Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 4. lib.: bar-berpuru
begiratuta. Munita 129. Irurak [irudiak] gotiko jatorrak. Gure koplak bezela? Batzuek eta besteak, denak,
elkarrekin sortuak? Lek SClar 116. Hasi zitian kalapitak, artzain eta bakeroen artean, phazka-lekuen gainetik.
Batzuk eta bestek, phazka-leku berak nahiz. Larz Iru 58.
Etim. De bat + suf. -zu. v. FHV 542.
batzunde (Lar, Añ, Dv). "Alianza" Lar y Añ. Erregek eziñ egiñ dezake erbesteko mendedunakin batzunde
ofendigarririk. EConst 58.
batzur. "Juanete" Lar.
batzurdun. "Juanetudo" Lar.
batzuri. v. baratxuri.
bahu (H, sin trad.). Vano, frívolo. v. bano; cf. faun. Han sarzekotz behar zara, / Esku-bihotzez xahu: / Ez
bihurri, ez traidore, / Ez makur edo bahu. Hm 47 (parafraseando "Qui non intendit mentem suam ad vana / Nec
cum dolo iuravit proximo suo" (Ps 23, 4)).
baudrier. "Balteolus, ezpatekhar gerrikoa, baudriera, ezpata zintura" Urt III 253.
baul (V-gip), baulla (AN-ulz). Ref.: Iz Ulz 448; Elexp Berg. Baúl. "Eta klaro diru-ek baullán, ziren pixkek
baullan; baulla bat bazukén da baulla artan [...]" Iz Ulz 448. "Beinke, baulian, oiñ armaixo utsak dare, baiña
len dana baula zan da" Elexp Berg.
baum. Onomat. de ruido de caída. An doa atsoa barriro bere eskobeagaz baña laprast egin eta baum!
gizona ta biak morokiltzara. EgutAr 30-1-1958 (ap. DRA).
bahumeta (S), bahomet (S). Ref.: A (bahumeta); Lrq /bahomét/. "Ciclón, remolino de viento" A. "Tourbillon de
vent" Lrq. "Bahometa, haize eta uri zirimola" Alth in Lander RIEV 1911, 598. "Bahumet, bahometa (S; Foix). 1.º
cyclone, tourbillon de vent; 2.º (S; Alth), tourbillon de pluie ou de vent" Lh. Cf. Palay: "Bahumét, petite fumée,
filet de fumée".
? baun. Igande arratsaldean gazteak jokhatu dira baunean, Genets Angeluar bigarren andanaren kontra eta
galdu. Herr 12-5-6 [sic] (ap. DRA, que traduce "balón"; ¿errata por balun-?).
baunbateko. "Estruendo (G-nav)" A Apend.
baunte. "Baunte, torpe, tosco (V-ger). Zu zara baunte!, qué torpe es usted!" A Apend.
baupres (Lar Dv). "Bauprés de navío" Lar. Jarten zalarikl aiñ urrean, ezik [barku] Holandakoaren
zuaitzearra edo baupresa sartzen zan gurekoaren makilla nagusi eta mesanaren tartean. Izt C 438.
bauptista. v. bautista.
baurre. "(BN, Sal [pero no se encuentra en VocBN], R), mugido de las bestias, ruido intenso del mar, del agua
de una presa, del trueno, del fuego en los incendios, etc. Idi kura baurrez doa (R), aquel buey va mugiendo" A.
bahut (S ap. A; Foix ap. Lh). Embustero; fanfarrón. "Bahüt (Sc), embustero" A. "1.º (S), menteur; 2.º (S;
Foix), bavard" Lh. v. babalaut. Allo, alla, bahüt athia! / Hüillant zitaie ingoiti! 'Tas de bavards'. Xarlem 257.
bautila. "Bautilla (V-ger), pañuelo de lienzo para la cabeza" A.
bautismo (Lcc), bautismu, bauptismo, bauptismu, baptismo, baptismu, baptesmo, baptisma, batismo, batismu.
Bautismo. v. bataio. Tr. Documentado, además de en Leiçarraga y Etcheberri de Ziburu (el primero usa
baptismo y baptesmo, y el segundo baptismu y baptisma) en catecismos meridionales de los siglos XVII y
XVIII, y en autores vizcaínos de principios del XIX; a partir de esta época, su uso es muy escaso. Al Sur, la
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
301