzirale sainduz, kurutzeari itzatua, hil izan da,<br />

Pazkoz hiletarik phiztu. Ib. 114. Juduen Phazkoa hurbildua baitzen. Leon Io 2, 13. Badakizute etzidamu Pazko<br />

dala. Or MB 318. Pazkurik zoriontsuenak opa dizkitzut. Mde HaurB 21. 1916-ko Bazko astean Dublinen, bere<br />

lagunekin, Irlandar Herkala irazan nahi izan zuen sorterrizale gaztea. Mde Pr 299. Hemen iragan dut Pazko.<br />

JEtchep 74. 1571go Pazkotan, bertso auek kantatuz, Teresa Ama kordegabetuazi zun mojagaiak egiña nunbait.<br />

Gazt MusIx 162. Paskuak igarota gero. Etxba Ibilt 463. Bat batean, azkenean, han gaindi distiratu behar zuen<br />

Bazko goiz distiranta! Ardoy SFran 257. Bazko guziek il-zar: ireute (iñaute) guziek il-berri: errege Salomonek<br />

(Absalonek) ez du gose, ez egarri (AN-ulz). "Illa zelako berria emateko esana". Inza NaEsZarr 1881. Bazkoz ilzar,<br />

Austerrez il-berri, ire aita ta ama ez dituk gose ez egarri. --Illak ttuk ordu(a)n? --Ik diok ori (AN-5vill). Ib.<br />

1682. Bazkoz illargi-zar, Austez illargi-berri (B). Ib. 2001. Eskualdun zaharrek zioten bezala, "ezta egun oroz<br />

Phazko". Etcheb Obrak 195 (ap. DRA). Dakizuenez, etzi Bazkoa dugu, eta Gizonaren Semea saldua izango da,<br />

gurutziltza dezaten. IBk Mt 26, 2 (IBe Bazko-jaia). Bazko (Jauzi) oparia da, Jaunarentzat. Bibl Ex 12, 27.<br />

Salamancan has eta Gipuzkoako Errenterian buka, Bazko bezperan. MIH 401.<br />

v. tbn. Ber Trat 123v. Arg DevB 242. FPrS 15. CatLuz 20. CatS 52. P(h)azko: Jaur 169. CatLuz 87. Ir YKBiz<br />

435. Basko: Hm 107. Arb Igand 221. Pasko: ArgiDL 147.<br />

(Pl.). Fiestas de Pentecostés. "<strong>Bar</strong>rakak etortzen die Paskuetan" Elexp Berg. Pazkoetan Bergaran. JanEd II<br />

52. Kutxillotxua ekarrikoiat / Pazkuetan Bergarati. And Auspoa 52-53, 192.<br />

(Dv). (Con vbs. como jan, egin, kunplitu, etc., se refiere a la obligación religiosa de Pascua (el cordero pascual<br />

para los judíos, la comunión para los cristianos)). "En terme biblique, on décline au défini. Dizipuluek erran<br />

zioten Jesusi: Non nahi duzu aphain dezazugun Bazkoa jateko? Ubi vis paremus tibi comedere pascha?" Dv. v.<br />

BAZKOAK EGIN, BAZKOKOA EGIN. Non nahi duk aphain diazágun iatera Bazkoa? Lç Mt 26, 17. Hi<br />

baithan eginen diat Bazkoa neure diszipuluekin. Ib. 26, 18. Kolerusak, medisentak, obra hunetan gaiñen<br />

erraiteko edireiten düienak, elizan respetü gabiak, eta bere Baskua egiten eztüyenak. Mercy 25. Pazkoa<br />

Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten<br />

mende.<br />

328

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!