Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 4. lib.: bar-berpuru
pekatubagaz batera. Astar II 5. Zeintzuk osterontzeko ikusi dabeen guztiakin batera arritu dira beraren
anditasun oi-ezbezalakoaz. Izt C 453. Ontzat artu egizu, bijotz bijotzetik egiten deutsudan opaari au, santu
guztijak egiten deutsuenagaz batera. Ur MarIl 120. Batuten dozubela olua, atera ez dagizuben batera eurakaz
garija bere. Ur Mt (V) 13, 29 (Ur -kin batean). Neguan bearko zituen janariak bere semetxoarekin batera
billtzen guziz arazotua zebillen. Arr GB 62. Predikua egin zuan apaiz erejea arrapatu zuten Ondarrabitarrak
beste soldadu batzuekin batera. Zab Gabon 96. Erori zan, beste askorekin batera, gure Santua, etsaiaren
eskuetan. Bv AsL 28. Ikusiten dot, nik eguzkitan nabillanean, / Neugaz batera, doiala neure kerizea. AB AmaE
172. Iolas guztietara / ordurik aurrera / ibilten zan mutila / Kontzegaz batera. Azc PB 133. Eure soiñekoak bere,
eugaz batera asi ta nasaiturik iagozak. A BeinB 74. Goizean goietik eguzkiez batera ioan nintzen. A BGuzur
141. Aurkitu eban [...] Jesusen kurutzea, lapurren kurutze biyakaz batera. Itz Azald 12.
(s. XX) Lagunagaz batera aoa betean keia boteaz. Ag Kr 225. Emakume saltzalleakin batera jarrita ikusi
nuan Zabaletako Ana Josepa. Ag G 85. Eladigaz batera zuzenduten ebazan ardi-arazoak goiz da illuntze. Echta
Jos 298. Ingeles-izketaz batera sal-erospena ikasi dezan. A Ardi 7. Ama-Birjiñaren jaiera gure erlijioarekin
batera sortu ta azi zan. Inza Azalp 154. Eta aritz-pagoakin batera an joan dituk erabat nere belardiak, eta
errekak, eta txori gaixoak ere! Mok 14. Bai al du [zorionik] emaztegaiaren bekokiak, senargaiaz batera elizara
geldiro dioalarik? Or Mi 124. Zikinkeri guztijak erdereaz batera / Igarri barik sartu yakuz geure artera. Enb 41.
Orduantxe bai ekarriko ditu etxera osasuna ta bake ederra, ondasunaz batera. Kk Ab II 145. Oi!, bijozkada
leuna darijost eure irrintzijak. / Eure samiñaz batera dabesk neure samiña. Laux BBa 38. Eta txitta zurijaz
batera an daruaz batta ari lotuta erreskadan beste txitta gustijak. Otx 171s. Argatikan azala dun / erreaz batera
legun. Ldi UO 52. Ugazabakin batera langilleak be garatzean domuzkide izatea, gizartekeria ete da? Eguzk
GizAuz 33. Grazia pranko bai jetxiko re / errekatxoaz batera! SMitx Aranz 74. Eta ildakoari bidez gorrotogarri
aizela, berakin batera etzango aiz. Zait Sof 164. Burmuinarekin batera [gizanortasuna] hiltzen dela dioten
ukigaizaleen ustekizuna. Mde Pr 350. Ik eztok ba esaten Jaungoikoak gaizki egiten dabela gaiztoakin batera
onak zigorketea? And AUzta 101. Abetako bat oso maltzurra zan, eta etzan besteakin batera sartu. Salav 50.
Emakumeak bere biotz-ondoan umetxo bat dakarrenean, gizonarekin batera sortua izan du. MAtx Gazt 21. Zure
solas ederrak zurekin batera galtzeko zorian izan gera, Menalk! Ibiñ Virgil 59. Amandre Joakiñari joan zitzaion
bizi-poz guzia ta arekin batera osasuna. NEtx LBB 64. Gero, iru urte giltzapean, Aita Onaindiakin batera.
Alzola Atalak 102. Baeza-uritik nator, beste amaika apaizekin batera, zuziekin iges-egin duten oiekin alegia.
Berron Kijote 210s. Agindua etorri zen azkenik eta eramaileak ere bai, aginduarekin batera. MEIG IX 99.
v. tbn. ArgiDL 72. Lab EEguna 116. Akes Ipiñ 15. Osk Kurl 216.
(Con participio). A la vez que, en el momento de, mientras; inmediatamente después de. "Etzean sartuegaz
batera jaten hasi zen (V-arr)" Gte Erd 245. "Ikusixaz batera [...], agertuaz batera [...] adinekoen ahotan oso
arruntak dira. Gazteagoetan -tziaz batera edo -tziaz bat dira erabiliagoak eta nagusizten ari direnak" Elexp Berg.
"Pelikulia astiaz batera aillegau naiz" Ib. Erbixa agertuaz batera bota zotsan tirua" Ib. Tr. Empleado casi
exclusivamente por autores vizcaínos.
Oneek iruteko biar dira goruburuban apaindu, ta ardatzian batu arija eginaz batera. Mg PAb 139. Au
esanagaz, ta eginagaz batera, aaztuten da Jaungoikua pekatarijak egin deutsan injurijagaz. fB Ic I 67. Eta eurok
esanagaz batera, geratu zan illik. Ur MarIl 33. Eta Ite missa est entzunaz batera, / Anton arrapataka doa
eleixpera. AB AmaE 219. Eta esanaz batera brinko bian sartu zan etxean. Apaol 25. Etxean sartuaz batera agur
nire barruko bakea. A BeinB 42. Bakartegian barri au iakinaz batera [...] guztiak gela andian batu zirean. A
Ezale 1897, 4b. Parkatuten dira pekatu jatorrizkoa eta norberak eginik daukazan pekatu guztiak, eurokgaitik zor
dan kastigu guzti guztia parkatuagaz batera. Itz Azald 189. Da au esanagaz batera, txilioka ta uluaka iges egin
eieban lamiña orrek. Ag AL 65. Artoberok ziñoan alderantz begiratuaz batera ikusi ta ezagutu neban Mañasi.
Ag Kr 220. Au esanaz batera asi zan jantzan, Ankokerren tanbolin soñuan. Echta Jos 89. Au esanaz batera,
Erregek zizkukada (poltsakada) urria emon eutson. Kk Ab I 29. Abadeak Mezerdiko itzak esanaz batera,
biurtzen dira ogi ta ardaoa Jesukristoren gorputz eta odol. KIkV 90 (KIkG 70 esanaz batean). Larrosa gorrijak,
azkenengo abesti au entzunaz batera, atsegiñezko ikaraz, orrijak zabaldu ebazan. Altuna 39. Jaunaren agindua /
Ausijaz batera, / Jausi zan gizatasun / Dana illunpera. Enb 82. Ta etxera sartuaz batera, ezer esan barik, "pake
ta amorio santuan" yo mutilloi gogor. Kk Ab II 157. Eta bakandereak au esanaz batera, lau morrosko eskubetan
makilla eder banagaz ekarri eragin. Otx 86. Kazuelak garbituz batera Poli erri berriak ikusten asi zitzaizun.
Anab Poli 44. Berba bi esan nai deuazat neure azken-agurra emonaz batera. Bilbao IpuiB 209. Joan zan suetera
ta an sartuaz batera, atea ertsiteko adirazo eutsan bere amak. Erkiag Arran 105.
(Con vb. conjugado). "Jaten hasi zenarekin batera, nagusia etorri zen (G-azp)" Gte Erd 245. Eskuaz
kokota igortzi ebanaz batera, barre-algara izugarri bat egin eutsan. A BeinB 90. Kurutzea, ikusten dodan baino
geiago (ikusten dodanaz batera), guztiau ikara gorrian asten naz. A Ezale 1897, 93a.
"Bazkaldu ta batera, inmediatamente después de comer (V, G). Saldu ta batera" A EY III 305. "Txala salduta
batera yoan dira" A Morf 375.
c) (Tras sociativo o instrumental). Por medio de, con la ayuda de. Propositu firmez zure graziegaz batera ez
geiego ofendietako. VJ 15s. Zeure pekatuen parkaziñoa, eta Zeruko ondasun andi asko zuk erraz irabazteko,
Jaunen graziaz batera, gau ta egun, al egin guztiaz askotan egizu onan. Cb CatV 110. Pekatu bide guztietatik
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
243