15.05.2013 Views

Ejemplos de esclavitud bajo el franquismo Esklabotza zenbait ...

Ejemplos de esclavitud bajo el franquismo Esklabotza zenbait ...

Ejemplos de esclavitud bajo el franquismo Esklabotza zenbait ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

LOS TRABAJOS FORZADOS EN LA DICTADURA FRANQUISTA | BORTXAZKO LANAK DIKTADURA FRANKISTAN<br />

behin eta berriz jasan zituzten atzerapenak, bai eta Bermeo<br />

kostal<strong>de</strong>ko hiribilduko portua handitzeko lanek ere, inguruan<br />

eskulan merkerik ez zego<strong>el</strong>a eta. Horren aurrean,<br />

Banús Hermanos 50 esleipendun enpresak Espetxeetako<br />

Zuzendaritza Nagusiari eskatu zion Bermeon zigor-<strong>de</strong>stakamendu<br />

bat jar zedila. 1953ko urtarrilaren 21ean jarri<br />

zuten abian. Hasieran 20 preso ziren han, guztira; baina<br />

berehala egin zuen gora preso kopuruak, 1953ko abenduan,<br />

guztira, 43 preso izatera iritsi zir<strong>el</strong>arik 51 .<br />

1954. urtean, Bermeoko <strong>de</strong>stakamenduko 66 presoen<br />

jarduera trenbi<strong>de</strong>aren ibilbi<strong>de</strong>a egitera bi<strong>de</strong>ratu zen. Lan<br />

horietan biltzen zen guztira 310 metro osatzen zituzten<br />

hiru tun<strong>el</strong>en zulaketa, eta Bermeoko portuko dikeko kaimuturra<br />

luzatzea 52 . Handik urtebetera, bi<strong>de</strong>a muntatzen<br />

lagundu zuten, «bai eta 30.000 metro kubiko lur inausten<br />

ere, biltegiak, trenbi<strong>de</strong>ko g<strong>el</strong>tokiak eta linea osoan<br />

lan osagarriak egiteko» 53 .<br />

1957. urtetik aurrera, presoek Bermeoko zigor-<strong>de</strong>stakamenduan<br />

gauzatu zuten jardueraren zatirik handiena Bermeoko<br />

portua zabaldu eta hobetzeko lanetara bi<strong>de</strong>ratu zen, 1958ko<br />

maiatzaren 30ean <strong>de</strong>stakamendu hura behin betiko <strong>de</strong>segin<br />

zen arte. Zentro hartan ziren hogeita hamar presoak La Unioneko<br />

(Murtzia) <strong>de</strong>stakamendu berri batera eta Mirasierran<br />

(Madril) lehendik zenera eraman zituzten 54 .<br />

Navacerrada eta Los Cotos arteko trenbi<strong>de</strong>a,<br />

1955-1956<br />

1955. urteko lehen hilabeteetan, AMSA eraikuntzaenpresak<br />

Las Rozaseko zigor-<strong>de</strong>stakamenduko presoak<br />

erabili zituen Cercedilla eta Navacerrada arteko bi<strong>de</strong> estuko<br />

trenbi<strong>de</strong>a Los Cotoseko porturaino luzatzeko lanetan<br />

55 , 1955eko irailaren 20an <strong>de</strong>stakamendu haren eskumen<strong>de</strong>ko<br />

izango zen beste <strong>de</strong>stakamendu bat eraikitzea<br />

erabaki zen arte. Destakamendu berri hartan berrogei<br />

preso izan ziren 56 . Urte hartako azaroaren 4an, neguaren<br />

R<strong>el</strong>ación <strong>de</strong> Destacamentos Penales utilizados en la construcción <strong>de</strong> infraestructuras ferroviarias /<br />

Trenbi<strong>de</strong>etako azpiegiturak eraikitzeko lanetan erabili ziren zigor<strong>de</strong>stakamenduen zerrenda<br />

Ferrocarril /<br />

Trenbi<strong>de</strong>a<br />

Destacamento /<br />

Destakamendua<br />

Inicio /<br />

Hasiera<br />

Fin /<br />

Bukaera<br />

Zamora-La Coruña Puebla <strong>de</strong> Sanabria 58 1940 1943<br />

etorrerarekin batera, preso guztiak Las Rozasera eraman<br />

ziren.<br />

1956ko udaberrian berriro ireki zen Navacerradako <strong>de</strong>stakamendua,<br />

berriz ere berrogeita hamar preso ingururekin.<br />

Negua iritsi zenean, beste behin ere bertan behera<br />

Empresa Constructora /<br />

Eraikuntza-enpresa<br />

Constructora <strong>de</strong>l Ferrocarril <strong>de</strong><br />

Medina a Zamora y Orense a Vigo<br />

Media penados /<br />

Batez besteko presoak<br />

Madrid-Burgos Colmenar Viejo 1941 1947 A. Marroquín 251<br />

Madrid-Burgos Miraflores 1941 1945 H. Nicolás Gómez 232<br />

Madrid-Burgos Val<strong>de</strong>manco 1942 1948 Construcciones MARCOR, SA 232<br />

Santan<strong>de</strong>r-Mediterráneo Pedrosa <strong>de</strong> Val<strong>de</strong>porres 1942 1945 Ferrocarriles y const. A.B.C. 365<br />

Santan<strong>de</strong>r-Mediterráneo Vega <strong>de</strong> Pas 1942 1945 Ferrocarriles y const. A.B.C. 195<br />

Madrid-Burgos Chozas <strong>de</strong> la Sierra 1942 1949 Construcciones Elizarán 183<br />

Madrid-Burgos Chamartín 1942 1944 Banús Hermanos 90<br />

Madrid-Burgos Bustarviejo 1944 1952 H. Nicolás Gómez 129<br />

Madrid-Burgos Garganta <strong>de</strong> los Montes 1944 1947 Construcciones Barnal, SA 584<br />

Madrid-Burgos Fuencarral 1944 1955 Construcciones AMSA 76<br />

Tu<strong>de</strong>la-Veguín a<br />

Lugo <strong>de</strong> Llanera<br />

Tu<strong>de</strong>la-Veguín 1947 1956 Construcciones MARCOR, SA 160<br />

Tu<strong>de</strong>la-Veguín a<br />

Lugo <strong>de</strong> Llanera<br />

Limanes 1948 1953 Construcciones MARCOR, SA 216<br />

Zamora-La Coruña Ban<strong>de</strong>ira 1952 1956<br />

Constructora <strong>de</strong>l Ferrocarril <strong>de</strong><br />

Medina a Zamora y Orense a Vigo<br />

48<br />

Pe<strong>de</strong>rnales-Bermeo Bermeo 1953 1958 Banús Hermanos 61<br />

Madrid-Burgos Las Rozas 1955 1957 Construcciones AMSA 65<br />

Navacerrada-Los Cotos Navacerrada 1955 1956 Construcciones AMSA 40<br />

Fuente / Iturria: Dirección General <strong>de</strong> Prisiones, Memorias 1940-1970 / Espetxeetako Zuzendaritza Nagusia, 1940ko eta 1970eko memoriak<br />

www.<strong>esclavitud</strong><strong>bajo</strong><strong>el</strong><strong>franquismo</strong>.org | Editan: Memoriaren Bi<strong>de</strong>ak - Gerónimo <strong>de</strong> Uztariz | Licencia: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/es/<br />

251<br />

129

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!