Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 4. lib.: bar-berpuru
Bazkaritera eroan nendun. A BGuzur 126. Biharamunagoan bazkariterat jitea baietz eta baietz hitz-emanik. JE
Bur 129. Jaun erretorarekin eta haren bi misionestekin, goiz guzia elizan iraganik, goseak hamikatuak,
bazkaiterat zoazila. Barb Sup 6. Garden kapitaina, ardüra egiten zian bezala, juan zen Haritxabaletekin
bazkaitera. Const 32. Denak badoatzi ostatuetarat goiz-askariaren hartzera, eta geroago bazkaitera. Zub 78.
Berriz Luzaidera bazkaiterat. Ib. 116. Berotuxeak ere zirelakotz, kolpe bana edan zuten xahatotik, eta bazkaitera
joan. Barb Leg 144. Bazkariterat joanak ditugu gure otoen zaintzale maitagarriñoak. JE Ber 24.
bazkaritordu, bazkaitordu (V-arr). Hora de almorzar. "Bazkaitorduen ingu berba (V-arr)" Gte Erd 141. v.
bazkalordu.
bazkaritxo, bazkaritxu. Dim. de bazkari. v. bazkariño, bazkarizka, bazkarizki, bazkarizko.
Bazkaritxoa amaitu da. Ag G 190. Neure maitiak orduko / Bazkaritxua polito / Gert eukiten yok, zindo, zoli ta /
Garbiya dalako. Enb 151. Ez ete geunkan gero ondo mereziduta alako bazkaritxua? Bilbao IpuiB 108.
bazkarixkot (S ap. Lh). "Diner léger" Lh.
bazkarizka. "(L-ain), comida ligera" A. v. bazkaritxo.
bazkarizki. "(Vc), comida ligera" A. v. bazkaritxo.
bazkarizko (S, R), bazkarixko (BN). Ref.: A; Lh. "(S, R), comida ligera" A. v. bazkaritxo.
bazkarraldo. Convidado a comer. v. bazkaldar. Meza nagusia entzun da laster, inguruetako aide,
adiskide ta bazkarraldoakaz maian jarten diranean. Ag Kr 44s (ib. nota: "Bazkarraldoa, erderaz 'el convidado a
comer'). Bazkarraldoak zituen etxean, da areiri begira astiune azitxoa galdu eban. Ib. 50.
bazkasari. v. BAZKA-SARI.
bazkasotari. "Bodegonero" Lar. En Hb (ap. Lh) aparece bazkarisotari.
bazkasoto. "Bodegón" Lar. En Hb (ap. Lh) aparece bazkarisoto.
bazkategi (Lar, Hb ap. Lh). 1. "Cebadero, lugar en que se da de comer al ganado" Lar.
"Lugar de pasto" A. v. bazkagia, bazkaleku. Zeruko bazkategi onak utzi ta sartu giñan --dio-- bekatu
gaistoen lar-arte ta sasi galgarrian. Mb IArg I 151. Zoruntasun-belardi, / bazkategi gizen, / betiko poz-iturburu
garden. Gazt MusIx 89.
2. "Grenier à fourrage" Dv.
3. bazkatei (B). "Agujero por donde se arroja el heno desde el desván a la cuadra. Bazkateie in berrie dugu"
Izeta BHizt2. v. bazkazulo.
bazkatoki (BN-ciz ap. Gte Erd 10; Urt, Hb ap. Lh). Pastizal, prado. "Bucetum, arthalde bazkatókia,
bazkatókia" Urt III 419. "Artzainak bazkatokiz aldatu ziren (BN-ciz)" Gte Erd 10. Hamar idi gizendu, eta
bertze hogoi idi bazka-tokitakoak. Lg I 328. Laztura batek hartu zituen, eta jadanik aiphu zuten bazka-tokiz
behar zirela aldaratu. Barb Leg 124.
bazkatsu (G ap. A; Dv). "Riche en pâturage, en parlant d'un pays; herbeux" Dv. "Lugar de mucho pasto" A.
1 bazkatu (G, L, AN, B, S; SP, Urt I 483, Ht VocGr 395, 398, Lar, VocS, Añ, Lecl, VocBN, VocCB, Dv, H, A
DBols), baskatu, pazkatu, mazkatu. Ref.: A; Lrq /baska/; Gte Erd 46.
Tr. Pouvreau y Xarlem usan baskatu, TB pazkatu (alternando con bazk-) y Ducq phazkatu; hallamos además
un ej. de mazkatu, de un bersolari de Oiartzun.
1. (Aux. trans.). Alimentar; apacentar. "Paître" SP, Ht VocGr 395, VocS. "Alere, bazkatu, [...] bazka eman" Urt
I 483. "Pâturer" Ht VocGr 398. "Alimentar", "apacentar", "cebar", "criar, nutrir" Lar. "(Dar de) comer, (c.)
janaritu, jaten emon; al ganado (G, AN) bazkatu" Añ. "Paître, repaître" Lecl. "Paître, faire manger, donner à
manger, avoir fait manger" VocBN. "Donner la pâture, et par extension nourrir" Dv. "Nourrir, donner de la
pâture" H. "Pastar, hacer alimentar" A. "Pacer" A DBols. "Bazka [...] 2.º faire paître; [...] 4.º donner la pâture"
Lrq. "Zakurrak ezurrekin bazkatzen ditugu (AN-gip-5vill) [...] egunero bazkatzen dugu zakurra (B)" Gte Erd 46.
v. 1 alatu (2), bazka izan. Tr. En la tradición septentrional es usual desde Leiçarraga; al Sur, en el s. XVIII
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
324