15.05.2013 Views

Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Orotariko Euskal Hiztegia 4. lib.: bar-berpuru<br />

Orduan soldaduak Jesus artuta, Batzarre-gelatik Judeako Buru egiten zuen Poncio Pilatoren etxera eraman<br />

zuten. Lard 449.<br />

Sala donde se hace cualquier tipo de reunión. Gauzaki bat, zenbait aldiz aski urrundik etorria, agertzen da<br />

bat-batean batzarre-gelan. Mediumaren indarrak du ekarri. Mde Pr 336.<br />

- BATZAR-GIZON. Miembro del consejo, de la junta. v. batzarkide. Farisauen artean ba zan Nikodemo<br />

izeneko gizon bat, yudutar Batzarre-gizona. Ir YKBiz 61. Orduan deitu zituen Pilatok Apaiznausiak eta batzarregizonak.<br />

Ib. 489.<br />

- BATZAR GUZTIEKIKO. Junta general. Tolosako Erri leialera biribillatutako Batzar guztiakikoan, Ama<br />

jakinti onek erabaki zeban garbiro, debekatzen zebala Franziatik abelgorria sartzea Gipuzkoa barrurako. 'Junta<br />

General'. Izt C 177. Aurkeztu zion Donostiako Urira baturik arkitzen zan Batzar guztiakikoari. Ib. 468.<br />

- BATZAR-LAGUN. Miembro del consejo, de la junta. v. batzarkide. Batzarre-laguna zan, gizon on ta<br />

zuzena. Ir YKBiz 510.<br />

- BATZAR NAGUSI. Junta (concilio, etc.) general. Tribuetan bukatu ezin zitezkean despita eta auziak, batzar<br />

nagusi onetan erabakitzen ziran. Lard 120. Arimateako gizon on-prestu, eta Sanedrin edo Batzarrenagusikoetatik<br />

bat. Ib. 463. Elizaren lenengo Batzarre-Nagusiaren ondoan. Inza Azalp 86. Erabaki zuan<br />

Laterango Eliz-Batzarre Nagusiak. Inza Azalp 56. Lizarragak, Gerra-Batzarre nagusirako zula ta bereganatu<br />

nai zun apaiza. Or SCruz 90. Ta baturik beinguan [txorijak] batzar nagusira / Erabagiten dabe, dan-danen<br />

eritxiz, / Mozolu orrei lumak kenduteko guztiz. Enb 179. Batzar-nagosiko garatz eta arazo gustijetan sartzeko<br />

zaldunak dauken eskubide berbera. "Senato". Otx 51. Zumarragako euskel-egun gogoangarri artan izan gendun<br />

azkenengo batzar nagusia. Ldi IL 142. Batzarre-Nausiaren zigorrada merezi du. Ir YKBiz 121. Langille-Batz-<br />

Orokarrak (Ugetistak) 1932garren urtean egin eban Madriden bere azkenengo batzar nagusia. Eguzk GizAuz<br />

126s. Nizeako Batzar Nagusian. Ib. 77. Loiolako gazteluan Gipuzkoako guda-gizonak izan zuten batzar nagusi<br />

batera. Etxde AlosT 68. Elade andia barna ibili zan, Peleponesora io ta andik Olinpira ioanda, ango batzarre<br />

nagusiaren aurrean bere "Garbiketak" idaztinoa irakurri arte. Zait Plat 77. Madriden izan zan Berrikuntzako<br />

lenengo Batzar Nagusian. Gazt MusIx 144.<br />

- BATZARRA HARTU. Tener una reunión. [Erriko] zaarrak batzarra artzekoak ziran. Anab Aprika 54.<br />

- BATZARRA ATXIKI. Reunirse, tener una reunión. Eta atxiki zuten batzarra Jesus fiñeziaz hartzeko eta<br />

hillarazteko. He Mt 26, 4 (Dv batzarre egin).<br />

- BATZARRA (BATZAR BAT, etc.) EDUKI. Tener una reunión. Beraz --asi naz ni itaunketan-- euskaldunak<br />

zeregiñ astunen baten gaiñeko batzarra dauke? Ag AL 20. Atx-kastilloko arri ausien azpien eukiten ei-eudiezan<br />

euren batzarrak, eta batu be ainbet eiten ei-zirean bakotxean. Akes Ipiñ 31.<br />

- BATZARRA EGIN (V-arr, G-azp; batzarre H (que cita a EZ)). a) Reunirse, congregarse, tener una reunión.<br />

"Batzarra egin dugu (V-arr, G-azp)" Gte Erd 23. Batzarre egiterakoan. EZ Man II 107. Egin zuten bein<br />

Erbiak beren artean batzar edo bilkuia. VMg 30. Erbi batzuk baten / eginik batzarra. Zav Fab RIEV 1907, 529.<br />

Egiten dute junta / edo batzarrea. It Fab 96. Batzarra egin zuten, il bear zala erabakitzeko. Lard 413. Kaifas<br />

Apaiz-Nagusairen etxean batzarrea egin zuten. Ib. 436. Eta batzarre egin zuten Jesusen atzemateko marruz eta<br />

haren hilarazteko. Dv Mt 26, 4 (Lç konseillu eduki, He batzarra atxiki, HeH biltzar egin, SalabBN konseillu<br />

atxiki). Danen artean batzarra egiñ bear zala esateuen, dirua zelan batu ta zer jaialdi egin ondo erabagiteko.<br />

Ag Kr 200s. Lengo egunian bildu ziran Txingor, Tximista [...], Esteluze ta Belarriepel, ta berebiziko batzarra<br />

egin zuten. Urruz Zer 129. Bi Bertsolari egiñ / dutenak batzarra, / dira andre gazte bat / eta neska zarra. Ib. 108.<br />

Aldi luzia eztala, batzar andija egin gendun emen, au, ori ta bestia eskatzeko. Altuna 83. Bizkaiako Diputazioak<br />

batzarrea egingo du Gernikako aritzaren-pean eta Fueroak agindu bezela, erabakiko du, gerrako gastuak nola<br />

zuritu. Or SCruz 34. Bi milla andrazko baño geiago ba-egozan batuta batzar egitten. Otx 24. Gaur illabete,<br />

Buru-Batzar iraste ta Bazkintza-aldatze oietarako, Donostian batzar bat egin gendun. Ldi IL 143. Illero-illero<br />

egiten eben batzarren bat nire ipuiñeko zangurruek. Bilbao IpuiB 59. Ipiñeburutarrak be batzar andi bat egin<br />

euden Santiagoko elexpean euren auzotegien be eskolarik egingo zan ala ez ebazteko. Akes Ipiñ 10. Gure<br />

baserritarrak gogatsu asi zirean batzarrak egin ta erabagiek artzean. Ib. 15. Otoitzerako ez gaitezela / nagitsu,<br />

alperrak izan, / Egiteko dan batzar aundiak [se refiere al Concilio Vaticano II] / ondorenak eman ditzan. Basarri<br />

2.<br />

Reunirse (con). Mirets ziniro bazeneki / Gau et' egun, zein ardura, / Nahiz batzarre egin zureki, / Jin nizan<br />

zur' okolura. O Po (ed. Michel), 231.<br />

b) Acoger, hacer una acogida. Konfesione hon batez onsa xahatürik, sü gorri bateki Jesüs Jauna hartürik,<br />

hari Jüdiek egin etzerien beno batzarre hobiagoreki. Bp II 20. Egitzü orai adixkidiak, saintiak uhuratzen, eta<br />

hen obrak imitatzen dütüzülarik; amurekatik bizitze huntarik jalki ziratekianian, hek egoite eternalian batzarre<br />

hun bat egin dizazien. Mst I 23, 8. Pariserik Hastingara, jaun hura heltü izan da, / Erregeren proküradorik egin<br />

batzarre ederra / eta plazereki hedatü bere mahainin tahailla. Etch 522. Hek [saintiek] batzarre egin dizazien<br />

bethiereko egoitzan. Ip Imit I 23, 8. Agertü balitzeikü / Jinkoren ürhatsian, / Nul' etzaikeion eginen / batzarre<br />

hun lürrian? UNLilia 14. Baiñan fededunak Jainkoari daudez eta ez diote batzar onik egiten (sorgiñeri). Prop<br />

1911, 23 (ap. DRA). Batzar ona egin zioten, ogi koskor bat eta txokolate pixka bat artu zuen. FIr 148. Jaun<br />

hunek batzarri beroa egin deie eta, untsa, behatü dütü, büria durdullekatzen zialarik artetarik. Herr 24-5-1956,<br />

Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten<br />

mende.<br />

292

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!