Villanueva, Jaime (1765-1824). Viage literario a las ... - vall de Pi
Villanueva, Jaime (1765-1824). Viage literario a las ... - vall de Pi
Villanueva, Jaime (1765-1824). Viage literario a las ... - vall de Pi
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Madrid<br />
1850<br />
Vittanueva~ Ja!me<br />
V~g~ ~~r~W~<br />
Vt
q<br />
IP<br />
VIAGEUTERAMO<br />
A LAS IGLESIAS DE ESPANA.<br />
SOAUTOR<br />
DO~ ~AJM~ Y~ !7jE VA,<br />
PXBSBtTBttO, tNBt~BCO De ~A ACABBHtA<br />
MtAHtHONA.<br />
TOMOXL<br />
YtACEA~]K6E~.<br />
PUBUCÀDO PORLA.MtSMACADEMA..<br />
MAMUD:<br />
tMPBENTADE LA REAL ACADEMÏADE LA BtSTOMA,<br />
t1CU,4O CtMO M 011: «. D. MtttTXO c.lunnfO.. t.
FtMt~we
ADVERTENCIA.<br />
CoANMen
tV<br />
<strong>de</strong> la ~sp
v<br />
--l r_ r<br />
tastgtestas
uMK<<br />
t<br />
ttmauMM «st es que tamoen
VM<br />
1.I,L,<br />
",mlll""nÇUIIlti~ j~maurascoplaaaspor el pa.<br />
dre <strong>Villanueva</strong> Vitjanueva,<br />
patauras y conctuye COptNuMpOFet pa~<br />
con !as sigaien.<br />
tes E
Yttt<br />
n~
~t~t~HFt<br />
eu a oe jumo ae ia~, no po<strong>de</strong>mosactual.<br />
mente sehatar su para<strong>de</strong>ro. Tampocopo<strong>de</strong>.<br />
mosse~atar el <strong>de</strong> la Coleccion ~p~~tca,<br />
el<br />
y<br />
dct ~«
!ND!CE<br />
DE LAS CAMA8 QUE CONTtENE ESTE TOMO.<br />
M~.<br />
CAMALXXXV. COtM
Dite.<br />
Hugoy De~bach.<br />
FE DE ERRATAS.<br />
M.~y~<br />
~e~c.)-.
YtACEUTERAÏUO<br />
A &AS ÏGt.ESXAS DE ESPAÇA<br />
CARTA LXXXV.<br />
Concluye e~ EpMcopo~tO Urgelense.<br />
j~i.t querido hermano Vamos continuar<br />
esta tarea, que todaviameocuparnaigunos<br />
correos.<br />
BËRNARDO GMLLEM<br />
<strong>de</strong>s<strong>de</strong>1076 d 1077 ~
2 VtACBUTEHAMO<br />
mm-rm uu uumormo, que sera e! ~U7f!A<br />
~(~7. tt:)hto con est:) duda porque no se<br />
qu6 cucnla dcbiô seguicsc en la esct'Hura &<br />
que rue rf'ct'o, la coat vi or!gh)n! en et ar*<br />
ehho <strong>de</strong> la catedrut <strong>de</strong> Sotsona, y es una do.<br />
nacion hccha ~ot- Schta aqucUa igtcs!a <strong>de</strong><br />
on !)!
A LAStCt.E8M MESM~A. 3<br />
'1Mt.d o~ltins~innn ~n,v.n. "I!<br />
COM~tOMCsiraoniaceA
Y)
A).A!;)f:t.ES)AS)tËE~PA~.<br />
ténticas <strong>de</strong>1 la<br />
~·· _1 1<br />
pnrexa y )eg)(.imidad<strong>de</strong> la elec.<br />
cion<strong>de</strong>nuestro Prelado. La igtcsiaqnese<br />
consagro cra la recien constrnida dû San Es.<br />
tehan<strong>de</strong> ~)'t):'s~()cOtixs). Dcso'ihpnse todas<br />
tas ceremonias usadas entonces en semfjantes<br />
consagraciones: y tnpgo )ado dos attarcs,<br />
uno alto en honor <strong>de</strong> San Estchtin,
8 VtAGE UTEMtO<br />
De!mismoano 1079 es la donacïonque e!<br />
Con<strong>de</strong>Ermengo! IV hizoad
t LAS)GH~)AS<br />
t)EESPAÇA. 7<br />
mudar la tndiccion en et mes do Mtipmhfe v<br />
esta es una pt'ueba mas do que en Catatuua<br />
se es).i)6ta mismo algunas veces,<br />
Hecho este bien a su iglesia pasô nuesU'o<br />
Obispo con c) mismo Condc y su mugcr Lu.<br />
fia a consagraf la igtcsia y conih')n:u'et nucYO<br />
monas~t'to <strong>de</strong> Santa Cecitia dct vattc <strong>de</strong> ~«ts,<br />
8 YtAGEUTEHAtttO<br />
tarios 6 afianzasu vcracidad y exactitud. En<br />
fin, ira la copia con algunas notas que todo<br />
to ()ir:ipor mi. Se me oh'idabael <strong>de</strong>cir quc'ct<br />
original existe en el archive <strong>de</strong> la cotegiata<br />
<strong>de</strong> Casteitbo, y que e! notarié conto en él e!<br />
ano XX <strong>de</strong>l Rey Felipe, con ser mas <strong>de</strong> dos<br />
mcses postenor al otro que ya dije, en que<br />
se conto bien el XX!.<br />
En el archivo <strong>de</strong>! monastcrio <strong>de</strong> Monserrate<br />
~c~. 57. ?t." ~J Y)la escritura<br />
original <strong>de</strong> la consagracion <strong>de</strong> la iglesia <strong>de</strong><br />
Santa Maria, op~MMFor~se (hoy CasfeH.<br />
follit <strong>de</strong> ~!M~'e~M,junto a Tora) que hizo<br />
nuestro Ohispo !ta!)andosepresentes D
A !.Ag IGLE31AS Dt: ESfASA. 0<br />
1 1f 1<br />
no Oton (et Obisposuccsor) hizo A estaïgtc.<br />
sia <strong>de</strong> la villa <strong>de</strong> Lesereto en indcmnixacion<br />
do tos danos que su padt'c ArLat, Confie<br />
tambien <strong>de</strong> Pattas, habia caosado fa misma,<br />
por cuva causa habia muerto cxconmigado.<br />
Ya dos af)os antes, a 5t <strong>de</strong> m:)\o, et<br />
mismo Artat hijo, j)a))ia ajustadn una roncordia<br />
con nuestro Ohispo haciendo atgunas<br />
donaciones por el alma <strong>de</strong> su padre, con<br />
tal que el Prelado le dicso scpottura ectcsiastica<br />
en el cemcntcrio. Va copia <strong>de</strong> estas<br />
dos escrit.m'as (s).<br />
Det mismo ano 4087 à 7 <strong>de</strong> dicicmbre<br />
produce el padre Pascual en la Dise~ac/o/t<br />
<strong>de</strong>l obispado <strong>de</strong> PfJMs ta memoria <strong>de</strong> la confirmacion<br />
que este mismo Ohispo hixo<strong>de</strong> todas<br />
<strong>las</strong> donacioncs hcchas à la iglesia <strong>de</strong><br />
Santa Maria <strong>de</strong> Tremp, concediendoJe que<br />
pudiese presidir un Abad en ella si con el<br />
tiempo crccicse en rentas y prospendad.<br />
Tambicn es (têt mismo ano la donacion testamentaria<br />
hecha a esta Igtcsia por su Arcediano<br />
Gx~erMo ~rno~, que poco <strong>de</strong>spues fué<br />
su Obispo.<br />
(~) No ha sido posihtc hatktr fibs copi:));, nMtquc es<br />
tnuy ciertoqucse Menron; aeaso pcrfcicrottpaNsiempre<br />
con at~unas otrM con moUvo <strong>de</strong> <strong>las</strong> oni~racioncs y ttasfur-<br />
~o'i~M tuw q~c suffit' en et nito t808 y '.iguicnk's.
ALASMLESM m v s~uww.a M.uu ESPAÇA. wmu.n.. « tW<br />
'tA9n.ft:n. "1 ~t,:v" 1-1 {\I-ft" .1:<br />
cual, retcrido et obtto <strong>de</strong>l Obispo, dice:<br />
Post CM~MSMOrtCMelecti ~N{ duo CptSCOpt:<br />
expresion que <strong>de</strong>be enten<strong>de</strong>rse precisamente<br />
<strong>de</strong> los dos Obispos inmediatos FttkoMy Gui-<br />
~erwo, cuyos ponH(!cadoscxaminaremos sucesivamente.<br />
Pero antes quiero, ya que !o trao la materia,<br />
vindicar &esta iglesia <strong>de</strong>l horron que<br />
le puso el padre Don <strong>Jaime</strong> Pascual en su<br />
Disertacion <strong>de</strong>t obispado<strong>de</strong> PaM«s, don<strong>de</strong> hablando<br />
<strong>de</strong> io frecuente que era por estos<br />
tiempos y paises et vicio <strong>de</strong> la simonia, dice<br />
pag. 98 es ciertoque en la Sc(!e<strong>de</strong> L'n~ <strong>de</strong>s<strong>de</strong><br />
cerca <strong>de</strong>l ano iOCO y
z YUCEfJTKnAMO<br />
getenscs hasta !a noticia que nos da e) ne.<br />
crotogio citado en e! ano ~092. Simonia pu.<br />
do habcr en la eleccion
t~S tCLE~ASt)E E~'A~A.
1t VtACEUTMAMO<br />
la que d afccdianato que tuvo Fulco, fucse<br />
atguno <strong>de</strong> los <strong>de</strong> esta iglosia. Antcs por )o<br />
contrafio tcngo datos <strong>de</strong>masiado cicrtos para<br />
atirmar que i'n6arccdiano <strong>de</strong> San Viccn.<br />
te <strong>de</strong> Cardona. Hn aque))a iglesia no se in-<br />
trodujo la canonica Agustiniana hasta poco<br />
antes <strong>de</strong>l af)o 1090, y fuc FM
At.MMLE8M8M ESPAÇA.
~C. vfACË!.)ïM;nuo<br />
it ambos vaDas cosas, ana<strong>de</strong>: tel nf
A LAS MLEStAS DE E8t'A'SA. ')7"J n n<br />
Fulco tco. nue que niuri6 muri6 à finns fines fif'i <strong>de</strong>l n{
48 V~RHUTERAtHO<br />
1<br />
cion y acabnse. A b menos senh'a este docnmento<br />
piu'~ probar que Fulco fué Obispo<br />
<strong>de</strong> Urgel en aigun Ucmpo.<br />
Con mas scguridad puedo babtar do otra<br />
cscrit)))'n (porquo )a he visto originat en el<br />
archivu dct Aba
A LAS ICLESIASDE E~A\A. ~9<br />
t.'f )-r,~)'- )rt~< )'<br />
ano AAA~t
M YtAGEUTEnAXM<br />
sus memorias,<br />
n~n_'M- 1, l'A'1In__A 1..<br />
y comienxaoa haltarse, y )as<br />
ho visto en et mismo archivo en gran<strong>de</strong><br />
abundancia, en que se intittila Obispo<strong>de</strong> Bar.<br />
celona y juHtamente t~co~<strong>de</strong> Je fa)'(!oH(t;<br />
prucha évi<strong>de</strong>nte <strong>de</strong> f]ucera una misma persona,<br />
due cediendoen k mucrte <strong>de</strong>l compc.<br />
tidor et dcrccho que pcnsaba tcner al obispado<br />
do Urgel, dio togar con ctto à que fueso<br />
elegido San Odon pactfieatnente, y et fuesc<br />
no trastadado (porque esto no se conocia<br />
entonces), sino e!ecto por el caphuto <strong>de</strong><br />
Bat'cetonaObispo<strong>de</strong> aquctta Iglesia. En resolucion,<br />
el como, yo no !o se pero me<br />
consta esto que digo, que el mismo FM~co,<br />
que aqui mantuvo el titulo <strong>de</strong> Obispo Urgciense<br />
hasta por los anos 1095, es el que po.<br />
ne el padre Ftorex Ohispo <strong>de</strong> Barcelona <strong>de</strong>s<strong>de</strong><br />
et 1096 hasta et i099, y aunpuedo aHadir<br />
aqui la época fija <strong>de</strong> su muerte tomada<br />
<strong>de</strong> un necrotogio <strong>de</strong> Cardona, fjue dice: IV<br />
idus <strong>de</strong>cembris~arc~OMe ~e~ost'
At.ASt'tUMtASOEHKt'A.'SA. 2<<br />
CUtLLEHMOAR~AL DE MONTFERMER.<br />
~?~~092 ~alOUS.<br />
Este ponUiicadoes una <strong>de</strong> <strong>las</strong> pruebas <strong>de</strong>t<br />
<strong>de</strong>sconcierto <strong>de</strong>l Episcopotogio impreso que<br />
!o hacc Ohispo <strong>de</strong>s<strong>de</strong> el afto 10*76 hasta el<br />
1082 tiempo en que, comovimos, gobernaba<br />
la iglesia Bernardo GMt~en!.Et nuestro<br />
ora todavia Arcediano<strong>de</strong> ella en el ano ~87<br />
cuando hixo testamento, y en él donacion<br />
Ala canonica <strong>de</strong> variosalodios, VI. kat. apr~<br />
MsaHMOXXVII. n~nt Philippi Regis, al cual<br />
suscnhiù con su nombre y apettido et ya dicho<br />
Obispo Bernardo ~a~o~. 7. (ol, 24. 6J.<br />
Tamhien se nombra Arcediano en el afto<br />
t090 en la restauracion que yn indique <strong>de</strong><br />
la iglesia <strong>de</strong> Orgafia.<br />
Su eleccion en Obispo<strong>de</strong>hi6 ser atincs <strong>de</strong>l<br />
ano i(M2, cuvas circunstancias ignoramos;<br />
solo se suponc que hubo en ella discordia,<br />
y que le dispute esta dignidad F«!co, Vii!con<strong>de</strong><br />
<strong>de</strong> Cardona. Mas ya vimos que aunque<br />
este se int.it,u)6Obispo<strong>de</strong> viviufuera<br />
<strong>de</strong> esta c:
VL~EJ.TEMRÏO<br />
~n
LAS IGLESIAS DE EXPANA. 2~<br />
XXXIII dol mismo Uey (lue lto visto origina!,<br />
don<strong>de</strong> (irma el Obispo <strong>de</strong> su mano sin<br />
nombrarsc e!ec
24 VfA(!EUTEBAtUO<br />
tonces )ft la dct <strong>de</strong>i aftrtsimn~ntn. ano stgutente, fnmn como Mtf! succmô<br />
en esta cscritura, focha on el mes <strong>de</strong> diciembre.<br />
Dejo <strong>de</strong> hablar <strong>de</strong> otros documentes que<br />
he visto <strong>de</strong>l mismo ano XXXV<strong>de</strong> Felipe, que<br />
solo sirven para probar la existencia <strong>de</strong> nuestro<br />
Obispo en eso tiempo.<br />
Uno mas sobt'CYtviùa la cxpresada donacion.<br />
Existe original y copiada tambien (t6t~.<br />
/b~. 25) la publicacion <strong>de</strong> su testamento o<br />
sea la <strong>de</strong>claracion jurada <strong>de</strong> !&s testigos,<br />
ô testamento sacramentai, fecho a 26 <strong>de</strong><br />
abril <strong>de</strong>l ano i09C. En este documento juran<br />
los testigos supra altare ~attcte E~ah'a<br />
Virginisquo<strong>de</strong>st /Mt!da
ALASMLEStAS DEESPAtA. 23<br />
26 VfA
A LAS tGLESUS DE ESPANA. ~7Î<br />
nL-q ~trrnnn nn..T,n .ln.·1. li., 1.,<br />
cusit que no acaoo ue emenuer. Ks ia ceston<br />
que dicho Con<strong>de</strong> hizo &!a iglesia <strong>de</strong> Urgel<br />
<strong>de</strong>l C(M
28 YtACEUTERAtUO<br />
mn~M!Mn
ÂI~ MLEMAS DE EBPAKA. 29<br />
~A-t~t-
30 YIÂGEULRRAMO<br />
A !.AS Mt.EHA8 DE ESPAKA.<br />
comido juntos vuelva cada une &su casa: y<br />
que si algun cofra<strong>de</strong> muriese acudan todos a<br />
su seputtura, y hagan cantar una misa por<br />
su alma y ofrczcan por cl obtaciones. A los<br />
que se alistaron en esta hermandad pcrdona<br />
la mitad <strong>de</strong> la penitencia que ya estuvieren<br />
haciendo por sus culpas peque&as y aun <strong>de</strong><br />
los ocho vicios capitales cuya pcmtenda no<br />
recibieron, les pordona la mitad. Este extracto<br />
te harà acudir vo!ando il ieer el documento<br />
que va copiado (ca) en el cual notaras que el<br />
que instô al santo Ohispo a quefundase esta<br />
congregacion cra Guillermo Bernardo. Prior<br />
<strong>de</strong> aquel lugar; y el notario que lo escribto<br />
otro Guillermo monge motivos por los que<br />
dije que aquella iglesia era monasterio. Ya<br />
ves que esta es una reliquia <strong>de</strong> los Agapes<br />
primitivos, sin otra diferencia mas que aqui<br />
hacia la esperanza <strong>de</strong>l perdon e indulgencia<br />
canonica, to que aHà obraba el fervor <strong>de</strong> la<br />
caridad. Hoy dia hay parroquias en este pais<br />
don<strong>de</strong> en <strong>las</strong> fiestas <strong>de</strong>l titular concluida la<br />
misa mayor, todavia se ponen algunas mcsa:!<br />
<strong>de</strong>lante <strong>de</strong> la puerta <strong>de</strong> la iglesia en que se<br />
reparte à los concurrentes pan y vino y a<br />
esto ttaman la Cantat. Y aun on<strong>las</strong> ciuda<strong>de</strong>s<br />
(a) Ap.n. IV.
32 Y)M!EHTËMMO<br />
los panes que <strong>las</strong> cot'radias repartcn a sus in.<br />
dividuos en sus nest.as, se llaman vulgarmente<br />
P« en
A!.A8)em)Mt)EB8PAM. 33<br />
t.).(~ .
3t VUCEt.)f)!BA)))0<br />
csperanzay <strong>de</strong>sco do sacnr <strong>de</strong>l po<strong>de</strong>rio <strong>de</strong> los<br />
moros una ciudadtan insigne. Con este motivo<br />
los Obispos<strong>de</strong> Barbastro y <strong>de</strong> Roda miraban<br />
como pcrtenocientes & su territono los<br />
lugares ccrcanos à Lérida que hasta aqui habian<br />
sido <strong>de</strong> la jurisdiccion do Urgel. A esto<br />
se opuso San Odon, y acaso renovô !a queja<br />
<strong>de</strong> su antecesor BW6a!fo,viendo que !cs territorios<br />
que tan <strong>de</strong> antiguo estaban adjudicados<br />
a su iglesia cuando no habia ott'a quelos gobornasc, tan facitmente se daban ott'o<br />
pastor. Queaunque este santo Prelado prefit'icse<br />
et bien comun <strong>de</strong> aqueHastierras al engran<strong>de</strong>cimiento<br />
<strong>de</strong> su Se<strong>de</strong> sin embargo no<br />
cra bien visto que cal<strong>las</strong>e en esta ocasion, ni<br />
tampoco jnsto que <strong>de</strong>jase <strong>de</strong> <strong>de</strong>finirse tegiti.<br />
mamentû el rebano que a cada pastor pertenecia.<br />
La rectamacton que con este moth'o<br />
hizo nuestro Santo dio ocasion &los tres bro.<br />
ves que le dirigieron les Papas Urbano H y<br />
Pascual U, publicados ya por el P. D. <strong>Jaime</strong><br />
Pascual (Dis.(let 0&. Pa!Ms, p~. 6i.~<br />
en los cuales est~ireprendido nuestro Santo<br />
por haber pretendido la jurisdiccion <strong>de</strong> Me.<br />
tropotitano sobt'caquel<strong>las</strong> Se<strong>de</strong>s. Cosa queno<br />
acabo <strong>de</strong> enten<strong>de</strong>r. ni creo que nadie ~ig!)<br />
haber hecho ni pretendido nuestro Obispo,<br />
cstando como cstaba ya entonces rcstaurada
A ).A8 K!t,E9!AS Du E8PANA. 3!j<br />
-t: t~ '
? TtAGE LfTEBAHM<br />
cida. En tiO~etCon<strong>de</strong> <strong>de</strong> Urgel ErmengolV<br />
hizo una copiosa donacion a esta Sedo y Obispo,<br />
!a cuat esta copiada en et ~6. i. Dotal.<br />
fol. 24. Fnc esto a 7 <strong>de</strong> junio <strong>de</strong> ese ano,<br />
cra MCXL,indiccion X. Entre vanosaiodtos<br />
le da uno <strong>de</strong> los dos castillos <strong>de</strong> Balaguer,<br />
C
A LA3MLES!A8 M Ë~ASA. 37<br />
< < i t'< 1<br />
iromp jo que ya le habtan concedtdo sus padros<br />
jos Con<strong>de</strong>sRaimundo y Valencia.<br />
En m !) L6t
? VU«E UfEBAtUO<br />
n 1 'tI<br />
M, y Ramon<strong>de</strong> Roda. Ana<strong>de</strong>que en el exor.<br />
dio, dice San Odon,que su potcsta<strong>de</strong>pisco-<br />
pal <strong>de</strong>scien<strong>de</strong> tHîHedta
A t.A8 !Gt.ES
40 VtAUE UTERAMO<br />
_r
A LAStOMStASPB MPASA. 4t<br />
Obispoel apellido <strong>de</strong> Bercn~Mcr.ignorase la<br />
patria, catidad y <strong>de</strong>mas circunstancias <strong>de</strong> su<br />
persona. Por atgunas memorias <strong>de</strong> poca en.<br />
tidad se sabe que cra \a Obispo en HM.<br />
Dos aftos dcspuc~ confirnx) a todo su cJcro<br />
la faouhad <strong>de</strong> po<strong>de</strong>r testar tiht'ctnentc <strong>de</strong> sus<br />
bienes como ya tottaoan, hoponiendotescn<br />
cambio do ello y por dorocho do
42 YtAOEUTERAtUO<br />
.t~ C~ t?.) Tt~~<br />
cion <strong>de</strong> San Ermengo!. Para esto vino el<br />
Con<strong>de</strong> à Urgel dia i5 <strong>de</strong> agosto <strong>de</strong> il 30, y<br />
entonces se hixo la escritura que he visto<br />
aqui original, y no contiene mas que esto.<br />
Otras donacioncs recibiô <strong>de</strong>l citado Con<strong>de</strong>do<br />
Urget en el testamento que hizo at empren<strong>de</strong>r<br />
un viage à Castilla, dia 8 <strong>de</strong> febt'ero <strong>de</strong><br />
H53, en el cual a<strong>de</strong>mas instituyo à nuestro<br />
Obispo uno <strong>de</strong> sus albacoas. Es documento<br />
curioso é ira copiado en b <strong>de</strong> los Con<strong>de</strong>s.<br />
Con estas y otras donaciones crecieron<br />
<strong>las</strong> rentas do la igtesta, <strong>de</strong> modo que et<br />
Obispo tuvo por conveniente aumentar hasta<br />
45 el numéro <strong>de</strong> Canonigos que su antecosor<br />
Eriba))o habia fijado en el <strong>de</strong> 40. Fu6 esto<br />
en el ano H54, en el cual trabajo no poco<br />
porque se verificuse la reunion <strong>de</strong>l monastc.<br />
rio <strong>de</strong> monjas <strong>de</strong> Santa Cecilia <strong>de</strong> Etins at<br />
<strong>de</strong> San Saturnino <strong>de</strong> Tabernoles, instando<br />
junto con el citado Con<strong>de</strong> para que fuosen<br />
arrojadas <strong>de</strong> alli <strong>las</strong> <strong>de</strong>votas. Mas trabajo en<br />
vano, y esta reunion no se verifico basta<br />
él sigto XV. De esto se dira <strong>de</strong> proposito<br />
otro dia.<br />
En el mismo ano consagro la iglosia <strong>de</strong><br />
Santa Cecilia <strong>de</strong> Figols. Consta esto por la<br />
cedulita que <strong>de</strong>jaron en et attar junto con<br />
<strong>las</strong> rcUquias, la cual hallada en su renova-
A t.A8 tGt-EMAS DH ESP.~A. 4.3<br />
cton, se conserva en la sacnsuaoe mena<br />
parroquia, y tambicn la arqui!)aque para ello<br />
sirvio. Comienza asi: ~Mdt J'sra~: Do~!t!Ms<br />
Deus hfMsDeMSMMt
VtAGEUTERAHM<br />
DO <strong>de</strong> fit'mar: to cnni. A
A LAS Mt-MM<br />
DE EepAfiA.<br />
como es coctaneo y original <strong>de</strong>be ser preferido<br />
atodos los posteriores, quosin saberse<br />
como equivocaron este apctfido («).<br />
Confinnase esto con la nota que hallé en el<br />
monasterio <strong>de</strong> Ccrratoix, el cuai visité en<br />
~8CPedro, Obispo <strong>de</strong> Etna, como sub<strong>de</strong>legado<br />
<strong>de</strong>l Nttncio <strong>de</strong> su Santidad Cesar,<br />
Obispo <strong>de</strong> Novara. Pues en el inventario<br />
que formo este visitador, noto la escritura<br />
<strong>de</strong> consagracion <strong>de</strong> la igtcsia hccha por el<br />
Arzobispo San Otagoer dia 29 <strong>de</strong> sct.iefobre<br />
<strong>de</strong> H2G, instancias<strong>de</strong> Pedro ~ereH~Mer,<br />
Obispo <strong>de</strong> Urgel.<br />
0)vid6scmc poner en su htgar la noticia<br />
<strong>de</strong> haber asistido el Obispo Fc~'o at Conci-<br />
!iodoNa)'bona<strong>de</strong>ii28629, don<strong>de</strong> se estabtecio<br />
la cofradia <strong>de</strong> los contribuyentes al<br />
menos con doce dineros para la restauracion<br />
<strong>de</strong> la iglesia <strong>de</strong> Tarragona, senatandose los<br />
suft'agios para los bienhecbot'es. He copiado<br />
este documento <strong>de</strong>l archivo <strong>de</strong> la colegiata<br />
<strong>de</strong> Ager, don<strong>de</strong> se verà !o que ello es y para<br />
to que vate.<br />
(a) Ap.n
Vt~CR UTEftAtHO<br />
BERNARDO SANZ Ô SANCHO<br />
<strong>de</strong>s<strong>de</strong> ~42 hasta H62.<br />
En Catahma nunca se dio a los apellidos<br />
patronimicos la terminacion adoptada en Cas.<br />
titta. Y asi tos que en latin vemos apeitt.<br />
dados N. Dow~c~, Alarlini, ~MCM~no dijo.<br />
ron en vulgar, como alla, Do~t~MM, jMar
A LAS )GLE9
YtAGEMTEnAtttO<br />
y &<strong>las</strong> ctrcunst-anoas<strong>de</strong> etta. Es un brève<br />
A LABtOLEStASCE ESPAÇA. 49<br />
que ttf tnt tal
V'tCEUTEMRtO<br />
no ~a~ettt;, montoctto ccrcnno a aquotia<br />
fortateza. dôndc esta hccha otra donacion<br />
que le hizo <strong>de</strong> otras casas et Con<strong>de</strong> <strong>de</strong> Bareetona<br />
Hmnon Hcrenguct-tV. MOMts~t~no<br />
C.X~osL ~Mtcft)'na
A!.AS)CtE8tMDE!!SPAi%A. M<br />
6X V'AORHTMAMO<br />
L"I_7'<br />
wc
A t.A& Mt.E~A9 DE E8PANA M<br />
erurerfmcism dapzuEOUS pre~;âosas,Ubllgaronsc<br />
tRtreKMt<strong>de</strong> en caso <strong>de</strong> MpKttUMX cxtravio &prc~MMS. pagar & UbUgaFûnSC<br />
ta igiesia
St VtAOE UTEBAmO<br />
Agtnrre; pero mercco ropetirsc. Dii'ëmog<br />
pue&,scgun to que indica et contcnido<strong>de</strong>eso<br />
documente, que el Obispo Be~a~o. ha'<br />
biaya i'atteciddu1~ <strong>de</strong> onero <strong>de</strong> M65.<br />
Con esta cuenta esta conforme un mart}rologio<br />
dol monasterio do Cerrateix escrito<br />
en et sigto XI, en el cual al m~'gen <strong>de</strong>l dia<br />
~7 novemb. se halla esta nota do!ctra <strong>de</strong>!<br />
siglo XII: Vjf M. nopc~
A LAS )CLtM)A8 M ESt'AttA. !)!)<br />
.rin .1 1 1 rrr.rr<br />
via~ec
SO YME~!VE!U~O<br />
tà < "~tc< ~ttEtHAm~<br />
cha es: anno ab
A H9 )Ot.Ht.M DE ESPAÇA. ~7<br />
-scnordo esta ciudad conccdiô nuestro Obis.<br />
po a!osvecinos do ella dcjandoics en li.<br />
bertad para testar y disponer a su arbitrio <strong>de</strong><br />
todos sus bienes <strong>de</strong> mancra que ya on a<strong>de</strong>.<br />
!antc nadic &o)!amasc estéril, 6 como <strong>de</strong>cian<br />
vulgarmento F,.rorch. Kn los intestados. pa.<br />
gadas <strong>las</strong> <strong>de</strong>udas y et funcra), tos mucbles<br />
sotamonte cran <strong>de</strong>l Senor, beredando los ht.<br />
jos y pariontes los bienes raices. Este es uno<br />
<strong>de</strong> los primeros pasos que dieron los hom.<br />
bres caminando a la justa libertad civil; tan<br />
cautiva so el tirano yugo <strong>de</strong> los matos usos<br />
que introdujo e! feudatismo. Va copia <strong>de</strong> esta<br />
curiosa escritura, que es unadotaspocas<br />
que guarda el Ayuntamiento <strong>de</strong> esta ciudad,<br />
fecha a 25 <strong>de</strong> junio id65 (
68 YtAGBUTEKAtUO<br />
tando que en el mayo <strong>de</strong> H6T ya ténia su.<br />
ccsor. Asi que dcbo scguirse ta cuenta <strong>de</strong><br />
un Cronieon inédito <strong>de</strong> Ripott, que nja su<br />
mucrte en et ano 1166. Un necrotogio <strong>de</strong><br />
Solsona la pone a 25 <strong>de</strong> encro do ii66, que<br />
erad HM.<br />
ARNALDO DE PEREXENS ô PEREXËLS<br />
6 PEREXENE<br />
Des<strong>de</strong> di67 /
A LA
A LAS !(!M!Af< M MPA~A. 6<<br />
,na~ i. ~n n~ nnnni~in nnn nÏnnin<br />
E! cuidado con que el concilio que dccia<br />
procura fomentar la literatura <strong>de</strong> !os celesifisticos,<br />
cstimuto a nuestro Obispo à tomar<br />
algunas modidas t'eiathas a la <strong>de</strong> tos <strong>de</strong> esta<br />
diocesi entre <strong>las</strong> cuales merece !ugar c! es.<br />
tatuto que hizo con et capitulo para que &!os<br />
can6n!gos que fuesen a cstudia)' a <strong>las</strong> Universida<strong>de</strong>s<br />
se les diese entre otras cosas por cada<br />
uno <strong>de</strong> los docc Prepôsitos en cada un<br />
ano durante su ausencia, MMt
63 VtAGEUTE&A)UO<br />
S6jec: WJJ./K~.tMt'CtttMMO ~.L'.AL'<br />
Dia M <strong>de</strong> octubre <strong>de</strong> ~iU4 t)rm6una con.<br />
cordia <strong>de</strong> poca impotancia con Raimundodo<br />
Castolls y su ntugo'Mnnesinda. Y hagomen.<br />
cion <strong>de</strong> esto por sor !a ùttima mcmoria <strong>de</strong> su<br />
gobterno y pcrmanencta en esta igtesia. Do<br />
la cua! sc séparé, no por la muerte, sino<br />
porque con la carga <strong>de</strong> sus afios pens6 en<br />
retirarse at monasteno <strong>de</strong> Premonstratenses<br />
<strong>de</strong> Be!tpuig do <strong>las</strong> Avettattas.Para osto pidio<br />
y )og)'
A t.A8 tGMStAS DE ESPAÇA. 63<br />
BERNARDODECASTELLÔ,<br />
OA VV wnuo Y)ACKLUMAMtO<br />
~U.~<br />
t~f ~ct~c ti~mnnc BC tt~ttm) Httf) iftft<br />
Pot'estos ticmpos se babia suft'ido aqui ia<br />
invasion do tos ttamados~i~oMps e
A !.AS ~K~AS BE ESPAKA< 6~<br />
ff 0<br />
7?.T~Ct ~
M Yt.M!HLfT!:ft.mt
A).tGt.ESHSM!E.A~A. C7i<br />
'1.<br />
en 6) dicc este capitulo al Arzobispo <strong>de</strong> Tat'ragona<strong>de</strong><br />
esta mancra: Quonianf)t'estt'amnon<br />
)'o'ef)imus latere discretionom angustias, tri.<br />
»hulationes persequtioncs rcrum et possessio-<br />
)'nurn ammissioncs quas UrgeHensis ectesia<br />
)')tactcnus sustinuit ob insuit'ictentiamet dcsi-<br />
~diam B. quondam Episcopi quieani<strong>de</strong>m<br />
)'ecc)esiam<strong>de</strong>solatam et fere ad extremamexi*<br />
»nanitionem dcductam, fratribus insalutntis,<br />
)'et Domini Papœnon expetita licentin, occul-<br />
)'todinr)issit; singutorumnan'ationt, adpra?-<br />
»sens supft~e<strong>de</strong>mus. yo'um Sanctitati ve.<br />
MStra)notiricandlim duximus quod a<strong>de</strong>pta Do-<br />
»mini Pupae per Dei grattam eligendi licentia<br />
»et dict) Episcopi renunciatione ab eo<strong>de</strong>mre-<br />
Mcepta et confirmata sicut per literas suas<br />
))jam nobis p!cnc innotuit, etc.» Continùan<br />
dicicndo que eligieron ut sucesor.<br />
RERNARDO DE YILAMUR<br />
.).~f,);<br />
TtAGt;UTE
Am fGLESHS CEESPAÇA. 69<br />
canan. )1.Ï~O'nm birman nftomnen) a<strong>de</strong>mas et FfMr Pftnf <strong>de</strong> ~o ~«tc~o~ LwMM u<br />
y<br />
el capellan <strong>de</strong> CamaraMt, los cuales serian<br />
oMciosque cstarian anexos a) capitulo. Dé.<br />
jo)o.<br />
Etecto nuestro Obispo A los dos meses v<br />
medio <strong>de</strong> haber sido admitidopor el Papa la<br />
renuncia <strong>de</strong>l antecesor, fuc conftrmada por el<br />
Me~ropotitanoRaimundo<strong>de</strong> Rocahe~t, a quien<br />
pressé y juro la obediencia canonica dia 25<br />
<strong>de</strong> julio <strong>de</strong>l mismo ano, como consta <strong>de</strong> escritura<br />
original que esta en aquet archivo..<br />
Tuvo un ppntiucado muy pero muv<br />
trabajado con <strong>las</strong> t'esuttasdc) anterior, y con<br />
el <strong>de</strong>spojo <strong>de</strong> bicnes que sufrio su igtesia. A<br />
!o cuat utudia el citado Arzohispodo Tarragona<br />
en la carta que dirigio en 1202 a todos<br />
los Obispos <strong>de</strong> su pt'ovincia, cxho~andoies fi<br />
que (?.t:A!~Cf(t!
VAGH!.)'fEttAHt')<br />
entre otras cosas que les concè<strong>de</strong>, confirma<br />
la facultad antigua <strong>de</strong> testar ita w'~c~o mury<br />
la <strong>de</strong> que los canonigos, parientes 6<br />
nmigos <strong>de</strong>l difunto a~ ;'
A LAS)CH!S)ASDE E~PANA. 7)1<br />
'Hf!f) ~tf).
YtAtiKHTHRAtUO<br />
!a carta con que se pidio la conftrmacion i't<br />
Inocencioii!. Asimismo se baitocnetCon.<br />
cilio <strong>de</strong> Lérida <strong>de</strong> 1229, presididopor et CardcnatSabincnsc.<br />
Finuhncntc, sabemos que el rcmatc <strong>de</strong> su<br />
gobicrno no fue por muertc, sino por rcnuncia<br />
obtenida<strong>de</strong> la Santa Se<strong>de</strong>. Et dia y ta<br />
hora y otras circunstancias constan en la escritura<br />
que se hizo <strong>de</strong> e)to y he visto aqui<br />
~
A t.AStGUMUii UHt-y.PA! 73<br />
t t 1 .,It<br />
Los comisionadosapostoticos,Spar:)go. Arxobispo<br />
do Tarragona. y Bercnguor Obispo
74 Y).UjEU'ff.:t(.HUO<br />
ta te (liviwn nn nl rli~ filin ~n ,,1:;1'11 I~<br />
Obispo en el dia que se dijo es la causa<br />
porque en e! concilio <strong>de</strong> Tarragona tle i."dc<br />
mayodctmistno ailo 1230, no se ha)t6 et<br />
ObispoUrgeitenso, que aun no cstaba ctegido 0<br />
comose dira.<br />
PONC)': DE V1LAMUR<br />
<strong>de</strong>s<strong>de</strong> 1230 h~tt ~5'7.<br />
A los cuarenta y un dias <strong>de</strong> la renuncia <strong>de</strong>l<br />
antecesor, es a saber, dia i4 <strong>de</strong> mayo, martes<br />
antes <strong>de</strong> la Ascension, filé clecto porescrutinio<br />
Ponce<strong>de</strong> ~tHM)'. Era <strong>de</strong> ta famitia <strong>de</strong> ios Vix-<br />
con<strong>de</strong>s <strong>de</strong> Vilamur, y sobrino <strong>de</strong>l actua) Obis.<br />
po <strong>de</strong> Lerida Ho'engucr <strong>de</strong> ?'
A LAS !(!LES!AS DE ~t'AXA. TS<br />
.i' .t~-i-j<br />
apenas tendria cuatro 6 cinco anos <strong>de</strong> edad;<br />
pues et Obispo Bernardo murioen ~205, y<br />
Ponce fué clecto Obispo muy joven, que pasaba<br />
muy poco <strong>de</strong> los 54 anos. Acasofué este<br />
uno <strong>de</strong> los motivos porque le disputecon tanto ardor el obispado el actna! Sacrista <strong>de</strong><br />
la igtesta; pero prevateoo et respeto M)a necesidad<br />
que tenian sus intereses <strong>de</strong> un Obispo<br />
como este, que por la nobteza do su li.<br />
nage, y los enlaces con otras familias principales<br />
<strong>de</strong>l pais, fueseeapaz <strong>de</strong> recobrar cuanto<br />
el Con<strong>de</strong> <strong>de</strong> Fox babia usurpado, y <strong>de</strong><br />
resistir al torrente <strong>de</strong> heregias que iba inundando<br />
la diôcesi. Todas estas circuns~ncias<br />
me constan <strong>de</strong>l fragmento que hay en este<br />
archivo <strong>de</strong> un proceso que se formo <strong>de</strong>spues<br />
para examinât' la legitiniidad <strong>de</strong> su cleccion.<br />
Alli mismo se Ye que al tiempo <strong>de</strong> ella cra<br />
todavia diàcono.<br />
En una escritura do concordia <strong>de</strong> 5 <strong>de</strong> setiembre<br />
<strong>de</strong>l mismo ano 1230 suena todavia<br />
Obispo electo. Estaba aun sin conMrnMrà 6<br />
<strong>de</strong> abril <strong>de</strong> 4251, que es la fccba <strong>de</strong>l <strong>de</strong>creto<br />
<strong>de</strong> su eleccion dirigidopor este Capituleal Arxobispo<br />
Don Sparago <strong>de</strong> Barca, el cual he<br />
visto original en el archivo <strong>de</strong> Tarn'gona. La<br />
resistencia insinuada fué la causa <strong>de</strong> habcrge<br />
tardado un ano en pedir su confirmacion. Oh.
7G v)Af;EL)n:n.tH)()<br />
v:1., 1111~<br />
tùvotasm duda muy pronto, puestoque en ci<br />
t
Mo<br />
A LAS )GU!S)Aa DE ESPAX.t. 7T<br />
<strong>de</strong> Mattorcu verâs tatnbien como et PapaGregorio<br />
tX io di6 en ~252 facuttad para etegir y<br />
ccnsagrar c! primer Obispo <strong>de</strong> aquetta ii'!a:<br />
cosa notable <strong>de</strong> que no pucdo habiar maspor ahora,<br />
Tambicn dige(~ como este Pt-ciadoconfit--<br />
!t)6à <strong>de</strong> mayo<strong>de</strong> i254 la costumbt'oantigua<br />
en que va estabanlos sobrcdichoscanonigos<br />
<strong>de</strong> testar tibrcmente<strong>de</strong> sus bienes, reservando<br />
al Capitulosu disposicion respecte <strong>de</strong><br />
les que mot'ian a!)
78 V)AGEUTf:nAtt)0<br />
/M
ALASMUSfASDEESPAÇA. 79<br />
canontgos 'n'gos <strong>de</strong> Urget, LJrget,entre entre <strong>las</strong> cuatcs cuales hay !)ay una<br />
M VtACË)JTERAK)0<br />
n. ~n. -t v 1 ..1 1<br />
tjuu &Muunuua yu mcuuoen tostcrrtUtcs cuen.<br />
tos doe perturbaron los siete ùttimos aftos do<br />
su gobto'no, y <strong>de</strong> que voy à dar alguna razon<br />
por los doctuncntos que he <strong>de</strong>scubierto; que<br />
aunque son tan curiosos como ignorados, mas<br />
por estar cada uno sin fecha no pt'csentan et<br />
enlace <strong>de</strong> los hechos que dcseariamos. Asi quo<br />
para no cxponet'a que se equh'oquen los Icc.<br />
tores los cxU'ac)ar6atstadamente, acomodando<br />
a cada uno la época que tne pareccconveni)')e.<br />
Fnc asi que este Prelado atcanxo tiempos<br />
<strong>de</strong> gran perturbacion. La heregia <strong>de</strong> )os Albi.<br />
genscs se <strong>de</strong>rramaba por cstos paises, singu.<br />
larmente en el vixcondado<strong>de</strong> CasteHbô, sujeto<br />
at Con<strong>de</strong> <strong>de</strong> Fox. Yo no se si realmento este<br />
Principe cra fautor <strong>de</strong> anueitoshereges pero<br />
se que nuestro Obispo le tratô comô tat, procediendo<br />
contra et con admoniciones, excomunion<br />
y dcnuncia juridica y pùMica <strong>de</strong>l <strong>de</strong>lito<br />
y <strong>de</strong>! castigo. Esta sentencia contra el<br />
Con<strong>de</strong> fué en i257 <strong>de</strong> resultas <strong>de</strong> un Concilio<br />
que se tuvo ese afroen Lerida, en el cuat fue.<br />
ron comisionadosvarios inquisidores Dominicos<br />
y Franciscanos para procé<strong>de</strong>r contra los<br />
hereges dcl ~'tzcondado<strong>de</strong> CasteUbo, que cra<br />
<strong>de</strong>i sehorio dcdicho Con<strong>de</strong>, et cual apctando<br />
a) Arxobtspoe!ccto<strong>de</strong> Tarraguna GuiHermo<strong>de</strong><br />
Mongri, dto scntidas qucjas contra nuestro
A!.A8MLEMA8MË8fAt\A. 8t<br />
T v a v w v ~r<br />
Ut)!spo~once, <strong>las</strong>cuales interprète dicho Ne-<br />
tropolitanb con algunas postiitas. Estos documentas<br />
puMico ya la Historia <strong>de</strong> j~aM~~oc<br />
( Tom.7/ prueb. CC..yX. aunqueoqu!vocando<br />
el nombre <strong>de</strong> nuestro Obispot!am&n-' dote Pedro. Tambien esta a!ttmismo ~PrMe6.<br />
CC.X~.JX.~ la absoluciondada à dicho Con<strong>de</strong><br />
por nuestro Obispo y la promesa <strong>de</strong> tenerle<br />
pOrbuen catohco, fecha a 4 <strong>de</strong> junio<strong>de</strong> 1240.<br />
Lo cuat hace ver que cierto el Con<strong>de</strong>babia<br />
sido excomulgado. Pues estos cuentos con<br />
aquel Principe fueron una <strong>de</strong> <strong>las</strong> causas <strong>de</strong> la<br />
gravisima persecucion justa 6 injusta que padcctô<br />
el Obispo.<br />
Otra fuéla ojerixacon que siempreJe miraron<br />
algunos individuos <strong>de</strong> su capitulo<strong>de</strong>s<strong>de</strong> el<br />
momento <strong>de</strong> su eleccion, a la cual re~tieron<br />
con vigor, y cuya confirmacion retardaron<br />
cuanto les fué posible. Estos pues, aprove"<br />
chandose <strong>de</strong> <strong>las</strong> revueltas <strong>de</strong> los tiempos, con<br />
verdad 6 sin ella, acusaron à su Prelado ante<br />
la Se<strong>de</strong> Apostotica<strong>de</strong> crimenes horribles. Arreciô<br />
esta tempestadcon el procesoque hizo a<br />
Goraldo, Preposito <strong>de</strong> Sotsona el cuat sé que<br />
apetô tambien à la Se<strong>de</strong> Apostotica. Guer.,<br />
ras domésticas y estratias cuya causa solo fué<br />
Mnocida <strong>de</strong> Dios, mas los efectospara su<br />
mal esperifnento esta iglcsia. Aestos asun-<br />
T. Il. G
Y~GE HTBttARM<br />
t03 n«ft~n«fnn t/Mt ~–<br />
tos perh'neccn los documentossiguientes.<br />
Ene!anoi343ai2<strong>de</strong>jut!ohizoei<br />
Con<strong>de</strong> <strong>de</strong> Fox exten<strong>de</strong>r!a escritura en que<br />
ape!6<strong>de</strong>t juicioepiMopata !a Se<strong>de</strong> Apost~a<br />
poniendobajola proteccion<strong>de</strong>l Papa su persona,<br />
sus tierras y amigos.MoUv6la recusacionen<br />
la Rotoriaenemistad<strong>de</strong>l Obispoy sus<br />
cargos contra6!. en el <strong>de</strong>spojoinjustoque<br />
sufna<strong>de</strong>susfeudo.,<br />
y en el riesgo que le<br />
amenazabasi acud.aà la curia Mtcs.astica<strong>de</strong><br />
Urgel, don<strong>de</strong> a pesar<strong>de</strong>!as treguashabiasido<br />
tratada hostilmentesu comitiva y asesinados<br />
dos<strong>de</strong> sus individuos.Va copia<strong>de</strong> estaescritura,<br />
queexistey vien d archivoepiscopal(a).<br />
Carta en lemosin<strong>de</strong>l procuradorque<br />
el Obispoenvié à la cuna Romana, fechaen<br />
Porusa la vigilia<strong>de</strong> Navidad.Documento pré.<br />
c.oso pero <strong>de</strong> diticit inteligenciaen algunos<br />
puntos. Dicele que habia Hegado a aque-<br />
~a ciudad (corte entonces <strong>de</strong>l Papa). diez<br />
diasantes <strong>de</strong><strong>las</strong> Carnestolendas<strong>de</strong> Adv~t.o<br />
(ast itamabanla abstinencia<strong>de</strong> este tiempo ),<br />
que solose le habian anticipado dos dias los<br />
tres individuos<strong>de</strong>l capituloque iban ai!à para<br />
acusa<strong>de</strong> ante S. S. Eran.estos Ricardo<strong>de</strong><br />
Cervera,Arcediano<strong>de</strong> Urgel, Gu;!)ermoBer.<br />
(a) Ap.n.XXff!.
ALAStN
St VMOBUMMBM<br />
~astaMana («), que 'bc pt'ocarado ïtbstrar eon<br />
atg~oas aotttas. EnUeadoqMo~tedbcumen" te es <strong>de</strong>ihtea <strong>de</strong>i aao 1250, 6 j(omas<strong>de</strong>t s~<br />
~nfe; a !o menoBesain disputa antenor a!<br />
1353, ea que sintio yasu efecto }a tastancia<br />
d8!oscaB~nigosaouMdoMa,qucfu6et<br />
S." Brève <strong>de</strong>! Papa ÏaocenCMIV,
A!.A8.tCM9tA9BKtNBA!)A. 88<br />
otraparte ta nt ni tamnfK'f) tampecoeoscntosen anafritna nn ta ftCfrittt. escritu.<br />
ra que dq6dp iS4&.<br />
No parece que <strong>de</strong>bio haceraeoon grandt*<br />
ttgenciae~ta inquisicion,puestoque à 27<strong>de</strong><br />
noviembro<strong>de</strong> 1255todaviaeatabapor vérifia<br />
cat'M,dtae!tqueatguQb6 canontgos<strong>de</strong> esta<br />
igtesiaprometieronno separarse<strong>de</strong> sus corn"<br />
paùeros por causa<strong>de</strong> ta inquisicionimpetra.<br />
da contrael Obispo.Existia antes esta escri.<br />
tara en et archivo comohe vistoen atgupaa<br />
notas que la extractan. Asique, 6 el breve<br />
<strong>de</strong>i anoM53 no se pusoenegecucion, ô se<br />
impetrôdira postectormente.Sospecho que<br />
dicho brevû fué revocado, por io que dire<br />
!aego.<br />
4." Carta segunda en latin <strong>de</strong>i mismoprocuradora!<br />
Obisposin feoha, pero postes<br />
rior al d9 <strong>de</strong> abril (dia enquedice habersido<br />
entregada al Papa en Perusa una carta <strong>de</strong>l<br />
Con<strong>de</strong><strong>de</strong> Fox, <strong>de</strong> que hego dife~os), ysin<br />
duda <strong>de</strong>!mismo.ano 4252, porquehabta <strong>de</strong>l<br />
citadobreve <strong>de</strong> S. S. como<strong>de</strong> una cosa recientequeél<br />
pudolograr que se reformaset<br />
Lt~om, dice, quam j~
80 KfAun ~ACE !ERAR!0<br />
).Ht.tAM
A LAStGLEStASDEE8PANA. 87<br />
sa Preladopara que te admitiese&laconcor.<br />
diaque tantasveceshabiasolicitado,a juicio<br />
<strong>de</strong> arbitrosc&mponedorosnombradospor ambas<br />
partes. Es notable laespecie <strong>de</strong>l parentoscoqueel<br />
Con<strong>de</strong>dicetenercon elPapapor <strong>de</strong>scen<strong>de</strong>rambos <strong>de</strong> ios Con<strong>de</strong>s<strong>de</strong> Barcetona<br />
( cutn<strong>de</strong> t~
S8 VtAUËUTEMfttO<br />
a.. -Il-- 1- -RI<br />
res no cuos en la villa <strong>de</strong> Uastettbô que ha.<br />
biendo amonestado carias veces al citado<br />
Con<strong>de</strong> para que los presentâra en juicio y ha-<br />
Madotccontinuar en esto, le habia excomulgado<br />
ypubHcado <strong>de</strong>spues la sentencia en que<br />
}e <strong>de</strong>nunciaba como tal por sef <strong>de</strong>fensor do<br />
los herogesysH fautor: que posterionnente,<br />
a!!anundo8o c! Con<strong>de</strong>, permitioque fueso vi.<br />
sitado su territot'io, y en su consecuencia entraron<br />
en él el Arzobispo electo <strong>de</strong> Tarragona<br />
y los Obispos <strong>de</strong> Lérida y Vique y otros<br />
thnchosvarones religiosos y discretos y hallaron<br />
mas <strong>de</strong> sesenta hercges, los cuales en<br />
presencia <strong>de</strong>l Con<strong>de</strong> y <strong>de</strong> su hijo fueron con<strong>de</strong>nados<br />
en juicio por Jos sobredichos Pretados.<br />
Ana<strong>de</strong> que no sabia por que causa seguian<br />
comnnicando con el citado Principe los<br />
Obispos <strong>de</strong> Carcasona y Tofosay et Arzobtspo<br />
<strong>de</strong> Narbona, y Fray F. (<strong>de</strong> ~cn-M&ca) y<br />
Fray G. A., frailes Dominicos, estando, co.<br />
010 estaban, sabedorcs<strong>de</strong>ia excomttnion.<br />
Por ùttimo, !e dice que si ei Arzobispo <strong>de</strong><br />
Tarragona hubiera sabido su venida, le hubiefa<br />
escrito antes <strong>de</strong> marchar ANavarra y à<br />
Castitia àvisitartaprovincia,y y que por si<br />
acaso habia <strong>de</strong>jado prevenido so avisase at<br />
Legado, que no procedicsc sin hu consentimiento<br />
a ta absotucion <strong>de</strong>l Con<strong>de</strong>. La carta
A LASfCLEMASDE ESPAÇA. 89<br />
no tteno mas fechaque D(!
M V)AGB JUTEttAMO<br />
V ta nM))tMtf!f) mto
ALAStOLEMASDEMfAfiA. M<br />
m< tnMni~ttnntv tfmnnra!-
M VtAGEUTERAtUO<br />
pttuto, pueMoque comoMetropohtano'era<br />
juexordinario, y en ella no se atcataba à !
ALASMMSMa DE ESPAÇA. 9g<br />
gel. x. Sesun begunensenaunaoptmonaoteone,<br />
ense&a unaoDinion so~tMna.<br />
esta es.corriente, aunqu6el MotropoIHa~o<br />
no <strong>de</strong>ba entrometerseen juzgar & los sùb.<br />
dites <strong>de</strong> iossufragàt)eo9;masst iohiciere,<br />
su prooeso esv~Udopor ser etjaoz ordinartO<br />
<strong>de</strong> toda la pMvincta.Aun~ueesto te ac
M V!AMUTMAKtO<br />
daclero punto <strong>de</strong> vistatodo este négociey et<br />
remate que tuvo. Losepiscopologios<strong>de</strong> esta<br />
iglesia no dicen otracosa sino queeste Pre.<br />
lado mûrie haciatosauos i257. Mascons.<br />
t~ndome que en febrero<strong>de</strong> este ano era ya<br />
Obispoy reconoctdo comota! e! sucesor,es<br />
précise <strong>de</strong>cir si es quela Se<strong>de</strong> Yao6 pormuer.<br />
te <strong>de</strong> Pottce, que muriô&fines <strong>de</strong>l ano antenor.<br />
ABRIL<br />
<strong>de</strong>s<strong>de</strong>~5'? hasta i269.<br />
Era Arcediano<strong>de</strong> Salamanca. y capeUan<br />
<strong>de</strong>l Papa AlejandroIV, el cualle e!igi6Obis.<br />
po, comoconsta <strong>de</strong> Ja carta que dip)gi6al<br />
capituloUrgellense,tnandandolereoonociesen<br />
por su pastor, y tambien <strong>de</strong> la, que<br />
escribioal electo. AmbaspuMico el Car<strong>de</strong>i<br />
nal Aguirre (Co~. CoKCt~.~p.) sus fe.<br />
chas son <strong>de</strong> ViterboIII. idus At
A LASMtMMAft M ESPAÇA. ?<br />
._s ..1- l '1':1.- .n<br />
nas ~nMWt, ano <strong>de</strong> la Encarnacion1256,<br />
que es nuestro~57 segunveràs en la copia<br />
adjunta(a) sacada<strong>de</strong>l original:siendoes.<br />
to cierto, comoto es, se ha <strong>de</strong> creer, 6 que<br />
en la copiaque Aguirre tuvo <strong>de</strong> aquel<strong>las</strong><br />
cartas habiayerro <strong>de</strong> fecha, 6 que los anos<br />
<strong>de</strong> aquelPontificese contaron<strong>de</strong> otra manera.<br />
Baluzio (?. <strong>de</strong> Mar. jp&p.) conjetura<br />
que nuestro Obispo es et mismo que<br />
habta en el dialogo<strong>de</strong> Gaufridoy Abril pu.<br />
blicadoporMabmbn (Tom.ÎV. AMa!ect.) don.<br />
<strong>de</strong> Abrildice<br />
.M~ttt lustristerquinque,nec«Ma Respon<strong>de</strong>t Mcn't~philosophiameis.<br />
Papawco
S6 VIAGBUTEKAmo<br />
(ttanndHSittnmnnfa diano<strong>de</strong> Satamanca,que<br />
nntt mac fn~t.~tntt masfavorooeopara que ~ea tenido por espace!, pudiera este<br />
escritor nabër salido<strong>de</strong> laduda solo con advertir<br />
dos disticos <strong>de</strong>i mismo diatogo, <strong>de</strong><br />
quien copio los versos citados. Yo los pondré<br />
aqui tomados<strong>de</strong> un oôd. manuscrite<strong>de</strong><br />
Ripo!!(?;MM. 169). Dicen asi:<br />
NuperapostoHca GaufrtdusSe<strong>de</strong>rëUcta,<br />
Ïù patriamredittcuactapcractatcnens:<br />
ObviatAprili&yspanagentepro/ce~M,<br />
Obviât,~quovicemverbasalutisagunt. Para mi el yspana gentepro~ectMs significa<br />
origen <strong>de</strong> naturalexa6 nacimiento y masteniendo<br />
<strong>las</strong> pruebas quevoy arefenr, que<br />
son <strong>las</strong> que va~n, aun cuando to dichobasta<br />
aqui nova!ga nada.<br />
Enet archivo<strong>de</strong> esta iglesia (Co~. BM.<br />
be) se conservauna porcion <strong>de</strong> cartitas en<br />
pergamino, dirigidasnuestro Obispo, originales,<br />
y tal cualél <strong>las</strong> recibiô. Las he leido<br />
todas, y <strong>de</strong> el<strong>las</strong>resulta que tenia un tio<br />
canônigo<strong>de</strong> Compostela,itamadoA~/onsoPe' fe? (Petri), y alli mismo una hermana lia.<br />
mada SanciaPelagii (Pe!aM).Tambienhabia<br />
aqui un JohoM~sPelagii
A ).A8 )Ct.KS)AS M: tMfASA. 97<br />
1. 1.,<br />
l'ZM, y<br />
TOMO\t. 7<br />
con et to'mo ath un pnvuegtû concedido<br />
à aquella casa. Hay tambien una car.<br />
ta <strong>de</strong> P. Ap!'t!M, tesorero <strong>de</strong> Compostcla, v<br />
otra <strong>de</strong> M. ~;)r~M. canônigo <strong>de</strong> ta misma<br />
iglcsia, ;,Qu)en quita quefuescn sus ho'manos?<br />
Et ùtttmo <strong>de</strong> los dos se queja <strong>de</strong> f)uf<br />
viva tan distante y separado <strong>de</strong> e!, asi h'<br />
dicc: Menant in terra t'esh'a assMMamtn~ in<br />
.EpiscopMm!'e~in ~rchteptseopMm.Paiabras v<br />
cosas son estas, que bien consi<strong>de</strong>radas con.<br />
vencen que el Obispo cra natural <strong>de</strong> Caticia,<br />
6 rnuy cerca <strong>de</strong> aquet reino. A esto mismo<br />
alu<strong>de</strong> otra carta <strong>de</strong> J. tesorero <strong>de</strong> Salanialica,<br />
que va copiada porque <strong>de</strong> ella a<strong>de</strong>rnas<br />
se inucro que no vn'm en Roma, cuandotchicieron<br />
Obispo, sino en Salamanca, don<strong>de</strong> servia<br />
su arccdianato. E! bncno <strong>de</strong>l tcso''cro no<br />
solo se qucja <strong>de</strong> que ycpenHnantcnt.ele hubiesen<br />
arrancado <strong>de</strong> su compaùia a su ami~o<br />
d Obispo, sino tambien <strong>de</strong> que le hubiesen<br />
como dosterrado a esta diocesi, y en seguida<br />
ruega a Dios
~\(~UTHttAfUO<br />
ALASiGLM!A8PHES~A. ')
~0 YU(iH DTHRAntO<br />
_1_- L<br />
rcntas incorporadas a la mcnsa episcopat.<br />
Existe esta bula en et ?. ll. Dotal. 22,<br />
su pubticacion se hizo a 27 <strong>de</strong> enero <strong>de</strong> 4257<br />
(1258).<br />
De 26 <strong>de</strong> tnarxo <strong>de</strong>l mismo aflo queda originat<br />
ta constitucion que hizo con su capitule<br />
en que se da a todos sus individuos facultad<br />
para t.cstar <strong>de</strong> la fM(t/
ALA~MLE~ASCËESPA~A.
(02 YtA'.Ef.tTERAKtO<br />
S:«' Pcn'OCMMMMM, se<strong>de</strong> vacante, pr(M!C
ALAStGLËSiASDËMPAhA. ~3<br />
Hi otroLt'A/.()
)0t<br />
VfA(!EUTt:ttAfttO<br />
Hcvasc el Obispo no pasascn <strong>de</strong> cuatro mil<br />
sueldos rne!gorcses, y <strong>las</strong> <strong>de</strong>l Con<strong>de</strong> fnosen<br />
sin limite. Item que los Paytes que ambos<br />
pusieso), administrascn la justicia <strong>de</strong> manconun,<br />
y <strong>de</strong> sus cmotnmcn~os la cuarta<br />
pat'~efuose dd Obispo y <strong>las</strong> tres <strong>de</strong>l Con<strong>de</strong>;<br />
v que este tuviora aquct scftorio como feu<strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>l Obispo, ttacicndotc por el homenage<br />
(7/ts
A U$ K.i.tMf.t!) DE ESt'AXA.
~06 YUGËLH~AtUO<br />
A LAS IGLESIAS DE ESPAÇA. 't07<br />
)nrr t nu t t <<br />
do dos ahos. Mas el Bt~no <strong>de</strong> la d<<br />
Pr~tC(t(forM (foM. p(i
A LASMLESiAS DE KSPA~. < Qf)<br />
se trocaron on en los <strong>de</strong> L~gL ~n~ot-m.j'. ~)<<br />
soMa. Berga MM$ ~~M~t'ana,<br />
a<strong>de</strong>mas el<br />
o-igicndo<br />
<strong>de</strong> Cet-t!af)ft y consignandoa cada<br />
uno, como tambien a todos los canonicatos.<br />
<strong>las</strong> renias proporcionadasen varias ig)csias~<br />
Con esto. si bien se radico la vida<br />
ria<br />
propicta~<br />
ysecntat-, H)o rnenos provoyoat dGroro<br />
<strong>de</strong>l c!cro y remedio su poht-cxa'cn on tiem.<br />
po en que hahia venido i) serimposibte la<br />
rostauracion <strong>de</strong> la canonica'antigua. A estas<br />
disposiciqncssiguieron otras condticentes at<br />
mismoobjeto.<br />
t!at)abasc tambienaqui el Obispo en 1300<br />
cuando et Rey DonJaimc n le escrihio<br />
h)bi6ndo)e<br />
pro.<br />
erigir cscucjas en esta ciudad y<br />
dioccsi, don<strong>de</strong> se cnsenasen la fitosona<br />
otras ciencias<br />
y<br />
mayorcs. (lue podian<br />
car a la<br />
pcrjudi-<br />
Universidad<strong>de</strong> Lérida recicn fun.<br />
dada.<br />
Nada mas sé <strong>de</strong> este Obispo sino<br />
sitando<br />
[jue<br />
su dioccsi, muriô en la villa <strong>de</strong> Gui.<br />
sona. que ahora es <strong>de</strong> !a mcnsa<br />
dta 3 <strong>de</strong><br />
episcopal,<br />
novembre <strong>de</strong> ~508, v nue fué enterrado<br />
alli mismo.Habtan <strong>de</strong> c! Diago(Ilistoria<br />
Prov. Arag. p~. 270; Y Echard ~Bt-<br />
Mto
HO V!AGEL)TRRAtttO<br />
FRAY RAIMUNDOTREBAYLLA,<br />
~<strong>de</strong> ~509 ~.5
A).AS!CH!RtASnt:ESf'A!iA. 1<br />
et tdtimo dia <strong>de</strong>i mes se Damapridie ~o~n.<br />
das, como antes fuese comun Hamarto se.<br />
cxn~oMcn(!as.<br />
En '!5H pubtico un edicto <strong>de</strong> indnigencias<br />
a favor <strong>de</strong> !ôs que contribuyescn a la<br />
obra <strong>de</strong>l pavimcnto <strong>de</strong> esta catedral. En el<br />
siguiente hizo varios rng!amento8 y estatutos<br />
para la <strong>de</strong> Tremp, <strong>de</strong> los cuales pubticô algunos<br />
fragmentas et padre Pascual (Dt'sertacion<br />
<strong>de</strong>! obispado<strong>de</strong> P
A Ï.A8AGMËMA8 DE EWA~A. «3<br />
~& ïtAOBMM~tO<br />
f!co, VtMOMcd&Nafbona/segundodoteste<br />
nombre t can6nigby abad d&!a igtes!a <strong>de</strong><br />
San Pabto <strong>de</strong> aque!!actuddd;'scgun setee<br />
en et X~t ~e~)~ ~\L
A LASMM~S!A6M ESPAÇA.
'«6 V
A LAS K.UM)A8 ttE MUAMA. t
V
A M MM8M9 M EMPARA. <
VMCÎ: 'UTEH.tttfO<br />
ntMtno a)as a prop6sito para; c! gobicr~ûj~<br />
e!
A LASMt.RM.MCR E'PAfiA. 0<<br />
tasconst-Huciones <strong>de</strong>ambossinodos; existe<br />
~23 't~~t~tCHA~U VfACKUTEHAMO<br />
Cfl~~ 11114 nn. on V. n. Ah" .n<br />
Coaaque no se venucô. Va copia <strong>de</strong> este<br />
documenter).<br />
Muypoco mas t'tviôeste Obispo',que ya<br />
en el ano siguiente tenia por sucesora<br />
PEDRO DELUNA<br />
<strong>de</strong>s<strong>de</strong>1365 15?0.<br />
El catàbgo impreso to pone muy atrasado<br />
y con el <strong>de</strong>sconcierto que acostumbra.<br />
Suena ya Obispo electo y confirmado& 30<br />
<strong>de</strong> junio <strong>de</strong> ~565 en un documente<strong>de</strong> poca<br />
importancia, que ~i original en el archivo<br />
<strong>de</strong> Dominicos<strong>de</strong> Puigcerda. En i36~ conurmôcomoya<br />
dije los estatutos <strong>de</strong> taparro"<br />
quia <strong>de</strong> aquellavilla hechospor su antécesor<br />
NMo!
AUSMt.E-A8CEiSPANA. 223<br />
estaba cscu!p)dala ugura <strong>de</strong> un Ob!spo y varios<br />
escuditos con média tuna,.quo son <strong>las</strong><br />
armas <strong>de</strong> su fanUtia. Atre<strong>de</strong>dor se tcc entre<br />
mil raturas !o siguionto: anno ~CCC~XX~tcessima.<br />
~eCMt(MO&tHs p6
*~4 s~ VtAGtiUTEKAKM<br />
VtAGEUTEKAKM<br />
..11'11Il'U' Il.n. (1 .1~ .1.I~n<br />
<strong>de</strong> ci~'K) que à i9 do enero <strong>de</strong>
A LAS tGMSMS M'MMKA.
~6 YtAQKUTEMARtU<br />
~M~~Q~ /t,)~<br />
En 1591, a iS <strong>de</strong> junio, consagrô en la<br />
iglesia <strong>de</strong>San Miguel<strong>de</strong> Cardonavarlos atta.<br />
res ~d arnt. ooocM~.Trabajô en, el an'c.<br />
g!o interior <strong>de</strong> la iglesia. que se resontia<br />
mucho <strong>de</strong> <strong>las</strong> hostilida<strong>de</strong>s sobredichas, y<br />
otros mates <strong>de</strong> aquellostiempos. Para eilo<br />
quisosuprimiratgunosarccdianato& y cano.<br />
nicatosreduciendo sunuméro para tnas c6.<br />
moda.dotacton do los que quedasen. Mas<br />
nada pudotograrse por entonces. Rn 1400<br />
hallo que ojr<strong>de</strong>nôcon sa Capituloquela fiesta<br />
<strong>de</strong> ta Concépeion <strong>de</strong> nuestraSe~orafuese co.<br />
tenda por toda la di6cesi.Asisti6 al concilio<br />
<strong>de</strong> Persan <strong>de</strong>l Papa Lunaen 4408, y fu6<br />
Une do los que suscribieronen los dccretos<br />
originalesque existenen Tortosa. Tambien<br />
se haU6en Caspeat acto <strong>de</strong> la e~ecc~on<strong>de</strong>l<br />
Rey <strong>de</strong> Aragon, comoembajador <strong>de</strong>l paria.<br />
mento <strong>de</strong> Cataiuna.En i4d5 reno~ôen e!<br />
Capitulo Pascual la constitucion<strong>de</strong> su ante*<br />
cesor Fray Raimundo TrebayHa, en que se<br />
acordoen(.regarmùtoamentolos malhechoros<br />
que se refugiasenen<strong>las</strong> vil<strong>las</strong><strong>de</strong>lsenorio <strong>de</strong>l<br />
Obispoydtgnida<strong>de</strong>s<strong>de</strong>estatgtesia.<br />
He vistoac:) el testamento, que ordcno&8<br />
<strong>de</strong>abrndc i4i5, on et cuat dispuso sete<br />
enterrase en la capilla <strong>de</strong> la Anunciataconel<br />
escudo<strong>de</strong> sus armas esculpido en la losa. No
A LAS KMStAS M ESPAMA.<br />
< 27<br />
existe en el dia memoria <strong>de</strong> tal cosa. Y'pof<br />
otra parte se dice que fné entorrado en 0!<br />
auta capitutar, don<strong>de</strong> tnstituy6 dos benen.<br />
cios. Sabese cieftamente que muriô a 15 <strong>de</strong><br />
abril <strong>de</strong> ~415.<br />
De este tiempo hay memoria <strong>de</strong> que Juan;<br />
Obispo 0
tM VtAOELttEHAK~<br />
adohmte, y que «btema otro co 6cFona<strong>de</strong>s'<br />
<strong>de</strong> et ana~406~ La primer memortaque hay<br />
<strong>de</strong> su ptm),i(
At.AS)C).tS)A!!M!MPANA.<br />
apcstoticos en la supresion <strong>de</strong> los arcedianatos<br />
<strong>de</strong> Prats Solsona y Llimiana y tambien<br />
<strong>de</strong> cuatro canonicatos, to cual estuvo para<br />
veriucarse, mas no se por qu6 se retar<strong>de</strong><br />
casi un siglo. Dot 1424 nos queda la constitucion<br />
que hizo en ci Capitulo Pascual, con<br />
que con
t'-M YtAGËt.m~.UU~<br />
At~ALUU HUU~HUK PALLAS<br />
<strong>de</strong>s<strong>de</strong>anles <strong>de</strong> i443 f(«~a 146t.<br />
Era hijo <strong>de</strong> Hugo, Condo <strong>de</strong> Fattàs v Arcodiano<strong>de</strong><br />
Etnpurias, en la iglcsia <strong>de</strong> Gcrona,<br />
et ano 14~0 cuando et Papa Martino V le<br />
provcyo <strong>de</strong> un canonicato en la Catedral <strong>de</strong><br />
Lendu y <strong>de</strong> otro en la <strong>de</strong> Yatcnc!a, y tcnia<br />
solo doce anos <strong>de</strong> edad. Dtcc!o todo esLo ht<br />
buta pontificia que ~i en Lcnda. Ko consta<br />
cuando cQmcnxôaqu! su pon~iticado ni tampoco<br />
cuando !o acabo. En los regisU'os épiscopales<br />
<strong>de</strong> su tiempo no se halla memoria <strong>de</strong><br />
él hasta et dia 5 <strong>de</strong> enero <strong>de</strong> i 443, y aun<br />
entonces estaba auscntc <strong>de</strong> su igtesia (acaso<br />
con motivo <strong>de</strong> los conci!ios Hasitccnsc y F!orentino),<br />
a !a cual por venun'a no ~'o)vi6bas.<br />
ta los principios <strong>de</strong> 1448, que es cuando cotnicnzau<br />
sonar su nombre en los citados re.<br />
gistres. Uno <strong>de</strong> los vicarius ~encrâtes (lue<br />
gobernaron por c! en ese tiempo medio se<br />
HamabaJuan Sotcr, canonigo <strong>de</strong> esta iglcsia<br />
y Arcediano <strong>de</strong> Cerdana; el cual tcngo para<br />
nii que es el docto Obispo <strong>de</strong> Barcelona, que<br />
to fuc anos a<strong>de</strong>lante. Tambicn es cierto que<br />
a <strong>de</strong> junio <strong>de</strong> 1440 Gonzalo, Obispo titu.
A t.AS tûLKS)~ ~E ES)'A?i'A.
YtACKUTHttmtO<br />
diciotnbt'citttncdtMtohav nn~fttifmnn n<br />
diciotnbt-citttnediatohaypocoUempo.Du.<br />
(<strong>las</strong> a cada paso que no puc<strong>de</strong>n soltarse,<br />
fahando como fa!tan en la cm'ia cpiscopat to.<br />
dos !osrt'gistro8 dcsdo~55hasta~C~.<br />
MioUt-as t)o)):);a pues ott'os documentos<br />
mcngonic ta optnion comun <strong>de</strong> que c! sucesor<br />
<strong>de</strong>t ObispoAt-natdo l'ué<br />
JA!)!R DE CARDONA<br />
A.LA-!)
~s':t.ttt:K.uuo<br />
C(«'(~/
AL~M[.MfASPEE~Ai\A. 05<br />
~t0(~o tf~ff) tk <strong>de</strong> Hnftft f)) f«tn t~na n
vj~cE HïEnAMO<br />
Ir.i t<br />
i~n <strong>las</strong> nitsmas actas capitnlares se halla<br />
Zambienmemoria <strong>de</strong> que en 1471 coma en<br />
esta ciudad una moneda <strong>de</strong> o-o uamada E«.<br />
'c/
A).ASKiLMtASDE KSMKA. 137<br />
1.111«-- J. 1 -]-- t<br />
guuas cosas a )os aescontentos, y que dicho<br />
Obispo estaba en aqueuais)a. No se si esto<br />
pertoneccra a nuestro Obispo 6 at antccesor.<br />
PEDRO DE CARDONA<br />
<strong>de</strong>s<strong>de</strong> 14~ ~f{ t5
t< t\ V'~ËfJ~H~uO<br />
–“.“. f.'jn~uut uttsmumuto. Utceto<br />
-!uanHo!)anoTatnantcnsc entas notas quo<br />
pnso a<br />
ioscpigrantastatinosdoMarUndo<br />
!\a)i-a, <strong>de</strong>
A LAS Mf.E~H'} !)t:<br />
EaPAX.t..jgg<br />
f0 l~nnmtmnin n, Ï1. rt i<br />
l'or este document se vc que Don Pedio<br />
rué promovido a esta Sitta por ci Papa Six.<br />
to !Y Aiostancias <strong>de</strong>l Iley <strong>de</strong> Aragon a filles<br />
<strong>de</strong>) ano H72. A pt-incip'ios<strong>de</strong>i 1~4 csoi.<br />
L'6 dcsdc Harcctona a este cap~uto, nnunciandotc<br />
que cstabit para veoit-a su intesi:),<br />
y picliendo que t(!cnvinscn a~un auxilio do<br />
gen~aio-mada con que podcr ttc~af u Guiso.<br />
sona. He visto la carta. Damasc en dta c)ccto<br />
dictado unico cou que sucna<br />
los anos 1495<br />
ttitsta nor<br />
en <strong>las</strong> pocas memorias<br />
<strong>de</strong> ci nos<br />
que<br />
t~edau. Una <strong>de</strong> cttas es c) viagc a<br />
Castilla que cmprexdio <strong>de</strong>sdc Guison!)el aXo<br />
1~9, como en~iado <strong>de</strong>l Condt; su padtc.<br />
yara U'a~r con et Rcy DonFcniando ut~mtos<br />
négocies <strong>de</strong> su iantitia. De to cuat nad~ mus<br />
he podido rash-car. Oh-a es un cabt-co<br />
Tien la<br />
(juo<br />
cotegiata <strong>de</strong> Ba)aguerttecho en<br />
en<br />
t~i7,<br />
que consta que juntamcnLc era Ahad co.<br />
rnendatario <strong>de</strong>l monasteno <strong>de</strong><br />
nidad Labaix, dig.<br />
que segun <strong>las</strong> mcmonas <strong>de</strong> aqudia casa,<br />
disfrut.6hasta el 150~.<br />
Mas notable para esta iglesia es ia cons-<br />
ULucionque hixo en -H88, en (jue venfico<br />
la sup)csion <strong>de</strong> at-ccdianatosint,entada inittihncntc<br />
por sus antecesores ~7«~M v ~'o.<br />
f~, rnduciendo el numéro <strong>de</strong> dignida<strong>de</strong>s<br />
canonicatos al <strong>de</strong> 2i y estabieciendo a<strong>de</strong>.
Y'AOËUTËRAtUO<br />
mas c! <strong>de</strong>recho <strong>de</strong> opcion. Este numéro per.<br />
sevem hoy dia, mas no suprimidos como<br />
A f.AStCLERtASHK ESPA?
At~S)G).t:"tASnEKS)'A?
t4t VfAGKUTtttMfO<br />
<strong>de</strong> su tibendidad pastorat algunas memorias;<br />
ta! es et aumento <strong>de</strong> <strong>las</strong> distt'ibnciones<strong>de</strong> este<br />
c!ero,cuvo fon<strong>de</strong> doté en't0,000!ibra!;<br />
barcetonesas. Dio ot)'as2,000 à cada una do<br />
<strong>las</strong> igtcsias <strong>de</strong> Sanahuja, Guisona y Tremp.<br />
En los procesost)e los tres 6 euatt'o Concilios<br />
provinciales quo so ceiebt'aronen su tiempo,<br />
no hay memoria <strong>de</strong> habet' asi~ido ni por si<br />
ni por procm'ador. Sabese porùhitno que mun6<br />
en ta villa <strong>de</strong> Pons, a iss doce <strong>de</strong>l dia 24<br />
<strong>de</strong> octuhre <strong>de</strong> 1550. Su cadavef fué traido à<br />
esta cat.edrat, y <strong>de</strong>posilado en et crucoro à la<br />
parte <strong>de</strong> la epistola en una arca <strong>de</strong> madcra<br />
elavada en la pared, que hoy se conserva y<br />
cubrcn en los dias ctasicos con un pano bol'dado.<br />
En suticmpo, esto es, en 1522 halloexistentc<br />
en esta diocest a) Arzobispodo Tesato*<br />
nica DonJuan Mh'ahcs, que tambien se fta.<br />
ma canônigo y Sacrista <strong>de</strong> esta igicsia. Aeaso<br />
era su auxiliar, con~oparece que <strong>de</strong>spues !o<br />
fué en la diocesl <strong>de</strong> Barcelona en 1550, se.<br />
gun se dira en su iugar. La Se<strong>de</strong> raco mas<br />
<strong>de</strong> ano y mcdto, y &H) <strong>de</strong> julio <strong>de</strong> t552, ya<br />
se baMabapn posesion <strong>de</strong> ella el succsor.
Su brève<br />
ALASMLEStAS OEESPAÇA. ~S<br />
PEDROJORDANDE URRtES<br />
<strong>de</strong>s<strong>de</strong>1852 i835.<br />
p~!)t)!)c.u~if)~<br />
porque no Hegôà. consagrarse. ast Ha~o<br />
que muriôcon eldictado <strong>de</strong> e!ec
~6 HACE UTERAMO<br />
fH~ t ),.“ .t~ t~~ ~t~-
ALAS)C!.EStA8 D ESfA~A.
VMGE UTEHAMO<br />
aÎJy~nnna nlv,r. L..1, _a<br />
dandonos otra que la<strong>de</strong> su)nuerte acaecidaen<br />
Bataguerentre 6untro;y 6ihco!'dc ia tar<strong>de</strong> <strong>de</strong>l<br />
dia 25 do seticmbt'R<strong>de</strong> i5CO, en la casa <strong>de</strong> la<br />
crmita <strong>de</strong>tSMto~Cristo. Fu6 enterrado <strong>de</strong>lante<br />
<strong>de</strong> <strong>las</strong> rejas <strong>de</strong>l altar <strong>de</strong> la misma imâgen. Etl<br />
registto <strong>de</strong> to actnado en su vacante, cotmcnxa<br />
en 5 do octobre <strong>de</strong> ose.ano~ Uno pMohasta<br />
qu!etomo posesion d Ëucesor<br />
:i<br />
PEDRO DE CASTELLÉT<br />
<strong>de</strong>s<strong>de</strong>i5()i hasta ~'71.<br />
Vo't'incose.su poseston a~S <strong>de</strong> setiombre<br />
<strong>de</strong> 15C1. Era <strong>de</strong> famUianoble y canônigo<br />
y Sacrista <strong>de</strong>' Tarragona, c"oh cuycs dictados<br />
le hallo asisticndo a atgunos Concilios provinciatescomo<br />
sindico <strong>de</strong> su capttuto<strong>de</strong>s<strong>de</strong><br />
ettjue8ec<strong>de</strong>br6oniM5.<br />
Pocas memorias quedan <strong>de</strong> su prelacia. A<br />
38 <strong>de</strong> octubre <strong>de</strong> i562:seha!JabaenBata.<br />
guer tratando <strong>de</strong> la traslacion <strong>de</strong> tos bonoficios<br />
y oticios <strong>de</strong> la iglesia <strong>de</strong> San Sa~ador<br />
à la rccien construida <strong>de</strong>.Santa Maria. Asisti6<br />
.al famoso Concilio <strong>de</strong> 45C4 y sighiënte,<br />
sobre ta admision <strong>de</strong> los décrètes <strong>de</strong>! Tri<strong>de</strong>ntino,<br />
yaotro que se tu voenBarcetona en<br />
1569 y dura los dos aHos sigmontes~.Esta
At-AStfHJJiitAitMtMt'A~A. ~9<br />
f., ~t" .JI..<br />
tue ta ocaston <strong>de</strong> morn' en aquetfu capital<br />
dia 1.0 <strong>de</strong> febrero <strong>de</strong>iuTi. Una~otacoeta.<br />
nea que be visto at fin <strong>de</strong> ta consuota do<br />
Santa Maria<strong>de</strong>l Mar <strong>de</strong> la misma ciudad, nos<br />
conserve esta noticia puntual y tambien la<br />
do que le administre el viatico el Obispo <strong>de</strong><br />
Elna, fray Pedro Martir Coma, Dominico, y<br />
do que su cadavor fué Hevado al entierro <strong>de</strong><br />
su familiaen AttafuHa.Uàmate Don Pero{.<br />
Kt Gitn~ Qh;ann f!c'F.!na: sinndo Prim' dct<br />
convento <strong>de</strong> Puigcerda en AS66, compùso<br />
en lemosih una obrita (que <strong>de</strong>spues se tradujo<br />
al latin intit,u!ada:D
A LAS tM.ESU9 DE ESPANA. 1!H<br />
dia 23 <strong>de</strong> agosto <strong>de</strong>l aito aitosiguiente, siguiento, y que tue<br />
enterrado en el mismo.<br />
Las actas capitulares <strong>de</strong> aque!taco!egiata,<br />
que nos conservaron esta puntual noticia,<br />
anadon que era natural <strong>de</strong> Vatencia y le lia.<br />
man Iliorônymo MiquetMore!<br />
FRAY HUGOAMBROSIt)DE MONCADA<br />
dM<strong>de</strong>i580h(ts
52 YtAQEUTEMAMM<br />
ueecoa o (le utctemura ce t~st) en et tugar<br />
<strong>de</strong>l P~a<strong>de</strong>SoM Ttrs, distante una tcgua <strong>de</strong><br />
esta ciudad, cuando caminaha hacia Cer6s<br />
para recobrar su satud. Mas <strong>de</strong> un ano vac6<br />
esta Se<strong>de</strong> hasta que le sucedio<br />
FRAYANMÉSCAPILLA<br />
ALAStCLEStASt BEESfASA. )u3<br />
<strong>las</strong> rentas pasaron, como era consiguieute,<br />
una buena porcion <strong>de</strong> cscrituras antiguas, <strong>de</strong><br />
<strong>las</strong> cuates me he aprovcchado a maravi!!a.<br />
Hoyocupa el sctninario el colegio que fue<strong>de</strong><br />
los padres Jesuitas, c~a fxndacion tambien<br />
se atribuye & nuestroObispo.<br />
En 1595, a H <strong>de</strong> oc).uhre, dt6 :licencia a<br />
los cônsutes <strong>de</strong> la villa<strong>de</strong> Solsona y al cetcbre<br />
padre Fray AmbrosioSicard para la fun.<br />
dacion <strong>de</strong> A~ustinos calzados en dicha ciudad.<br />
Nada mas sé <strong>de</strong> )os hcchos <strong>de</strong> este Obis.<br />
po, si no que mufio en Sanahuja dia 22 <strong>de</strong><br />
septembre <strong>de</strong> 1609, y que fué enten'ado aUi<br />
mismoen la capilla mayor.<br />
Durante su gobierno parece haber sido invadidaparte<br />
<strong>de</strong> esta diocesi por atgunos sectarios.<br />
Y <strong>de</strong> una carta que \i en la colcgiata<br />
<strong>de</strong> Balaguer consta que en 1591 habia en Urgel<br />
gran<strong>de</strong>s temores <strong>de</strong> los Lutemnos, que va<br />
se habian apo<strong>de</strong>rado<strong>de</strong> ArcHt'eM,iugar distante<br />
media tcgua <strong>de</strong> esta ciudad.<br />
FRAY BERNARDODE SALVÂ<br />
f:es<strong>de</strong>16t0~s(al620.<br />
Era religioso <strong>de</strong> San Francisco. Durote d<br />
gobierno <strong>de</strong>s<strong>de</strong> 7 <strong>de</strong> julio <strong>de</strong> i6t0 hasta24dc
A LASt(~ËâtA&UKE-$PA!\A. 45~<br />
J!-tÏ~ 1 t'~T! 1- t i~t~Mn..<br />
dad <strong>de</strong> Urget & 5 <strong>de</strong> enero <strong>de</strong> 4(~7. Deposi.<br />
tùse su cadàver dolantc <strong>de</strong> la capilla <strong>de</strong> San<br />
Ermongot, y & pocos ahos fué tt'astadadola<br />
seputtura <strong>de</strong> su fomilia, enNavarra. 8ucedt6!e<br />
à 3 <strong>de</strong> sotiembre <strong>de</strong>l mismo aito 1027.<br />
FRAY ANTONIOPEREZ<br />
<strong>de</strong>s<strong>de</strong>~62~ hasta i635.<br />
t~ùcnj' B&tteJicUnù, c! cua! tu~c s~sodo<br />
luego que en).r6 en esta ciudad, y otro en<br />
Balaguer en 1650. Por décrète <strong>de</strong> este ultimo<br />
se recogieron <strong>las</strong> constituciones <strong>de</strong> los<br />
cuatro Obispos sus inmediatos antecesores, y<br />
se impnmteron en Barcelona en 1652. Fué<br />
trasladado a L6rtda & 18 <strong>de</strong> febrero <strong>de</strong> 1653,<br />
y <strong>de</strong>spues a Tarragona, a cuyo At'cMept'sco.<br />
pologio me remito.<br />
PABLO OURAN<br />
<strong>de</strong>!)
~BC VjAOEUTEBAKfO<br />
encargb <strong>de</strong>l Rey para visititt- aquella Univ~.<br />
sidad. En la entrada do !os Franceses <strong>de</strong><br />
4641 se ausentô <strong>de</strong> su iglesia, siguiendoe!<br />
partido do Felipe IY, et cuat le doté con at~<br />
gunas rentas y tuego le promoviô ai arzchi'!t.<br />
pado <strong>de</strong> Tan'agona. Mas por el pésimo estado<br />
<strong>de</strong> esta pt-ovincia en aquetta epoca no pudo<br />
tomar posesion <strong>de</strong> la nuc\a dignidad, quedando<br />
privada la meh'ôpoH <strong>de</strong> un Prelado<br />
T~ '"n'a tHmhinn~ntitdo sn créditn en la<br />
doch'ina y pru<strong>de</strong>ncia pastorat. Dospuosdo su<br />
rosi<strong>de</strong>ncia en Madrid M reth'ô à!a'yi)ta<strong>de</strong><br />
~'My <strong>de</strong> ~M~, diocesi <strong>de</strong> Urgct, don<strong>de</strong><br />
mut-ioa48 <strong>de</strong> febrero <strong>de</strong> i65i, y fu6 entef.<br />
rado en ci pt-esbiterio <strong>de</strong> la igtesia do San<br />
Martin <strong>de</strong> iamismaYitta.<br />
Pot'causa <strong>de</strong> dichas guerras vaco esta.Sodé<br />
nuevo anos. En cuyo tiempo, segun se )ee<br />
en <strong>las</strong> Ac
A ).AS )OLE6fAS DE ESPAÇA. i87<br />
scf hacia et ano 465i. No so ~erinco esta,<br />
como cs'fucH<strong>de</strong> enten<strong>de</strong>r, y compuestasMnatmente<br />
<strong>las</strong>cosas voh'iu a la tgtesia restdtr<br />
su prebenda, don<strong>de</strong> en i6M opt6 el arcedin.<br />
nato <strong>de</strong> Cet'dafta.Ymufi6'<strong>de</strong> a)Ha tres anos.<br />
A<strong>de</strong>mashabiasido honrado con la dignidad<br />
<strong>de</strong> Canf;it!er<strong>de</strong>Catah)na. Todo esto consta<br />
<strong>de</strong> <strong>las</strong> Ac
~8 VtACBUTERAMO<br />
los pobrescon ocasion<strong>de</strong> <strong>las</strong> niovesextraor.<br />
dlnarias que acabaroncon los sembrados.<br />
Fue trasladado& Tarragona en el enero <strong>de</strong>l<br />
i664.<br />
MELCHORPALAU<br />
~s~i664~(!s~t6'70.<br />
Natural <strong>de</strong> Mataro,Arcediano mayor <strong>de</strong><br />
Vique é Ïnqu!sidor<strong>de</strong> Barcetona, y <strong>de</strong>spHcsArcedisM<strong>de</strong><br />
ia misœa 'g!?');)~ duraB.<br />
te ouyos empleos mostrô su talento paci.<br />
ficadoren <strong>las</strong> turbutencias que agitaroneste<br />
Pnncipado.Promovidoa esta iglesiatomo<strong>de</strong><br />
ella posesionà 9<strong>de</strong> setiembre<strong>de</strong> 1664. Que.<br />
dan<strong>de</strong> et dos sinodoscelebradosen Urgel.<br />
Une en d665 yotro en 16~. En el mismo<br />
aao murioa 29<strong>de</strong> abril, <strong>de</strong>jandootras varias<br />
muestras<strong>de</strong> su colo.<br />
DONPEDRODE COPOKS<br />
t LAS M~EStAS DE EM'AKA. )M<br />
DONJUANBAUTtSTADESBACH<br />
<strong>de</strong>s<strong>de</strong>i68~has
ALAS!GLES)AS CEESPAÇA. ICt<br />
-t
~C2 \)AGEUTEMKtO<br />
'i<br />
sona à 2 <strong>de</strong> octubre <strong>de</strong> 1750. Le sucpdio<br />
DON FRANCISCOJOSEPH CATALAN<br />
DEOCÔN<br />
<strong>de</strong>s<strong>de</strong>1757 hasta 1762.<br />
Tomo poscsion en 6 <strong>de</strong> mayo <strong>de</strong> 1757.<br />
Muriô&8 <strong>de</strong> seticmbrR <strong>de</strong> 1762. Enterrado<br />
en Tremp.<br />
DONFRANCISCOFERNANDËZDE JA.<br />
TIVA<br />
Tomo posesion en 10 <strong>de</strong> mayo <strong>de</strong> <strong>1765</strong>.<br />
DON JOAOU!N DE SANHYAN Y VAL.<br />
DIVïESO<br />
Posesionado en 7 <strong>de</strong> enero <strong>de</strong> 1772, y<br />
promovido<strong>de</strong>spues ta Silla <strong>de</strong> Tarragona.<br />
DONJUANGARCIAMONTENEGRO.<br />
Por traslacion dclantecesor al arzobispado<br />
<strong>de</strong> Tarragona, tomô posesion en 27 <strong>de</strong><br />
noviembre <strong>de</strong> 1780, pasando à esta iglesia<br />
<strong>de</strong>s<strong>de</strong> la parroquia <strong>de</strong> Santa C
A~A8Mt-MMS PKBf!PAS~.
VfAKKUTËft.UUO<br />
n~e el<strong>las</strong> ne es u'U' n~1" .l .h__1-<br />
nu)y conocido en el rnundo e! codi.<br />
ce que posée-<strong>de</strong> coteccfon<br />
<strong>de</strong>~Cer)ohë8..Apenas<br />
hay cscritnr <strong>de</strong> esta matcria que no ha.<br />
ble <strong>de</strong> 6~, .mas ningunoda una noticia cabat<br />
<strong>de</strong> su contenido, y <strong>de</strong> su mct'ito. 'fodos copian<br />
la <strong>de</strong>scripcion que hizo <strong>de</strong> é! e! Arzo.<br />
bispo Pedro <strong>de</strong> Marca, que à !o que yo entiecdo<br />
es et .ppimero queta puMtc6, diciendo<br />
que este côdice se divi<strong>de</strong> entres partes;<br />
en la i.' cont,tene los cuatro Conciiios<br />
"'hl. '0" .1_- .1"<br />
gene-<br />
FStCBty tCS~inCiûfimuo()GiCrici)tc €ù« ~s<br />
Afn~nos; en ta 2.° los <strong>de</strong> Francia, y en la<br />
5.' tos <strong>de</strong> Espana (a). Es moy <strong>de</strong> estranar que<br />
este ilustrado cscntor que ~iOcon sus ojos<br />
el codice, inciese do c! una <strong>de</strong>scripcion tan<br />
dimhmta y eqnivocada, que cierto ni se di.<br />
vi<strong>de</strong> en parte atg~na, y a<strong>de</strong>mas<strong>de</strong> lo dicho<br />
contiene <strong>las</strong> Décrètes <strong>de</strong>s<strong>de</strong> San Dâmaso<br />
has
A LAii !
A LM MtMtM DEMPA~A.
V'AHËHTËRAa~<br />
1 1..<br />
Mente <strong>de</strong>sc.,be todos nuestros<br />
solo<br />
Concitios.<br />
nac.onatcs. sino provincial<br />
cuando<br />
tambien.<br />
<strong>de</strong> <strong>las</strong> otras nacioncs solo copia los<br />
mas tamosos y conocidos. 6<br />
tMc.a d~ su<br />
porJaLpo,<br />
objeto ô po,- la concurrencia <strong>de</strong><br />
Ob.spo~ Asi es .,“
t H!) tUL~tA!) Ct! MPA~A. 469<br />
.v. .1" }.t. ~Itoayo~'<br />
mstrucoton en or<strong>de</strong>n a <strong>las</strong> cosas e )g)esius<br />
<strong>de</strong> Espana, que en los <strong>de</strong> fuera tic clla,<br />
y tambien mayor intct'es en conservar su me.<br />
maria. Cuatquicra <strong>de</strong> <strong>las</strong> dos cosas prucha<br />
que e! autor era Espace!. Tampoco <strong>de</strong>be<br />
omit.it'so que la mayor parte <strong>de</strong> <strong>las</strong> cpistotas<br />
décrétâtes que copia, son dirigidas AObispos<br />
y Principes Espanotes et. particutar es<br />
notable que <strong>de</strong> San Grogorio Magno solo se<br />
haUen cuatro, <strong>las</strong> tres dh'tgidas a San Leanuru,<br />
At.f(.HM)~t)Ët:t.fAM. ')7t i<br />
dû~~t.).)~
A US )OLE8)ASCE E5MKA.
7~ YtAGËUTEftAttfO<br />
Rey <strong>de</strong> Rey Céfdoba,indicaque et côdicese<br />
<strong>de</strong> Céfdoba,indicaqueet côdiceso escribio<br />
pcra!)a, yacasoen aiguno<strong>de</strong> !oa mo.<br />
nastcriosdobtes,doadcséria Aba<strong>de</strong>sala Ct
ALAS tSLESUS PKB~KA.
A t.A6MtESMBEESPAÇA. ~7<br />
1),~n,"l..hlll'Jt'iNflI"n.¿JA .n.nl f.<br />
APËNMŒ<br />
DE DOCUMENTOS.<br />
t.<br />
~79<br />
Acla eonMCMtMoMMecc
))t: M)t:LHKKT(M.
APKNMCË<br />
mnipotenU mmpotenu Deo ueo benedietionam beoedfcttonam etemfnn etemam n< m.<br />
aceipere mereantur<br />
atque eum sancth omnibus sine âne JotMtur. Et contra<br />
~os.qm )nstine()tdMbo)ico pcrsuasi. aut<br />
<strong>de</strong> supra tnetnoratis<br />
acconsi,,aliquid<br />
rchua, aut in futuro ibi<br />
tulorint, aut auferre<br />
ooUatit, Me<br />
quoqunquc in<strong>de</strong> modo temptaverint, aul<br />
conMnMnnt, aut
DE &OCUMKMT08. 483<br />
:n
t84 APERCE<br />
n(tta.«
M MCUMEt
~(i At'JEMtCK<br />
V.<br />
~eefetMM Mf!M~H«
DE MCt.'MEt
~S<br />
1.1u.I_-L. APKMtXCK<br />
Mxfmptarhmnittmn<br />
NorntafHctutvanitatiti<br />
Contempsitvostigtum.<br />
Urgellensis civitatis.<br />
Prœsuthiccgro~iua<br />
Fit amator sanctitatis<br />
Et virtutum ctarius<br />
Scriben~dogma veritatxt<br />
Atquemormusepius.<br />
Fulget in hoe sanctitudo<br />
Cumctarascientia<br />
Et virtutum mngnitudo<br />
Cunt~fandictftnentia<br />
Quodttignomnttnuttttudo<br />
t's~'r:E?"x"'<br />
Mngne Deus piotittis<br />
Rex Christusregnantiu)))<br />
Hunctocavitcumbentt"<br />
!nregnoc:etestiu)n<br />
Quetn roget ut nobis gratis<br />
Se donet in prremium.<br />
A)me)audpsTrin)tati<br />
Resononus jugiter<br />
Hac eius<strong>de</strong>m unitati<br />
PsaHanuts coneorditer<br />
Quteen'tcsticivitatt<br />
Junxit hune Micitcr. Anx'!).<br />
Afnavit.==/tt Bp«H~(
OR MCUMKMOX.
90 AP~NMCB<br />
open). Pathris. i}. 3. Miiitia; tan<strong>de</strong>msub habitu refu~ittitbcm.<br />
Consotator curie fuit et dcfensio juris. Jam fruitur toto<br />
Volo, tivoM mentis t'omoto.Consotator.f;t 2.° A'oct."alla.<br />
ln cœ)o (otus, mundo mente remotus, pro patte justifia*<br />
JHstitinm M)uit.=~
UKMCUMENTO!<br />
_& n~u! !II _1_1.1 n__<br />
<strong>de</strong>corabat, et Mei pénis iHmneuper astra iaudabat.~Cop. fJptavi.<br />
HifMtfua.<br />
Jesu re<strong>de</strong>mptor omnium<br />
Perpes eomna praesuium<br />
Magnificat egregium<br />
Odonem cteri speeulum<br />
Solis fruehs otsequio<br />
Dum servit apostotico<br />
Pondus commendat radio<br />
Rvectori miffReo.<br />
0 res stupenda ccetitua<br />
Lin~na nova perdueitur<br />
Et arefacta penituss 't.,<br />
Munua I!!
DE MOCLMEM'OS.<br />
t At't')))Ct:<br />
ni,anMrimnv
DKMC~MHKTOS. -)9!*) -P)<br />
tamen ))itbMM MM ft'peQnvit ffpeQnvit ~d))ru))rh).VM
t'~ APHS)))Ct:<br />
!~t.j!
DHDMMtHK'fOS. ~7<br />
eius \')tm canuor, et \n'tnmm cx
)&8 .U't:Kt)M:
M DOCUME'W): ~09<br />
fX.<br />
C
200 At'~fXCK<br />
'tu:);smttvM)cn):)tuUraf)un)
M DOCUHEKTOS. Mt<br />
'UN utspurstonts eonf~Tt'Ranftostnt'num, in ntorhcino nostr:p<br />
carnis ttumitis uparnit, proprii ën'KMtutctam nuitntp[t!poredc t'chn~uif,ipsof)ip
302 APHNPMH<br />
oiee fccptattt, \'io)fn(a! nmnus iniccpnt, et carceri atque<br />
custodio<strong>de</strong>putavent. Ctcricitt nutem K''ipsosr
y<br />
1<br />
1<br />
!)RMC~!E~TM. ~03<br />
t~'n
APMNOtCE<br />
APtiNOtCE<br />
triD.U)~(.))Hn'!iKp!f!CM)n!h.t.<br />
tri D.<br />
U)~t)HnM Kp!f!Mp(,s:,),,te, et<br />
..o~n. atMsto)iM)n ),f.nf..)!<br />
'tcMeadofrah.ibu.t<br />
'“, qn~ illo-s coep'istcp<br />
r
!)EDW;UMH!iTO< 20H<br />
fjoannus )!! !!uRiciCt)ti -iu~cfCtftfMoffonon MtttiOttfin rnftnHS rnHOtfsv';ncnM))s f
g(~;<br />
At'KXOCE<br />
tm-l~ft~r.<br />
Ctonitunt ('«tnitunt pcrmancrc eoMUfvcmnt, nichit ibi<br />
nI _s<br />
eoMm-vcmnt, nichit ibi Comcs Ur~<br />
Xcnsis vethomincs suinceipittnt, nisi ea tnntmn qua- ~d<br />
CHstodicndaptwdicht cnstM bona tidt! sine ni:
DE MCCMKKTOi!. 207<br />
xvr.<br />
S
208 APRMCtCE<br />
McctMi.fCtpnci ..u:t,<br />
~ui hoc fccerint ;'t ntiniuto usqne ad toaxinMtnpcrimtt<br />
notât)! ineurrKnt, et ['prpcfitttinf.tmw e(ieiuntMr.<br />
Statufcuttt insuppf,ct.sM)
&HDOC~RK'fOS. 209<br />
Huj~'rii gratia ti:) n
2)~U A!'HKm(:t:<br />
XVjf).<br />
e
I~ hl-<br />
hucnccMKSW' 4<br />
go)tetM)))t).'iËpb'opis f'ontra qttfi'i f~u et on~fs ~uccc.iiorcs<br />
!m;')f)uf)qt)antf'a
~t2 ttHStUCE<br />
XtX.<br />
.
MEDOCHMESTO' ~3<br />
mnuuo raMaetiortcm nn. A venerabiti vow.:w,w pfc~tu tmnnw Archie~iMopo $ilinc_<br />
r. 1<br />
ter nos et ipsum fuisse fuctam et s)c privitegiumA vobis<br />
hupetravit, i))an) in eo<strong>de</strong>m confirfnari faciens. Quod seriptum<br />
poeiu
Il & AfËM)t(:H<br />
.t.I:<br />
\'ita
M:MOC)!Mt:NnM. v,. yry.nuRiW." ~Sa 47V<br />
!I. '1 1-.1- '.J 1<br />
!!))btt;==!8i!}-nut)t B. At'chidia
2tt!G At'MUtCt:<br />
)
j<br />
DE DOCLMKMU. 2!7i<br />
xotttea )t)~'attoAndorra ~'attoAndorrn :'tme :t me exieehat. exigebat cum nMonsu aiisonsu et expr'-ssa<br />
V))u')tft'eomnium Canonicorum)))ihiet excce'ifionhtM<br />
meis retineo. Aetum est hoc nnno Christi M.CC.f.Htt. idus<br />
MptembM.==8ig')'tmm B. <strong>de</strong> Vitamar Dei gratia UrgeUensis<br />
Ep)83fpu< qui hoc jussi seribere et nn))avi, firmarique rogavi.~Sig-j-num<br />
B. <strong>de</strong>Suncta Fidc Ur~ei!et)sisSacrifite.~<br />
Sig'-j'num G. <strong>de</strong> Petra moia Archidiaconi.~Sig-j-num P. <strong>de</strong><br />
Josa Archidmconi.==8igtnum G. <strong>de</strong> CttaretjArchidiaconi.~<br />
Sigt'mm G. <strong>de</strong> Rihctes Archidiac~tti.~SiK~-numM. Pétri<br />
<strong>de</strong> Maioboseho A)ohidiaconi.=Si~t" H. <strong>de</strong> Sn~a Abbatis<br />
Sancti Michae!is.oSi~'}-num A. Mûris Gissonœ=<br />
Sig-t-nam B. <strong>de</strong> Vi)ar.==Sigittum R. <strong>de</strong> Tust Capettani.~<br />
Sigtnum G. Richard.~Sig-i-nutn G. <strong>de</strong> <strong>Pi</strong>nos.==.Sigtt)umP.<br />
Abbatis Sancti Martini.ctCanonieusUr~etiensis.~Si~'j'num<br />
R, df Snnftf) !))'n)tnnn ~Si~nomR. Mirnni'i.~Sic-i-num<br />
A. <strong>de</strong> !
3)S AfHKMCH<br />
lolnnrmr vnhie I:mri..imic idpoquevobhiharissh)~ inf~h~ictt\ lilü.1 Christott~Mttatnicis, Johann<br />
i'ei gracia Abbatt et conventui !'t))cr!podii prwdicti, vpstrisque<br />
suecesohbus univorxsis, per nos ft nox~'s successorcs<br />
nostros <strong>de</strong> contuni <strong>de</strong>tibpracionc et con'.itio, ac etiam ex<br />
ccrtas('iet)cia,bona ti<strong>de</strong> sinevcrhormn t'abittacionfctdoto<br />
quicquid <strong>de</strong> <strong>de</strong>fttttccionibtts sett tfgatis ()cr )o)Mmnostnun<br />
dioecsim husquoin tticx) hodicmantatccpi'.ti!! vctvoMsdimiMum<br />
est et)))):t
KBOKtiMEMtM. ~)C<br />
npn~;nl!lr" t 1*.I,1.<br />
dm)) tud H't'n eotu'i predictam e)emcsi))M) et (ibcrutem indutgeneiitntitctemeuttet<br />
dulcissima paternitale vestra, nobis<br />
nostrisque successoribus pie, et liberulilerimpcnse, et<br />
~ratftntef amptocientes, et DominoDeo, vobisque donatoribueuniversis<br />
gratiaamuUiptiecs hummUncfperagcntes, vos<br />
Domnum Kpiseopmn totumque Ur~etfn. Capituiumuc successores<br />
veslros in spirituates frittes et socios nostti mu-<br />
Hasttrii spiritualiter suscipimus; et unicui'jue vestrum i't nussis,<br />
orMcionibus,jetunii: vi~itiis, affticciunibn! etetnositus,<br />
ceterisque atiis bonis, que in nostro n~n.MtRrio Altissinio<br />
'te cetero fient acceptahitia, sieut uni ex nobis porcionem<br />
propriam indulgemus et annis singulis in Quadragesima, ut<br />
in Kalcndario nostro scripium est, pro Episcopiset Canonicis<br />
Urgellensis Ecc)esi:c <strong>de</strong>runetis proprium nnnitMsariutn, sicot<br />
ordo nn
2~' A)'HM))(:E<br />
Xos AprilisDei gratis UrgeUe)).Hpus. upud preditum «tonasteriun)<br />
Bettipodii constituti XIV Ka). junit anno Domini<br />
M.CC.LV~fsuprft Mriptarobornn)Metfît'Si~nnmA. <strong>de</strong><br />
Ripettis Urgel!. Canonici.==S)~tnum B. <strong>de</strong> Garri~osa Urgelien.<br />
Cf)nonioi.==Si~tnum Johannis Petogii Urgellen. 8alaman.<br />
Canonici fff.–NosPetrusmiseMtttOne divinu Ugellen,<br />
Epus. apud predictum monasterium constituti Vtf! katpndas<br />
aprilis anno Christi MCCLXX. supra scruta Ormamus et roboramus<br />
ff.<br />
xxm,<br />
Appellatio Comitis ~'Ma'oMt's et< Sc~
OËMCfMESTOS. M)<br />
nunu)U
2~ APKKDtCE<br />
avtftxm~um!) v"str!tsor,t.ab\ostM cossi))!) ~t'nnana: ¡.<br />
dixeren que P. Gerau en' vostre (it!6 que tavistz heretat 'h')<br />
Castct <strong>de</strong> Arches, c mettes affres coses; i fM.renpt'titi
MKM(:L))H?iT" u1: W n.bJIGnim. 22:3 GL.)<br />
C.dc.foven'nfenM aixi cumpodcm. Ei) nn J.Kanttrri pt'rl'<br />
t.t_(tsttt ab vostres enemu:
824 A)'~0)CE<br />
dcnate! que )"s ~Utm"J!~)~m-M!t$UtMot.~UttUitt'tUit))Uq))~'UU~)Mtt<br />
ase~urase conha el dafio q<br />
tfcibir <strong>de</strong> parle <strong>de</strong> vuestros antigos <strong>de</strong> ta corte, y los oyù.<br />
Y en ta audicncia propusieron to que voy A <strong>de</strong>cir Primor.tmcutc<br />
d~eron que \'o'. crais homicMa y t)~/)or«
nE COCtiUEMCS. 828<br />
hccho renuneia. Pero sabed lambienque el Sacrista df Tarragona<br />
cstd firme en vuestra <strong>de</strong>fensa doobra y <strong>de</strong> patabra;<br />
da manera que <strong>de</strong>beis amar mueho à
226 ApHNtnCK<br />
XXV.<br />
B/wttcm JtHertB ()(«&t«t,(j~cri})~ pftHUtm epistola Ce
M:nf)
2~ APH!
!? DMUMEttO: 929<br />
XXVI.<br />
/'ofre«'
~0 APËNMCH<br />
n~ile numn ( Y h~7. ..n 1..<br />
ptu-i qua.n LX hcMt.ct et cre<strong>de</strong>ntes. Qui<br />
~mtte et<br />
omnes, prwseutibus<br />
hfto~o,<br />
ahos<br />
fuerepefDominumTcrraehoMnson ft<br />
]..ptseoposd« hwosiinjndicio con<strong>de</strong>mpnati.<br />
Homtn.iobsanoet Domino<br />
Cumque<br />
ntmoCarchasMnensi.etetiamDo-<br />
Arhtepiseopo Narhût.iB, et fratri F., et fratri G. A. <strong>de</strong><br />
ordfttcPra-d.catcrum, ftti~.ft fwo omnta<br />
mmfesemta.nesci- quid vc) (jua)iter vct quare eontigit quod dietus<br />
nun<br />
Cornes<br />
vitatur :)b illis, sicut excommunicatus. Quod vobk signtticarnus<br />
i<strong>de</strong>o, ut si qunsuntomissa forte perincurtam,<br />
pervestram diti~cntMfn st)p)e.-)t)tttf,et ut<br />
nen<strong>de</strong>re utrunt pos.oji.icompre-<br />
sepe dictus Con~s M tettebris ambulat<br />
htcen).<br />
vel ln<br />
Praiterea noveritis nos nupcr Tern.d.onMt<br />
ot ivisse,<br />
super hocDominmn Archicpis
CE DOCtiMKSTO~. 23 <<br />
ttfH!
SM M* APKNMCE<br />
APËNO!HE<br />
et da <strong>de</strong> <strong>Pi</strong>
DEMCUMEMTOS. 833<br />
ptum est sibi a vobis Fr. Raymundo ex parte Prioris Provintiaiis,<br />
quod non procédât super hujusmodi ncgotiis <strong>de</strong>ci<strong>de</strong>ndis,<br />
aei<strong>de</strong>o sine tnand&to spetiati super hoe non proce<strong>de</strong>t<br />
ullo modo. Cum igitur si ex hoc dictutn negotium impediretur,<br />
non sotum seandala sequerentur, immo totumne~otimn<br />
possbt <strong>de</strong>strui in magnum dbpendimn pturium animarum,<br />
et fi<strong>de</strong>iorthodoxie, diseretionon ''t <strong>de</strong>votionem vestram rogamus,<br />
hortmnut-i))t)omino, etmonctnus, quatenus dicto<br />
Fr. i'etro in sententiis super dicto negotio prof'erendis A vo–<br />
bis p)ena licentia per spetialem litteram tribuator, quam nobis<br />
mittatiaper prtcsentium portitoren), vestrum nihiioMinus<br />
in scriptin salubre nobis super hoc consitium impensuri, et<br />
nobis, ac dicto Fr. Petro dictas Jittera'}, et responsionem<br />
transmittatis, i)a quod die Jovis mane apod Vmamfrancham,<br />
ubi eam expectabimus, habeamus; quia atiaa secundum conaii,°_<br />
h~hil:l~: °~.a.c~ D!a~m l.H~n:m.<br />
Ut autem supar pnemissis quid agendmn si) ptcnius vi<strong>de</strong>atis,<br />
transtatutn commissionum dicti Fr. Petri et sententi:f<br />
contra Episcopum tatfe ut dictutn est vobis mittimM sigilli<br />
nostri munimine interciasum. Dat. Tnrracona: eatendis<br />
<strong>de</strong>cembris.<br />
~
234 APESOCË<br />
mus a persuni!) pturibus (t<strong>de</strong>digms, atiq~ibus )too uttsertione<br />
tttdubitatA per Miteras referentibus, et atiis viva voce, qui<br />
et tttteras reoeperant <strong>de</strong> euria et certitudittom per persono~<br />
notas et ii<strong>de</strong>dignas, qua* in facto présentes fuorant, et occulis<br />
suis vi<strong>de</strong>rant, quod Domiuus Episcopus UrgcHensh<br />
fuit indubitanter dcpoxitus per scntontium Dumini Papa- in<br />
pfinM sabbato octoliris. Audivhnus ûtiatn, quod ante sentontiam<br />
<strong>de</strong>positiouis (ucrat iata suspensiottii. sententia contra<br />
ipsum. Un<strong>de</strong> secundum hoc, cum constet Urgettensem<br />
Ecctesiam vacare, potestisindubitanterproce<strong>de</strong>rc, vêt vos,<br />
vel Capitutum, \c't sitnut, prou) vestra eireunspecta discre*<br />
tio magis vi<strong>de</strong>rit expedire. Posito etiam quod non CMet)ata<br />
s''ntcnt)K (quoft non credimus) vi<strong>de</strong>tur tajius quod vos, Pater,<br />
cum «ttis, tam eum procuraloribus Domini Episcopi,<br />
~u~~t umu ~t~~)!un/, ~tj~ ~d ~cjt!c:ttittnt pr~d~<br />
pra'sertimc'unsiti'! Ju<strong>de</strong>x ordinarius, et nihil in pt'sejuditiumDomini<br />
Episcopi, vel jurisdictionis ipsius super pnedirais<br />
facere intcndatis. Et his omnibus cxequendis po')M:t<br />
Fr. Petrus <strong>de</strong> Thenif, ticet prohibitum sibi fuerat a Priori<br />
Provintiati ferre sententiam pr~estare xnutn consiUum, et<br />
asscnsu))) tantum. Vutere possnt autem rationi commixionis,<br />
quam sibi fecit Episcopus Urgellensis. fjmc tta scripsimus<br />
vobis <strong>de</strong> confi<strong>de</strong>ntia speliali et quia sic placuit vobis, quod<br />
vobis nostrum consilium rescriberonus ) ne alias, si hac vicf<br />
dcaeratis n
DE MCUNËMTOS.<br />
23S<br />
chinaturMiiidias, ut MeincgoOum perimt,et pervertat.<br />
Tamen quia non est propter hoc siout vobis vidctur, tantum<br />
negotium dMerendum,et ego Fr. Raymundus propter<br />
graves inf!nni(ates mens non possum inten<strong>de</strong>re prolixe responsioni,<br />
vel dietaminitittcrnrum respiciatia tttteras, quas<br />
DominoArchiepiscopo juxta modicitalem nostram, et gratiam<br />
nobb datant super hoc <strong>de</strong>stinamus, et secnndurn lenoremipMrumcutn~f'mino<br />
Archiepiscopo, et aliis procedatis.<br />
Un<strong>de</strong>, si ipse Uominus Arehiepiscopus <strong>de</strong>seruerit ad<br />
prœsens negotium oceassionc )ittet'arum f[ua
236 APKKBtCE<br />
cris c
DEDOCOMBKTOS. 237<br />
t)])UOvO'JtaHtUonuïUt
238 APHMBMK<br />
domttum ("ittWtHnCapituto Satamantieensi muttutn displicet<br />
et si possctiii<strong>de</strong>jure aliter ordinare, ita quodpost Dominum<br />
AndrcaMtArchidiacmunn ecc)esi:oSatamanticonsis pro anni-<br />
\'ersario vestrulibere rcmanerent, Capituttttn SaiamanticeMo<br />
ft antiei vestri pro bf'))" haber~nt. De rehus aulem vestris<br />
Garsias, quando recesseril, vobis totatn CHrtitudiM~MportaMt.<br />
hem me et meu!i itt testfagratia rccomendo. Vatc(c.<br />
HUM. tDEM.<br />
D. Sa
))t:cf)ct.r'M.<br />
239<br />
pcdib~ts se p(M)Mtamcufn fmvm jacnnMrut)).actat' quou<br />
Jobannes Marranus duxit mihi X. tibras Turon. et quando<br />
numi ad mf venerunt, et'at Domnus Alfonsus do]cnsjam diu,<br />
ctjaeebat in uno loco. bene erant trns 'nenses elaupsi, et pKriebat<br />
famé, et sic petivit michi et eis acomodato!), non<br />
notui aliud facere nisi (tare sibi eos. Tafoenunus onnus ha.<br />
bebut quod <strong>de</strong> suo mihi non dabat et modo ex quando<br />
<strong>de</strong> me habuit numostotos vivit sine me solo in conctave<br />
sua, nec catefieio do foco suo, et modo nichil habeo qu')d<br />
mandueem, et teneo domutnobtigatuntJohanni Serpe pro<br />
X.)ibfi
APKS&tCE<br />
~trunt -.run)<br />
L. -( qnod qnoft in ln toM locoet et tet-minis<strong>de</strong> term.nis dt. Aqua thcptda. thcpida. Mhon Mhomini.<br />
bus et muhenbus eius<strong>de</strong>m too habchamus sine tamen le-<br />
M DOCUMENTOS. M<<br />
gentibus Dioceeta, et totius patria) notum, ac regimini tpsioa<br />
cccfMJtB, quea in medio inimicormn suorum situata<br />
existit, proeuidubio profuturum, in temporatibue providum,<br />
et in spiri
849 AFj~otCt:<br />
n·hriufinnhtc '-hnstniotM nrnnlnr nnnrl Inm rnmnnn nmr:n<br />
pMpter quud tam romana curia quam pMvtneia<br />
ft in Lingutt Occiatmet quam etiam Fmneift necnon In<br />
Aragonia et Cathelonin quœMbet Civitas, Villa, Locus et<br />
Castra volentes fatwis perioulis providcro proptcr gentium<br />
paucitatem ordinaverunt quod hediticia extra muros antiquos<br />
posita sive sinl Monasteria vêt alia hedUieia eulus conditionis<br />
sint sive status per qMe ipsi Civitati, ViXiB, et Loco<br />
posset nocumentum vel atiad dampnam inferri <strong>de</strong>stroantur,<br />
reducantur ptaniciey, et totatiter dtruantur. Igitur eum Civitaa<br />
Urgellensis ait sub murts antiquis sub eertis olausuris<br />
posita et hodificala et redacta extra quos Monastorium<br />
scu ConventusOrdlnis Ffatrum Pr~dicatorunt antiquitua fuit<br />
hedificatum, et vi<strong>de</strong>atur quod si Monasterium sic remaneat<br />
ipsi Civitati Uï~citensinoeumentum et )tMparab!)o <strong>de</strong>trimen*<br />
tum pKBBtavittnucuMuutu ht mtutut't tnHxisiC ~u!K ciux<br />
hediHtia a<strong>de</strong>o sunt mttris et vaUis ipsius Civitatis contigua<br />
quod necessario habent <strong>de</strong>strui et dirrui, si dicta Civitas conservari<br />
vuit et débet ab inimicis et gentibu~ extrana* nationis<br />
quee ad <strong>de</strong>beHandum eam se parant, quod expenetttia<br />
mostravit nonest diu; i<strong>de</strong>o Reverendus in Christo Paler et<br />
Dominus DominusGuillormus divina provi<strong>de</strong>ntla Episcopus<br />
Urgellensis volens vigitare circa utititatem comunem ipsius<br />
Civitatis Urgellensis pnedict)B, et futuris dampnis provi<strong>de</strong>re<br />
pro posso quia jacula qurn previ<strong>de</strong>ntiur minus ferire soient,<br />
habito eolloquio ettnaturoconsitioet tractatu, nodumsemet<br />
sed pluries tam cum vonerabitibus viris Decano et Capituto<br />
ae civibtw dictm Civitatis quam cum personis gencrosis<br />
et atiis circa tatia expertis, si propter dictum Monasterium<br />
si ibiuhi situatum est remaneret posset ipsi Civitati<br />
parare nocumentum. Qui omnes concor<strong>de</strong>s <strong>de</strong>liberarunt quod<br />
utile est et expédions tam Civitati preedicta: quam Fratribus<br />
ipsius Monasteriipro eorutn conservatione aliud Monasterium<br />
intra muros antiques et clausuras antiquas ipsius Civitatis<br />
hedifticareet illud quod est extra muros hedifficatum<br />
<strong>de</strong>struere et mutare cum alias csset pr~dictiB Civitati irreparabile<br />
<strong>de</strong>trimentum, si in loco ubi nunc est remaneret prout<br />
pta'dictac!are. présente dicto Domino Episcopo ac<br />
presentibus Decauoet Capitulo Urgcitensi ao eonsulibus et<br />
eonsDiariis infrascriptis ac etiam Priore et Fratribus dic~i<br />
Monasterii subscriptis fueront rccitata, inpreseHtiameiNotarii<br />
puhitci el t
DE MCUMENTfM. 343<br />
cawrum. M" ~re i<strong>de</strong>m )ucm Continu;; ummnus EpMcopM p,pMCOpU)! ordinavit OMtMVH<strong>de</strong> <strong>de</strong> et<br />
eum consilio venerabilium virorum Raymundi Cervarie in<br />
Pecretis Licenciât), Decaoi BernardiGonari.BergM, et Petri<br />
<strong>de</strong> Mornacho, Cet-ionte Arohidiaeonorum, Jacobi Miro,<br />
Michaelis Fusteri, Raymundi Trebayja, Cuiitermi Hetiœ,<br />
et Guillermi <strong>de</strong> Virateto Canonicorum euciesKeUrgellensis ad<br />
Capitutn'Ttper putsationem campans!, ut maris est propter<br />
hMcut dixerunt coagre~tofum, ac Petri <strong>de</strong> Sancto Andréa,<br />
Bernardi Sartre, et Petri <strong>de</strong> Tavernotes Consulum Johannis'io<br />
Patheoctauso, Berengarit Fabrichaer, Petri <strong>de</strong> AItariba,<br />
Geraldi <strong>de</strong> Aquitano. Ferrarii do Sanefa gracia,<br />
Francisoi ArehaveUi, Bernardi <strong>de</strong> Arcegel, Berengarii SaUnes,<br />
Bernardi Quexans, Johannis <strong>de</strong> Artedone, Petri do<br />
Ribeit, Bomardi<strong>Pi</strong>camotcs, BarthotomeiMagistri, Raymund:TxreS'yR';
APÉKOtCR<br />
oeMtM) tcaucre mttonem quanuo et quouem ab CM tuer)<<br />
requiititus. Et <strong>de</strong> prcdictis omnibus et singtilis prefatus Dominus<br />
Episcopus voiuit et mnndavit fteri unum vel ptura<br />
pttM'eutn sive pubtica instrumenta in testhnonium pncmis-<br />
Mrum. Et prœmissa fucrunt iaudata et Ormata tam per-<br />
DE MCUMESTOS. 246<br />
~6 APÉKDtCt:<br />
MuMctu Mu~mn-uum c< /\ug-u)iunum Atncanos Kpiscopos.<br />
Eius<strong>de</strong>m ad eun<strong>de</strong>m Aureiium Kartagiaensem Episcopum.<br />
Eiusdt'm ad eun<strong>de</strong>m Aurotium Kartaginensem Epiecopunt.<br />
Kius<strong>de</strong>mad Jutianmn nobilem oxortntoria.<br />
Eius<strong>de</strong>m ad Bonit'acium Presbyterum.<br />
Eius<strong>de</strong>m ad Alexandrum Antiocenum Episcopum.<br />
Eius<strong>de</strong>m adMaximianum Episcopum.<br />
Eius<strong>de</strong>m ad Alexandrum Antiocenum Episcopum.<br />
E ius<strong>de</strong>m ad eun<strong>de</strong>m.<br />
Eius<strong>de</strong>m ad Achaeium Berofe Episcopum.<br />
Eius<strong>de</strong>m ad Laurentium Sinicnscm Episcopum.<br />
Eius<strong>de</strong>m ad Rufum et Eusebiutn cceterosque Episcopos.<br />
Eius<strong>de</strong>m ad universos Tofosanos Episcopos.<br />
Epistofa Zozini Papa} ad Esiemm Episcopum Sotonitanum.<br />
Eius<strong>de</strong>m Papa; ad ciecum Ravennensem.<br />
Epistota Honifaeit Pap:c ad Honorfutn Augustum.<br />
Rescriptum Honorii Augusti nd eun<strong>de</strong>m Bonifacium.<br />
Epistola Bonifacii Papœ ad Episcopos Gahim.<br />
Eius<strong>de</strong>m Papœ ad ltarium Narbonensem Episcopum.<br />
Epistola Celestini Papae ad Episcopos per Galliam constitutos.<br />
Eius<strong>de</strong>m ad Episcopos Gaitiaeid est perVicnensem et Narbonensem<br />
provintiam constitutos.<br />
Eius<strong>de</strong>m ad Episeopos per Aputiam et Catabriam eonsti-.<br />
tutos.<br />
Epistola Leonis Papœ ad Euticen presbyterum.<br />
Eius<strong>de</strong>m ad Ftavianum et Conslantinopolitanum Episcopum.<br />
Rescriptum Fiaviani ad supradictum Leonem Papam.<br />
Leonis rescriptum ad cundcm Flavianum Episcopum.<br />
Epistoia Petri Episcopi RaveneMis ad Euticen presbyterum.<br />
Epistoln Papa-Leonis ad Eiîisinafn Sinodum.<br />
Eius<strong>de</strong>m ad Teodosium Augustum.<br />
Eius<strong>de</strong>m ad Puicherriam Augustam.<br />
Eius<strong>de</strong>m ad eun<strong>de</strong>m Putchcrriam Auptiitam.<br />
Eius<strong>de</strong>m ad Martinum et Faustum presbitcros.<br />
Eius<strong>de</strong>m ad Teodosium Augustum.<br />
Eius<strong>de</strong>m ad Puicherriam Augustam.<br />
Eius<strong>de</strong>m ad Faustum, Martinum, Petrum et Manuetem et<br />
coeteros.<br />
Eius<strong>de</strong>m ad Pulcherriam Au~u~ti)~.
DE BOCMBNMS. ~7<br />
Eius<strong>de</strong>m<br />
Eiusdcm<br />
ad AnathoUum CoMtantinopotitanurnKfiscopun).<br />
ad Marcianum Impetatorem.<br />
Eius<strong>de</strong>m ad eun<strong>de</strong>m Marcianum Augustmo.<br />
Eius<strong>de</strong>m ad Anathotium Episeopum.<br />
Eius<strong>de</strong>m ad Ahreianun) Augustum.<br />
Eius<strong>de</strong>m ad Synodum C~toidonense.<br />
Eius<strong>de</strong>m ad Marcianum Imperatorem.<br />
Eius<strong>de</strong>m adAnathotium Episcopum.<br />
Eius<strong>de</strong>m ad Marcianum Augustum.<br />
Eius<strong>de</strong>m ad eun<strong>de</strong>m Marcianum Aug~stun).<br />
E!m<strong>de</strong>nt ad cun<strong>de</strong>m.<br />
Eiusdom ad Leonom Impetatorem BUbjunctt6te!'ti")0))ii!,p[e<br />
re supra scripta <strong>de</strong> libris diversorum PP.<br />
Eius<strong>de</strong>m ad Turibmm Aatnricen~ent Episcopum.<br />
Eius<strong>de</strong>m ad univefeos Episcopos per Italiam eonsmuto$.<br />
Emsdcsm~Ep'cMp?? "~r Sn'i~sT!?t'
St8 APÉNDtCE<br />
t.p)6tota btmmacht Papaead Cesarium.<br />
Epii)to)aHormisdm Papae ad Justinum !mperatorem.<br />
Sacra Justini Impemtorir ad Ormisdam Papam.<br />
Epistola Johannis ConstantinopotHani Episcopi ad Ormisdam<br />
Papam directa.<br />
Epistola Hormisda' ad Johannem Episcopum Hiticitan~<br />
Eccksia'.<br />
Item Horntisda: Papa: ad cun<strong>de</strong>m Johannem Rpisccpun).<br />
Item Hormisdm Papa: ad Episcopos per Hiapaniam oenstitutos.<br />
Item Hormisda; Papa; ad eos<strong>de</strong>m Hispaniœ Episcopos. subjunclis<br />
exemplaribus libelli Johannis, Confftantinopotitan'<br />
Episeopi.<br />
Item Horttttsdœ Pap!6 ad Epiphanium Constantinopolitanum<br />
Episcopum.<br />
ttem Hoftuisuw FMp«! nd S.K:un. !sps!;nsc!n Ep:<br />
scopum.<br />
Item Hormisdte Papee ad universos provintiœ Betic:e EpL<br />
scopos.<br />
EpistotaVigili Pape ad ProfUturum Episcopum,<br />
Epistola Gregorli Pap:c ad Leandrum Hiapatensem Eptecopnm.<br />
Eius<strong>de</strong>m ad eun<strong>de</strong>m Leandrum.<br />
Eius<strong>de</strong>m ad predictum Antestitem.<br />
Eius<strong>de</strong>m ad Recaredum Regem Gothorum.<br />
Décréta Roman:e sedis <strong>de</strong> recipiendis et non recipiendis.<br />
AI fin <strong>de</strong> e~
DE MCUHENTOS 849<br />
mtntoftow e
2.)0 AP~KMCË<br />
Hœc «w~ ad w fines «Mcotv te mittat
M DOCUMEMOS.<br />
38)<br />
Aut comttemus alacresper ctena recursus<br />
Aetenus exerto verborum lingua cucumt<br />
Ordine nunc componecoros reboantibus hynmis<br />
Doce <strong>de</strong>lleti sor<strong>de</strong>s batttismate totti<br />
Distingue templis attaria carminatara<br />
Comptere tua concurramcito jussa citatus<br />
Imperia que animis sacra portabo euperbis.<br />
Tit. I. Quod sibi tantum noeeant enm à matis bona min)su'antur.==Tit.<br />
XL. De inerguminb.<br />
Altaris aram ritus et cantica tempti<br />
Gaudio festorum concioncsque metos<br />
Usus mensura legis se<strong>de</strong>sque sacrorum<br />
Distincte motus rite <strong>de</strong>dit calamus<br />
Patasne nostrie studio his têtus habens<br />
Aut tibi quœ placeant emolumenta damus<br />
Merefovent qua'cumque paras me tatia muicent<br />
Mis<strong>de</strong>lector ovans qua< mihi ponis opes<br />
Det Dominus Omnipotenenostrum tibi passe pfaeere<br />
Quod te <strong>de</strong>teetet nos refbvere queat.<br />
Incipit liber quintna.–De divcrsitatibM nuptiarum et ecetera:<br />
flogitiorum.<br />
Quidquid promut~aMe tuis fuit inctite jusais<br />
Certatim tibi tota manus opera remissit<br />
~ctesia babtisma choros cantusque libravi<br />
Post hœc pan<strong>de</strong> viam qua noverit ysse viator<br />
Ex hino dispone generosi seminis ortum<br />
Nupta virum teneat vir nuptam tinpua recesset<br />
Nascatur proies comuni velle perhacto<br />
Ufent nuptus opera comuni veUe negato<br />
Nobilis utramque repat sic vite parentis<br />
Ut teneat ambos post mortem vitte pefhcnnis.<br />
Tit. De non execrandis nuptiis et dispositionibus nuptiartim.=Tit.<br />
De discretiono abstinentim carnium.<br />
~
2M APËNBtCË<br />
f
CE TMCfHBNTOS.<br />
253<br />
nensis secundi ,.n
2B
DEMCUMENTO~ M&<br />
nomine în~ttttf: TTt~F~~n~Me~tt/
SM<br />
APENMCB<br />
nnL_1~k_ "1.<br />
-=SnbMnpt)onM.~Ce).,iM8 in Christi nomine<br />
h:cc constttuta KpiMopu.<br />
subscripiii.==Justmianus in Christi nomine etc.<br />
Ep)scopusss.=ReparatM<br />
similiter<br />
simiiiterEpiscopus ss.=8etabius<br />
ss.=Bcnagius simil. ss.~AmpG)iu3 sim. M.==8atusttus<br />
ArcUidiaeonm Vicarius Domini moi MarceUiEpi scopi ES.<br />
Concilium Toletanum I. XVHf!.<br />
r)t. Episcoporum habitum.<br />
L De pnMbytenset diaohonibus si post ordinaUonem<br />
Rhosgenuerint.=Tit. XXf. De regulis fi<strong>de</strong>t cathoti~ contra<br />
Priseilianos.=Subscriptiones EpiMopon)nt.=Patruinu6<br />
Episcopus subscnpsi.==Marcettus Episcopus M.=f.Mcin!anuahptscopus<br />
ss.=8everus<br />
pus ss.=Ortigius<br />
Episeepusss.=.ttarinsEpiBeo-<br />
Episcopus ss.=Lampius Episcopus 6s.==<br />
Florus Episcopus M.==.E
HR&OCUMt~i'C~<br />
-f'~t-tn.–A At<br />
~n;)o
2~8 APÉKPtCR<br />
consti
M:M(:t)ME!
2!~ A)'t::«))(:K<br />
I. Il! Il<br />
s~'hi'opn'is
"EDUCMtt'STtM. Qa -.v.,i.<br />
9(}j1 9(}j<br />
t~~K~M~=V~w~~A~<br />
~~MM~(~VM~t~~j~<br />
~j,<br />
.S«~
802 At'ENMC):<br />
HinetMi.-tEoiscoous HinetMi.-tEpiscopus ff-=:rrofuhtrus ff-=:rrofu)mus Lamceeneii! Enise Episeopus<br />
6'=Swos ÏJci C7f
t)KDOCUMEKTOS. ~63<br />
tft Tn)~htn)t)nV ~ni
2~4 APt';)SO)t:H<br />
t. 1<br />
~pmco'.x t.-ptseopus s)n)!M«!r.=:)noontUM t'~mini
DEMCME!
3t!6 APt~OfCE<br />
pus aintititcr. ~t.–~u,.n, =Juhittmes Cauricnsis ~
DEMCUMEtTOS. M7<br />
nus Episcopus.=Antor)m~ HM~knsts Mctropohtanus Kpi-<br />
Mopus.=Eug('niu'! rc~ht; urbis EpiseopHs.=i'[)tamius Bi-acharensis<br />
EpMcopus.=C:)M))Us Chataçorritanos Kpiscopus.<br />
=:Epnrtius t)atit;['ns)s KpiseO))us.=Ani,pti
~S<br />
AfKSf)tCH<br />
AMM.=/~t.tj'j;tM (~;) AMj!).=Si'hp)unius A).))a.==
".0 1.1: Il<br />
t'EMCUMEKTO~.<br />
«<br />
2(!{)<br />
?)).
3?0<br />
At'HSM*; g<br />
n.Í"1. A.. LL~ t:I_ f?. n. ~t.I~.H.<br />
Ar~cfredusAbb~Egi~niKp)MupiOxomcn'ii'=M(tr)itM)!!<br />
Abba \ddcfrcdi Epi
ftHDOCHMEKTO~. 87< t<br />
"10- r. ror.nw.w. .1<br />
Emsii Hcgif) Era DCC.XVfUf.~Tit. L nn ognita et confirnNta<br />
pr!c)ec)io))efusti~ii principa)i'==Ti
272M 4Ct:'
DEDOCUMENTAS. 273<br />
Repnratxs VcsctMisEpi';cnpmsin)i).==.S)fnt'M~/
274 Apt':smcE<br />
Kpi~opi s&.==Cix!t!'rc!ibytorCttispfrcdiAusmmnsis Episcopi<br />
M.r=Johannf's Abba Aropinei Aucens! Mp!scopi !;a.=Fe)i!t<br />
AhbaArg'cbadi HotibcrritaniEpiscopi es. =S!)))W) t'ricshytcr<br />
FcHcis)))MnfnsM Epheupi s!i.=Citronius Abba KufrasiiKata-<br />
~orritaoi Kpiscopi t:s.== ))cxt''r Xhcon'M Prhni Af~ntensis<br />
K))!scopi
t)E OOCUMEKT08.<br />
273<br />
js Episcopusss.~Ptttmaeius Urcitanus Episcopus ss.<br />
Jticitanus Episcopusss.~ftttmactus urcttanus hpiscopus ss.<br />
caRichita Accitenuf!Episcop~ts i)s.==Haudf'ntiusValeriensis<br />
Episeopus ss.~Rcgatus VmUensis Episeopus ss.==UMdatus<br />
Segobiensis Episcopus ss.~=An)unianus Vastitanus Episcopus<br />
s6.===Simproniu6 Archnvicensis Episcopus ~s.~K)ta 8egociensis<br />
EpMcopuess.==Gre~oriu
27C APKKBfCt!<br />
Katabtiensis Episcopus ss.=MonefonM)s t~iditani.'f Epiocopusss.=:G)'e~on))sHor('(a))Ufi<br />
Episcopus ss.'=P)-ocu)us Bi-<br />
~strenstsKpiscopussa.=-Sf'nnaOxmm'))s)sKpMcopt)s!;s.<br />
Sarmata Vntentime Episcopus ss.~Mareianus DiatuenMs<br />
Kpiscopus
M Mf~HËKTOS. 277i<br />
nus pt-msbytcr ageos vicem Lcubcricis Or~oHitaniEpiscopi<br />
t.'i.=))nniet PnHsbyter VicariusA~ripioOssonoLensisEpiscf) pi ss.c=8c))iu))'U!jAbba Vicariux F)on Mentesani Episcopi ss.<br />
=~t)Hsi<strong>de</strong>rnu!['RcsbyterViMriuf! MandarbiAsti~itani Kpisecpi'M.==Con)ites.=:Astru)ft)))<br />
Comes ss.~Wimar Comcs si-<br />
)nii.==Vit)i(ussi[nit.==Tr.Mse)nun'tussimit.=Baittericus!,imii.<br />
=;!
~78 At'KtSMC)'<br />
nus Eptscopus !.9.==Ar~esindus KgitanicnsifEpiscopusst.<br />
==
))Ht)fM:)JMEXTOS. 279<br />
m"a. __m;~ 1 g~~ 11~TI'u\"HI:HlI.<br />
Regis, die Kaifndarum Mamrmn.=:Tit. ). )Jo(]ampn!))ion.)<br />
8abetti)]:KetM!!cii)i.)n!hH'rMis.=='m.XX)H.Dc!,tabitit!.t.kanonumetd!(mpnationf'
2SO<br />
1<br />
A)'t:K)'tCË<br />
datn 1.<br />
quodno))i'i eût)) saxctis Co-episcopis mcis
MMCt;MËNTOS. S8t<br />
If_J.u..I:'A"h (I_.t!- ~.1. n. 11<br />
Hcc)Mi!MMctropotitan: Sedis Episcopus h:eegesla xinodatia<br />
cnn) continitimis mois Kpiscopif,instituta manu mcn anhscripsi.=Kgo<br />
Schta IpidUamcCivitatis KpiMopospertincns ad<br />
MetrnpotimE'neritenxem, bœc instituta cum Archiepiscopo<br />
met) t'roncio A nobisdctinita f!s.=A<strong>de</strong>odah)sin Christ! nominc<br />
!'ace!)si< Kpiseopus Mtni).==A'ifatinsin Chri'iti nominc<br />
Avatcnsis EpMcopnsss.=='i'eo<strong>de</strong>t')C)~sin Christinomine Otisiponensis<br />
EpisMpus ss.==Teudi.sch)s Dfi miscricordia Lameccnsis<br />
Kpiscopu!. ss.=.:Justus Dei miserutione Snjamanticcnsis<br />
Episcopu~ s!i.=:Cantabcr Dei gratia ConibrinnsisKpiseu pus ss.~t'onatU!! in Christi nomine CauriMsi
282 APKSNCR<br />
'«.ficare.Kmx<br />
Mtfn'Mrt'.KHmetMtttet'iorPapiasCerapnjjtpsEpiseopusGtNe-<br />
et anterior Panias Cerftpnjjtps En<br />
Mpos in Ef~iptipartibus cpistofa; <strong>de</strong> mille annbru~!ita ut<br />
')\'ictorinus seost'runt. Et quia melilteris obfestatu.'i es, no-<br />
"tui diferre. Scd ne sperm'rent dcprecantcm, tnaionun statim<br />
Hiibrostfsoh'i: et qui (qua') in eorum cononentari)!) <strong>de</strong> mille<br />
Mannornmreperi, Viclorini opuseufis .
))RMc~mKfo~. ~83<br />
Mnattt, H)gpnero, ypnprf. ~Hï~MHf~
884 At'ÉNOCE<br />
Annafnlnrnm n.¡ AI Dnul7 111\1Jo rloh.n .n.<br />
A[Msto)orum Petri et Pauli, et nostM eum asscnsu et voluntaie<br />
capitttii nostri et pr:Mentis Synodi excomunieamus et<br />
anatttematixatnus omnes vio)at«fe.s, invxsofot.contbustiorea<br />
ft vastatores, <strong>de</strong>stcuctores sivcdcpoputatorea Ecctcaarun) seu<br />
rerttm ci omnium ad eas pcrtinentiuni. Et atatuimus et ordinamus<br />
quod tales non absoh'antur absquc sath&ctione congrua,<br />
qui si forte in hom )norti-! aLsque ve) untcM'isthctionon<br />
tucrint absoluti, ccctesia.'itiMcat'cant scpttftura.<br />
Quod OB)H~c/crM f< MOK«
DE DOCUMENTO! 285<br />
28G APÈNMCR<br />
.t tH.n l.l~4S..mmn i:s.<br />
cum necMitas imineat, pcr )aycos babtismmn licri conting!)t<br />
ab'iquc forma bablismi dticedat; pra-cipimas ut freqaenter<br />
iononcant et hMtrttantpicbon suam ut hxne tonnam in tradicioM<br />
ipsius bubtismi stu<strong>de</strong>ant ob~-rvarc M)M ut infMUem<br />
ter inmc~endo in aqua, si [nnta possit copiahaberi, sin .uttem<br />
superitthuxiendocum ciffo super infnntem i'tbabtizantcha'c<br />
vet'ba protterantur Petre vel Johannes, ego te boptizo in nomine<br />
Patris et Fitii et Spiritus Sancti. Amen.<br />
Quod /)a
DE MCUMEKTOS. ~87<br />
i, .n. n; n.ri.<br />
288 A)'H[
)')!M(:t!.))K:nos. 28!)<br />
()M()~ c~t't''< m)/)~
290 At'ËSUtCH<br />
f '~)
DE MCUMMTOS. 2j))<br />
Comm
M2 At'KKtXCt;<br />
')).'tpredietui'o~i~ ~"·t~ v"<br />
a)~).das<br />
\1..<br />
quant ano).is
MHOCUMEXTOK. 9m<br />
~o~tOf) et Ht')) ./t
At'HNMCK<br />
forum conrpHun
nHcocM)E!s'm< 2i)!<<br />
(~t«)d
200 APH~tCR<br />
usn'icon\'ertw'i(.'U(;tm:mn()nf)nu)))~rcs)'t)U
MMCUMENTOS. ?7<br />
r a.<br />
())fodnott {td/M~sci" off'cxtttt.t .sa~'
Aft~BtCHi.<br />
"L)atMMn~uestatus!V('c
!)EMCH)E~TO' M9<br />
/'
'[M'Yi
t)f:))ocu.m:Mos. :)())<br />
f~t'
~02 At')':K)HCE<br />
ch)fnonb)t.
))Kt)Of:L'MKSTf)S. ;if)~<br />
t'qu:))n hWM' mah'itnonMin faci'' Kct'tesia' 'tdchtOjhn<br />
s
~04 At'HMXCH<br />
sonu)t)l['\idMhe
DE BOCtJMHKTOS. 30!;<br />
siasticorum et quoad indobitam rotenetonem lam eorun<strong>de</strong>m<br />
per taycos quam etiam pcr ciorieos quandoque iaetam sëu<br />
ad faoicndatn, constitutiones Mcri Tnrrachonensh Concilii<br />
qttœ incipit: C«M ttox J?MMfdui'et Dotnini Petri bonmme-<br />
)T)ori:B,predoccMOris no)!)ri,qua* incipit: /? t)omt'wJ!)o!n!n<<br />
etc. et etiam contra exigentes leudam seu man'iuraRJum à<br />
ctericis seu pcr'ioois cccfcsiastieis nostm* Diocesis <strong>de</strong> bladis<br />
suis propriisqua* habent sen adquirunt <strong>de</strong> suis propriis reddttibu))<br />
eMip~iMticis et Vfndunt et coniioeverunt ven<strong>de</strong>re<br />
cum suis propriis mensuris prêter alias pcnas à {jurestatutas<br />
contra taies extendi volumus et mandatnus omnibus officia-<br />
)ibas et Mbditis no~tri)!, quatinus ipsas eonstilutiones tinnitcr<br />
observent et taeiant pro viribus invioiabititer observari.<br />
Quod omnes clerici <strong>de</strong> cetero cum M'p~Mf~o'~ et<br />
< t r* t<br />
atmttcftft<br />
â4(i voW wu üw<br />
uJnVt4lii~e wivllî. lGIIGt(~/f4üY.<br />
Item cum tales <strong>de</strong>cent esse ministres !)ci quates ostenduntur<br />
ex habitu i<strong>de</strong>cque volumus et mandamus omnibus suh<br />
pœnacxcomunicationis omnibus clerleis M-itra: )jioce
306 AtEKOCE<br />
MtMe .saasboa, eeoteMastiea*habentesjufctticttonem<br />
:s,a: 'h.Itemjtoratemspcutarem<br />
ad hoc oftCratitso parâtes ipsis conquercntibue, ~i oetcmuri<br />
<strong>de</strong> jure suo ad eum vcl oos venire vohfprint vct xuf-<br />
Mcientem mittero procuratcrem, et (atos acuydaot vol fe<br />
<strong>de</strong>fbteriat <strong>de</strong> pignore vol moreha facicndia et postca pignorant<br />
seu marcham quandoquefactunt seu tacere procurant,<br />
bona ipsius Episeopi et atiorum pre<strong>de</strong>cessorum et hominum<br />
suorum et suarum fceiestarum inva<strong>de</strong>ndo et mpiondo Me<br />
etiam usurpando in<strong>de</strong>bite et injustecontra jos etjustiliam et<br />
libertalem ecctcsiMticMn, non ndvertentes quod ordo juns<br />
confunditur, si euique sua jurediccio non servatur. Nos igitur<br />
atteo<strong>de</strong>ntes quod si necgligenler obmtttimua qum a)) a(ib<br />
in<strong>de</strong>bite usurpantur, extcn<strong>de</strong>ndi vinm atii ceteris aperimus<br />
jun sinodaticis <strong>de</strong> celeris super hiis inherenles, statuimus ut<br />
qmcumqne tatia facem vel attemptarc presutnpserint va) facienlibus<br />
opem, consilium vêt auxilium pubticum vel oect))tum<br />
seu favorem quovis modo <strong>de</strong><strong>de</strong>rint nobis paratis et offleialibus<br />
nostris et a)!is pcrsonM pronominatis eomptcmentnmjustifia*<br />
red<strong>de</strong>re cttmenbotMscntcntiam excomunicationis<br />
iacurrantipso facto.aquaniMtfunortMarticuioabsqun<br />
satisfactione condigna minime absotvantur, et niehiiomious<br />
quod term eofum sit posita eclesiastico interdicto. Si qui vero<br />
in hora mortis fuerintabsotutiet nonsatisfecerint utett<br />
dictum, eareant eoetesia-sticasepultura. 7!M~c
CE MCUMEM'OS. 307<br />
vol uxore fratris, 'is, vol vel cum Mncttmoniitt) Mnctimoniitti consecratavol consecrata vol non<br />
eoneecrata. Item it)iqui tuxuriam in ecetoMucomiserint. Item<br />
itU qui oum Ju<strong>de</strong>a, t~arraccna, vol bruto animait eoirc ausu<br />
temerario, al<strong>las</strong> Mphario prMUtKpscrmt. Item mulier quas<strong>de</strong> aduttcrio conceperit int'antem quem maritus credidit osse<br />
suum, propter quem tegiUmidnttaudantur hereditate paterna.<br />
Item qui mutieribus aliqui faciunt propter quod feeerittt<br />
abortivum: mulier etiam si hoc fecerit, vel sibi procuraveht<br />
f!eri tranamittatur. Item )))iqui contra aliquos fhtsum ttttcrunt<br />
testimoniutn in atiquibus causi! Item qui eontraetis sponsatibus<br />
cum atiquibus prestito juramento et non dissotutis postmodum<br />
contt'ahunt cum aiiis sponsaticia vêt matrimonium<br />
contra juramentum prius prestitum temere veniendo. ttem<br />
Hti qui excomunieati vêt interdicti nominatim n quoeunque<br />
judice ingerunt se divinis in ecctesia ante absotutionem invito<br />
proprio saçerdote, neeh admonicionem sacerdotis volunt<br />
exire <strong>de</strong> ecelesla, divinum officium perturbantes. Item clerici<br />
qui scienter celebrant missam in eeclesia interdicta. Item qui<br />
tn eiminterio ecc)fi
~S APÉNOtCE<br />
copiam habeant in~a infra t~tum tbstum Natatis Domini proxime nroxtm<br />
atias<br />
AeM(m
M BOCt)Nt!Mr09. 309<br />
Anno tt M()ft
AP~DME<br />
e~ores ~.M.rM nostrosinjttngcntm- nostrosi~ng~ntm.<br />
<strong>de</strong><br />
ratioxcsque ratio.,MqM nudiunt,<br />
expensis omnibus<br />
nudiunt, si voluorint<br />
expensis omnibus et taHii
M! POCUMEKTOa. 3)<<br />
~Tk~~H~ A~~nt~t r* T ~-
3t2 AfËMtCE<br />
rlilurenno. ""V"uU"'l.tL.I.L,<br />
d)tuj'quef)(tst)s ex
M DOCUMBHTM. 3
3
DE BQCUMEKTfM. 3)t; û<br />
vol mtttant. Constituti autem Cardonu: et Cetsona*ad Ecc)esiam<br />
Beati MM)MUsCardons. Constituti autcm in ofticiatattt<br />
Senabug-iœ,Guisona-,<strong>de</strong> Pontibus et Acrunontis ndFeclesiant<br />
Bea(:B MariéeGuissonts teneantur venire vel mittere pro prcdietis.<br />
Sane exbtente!; in omeiatatu Batagarii ad EectMiam<br />
Béat) Bartholumei predieta: civitatis recurrant pro predictis.<br />
Constituti autemin of!teia)atuTrempi et in toto eomitatuPallahensi<br />
ad EeetesiamBeatœ Maria!) 'l'rentpi veniant pro predictis.<br />
Non tamenprohibemus quin si aliquis predictorumcun torum pro predictisad KcctoMamnostram Katedralem venire<br />
vo)uennt, venire possunt et recipere supradictit. Sic tamcn<br />
quod in vigiih PaMha!crisma et <strong>de</strong> utroquc oleo habeant hora<br />
Misse ad facienduo)oMcinmfonti'tm, prout <strong>de</strong>cot, Mequod<br />
<strong>de</strong> novo crbmate dumtaxat et.non <strong>de</strong> voteri ex tanch utantur,<br />
et i<strong>de</strong>mfat <strong>de</strong> oleis sanetis ut in traotatu septem Saerampntomm<br />
lnRMht'ica<strong>de</strong> Ediremaunetione per nos reperient<br />
ordinatum. Adicientesquod onieiatatus Podii Cûntanm, Vittte<br />
Berg!e, Guissona!, Cat-donM, Baiagaru et Yiikc Ttcmpii expensis nosfrispro predictis mittant personam ydoneam et<br />
in sacris ordinibusconstitutam cum tittera propria qusc (idc)iter<br />
recipiat et portet dictum sacrum crisma et oica ante ditta,<br />
taliter quod in vigilia Pascha: summo mane predieti ofnciatcs<br />
dMtnbaant caieunqùe reetori sive curato petenli scnbcntes<br />
nomina omniumqui pro predictis miserint ad eos<strong>de</strong>m. Volumus<br />
insuper quod nichi) pétant vel exhibant, nech etiam<br />
oblatum recipiant pro predictis. Addcntcs ordinationi ante dictœ<br />
quod ei aliquis rectorum vol curatorum sanctum crisma<br />
vol oleum Mtheeumittorum vol infirmorum aticui rectori vêt<br />
curato vcl aliouinobiset Ece)es)? nostnc UrgeUensi non ohc<br />
dienti et nonsubiecto <strong>de</strong>dcnt vel mutuaverit, quud ex hoc<br />
excomunieationis Mntentiam ineurrat ipsofacto, Aqua absolvi<br />
non possit nisi per nos vel successores nostros Episcopos<br />
quam nobiset successoribus nostris ipsam absotucionem duximus<br />
rcsen'andum non mittentes nobis pro predictis et ça<br />
non recipientesdicta vigilia hora competenti pomaXXti. ).olidorum<br />
vo)unm6 incun-cre ipso facto. Et i<strong>de</strong>m fiat quamvis<br />
receporint <strong>de</strong> dicto crismate, si non rceeperint <strong>de</strong> oleoeathecummorufn<br />
et infirmorum, et sic <strong>de</strong>bent portara Ires ampul<strong>las</strong><br />
vel mittere, et mittanteterieumsattem primam ctencatem tonsuram<br />
obeatem, alias layco non tradantur, cum inhonestom<br />
sit taUasacra per tayeos contractan.
316 APEKMCE<br />
Contra non p~M< otM'
BEMCMtENMS. 3
~!S APMOtCK<br />
~n wtgcttuoMMtut.Ktit t))ufovcnimu! putm<strong>las</strong>se<br />
quod apud muitos quasi pro nuito aut minimo peceato<br />
habetur, et sic aliqui pretextu ignoraneiee se excuMre frcquenter<br />
nituntur perieutose nos ntten<strong>de</strong>ntes quod poricub"<br />
sius paratur cum ignoraneia pMeatorum tabitm- in
DE MCUMEKTOS.
330 A~MtCË<br />
.1:M.l.A ~i: 4I-u& _m_ _n _n.. _d-<br />
MMtiMcata, scd predieta tencant rectoree vêtaiii eurati vol<br />
eteriei ad cognitionom reetorb et eonsutum stve probomm<br />
hominum cuiustibet toei, cum mandato utrinsque testamcnti<br />
prohibitum repenamus ne talla divine cdtui <strong>de</strong>pputata )ay*.<br />
corum manibus eontractentu)'. Provi<strong>de</strong>ndo quoque circa pren)MM<br />
statuimus ad securatn vestimentorum eustodiam quod<br />
rectores sive ouratt Ecetesiarum predieta teneant et custodiant<br />
et <strong>de</strong> eis pubticum faciant inventnrium, Et si per eorum<br />
ineuriam scu negUpcntiam a)iquid amissum fucrit sou <strong>de</strong>perditum,<br />
ptenaric restituera teneantur. Nec ullegentpan'oohtani<br />
tnftuMcienciamreotoris.eum absurdum siteis non comittere<br />
temporalla quibus spiritMatia et animarum cura comitlitur, in<br />
quorum eustodta et administratione maius periculum invenitur.<br />
Quod rectores et &en~c~aK M
DEMCUMRKT09.<br />
32)<br />
PsMfticti Xn <strong>de</strong> pœn
322 AMNMCK<br />
rinM ~t nnnlnmrilnm. ininnnimua nfinrrv nmniln<br />
pnto et tontcfnptnm. Injungimus etiam omnibus qui <strong>de</strong>bent<br />
psMin Synodo quod induti superpe));eiis stent in Synodis et<br />
jejuttii, sedcant ordinate et sine strcpitu nudinnt et diti~cnti<br />
mente intelligant satubria mandata, hnbcntcs in capite atmuciam<br />
\'el biMCtum.<br />
Sacerdotes p
CE MMMENT
3~ At'HftOtCË<br />
)ator!b')R non accédant, coronam et sine pi)o dcfferant con-<br />
~fuente'n, nec officia sou comereia oxcrccant McutHfia maxime<br />
inhoncata sed officiit ccctcsiastica et atia bona atudia<br />
M MCUMRKTM. 323<br />
..A_ L. ~.l!<br />
rper M ipsum t)h oorvtat m ordine quem ipsiut, Eccietimcut-x<br />
ft-quitit in ipsa perMtMtitcr t-esidotdo, sleut jura preeiptunt<br />
et requirunt, nisi oum etsex causa )-ationabi)i ab ips)s dMxeitnua<br />
diapenmndunt. Et tunch nf'bit, presentet vicaftos quos<br />
non admittemus, nisi examinatione pfcmisM ipsos ioveneri-.<br />
tnua vitN taudabitis et hones):f< cottversntionis, et qui sciant t<br />
fonstracro et compotenter legere et cantat' Hospi)a)ttatem<br />
quoque in Ecotesiis teneant sccun
326 AfËNtUCK<br />
riuQNftdducatuf, adhibtto adhoosiopusfuerit auxitiubretchiisecu)MfM,ntekncittbtttit!itisat'oeantur,etseandatumox<br />
in presenciatitate eleriuorum <strong>de</strong>tinquentiun) pmveniente evite
CEDOCUMEST09. 327<br />
starurit)antoquaiti 6titrum,amoqua)n presenteotr prescuteitir prol)ter propicf perieuiuin peneunxn sitiionj;e. snnonta}.<br />
Si qua: fucrittt bcne dicta in opuscutu predicto soti Deu<br />
attribuantur; siqua! minus bene, ignorantia- proprim paratus<br />
corri~iet ctmmedocen, cort'cctioniSacrosanctM RomatMeEcctusta)subieiens<br />
o~nniaet singuta suprudieta.<br />
Lice) ln tractai scptcn) s~crumentoru~n<strong>de</strong> atiquibus sequetttit)ushc!us<br />
habe~ur.ftHitt (amentemporihus nostris<br />
gau<strong>de</strong>nt brevitate mo<strong>de</strong>rni, ad
t "1NMCE<br />
{<br />
DE LAS COSASMASNOTABLES.<br />
MO<br />
.Abri),obispo<strong>de</strong>Urge).94-nofueffMee9.9S.<br />
Aguslinos<strong>de</strong> Sotsona:su fondacion.iS3.<br />
Agati[inos:6ucoaventoctiUrge).
330 JtfiMCE<br />
CM)6t)iM6:aumëntan6ehast!tcuaretttftvt..t)nn ~MotttgM: auméntanse hasta cuarettta y cinco. mM-eetatutos<br />
aeereit<strong>de</strong>los que estudiaban er ,as untverstda<strong>de</strong>s. Ci-iOSconce<strong>de</strong>setM<br />
facutfad <strong>de</strong> testar. 77-
DE LAS C03A8MASNOTABLES. 331<br />
Kf)M)t!KMmMndase en Ur~e).
iKDtCE<br />
Lo)'da[o~Arnat
M LAS COSASMASKOTABMS. 333<br />
Patau (Guillermo Arnaldo <strong>de</strong>), obispo do L'r~t. «O.<br />
Percxcns (Arnatdo <strong>de</strong>), obispo <strong>de</strong> Urgel. MS.<br />
Pcrex(Fr.Antonio), obispo <strong>de</strong> Urgel. ~5.<br />
Perez Garcia OHvan (Juan), obtcpo <strong>de</strong> Urgel. i47.<br />
Perma: dotanM dos becas en su colexio para estudiantcn<br />
pobres oriundo!!<strong>de</strong> ta dioce~is<strong>de</strong> Urgel. ~7.<br />
Pulgvert (Pedro <strong>de</strong>), obispo <strong>de</strong>Ur~et. 7i-74-RenuncM. 72.<br />
S. Rainmndo<strong>de</strong> Pefiafort. M-90-9< -92-
334 istHCE<br />
Victoria Entparan y Loyoto(Ft. Sébastian d'),obispo do<br />
UrgeHOL<br />
ViUamuf ( Bernardo<strong>de</strong> ), obiepo <strong>de</strong> Urgel. 67-M<br />
__–––(Ponce <strong>de</strong> ), obispo <strong>de</strong> Ur~a) 74-os <strong>de</strong>pucsto por<br />
et Sumo Pontifice. 90.<br />
Villanova (Galcoran <strong>de</strong>) obispo <strong>de</strong> Urg-et.