15.05.2013 Views

Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Orotariko Euskal Hiztegia 4. lib.: bar-berpuru<br />

aparece en este último (en un ej. de difícil interpr.) y en algunos autores suletinos a partir de finales del s. XIX.<br />

Paciencia, resignación. "Bathi, patience" Gèze. Ezinak bathia sorruk. O PrASJU 233 (la última palabra es<br />

de dudosa lectura --la primera letra tal vez sea una l--; el sentido general del refrán debe ser 'la impotencia<br />

(supone, trae) resignación'. Tal vez el refrán hubiera quedado incompleto, y si el dudoso sorruk se leyera sorrak,<br />

la traducción podría ser quizás: 'el impotente (necesita) resignación; el sordo, ...'). Iseia zite oraiko gaitzen<br />

bathieki igurztera Jinkoaren amurekatik. Ip Imit III 12, 2 (Mst pazentzia handi bateki). Hola egürükitzen dü<br />

emetarzün eta bathi handienarekin, hel dadin Jinkoak bere detse saintietan markatü thenoria. Ip Hil 185. Eta<br />

guhaur gaizki erabilirik bagira eta gaizki jüiatürik, Jinkoaganik gure jüstifikazioniaren bathiekin egürükitzia!<br />

Ib. 85. Mariak bezala har ditzagün bethi Jinkoaganik, hongoak eskerrekin, eta nahigabiak bathiekin. Ib. 119.<br />

Job amiragarriaren bathi (edo pazentzia) etsenplüzkak untsa kondenatzen diala gure minberatarzüna. Armus<br />

1899, 36. Nahigaben bathireki egartiari doatzan ekhizpen gozo eta salbagarriak. Ib. 36.<br />

- BATI EGIN (th- H). a) Decidirse, resolverse. "Se résoudre, oser, avoir l'assurance de" H. Estaltzeko ez<br />

izanen ehon ere lekhurik; / Agerzera nork eginen ordu hartan bathirik? E 57. Karguaren hartzera bathirik ezin<br />

naidikeen, eta guti falta zedin non ezpainendin xoil gibelera. Lç Dedic * 6v (Harriet cita erróneamente<br />

karguaren hartzera ezin bathi nintekeen, donde ve un supuesto vb. bathitu).<br />

b) (th- Dv, H). Perseverar, tener paciencia. "Prendre patience, souffrir, supporter résolument" H. Egik bathi,<br />

goitzegati. "Souffre & aie patience, afin de vaincre". O Pr 124.<br />

batiatu. v. bataiatu.<br />

batida (Lar; -ea det. Lar). "Batida de caza" Lar.<br />

batidora. Batidora. Au guzia ipintzen da surtan, aldian beñ batidoriarekin jiratuaz. Cocinan 55.<br />

batiduridun. "Aequabilis, aequalis, igoala, berdiña, diferentzia gabea, [...] batiduridúna" Urt I 322s.<br />

batigabe. "(S, Foix), impatient" Lh.<br />

batikor. Paciente, resignado. "(S, Foix), patient" Lh. Cf. bati. Bena izan denez ezpiritüz ümil, ezti eta<br />

bathikor, Jinkotiar eta barnetiar, güti da galthatzen. "Patiens". Ip Imit III 31, 5 (SP pazienziatsu, Ch pairukorra,<br />

Mst pazient, Ol yasankor).<br />

batikunde. "Bathikundea (terme utilisé et le même que bathia) pour signifier résolution, dessein fermement pris.<br />

Horixe da gizonak hartzeko bathikundea, ne voilà t-il pas une résolution qu'un homme prend!" H.<br />

batintxeki. "Gerarchía" Lar. Modu onetan beakurtzen dala batintxekia edo jerarkia. Izt D 156. Eskontzeak<br />

iraun eragiten deutse fededunai, eta Ordiak iraun eragiten deutso batintxekiari edo jerarkeari [sic]. Itz Azald<br />

124. Ezagututen dira iru batintxekia edo jerarkia eta bederatzi korutan. Ib. 75.<br />

batintxekiar. "Gerárchico" Lar.<br />

batio. v. bataio; bateo.<br />

batipat. v. BATIK-BAT (s.v. bat).<br />

batiratu. "Batir murallas, &c." Lar.<br />

batismo. v. bautismo.<br />

batista (Urt), baptista (Urt). "Byssus, liño fiña [...] baptista fiña", "byssinus, liño fiñézkoa [...] batista fiñez vel<br />

mehez egiña" Urt III 430s.<br />

batistorio. "Acte de baptême" Dv.<br />

batitu (Lar Dv). 1. "Batir huevos, &c." Lar. Arrautza oiek eman dizkate / batitu edo nastuta. Ud 69.<br />

Arrautza ongi batituakin guzia nastu. Cocinan 9. Bi edo iru arrautza gorringorekin batituta. Ib. 28. Lore<br />

kontarik egos eta azukarreki edo arraultze gorrinkoareki [...], onki batitruk, lore urareki nastekatruk edaten<br />

Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten<br />

mende.<br />

274

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!