14.05.2013 Views

Villanueva, Jaime (1765-1824). Viage literario a las ... - vall de Pi

Villanueva, Jaime (1765-1824). Viage literario a las ... - vall de Pi

Villanueva, Jaime (1765-1824). Viage literario a las ... - vall de Pi

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Madrid<br />

1850<br />

Vittanueva~ Ja!me<br />

V~g~ ~~r~W~<br />

Vt


q<br />

IP<br />

VIAGEUTERAMO<br />

A LAS IGLESIAS DE ESPANA.<br />

SOAUTOR<br />

DO~ ~AJM~ Y~ !7jE VA,<br />

PXBSBtTBttO, tNBt~BCO De ~A ACABBHtA<br />

MtAHtHONA.<br />

TOMOXL<br />

YtACEA~]K6E~.<br />

PUBUCÀDO PORLA.MtSMACADEMA..<br />

MAMUD:<br />

tMPBENTADE LA REAL ACADEMÏADE LA BtSTOMA,<br />

t1CU,4O CtMO M 011: «. D. MtttTXO c.lunnfO.. t.


FtMt~we


ADVERTENCIA.<br />

CoANMen


tV<br />

<strong>de</strong> la ~sp


v<br />

--l r_ r<br />

tastgtestas


uMK<<br />

t<br />

ttmauMM «st es que tamoen


VM<br />

1.I,L,<br />

",mlll""nÇUIIlti~ j~maurascoplaaaspor el pa.<br />

dre <strong>Villanueva</strong> Vitjanueva,<br />

patauras y conctuye COptNuMpOFet pa~<br />

con !as sigaien.<br />

tes E


Yttt<br />

n~


~t~t~HFt<br />

eu a oe jumo ae ia~, no po<strong>de</strong>mosactual.<br />

mente sehatar su para<strong>de</strong>ro. Tampocopo<strong>de</strong>.<br />

mosse~atar el <strong>de</strong> la Coleccion ~p~~tca,<br />

el<br />

y<br />

dct ~«


!ND!CE<br />

DE LAS CAMA8 QUE CONTtENE ESTE TOMO.<br />

M~.<br />

CAMALXXXV. COtM


Dite.<br />

Hugoy De~bach.<br />

FE DE ERRATAS.<br />

M.~y~<br />

~e~c.)-.


YtACEUTERAÏUO<br />

A &AS ÏGt.ESXAS DE ESPAÇA<br />

CARTA LXXXV.<br />

Concluye e~ EpMcopo~tO Urgelense.<br />

j~i.t querido hermano Vamos continuar<br />

esta tarea, que todaviameocuparnaigunos<br />

correos.<br />

BËRNARDO GMLLEM<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong>1076 d 1077 ~


2 VtACBUTEHAMO<br />

mm-rm uu uumormo, que sera e! ~U7f!A<br />

~(~7. tt:)hto con est:) duda porque no se<br />

qu6 cucnla dcbiô seguicsc en la esct'Hura &<br />

que rue rf'ct'o, la coat vi or!gh)n! en et ar*<br />

ehho <strong>de</strong> la catedrut <strong>de</strong> Sotsona, y es una do.<br />

nacion hccha ~ot- Schta aqucUa igtcs!a <strong>de</strong><br />

on !)!


A LAStCt.E8M MESM~A. 3<br />

'1Mt.d o~ltins~innn ~n,v.n. "I!<br />

COM~tOMCsiraoniaceA


Y)


A).A!;)f:t.ES)AS)tËE~PA~.<br />

ténticas <strong>de</strong>1 la<br />

~·· _1 1<br />

pnrexa y )eg)(.imidad<strong>de</strong> la elec.<br />

cion<strong>de</strong>nuestro Prelado. La igtcsiaqnese<br />

consagro cra la recien constrnida dû San Es.<br />

tehan<strong>de</strong> ~)'t):'s~()cOtixs). Dcso'ihpnse todas<br />

tas ceremonias usadas entonces en semfjantes<br />

consagraciones: y tnpgo )ado dos attarcs,<br />

uno alto en honor <strong>de</strong> San Estchtin,


8 VtAGE UTEMtO<br />

De!mismoano 1079 es la donacïonque e!<br />

Con<strong>de</strong>Ermengo! IV hizoad


t LAS)GH~)AS<br />

t)EESPAÇA. 7<br />

mudar la tndiccion en et mes do Mtipmhfe v<br />

esta es una pt'ueba mas do que en Catatuua<br />

se es).i)6ta mismo algunas veces,<br />

Hecho este bien a su iglesia pasô nuesU'o<br />

Obispo con c) mismo Condc y su mugcr Lu.<br />

fia a consagraf la igtcsia y conih')n:u'et nucYO<br />

monas~t'to <strong>de</strong> Santa Cecitia dct vattc <strong>de</strong> ~«ts,<br />


8 YtAGEUTEHAtttO<br />

tarios 6 afianzasu vcracidad y exactitud. En<br />

fin, ira la copia con algunas notas que todo<br />

to ()ir:ipor mi. Se me oh'idabael <strong>de</strong>cir quc'ct<br />

original existe en el archive <strong>de</strong> la cotegiata<br />

<strong>de</strong> Casteitbo, y que e! notarié conto en él e!<br />

ano XX <strong>de</strong>l Rey Felipe, con ser mas <strong>de</strong> dos<br />

mcses postenor al otro que ya dije, en que<br />

se conto bien el XX!.<br />

En el archivo <strong>de</strong>! monastcrio <strong>de</strong> Monserrate<br />

~c~. 57. ?t." ~J Y)la escritura<br />

original <strong>de</strong> la consagracion <strong>de</strong> la iglesia <strong>de</strong><br />

Santa Maria, op~MMFor~se (hoy CasfeH.<br />

follit <strong>de</strong> ~!M~'e~M,junto a Tora) que hizo<br />

nuestro Ohispo !ta!)andosepresentes D


A !.Ag IGLE31AS Dt: ESfASA. 0<br />

1 1f 1<br />

no Oton (et Obisposuccsor) hizo A estaïgtc.<br />

sia <strong>de</strong> la villa <strong>de</strong> Lesereto en indcmnixacion<br />

do tos danos que su padt'c ArLat, Confie<br />

tambien <strong>de</strong> Pattas, habia caosado fa misma,<br />

por cuva causa habia muerto cxconmigado.<br />

Ya dos af)os antes, a 5t <strong>de</strong> m:)\o, et<br />

mismo Artat hijo, j)a))ia ajustadn una roncordia<br />

con nuestro Ohispo haciendo atgunas<br />

donaciones por el alma <strong>de</strong> su padre, con<br />

tal que el Prelado le dicso scpottura ectcsiastica<br />

en el cemcntcrio. Va copia <strong>de</strong> estas<br />

dos escrit.m'as (s).<br />

Det mismo ano 4087 à 7 <strong>de</strong> dicicmbre<br />

produce el padre Pascual en la Dise~ac/o/t<br />

<strong>de</strong>l obispado <strong>de</strong> PfJMs ta memoria <strong>de</strong> la confirmacion<br />

que este mismo Ohispo hixo<strong>de</strong> todas<br />

<strong>las</strong> donacioncs hcchas à la iglesia <strong>de</strong><br />

Santa Maria <strong>de</strong> Tremp, concediendoJe que<br />

pudiese presidir un Abad en ella si con el<br />

tiempo crccicse en rentas y prospendad.<br />

Tambicn es (têt mismo ano la donacion testamentaria<br />

hecha a esta Igtcsia por su Arcediano<br />

Gx~erMo ~rno~, que poco <strong>de</strong>spues fué<br />

su Obispo.<br />

(~) No ha sido posihtc hatktr fibs copi:));, nMtquc es<br />

tnuy ciertoqucse Menron; aeaso pcrfcicrottpaNsiempre<br />

con at~unas otrM con moUvo <strong>de</strong> <strong>las</strong> oni~racioncs y ttasfur-<br />

~o'i~M tuw q~c suffit' en et nito t808 y '.iguicnk's.


ALASMLESM m v s~uww.a M.uu ESPAÇA. wmu.n.. « tW<br />

'tA9n.ft:n. "1 ~t,:v" 1-1 {\I-ft" .1:<br />

cual, retcrido et obtto <strong>de</strong>l Obispo, dice:<br />

Post CM~MSMOrtCMelecti ~N{ duo CptSCOpt:<br />

expresion que <strong>de</strong>be enten<strong>de</strong>rse precisamente<br />

<strong>de</strong> los dos Obispos inmediatos FttkoMy Gui-<br />

~erwo, cuyos ponH(!cadoscxaminaremos sucesivamente.<br />

Pero antes quiero, ya que !o trao la materia,<br />

vindicar &esta iglesia <strong>de</strong>l horron que<br />

le puso el padre Don <strong>Jaime</strong> Pascual en su<br />

Disertacion <strong>de</strong>t obispado<strong>de</strong> PaM«s, don<strong>de</strong> hablando<br />

<strong>de</strong> io frecuente que era por estos<br />

tiempos y paises et vicio <strong>de</strong> la simonia, dice<br />

pag. 98 es ciertoque en la Sc(!e<strong>de</strong> L'n~ <strong>de</strong>s<strong>de</strong><br />

cerca <strong>de</strong>l ano iOCO y


z YUCEfJTKnAMO<br />

getenscs hasta !a noticia que nos da e) ne.<br />

crotogio citado en e! ano ~092. Simonia pu.<br />

do habcr en la eleccion


t~S tCLE~ASt)E E~'A~A.


1t VtACEUTMAMO<br />

la que d afccdianato que tuvo Fulco, fucse<br />

atguno <strong>de</strong> los <strong>de</strong> esta iglosia. Antcs por )o<br />

contrafio tcngo datos <strong>de</strong>masiado cicrtos para<br />

atirmar que i'n6arccdiano <strong>de</strong> San Viccn.<br />

te <strong>de</strong> Cardona. Hn aque))a iglesia no se in-<br />

trodujo la canonica Agustiniana hasta poco<br />

antes <strong>de</strong>l af)o 1090, y fuc FM


At.MMLE8M8M ESPAÇA.


~C. vfACË!.)ïM;nuo<br />

it ambos vaDas cosas, ana<strong>de</strong>: tel nf


A LAS MLEStAS DE E8t'A'SA. ')7"J n n<br />

Fulco tco. nue que niuri6 muri6 à finns fines fif'i <strong>de</strong>l n{


48 V~RHUTERAtHO<br />

1<br />

cion y acabnse. A b menos senh'a este docnmento<br />

piu'~ probar que Fulco fué Obispo<br />

<strong>de</strong> Urgel en aigun Ucmpo.<br />

Con mas scguridad puedo babtar do otra<br />

cscrit)))'n (porquo )a he visto originat en el<br />

archivu dct Aba


A LAS ICLESIASDE E~A\A. ~9<br />

t.'f )-r,~)'- )rt~< )'<br />

ano AAA~t


M YtAGEUTEnAXM<br />

sus memorias,<br />

n~n_'M- 1, l'A'1In__A 1..<br />

y comienxaoa haltarse, y )as<br />

ho visto en et mismo archivo en gran<strong>de</strong><br />

abundancia, en que se intittila Obispo<strong>de</strong> Bar.<br />

celona y juHtamente t~co~<strong>de</strong> Je fa)'(!oH(t;<br />

prucha évi<strong>de</strong>nte <strong>de</strong> f]ucera una misma persona,<br />

due cediendoen k mucrte <strong>de</strong>l compc.<br />

tidor et dcrccho que pcnsaba tcner al obispado<br />

do Urgel, dio togar con ctto à que fueso<br />

elegido San Odon pactfieatnente, y et fuesc<br />

no trastadado (porque esto no se conocia<br />

entonces), sino e!ecto por el caphuto <strong>de</strong><br />

Bat'cetonaObispo<strong>de</strong> aquctta Iglesia. En resolucion,<br />

el como, yo no !o se pero me<br />

consta esto que digo, que el mismo FM~co,<br />

que aqui mantuvo el titulo <strong>de</strong> Obispo Urgciense<br />

hasta por los anos 1095, es el que po.<br />

ne el padre Ftorex Ohispo <strong>de</strong> Barcelona <strong>de</strong>s<strong>de</strong><br />

et 1096 hasta et i099, y aunpuedo aHadir<br />

aqui la época fija <strong>de</strong> su muerte tomada<br />

<strong>de</strong> un necrotogio <strong>de</strong> Cardona, fjue dice: IV<br />

idus <strong>de</strong>cembris~arc~OMe ~e~ost'


At.ASt'tUMtASOEHKt'A.'SA. 2<<br />

CUtLLEHMOAR~AL DE MONTFERMER.<br />

~?~~092 ~alOUS.<br />

Este ponUiicadoes una <strong>de</strong> <strong>las</strong> pruebas <strong>de</strong>t<br />

<strong>de</strong>sconcierto <strong>de</strong>l Episcopotogio impreso que<br />

!o hacc Ohispo <strong>de</strong>s<strong>de</strong> el afto 10*76 hasta el<br />

1082 tiempo en que, comovimos, gobernaba<br />

la iglesia Bernardo GMt~en!.Et nuestro<br />

ora todavia Arcediano<strong>de</strong> ella en el ano ~87<br />

cuando hixo testamento, y en él donacion<br />

Ala canonica <strong>de</strong> variosalodios, VI. kat. apr~<br />

MsaHMOXXVII. n~nt Philippi Regis, al cual<br />

suscnhiù con su nombre y apettido et ya dicho<br />

Obispo Bernardo ~a~o~. 7. (ol, 24. 6J.<br />

Tamhien se nombra Arcediano en el afto<br />

t090 en la restauracion que yn indique <strong>de</strong><br />

la iglesia <strong>de</strong> Orgafia.<br />

Su eleccion en Obispo<strong>de</strong>hi6 ser atincs <strong>de</strong>l<br />

ano i(M2, cuvas circunstancias ignoramos;<br />

solo se suponc que hubo en ella discordia,<br />

y que le dispute esta dignidad F«!co, Vii!con<strong>de</strong><br />

<strong>de</strong> Cardona. Mas ya vimos que aunque<br />

este se int.it,u)6Obispo<strong>de</strong> viviufuera<br />

<strong>de</strong> esta c:


VL~EJ.TEMRÏO<br />

~n


LAS IGLESIAS DE EXPANA. 2~<br />

XXXIII dol mismo Uey (lue lto visto origina!,<br />

don<strong>de</strong> (irma el Obispo <strong>de</strong> su mano sin<br />

nombrarsc e!ec


24 VfA(!EUTEBAtUO<br />

tonces )ft la dct <strong>de</strong>i aftrtsimn~ntn. ano stgutente, fnmn como Mtf! succmô<br />

en esta cscritura, focha on el mes <strong>de</strong> diciembre.<br />

Dejo <strong>de</strong> hablar <strong>de</strong> otros documentes que<br />

he visto <strong>de</strong>l mismo ano XXXV<strong>de</strong> Felipe, que<br />

solo sirven para probar la existencia <strong>de</strong> nuestro<br />

Obispo en eso tiempo.<br />

Uno mas sobt'CYtviùa la cxpresada donacion.<br />

Existe original y copiada tambien (t6t~.<br />

/b~. 25) la publicacion <strong>de</strong> su testamento o<br />

sea la <strong>de</strong>claracion jurada <strong>de</strong> !&s testigos,<br />

ô testamento sacramentai, fecho a 26 <strong>de</strong><br />

abril <strong>de</strong>l ano i09C. En este documento juran<br />

los testigos supra altare ~attcte E~ah'a<br />

Virginisquo<strong>de</strong>st /Mt!da


ALASMLEStAS DEESPAtA. 23<br />


26 VfA


A LAS tGLESUS DE ESPANA. ~7Î<br />

nL-q ~trrnnn nn..T,n .ln.·1. li., 1.,<br />

cusit que no acaoo ue emenuer. Ks ia ceston<br />

que dicho Con<strong>de</strong> hizo &!a iglesia <strong>de</strong> Urgel<br />

<strong>de</strong>l C(M


28 YtACEUTERAtUO<br />

mn~M!Mn


ÂI~ MLEMAS DE EBPAKA. 29<br />

~A-t~t-


30 YIÂGEULRRAMO<br />


A !.AS Mt.EHA8 DE ESPAKA.<br />

comido juntos vuelva cada une &su casa: y<br />

que si algun cofra<strong>de</strong> muriese acudan todos a<br />

su seputtura, y hagan cantar una misa por<br />

su alma y ofrczcan por cl obtaciones. A los<br />

que se alistaron en esta hermandad pcrdona<br />

la mitad <strong>de</strong> la penitencia que ya estuvieren<br />

haciendo por sus culpas peque&as y aun <strong>de</strong><br />

los ocho vicios capitales cuya pcmtenda no<br />

recibieron, les pordona la mitad. Este extracto<br />

te harà acudir vo!ando il ieer el documento<br />

que va copiado (ca) en el cual notaras que el<br />

que instô al santo Ohispo a quefundase esta<br />

congregacion cra Guillermo Bernardo. Prior<br />

<strong>de</strong> aquel lugar; y el notario que lo escribto<br />

otro Guillermo monge motivos por los que<br />

dije que aquella iglesia era monasterio. Ya<br />

ves que esta es una reliquia <strong>de</strong> los Agapes<br />

primitivos, sin otra diferencia mas que aqui<br />

hacia la esperanza <strong>de</strong>l perdon e indulgencia<br />

canonica, to que aHà obraba el fervor <strong>de</strong> la<br />

caridad. Hoy dia hay parroquias en este pais<br />

don<strong>de</strong> en <strong>las</strong> fiestas <strong>de</strong>l titular concluida la<br />

misa mayor, todavia se ponen algunas mcsa:!<br />

<strong>de</strong>lante <strong>de</strong> la puerta <strong>de</strong> la iglesia en que se<br />

reparte à los concurrentes pan y vino y a<br />

esto ttaman la Cantat. Y aun on<strong>las</strong> ciuda<strong>de</strong>s<br />

(a) Ap.n. IV.


32 Y)M!EHTËMMO<br />

los panes que <strong>las</strong> cot'radias repartcn a sus in.<br />

dividuos en sus nest.as, se llaman vulgarmente<br />

P« en


A!.A8)em)Mt)EB8PAM. 33<br />

t.).(~ .


3t VUCEt.)f)!BA)))0<br />

csperanzay <strong>de</strong>sco do sacnr <strong>de</strong>l po<strong>de</strong>rio <strong>de</strong> los<br />

moros una ciudadtan insigne. Con este motivo<br />

los Obispos<strong>de</strong> Barbastro y <strong>de</strong> Roda miraban<br />

como pcrtenocientes & su territono los<br />

lugares ccrcanos à Lérida que hasta aqui habian<br />

sido <strong>de</strong> la jurisdiccion do Urgel. A esto<br />

se opuso San Odon, y acaso renovô !a queja<br />

<strong>de</strong> su antecesor BW6a!fo,viendo que !cs territorios<br />

que tan <strong>de</strong> antiguo estaban adjudicados<br />

a su iglesia cuando no habia ott'a quelos gobornasc, tan facitmente se daban ott'o<br />

pastor. Queaunque este santo Prelado prefit'icse<br />

et bien comun <strong>de</strong> aqueHastierras al engran<strong>de</strong>cimiento<br />

<strong>de</strong> su Se<strong>de</strong> sin embargo no<br />

cra bien visto que cal<strong>las</strong>e en esta ocasion, ni<br />

tampoco jnsto que <strong>de</strong>jase <strong>de</strong> <strong>de</strong>finirse tegiti.<br />

mamentû el rebano que a cada pastor pertenecia.<br />

La rectamacton que con este moth'o<br />

hizo nuestro Santo dio ocasion &los tres bro.<br />

ves que le dirigieron les Papas Urbano H y<br />

Pascual U, publicados ya por el P. D. <strong>Jaime</strong><br />

Pascual (Dis.(let 0&. Pa!Ms, p~. 6i.~<br />

en los cuales est~ireprendido nuestro Santo<br />

por haber pretendido la jurisdiccion <strong>de</strong> Me.<br />

tropotitano sobt'caquel<strong>las</strong> Se<strong>de</strong>s. Cosa queno<br />

acabo <strong>de</strong> enten<strong>de</strong>r. ni creo que nadie ~ig!)<br />

haber hecho ni pretendido nuestro Obispo,<br />

cstando como cstaba ya entonces rcstaurada


A ).A8 K!t,E9!AS Du E8PANA. 3!j<br />

-t: t~ '


? TtAGE LfTEBAHM<br />

cida. En tiO~etCon<strong>de</strong> <strong>de</strong> Urgel ErmengolV<br />

hizo una copiosa donacion a esta Sedo y Obispo,<br />

!a cuat esta copiada en et ~6. i. Dotal.<br />

fol. 24. Fnc esto a 7 <strong>de</strong> junio <strong>de</strong> ese ano,<br />

cra MCXL,indiccion X. Entre vanosaiodtos<br />

le da uno <strong>de</strong> los dos castillos <strong>de</strong> Balaguer,<br />

C


A LA3MLES!A8 M Ë~ASA. 37<br />

< < i t'< 1<br />

iromp jo que ya le habtan concedtdo sus padros<br />

jos Con<strong>de</strong>sRaimundo y Valencia.<br />

En m !) L6t


? VU«E UfEBAtUO<br />

n 1 'tI<br />

M, y Ramon<strong>de</strong> Roda. Ana<strong>de</strong>que en el exor.<br />

dio, dice San Odon,que su potcsta<strong>de</strong>pisco-<br />

pal <strong>de</strong>scien<strong>de</strong> tHîHedta


A t.A8 !Gt.ES


40 VtAUE UTERAMO<br />

_r


A LAStOMStASPB MPASA. 4t<br />

Obispoel apellido <strong>de</strong> Bercn~Mcr.ignorase la<br />

patria, catidad y <strong>de</strong>mas circunstancias <strong>de</strong> su<br />

persona. Por atgunas memorias <strong>de</strong> poca en.<br />

tidad se sabe que cra \a Obispo en HM.<br />

Dos aftos dcspuc~ confirnx) a todo su cJcro<br />

la faouhad <strong>de</strong> po<strong>de</strong>r testar tiht'ctnentc <strong>de</strong> sus<br />

bienes como ya tottaoan, hoponiendotescn<br />

cambio do ello y por dorocho do


42 YtAOEUTERAtUO<br />

.t~ C~ t?.) Tt~~<br />

cion <strong>de</strong> San Ermengo!. Para esto vino el<br />

Con<strong>de</strong> à Urgel dia i5 <strong>de</strong> agosto <strong>de</strong> il 30, y<br />

entonces se hixo la escritura que he visto<br />

aqui original, y no contiene mas que esto.<br />

Otras donacioncs recibiô <strong>de</strong>l citado Con<strong>de</strong>do<br />

Urget en el testamento que hizo at empren<strong>de</strong>r<br />

un viage à Castilla, dia 8 <strong>de</strong> febt'ero <strong>de</strong><br />

H53, en el cual a<strong>de</strong>mas instituyo à nuestro<br />

Obispo uno <strong>de</strong> sus albacoas. Es documento<br />

curioso é ira copiado en b <strong>de</strong> los Con<strong>de</strong>s.<br />

Con estas y otras donaciones crecieron<br />

<strong>las</strong> rentas do la igtesta, <strong>de</strong> modo que et<br />

Obispo tuvo por conveniente aumentar hasta<br />

45 el numéro <strong>de</strong> Canonigos que su antecosor<br />

Eriba))o habia fijado en el <strong>de</strong> 40. Fu6 esto<br />

en el ano H54, en el cual trabajo no poco<br />

porque se verificuse la reunion <strong>de</strong>l monastc.<br />

rio <strong>de</strong> monjas <strong>de</strong> Santa Cecilia <strong>de</strong> Etins at<br />

<strong>de</strong> San Saturnino <strong>de</strong> Tabernoles, instando<br />

junto con el citado Con<strong>de</strong> para que fuosen<br />

arrojadas <strong>de</strong> alli <strong>las</strong> <strong>de</strong>votas. Mas trabajo en<br />

vano, y esta reunion no se verifico basta<br />

él sigto XV. De esto se dira <strong>de</strong> proposito<br />

otro dia.<br />

En el mismo ano consagro la iglosia <strong>de</strong><br />

Santa Cecilia <strong>de</strong> Figols. Consta esto por la<br />

cedulita que <strong>de</strong>jaron en et attar junto con<br />

<strong>las</strong> rcUquias, la cual hallada en su renova-


A t.A8 tGt-EMAS DH ESP.~A. 4.3<br />

cton, se conserva en la sacnsuaoe mena<br />

parroquia, y tambicn la arqui!)aque para ello<br />

sirvio. Comienza asi: ~Mdt J'sra~: Do~!t!Ms<br />

Deus hfMsDeMSMMt


VtAGEUTERAHM<br />

DO <strong>de</strong> fit'mar: to cnni. A


A LAS Mt-MM<br />

DE EepAfiA.<br />

como es coctaneo y original <strong>de</strong>be ser preferido<br />

atodos los posteriores, quosin saberse<br />

como equivocaron este apctfido («).<br />

Confinnase esto con la nota que hallé en el<br />

monasterio <strong>de</strong> Ccrratoix, el cuai visité en<br />

~8CPedro, Obispo <strong>de</strong> Etna, como sub<strong>de</strong>legado<br />

<strong>de</strong>l Nttncio <strong>de</strong> su Santidad Cesar,<br />

Obispo <strong>de</strong> Novara. Pues en el inventario<br />

que formo este visitador, noto la escritura<br />

<strong>de</strong> consagracion <strong>de</strong> la igtcsia hccha por el<br />

Arzobispo San Otagoer dia 29 <strong>de</strong> sct.iefobre<br />

<strong>de</strong> H2G, instancias<strong>de</strong> Pedro ~ereH~Mer,<br />

Obispo <strong>de</strong> Urgel.<br />

0)vid6scmc poner en su htgar la noticia<br />

<strong>de</strong> haber asistido el Obispo Fc~'o at Conci-<br />

!iodoNa)'bona<strong>de</strong>ii28629, don<strong>de</strong> se estabtecio<br />

la cofradia <strong>de</strong> los contribuyentes al<br />

menos con doce dineros para la restauracion<br />

<strong>de</strong> la iglesia <strong>de</strong> Tarragona, senatandose los<br />

suft'agios para los bienhecbot'es. He copiado<br />

este documento <strong>de</strong>l archivo <strong>de</strong> la colegiata<br />

<strong>de</strong> Ager, don<strong>de</strong> se verà !o que ello es y para<br />

to que vate.<br />

(a) Ap.n


Vt~CR UTEftAtHO<br />

BERNARDO SANZ Ô SANCHO<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong> ~42 hasta H62.<br />

En Catahma nunca se dio a los apellidos<br />

patronimicos la terminacion adoptada en Cas.<br />

titta. Y asi tos que en latin vemos apeitt.<br />

dados N. Dow~c~, Alarlini, ~MCM~no dijo.<br />

ron en vulgar, como alla, Do~t~MM, jMar


A LAS )GLE9


YtAGEMTEnAtttO<br />

y &<strong>las</strong> ctrcunst-anoas<strong>de</strong> etta. Es un brève<br />


A LABtOLEStASCE ESPAÇA. 49<br />

que ttf tnt tal


V'tCEUTEMRtO<br />

no ~a~ettt;, montoctto ccrcnno a aquotia<br />

fortateza. dôndc esta hccha otra donacion<br />

que le hizo <strong>de</strong> otras casas et Con<strong>de</strong> <strong>de</strong> Bareetona<br />

Hmnon Hcrenguct-tV. MOMts~t~no<br />

C.X~osL ~Mtcft)'na


A!.AS)CtE8tMDE!!SPAi%A. M<br />


6X V'AORHTMAMO<br />

L"I_7'<br />

wc


A t.A& Mt.E~A9 DE E8PANA M<br />

erurerfmcism dapzuEOUS pre~;âosas,Ubllgaronsc<br />

tRtreKMt<strong>de</strong> en caso <strong>de</strong> MpKttUMX cxtravio &prc~MMS. pagar & UbUgaFûnSC<br />

ta igiesia


St VtAOE UTEBAmO<br />

Agtnrre; pero mercco ropetirsc. Dii'ëmog<br />

pue&,scgun to que indica et contcnido<strong>de</strong>eso<br />

documente, que el Obispo Be~a~o. ha'<br />

biaya i'atteciddu1~ <strong>de</strong> onero <strong>de</strong> M65.<br />

Con esta cuenta esta conforme un mart}rologio<br />

dol monasterio do Cerrateix escrito<br />

en et sigto XI, en el cual al m~'gen <strong>de</strong>l dia<br />

~7 novemb. se halla esta nota do!ctra <strong>de</strong>!<br />

siglo XII: Vjf M. nopc~


A LAS )CLtM)A8 M ESt'AttA. !)!)<br />

.rin .1 1 1 rrr.rr<br />

via~ec


SO YME~!VE!U~O<br />

tà < "~tc< ~ttEtHAm~<br />

cha es: anno ab


A H9 )Ot.Ht.M DE ESPAÇA. ~7<br />

-scnordo esta ciudad conccdiô nuestro Obis.<br />

po a!osvecinos do ella dcjandoics en li.<br />

bertad para testar y disponer a su arbitrio <strong>de</strong><br />

todos sus bienes <strong>de</strong> mancra que ya on a<strong>de</strong>.<br />

!antc nadic &o)!amasc estéril, 6 como <strong>de</strong>cian<br />

vulgarmento F,.rorch. Kn los intestados. pa.<br />

gadas <strong>las</strong> <strong>de</strong>udas y et funcra), tos mucbles<br />

sotamonte cran <strong>de</strong>l Senor, beredando los ht.<br />

jos y pariontes los bienes raices. Este es uno<br />

<strong>de</strong> los primeros pasos que dieron los hom.<br />

bres caminando a la justa libertad civil; tan<br />

cautiva so el tirano yugo <strong>de</strong> los matos usos<br />

que introdujo e! feudatismo. Va copia <strong>de</strong> esta<br />

curiosa escritura, que es unadotaspocas<br />

que guarda el Ayuntamiento <strong>de</strong> esta ciudad,<br />

fecha a 25 <strong>de</strong> junio id65 (


68 YtAGBUTEKAtUO<br />

tando que en el mayo <strong>de</strong> H6T ya ténia su.<br />

ccsor. Asi que dcbo scguirse ta cuenta <strong>de</strong><br />

un Cronieon inédito <strong>de</strong> Ripott, que nja su<br />

mucrte en et ano 1166. Un necrotogio <strong>de</strong><br />

Solsona la pone a 25 <strong>de</strong> encro do ii66, que<br />

erad HM.<br />

ARNALDO DE PEREXENS ô PEREXËLS<br />

6 PEREXENE<br />

Des<strong>de</strong> di67 /


A LA


A LAS !(!M!Af< M MPA~A. 6<<br />

,na~ i. ~n n~ nnnni~in nnn nÏnnin<br />

E! cuidado con que el concilio que dccia<br />

procura fomentar la literatura <strong>de</strong> !os celesifisticos,<br />

cstimuto a nuestro Obispo à tomar<br />

algunas modidas t'eiathas a la <strong>de</strong> tos <strong>de</strong> esta<br />

diocesi entre <strong>las</strong> cuales merece !ugar c! es.<br />

tatuto que hizo con et capitulo para que &!os<br />

can6n!gos que fuesen a cstudia)' a <strong>las</strong> Universida<strong>de</strong>s<br />

se les diese entre otras cosas por cada<br />

uno <strong>de</strong> los docc Prepôsitos en cada un<br />

ano durante su ausencia, MMt


63 VtAGEUTE&A)UO<br />

S6jec: WJJ./K~.tMt'CtttMMO ~.L'.AL'<br />

Dia M <strong>de</strong> octubre <strong>de</strong> ~iU4 t)rm6una con.<br />

cordia <strong>de</strong> poca impotancia con Raimundodo<br />

Castolls y su ntugo'Mnnesinda. Y hagomen.<br />

cion <strong>de</strong> esto por sor !a ùttima mcmoria <strong>de</strong> su<br />

gobterno y pcrmanencta en esta igtesia. Do<br />

la cua! sc séparé, no por la muerte, sino<br />

porque con la carga <strong>de</strong> sus afios pens6 en<br />

retirarse at monasteno <strong>de</strong> Premonstratenses<br />

<strong>de</strong> Be!tpuig do <strong>las</strong> Avettattas.Para osto pidio<br />

y )og)'


A t.A8 tGMStAS DE ESPAÇA. 63<br />

BERNARDODECASTELLÔ,<br />


OA VV wnuo Y)ACKLUMAMtO<br />

~U.~<br />

t~f ~ct~c ti~mnnc BC tt~ttm) Httf) iftft<br />

Pot'estos ticmpos se babia suft'ido aqui ia<br />

invasion do tos ttamados~i~oMps e


A !.AS ~K~AS BE ESPAKA< 6~<br />

ff 0<br />

7?.T~Ct ~


M Yt.M!HLfT!:ft.mt


A).tGt.ESHSM!E.A~A. C7i<br />

'1.<br />

en 6) dicc este capitulo al Arzobispo <strong>de</strong> Tat'ragona<strong>de</strong><br />

esta mancra: Quonianf)t'estt'amnon<br />

)'o'ef)imus latere discretionom angustias, tri.<br />

»hulationes persequtioncs rcrum et possessio-<br />

)'nurn ammissioncs quas UrgeHensis ectesia<br />

)')tactcnus sustinuit ob insuit'ictentiamet dcsi-<br />

~diam B. quondam Episcopi quieani<strong>de</strong>m<br />

)'ecc)esiam<strong>de</strong>solatam et fere ad extremamexi*<br />

»nanitionem dcductam, fratribus insalutntis,<br />

)'et Domini Papœnon expetita licentin, occul-<br />

)'todinr)issit; singutorumnan'ationt, adpra?-<br />

»sens supft~e<strong>de</strong>mus. yo'um Sanctitati ve.<br />

MStra)notiricandlim duximus quod a<strong>de</strong>pta Do-<br />

»mini Pupae per Dei grattam eligendi licentia<br />

»et dict) Episcopi renunciatione ab eo<strong>de</strong>mre-<br />

Mcepta et confirmata sicut per literas suas<br />

))jam nobis p!cnc innotuit, etc.» Continùan<br />

dicicndo que eligieron ut sucesor.<br />

RERNARDO DE YILAMUR<br />


.).~f,);<br />

TtAGt;UTE


Am fGLESHS CEESPAÇA. 69<br />

canan. )1.Ï~O'nm birman nftomnen) a<strong>de</strong>mas et FfMr Pftnf <strong>de</strong> ~o ~«tc~o~ LwMM u<br />

y<br />

el capellan <strong>de</strong> CamaraMt, los cuales serian<br />

oMciosque cstarian anexos a) capitulo. Dé.<br />

jo)o.<br />

Etecto nuestro Obispo A los dos meses v<br />

medio <strong>de</strong> haber sido admitidopor el Papa la<br />

renuncia <strong>de</strong>l antecesor, fuc conftrmada por el<br />

Me~ropotitanoRaimundo<strong>de</strong> Rocahe~t, a quien<br />

pressé y juro la obediencia canonica dia 25<br />

<strong>de</strong> julio <strong>de</strong>l mismo ano, como consta <strong>de</strong> escritura<br />

original que esta en aquet archivo..<br />

Tuvo un ppntiucado muy pero muv<br />

trabajado con <strong>las</strong> t'esuttasdc) anterior, y con<br />

el <strong>de</strong>spojo <strong>de</strong> bicnes que sufrio su igtesia. A<br />

!o cuat utudia el citado Arzohispodo Tarragona<br />

en la carta que dirigio en 1202 a todos<br />

los Obispos <strong>de</strong> su pt'ovincia, cxho~andoies fi<br />

que (?.t:A!~Cf(t!


VAGH!.)'fEttAHt')<br />

entre otras cosas que les concè<strong>de</strong>, confirma<br />

la facultad antigua <strong>de</strong> testar ita w'~c~o mury<br />

la <strong>de</strong> que los canonigos, parientes 6<br />

nmigos <strong>de</strong>l difunto a~ ;'


A LAS)CH!S)ASDE E~PANA. 7)1<br />

'Hf!f) ~tf).


YtAtiKHTHRAtUO<br />

!a carta con que se pidio la conftrmacion i't<br />

Inocencioii!. Asimismo se baitocnetCon.<br />

cilio <strong>de</strong> Lérida <strong>de</strong> 1229, presididopor et CardcnatSabincnsc.<br />

Finuhncntc, sabemos que el rcmatc <strong>de</strong> su<br />

gobicrno no fue por muertc, sino por rcnuncia<br />

obtenida<strong>de</strong> la Santa Se<strong>de</strong>. Et dia y ta<br />

hora y otras circunstancias constan en la escritura<br />

que se hizo <strong>de</strong> e)to y he visto aqui<br />

~


A t.AStGUMUii UHt-y.PA! 73<br />

t t 1 .,It<br />

Los comisionadosapostoticos,Spar:)go. Arxobispo<br />

do Tarragona. y Bercnguor Obispo


74 Y).UjEU'ff.:t(.HUO<br />

ta te (liviwn nn nl rli~ filin ~n ,,1:;1'11 I~<br />

Obispo en el dia que se dijo es la causa<br />

porque en e! concilio <strong>de</strong> Tarragona tle i."dc<br />

mayodctmistno ailo 1230, no se ha)t6 et<br />

ObispoUrgeitenso, que aun no cstaba ctegido 0<br />

comose dira.<br />

PONC)': DE V1LAMUR<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong> 1230 h~tt ~5'7.<br />

A los cuarenta y un dias <strong>de</strong> la renuncia <strong>de</strong>l<br />

antecesor, es a saber, dia i4 <strong>de</strong> mayo, martes<br />

antes <strong>de</strong> la Ascension, filé clecto porescrutinio<br />

Ponce<strong>de</strong> ~tHM)'. Era <strong>de</strong> ta famitia <strong>de</strong> ios Vix-<br />

con<strong>de</strong>s <strong>de</strong> Vilamur, y sobrino <strong>de</strong>l actua) Obis.<br />

po <strong>de</strong> Lerida Ho'engucr <strong>de</strong> ?'


A LAS !(!LES!AS DE ~t'AXA. TS<br />

.i' .t~-i-j<br />

apenas tendria cuatro 6 cinco anos <strong>de</strong> edad;<br />

pues et Obispo Bernardo murioen ~205, y<br />

Ponce fué clecto Obispo muy joven, que pasaba<br />

muy poco <strong>de</strong> los 54 anos. Acasofué este<br />

uno <strong>de</strong> los motivos porque le disputecon tanto ardor el obispado el actna! Sacrista <strong>de</strong><br />

la igtesta; pero prevateoo et respeto M)a necesidad<br />

que tenian sus intereses <strong>de</strong> un Obispo<br />

como este, que por la nobteza do su li.<br />

nage, y los enlaces con otras familias principales<br />

<strong>de</strong>l pais, fueseeapaz <strong>de</strong> recobrar cuanto<br />

el Con<strong>de</strong> <strong>de</strong> Fox babia usurpado, y <strong>de</strong><br />

resistir al torrente <strong>de</strong> heregias que iba inundando<br />

la diôcesi. Todas estas circuns~ncias<br />

me constan <strong>de</strong>l fragmento que hay en este<br />

archivo <strong>de</strong> un proceso que se formo <strong>de</strong>spues<br />

para examinât' la legitiniidad <strong>de</strong> su cleccion.<br />

Alli mismo se Ye que al tiempo <strong>de</strong> ella cra<br />

todavia diàcono.<br />

En una escritura do concordia <strong>de</strong> 5 <strong>de</strong> setiembre<br />

<strong>de</strong>l mismo ano 1230 suena todavia<br />

Obispo electo. Estaba aun sin conMrnMrà 6<br />

<strong>de</strong> abril <strong>de</strong> 4251, que es la fccba <strong>de</strong>l <strong>de</strong>creto<br />

<strong>de</strong> su eleccion dirigidopor este Capituleal Arxobispo<br />

Don Sparago <strong>de</strong> Barca, el cual he<br />

visto original en el archivo <strong>de</strong> Tarn'gona. La<br />

resistencia insinuada fué la causa <strong>de</strong> habcrge<br />

tardado un ano en pedir su confirmacion. Oh.


7G v)Af;EL)n:n.tH)()<br />

v:1., 1111~<br />

tùvotasm duda muy pronto, puestoque en ci<br />

t


Mo<br />

A LAS )GU!S)Aa DE ESPAX.t. 7T<br />

<strong>de</strong> Mattorcu verâs tatnbien como et PapaGregorio<br />

tX io di6 en ~252 facuttad para etegir y<br />

ccnsagrar c! primer Obispo <strong>de</strong> aquetta ii'!a:<br />

cosa notable <strong>de</strong> que no pucdo habiar maspor ahora,<br />

Tambicn dige(~ como este Pt-ciadoconfit--<br />

!t)6à <strong>de</strong> mayo<strong>de</strong> i254 la costumbt'oantigua<br />

en que va estabanlos sobrcdichoscanonigos<br />

<strong>de</strong> testar tibrcmente<strong>de</strong> sus bienes, reservando<br />

al Capitulosu disposicion respecte <strong>de</strong><br />

les que mot'ian a!)


78 V)AGEUTf:nAtt)0<br />

/M


ALASMUSfASDEESPAÇA. 79<br />

canontgos 'n'gos <strong>de</strong> Urget, LJrget,entre entre <strong>las</strong> cuatcs cuales hay !)ay una<br />


M VtACË)JTERAK)0<br />

n. ~n. -t v 1 ..1 1<br />

tjuu &Muunuua yu mcuuoen tostcrrtUtcs cuen.<br />

tos doe perturbaron los siete ùttimos aftos do<br />

su gobto'no, y <strong>de</strong> que voy à dar alguna razon<br />

por los doctuncntos que he <strong>de</strong>scubierto; que<br />

aunque son tan curiosos como ignorados, mas<br />

por estar cada uno sin fecha no pt'csentan et<br />

enlace <strong>de</strong> los hechos que dcseariamos. Asi quo<br />

para no cxponet'a que se equh'oquen los Icc.<br />

tores los cxU'ac)ar6atstadamente, acomodando<br />

a cada uno la época que tne pareccconveni)')e.<br />

Fnc asi que este Prelado atcanxo tiempos<br />

<strong>de</strong> gran perturbacion. La heregia <strong>de</strong> )os Albi.<br />

genscs se <strong>de</strong>rramaba por cstos paises, singu.<br />

larmente en el vixcondado<strong>de</strong> CasteHbô, sujeto<br />

at Con<strong>de</strong> <strong>de</strong> Fox. Yo no se si realmento este<br />

Principe cra fautor <strong>de</strong> anueitoshereges pero<br />

se que nuestro Obispo le tratô comô tat, procediendo<br />

contra et con admoniciones, excomunion<br />

y dcnuncia juridica y pùMica <strong>de</strong>l <strong>de</strong>lito<br />

y <strong>de</strong>! castigo. Esta sentencia contra el<br />

Con<strong>de</strong> fué en i257 <strong>de</strong> resultas <strong>de</strong> un Concilio<br />

que se tuvo ese afroen Lerida, en el cuat fue.<br />

ron comisionadosvarios inquisidores Dominicos<br />

y Franciscanos para procé<strong>de</strong>r contra los<br />

hereges dcl ~'tzcondado<strong>de</strong> CasteUbo, que cra<br />

<strong>de</strong>i sehorio dcdicho Con<strong>de</strong>, et cual apctando<br />

a) Arxobtspoe!ccto<strong>de</strong> Tarraguna GuiHermo<strong>de</strong><br />

Mongri, dto scntidas qucjas contra nuestro


A!.A8MLEMA8MË8fAt\A. 8t<br />

T v a v w v ~r<br />

Ut)!spo~once, <strong>las</strong>cuales interprète dicho Ne-<br />

tropolitanb con algunas postiitas. Estos documentas<br />

puMico ya la Historia <strong>de</strong> j~aM~~oc<br />

( Tom.7/ prueb. CC..yX. aunqueoqu!vocando<br />

el nombre <strong>de</strong> nuestro Obispot!am&n-' dote Pedro. Tambien esta a!ttmismo ~PrMe6.<br />

CC.X~.JX.~ la absoluciondada à dicho Con<strong>de</strong><br />

por nuestro Obispo y la promesa <strong>de</strong> tenerle<br />

pOrbuen catohco, fecha a 4 <strong>de</strong> junio<strong>de</strong> 1240.<br />

Lo cuat hace ver que cierto el Con<strong>de</strong>babia<br />

sido excomulgado. Pues estos cuentos con<br />

aquel Principe fueron una <strong>de</strong> <strong>las</strong> causas <strong>de</strong> la<br />

gravisima persecucion justa 6 injusta que padcctô<br />

el Obispo.<br />

Otra fuéla ojerixacon que siempreJe miraron<br />

algunos individuos <strong>de</strong> su capitulo<strong>de</strong>s<strong>de</strong> el<br />

momento <strong>de</strong> su eleccion, a la cual re~tieron<br />

con vigor, y cuya confirmacion retardaron<br />

cuanto les fué posible. Estos pues, aprove"<br />

chandose <strong>de</strong> <strong>las</strong> revueltas <strong>de</strong> los tiempos, con<br />

verdad 6 sin ella, acusaron à su Prelado ante<br />

la Se<strong>de</strong> Apostotica<strong>de</strong> crimenes horribles. Arreciô<br />

esta tempestadcon el procesoque hizo a<br />

Goraldo, Preposito <strong>de</strong> Sotsona el cuat sé que<br />

apetô tambien à la Se<strong>de</strong> Apostotica. Guer.,<br />

ras domésticas y estratias cuya causa solo fué<br />

Mnocida <strong>de</strong> Dios, mas los efectospara su<br />

mal esperifnento esta iglcsia. Aestos asun-<br />

T. Il. G


Y~GE HTBttARM<br />

t03 n«ft~n«fnn t/Mt ~–<br />

tos perh'neccn los documentossiguientes.<br />

Ene!anoi343ai2<strong>de</strong>jut!ohizoei<br />

Con<strong>de</strong> <strong>de</strong> Fox exten<strong>de</strong>r!a escritura en que<br />

ape!6<strong>de</strong>t juicioepiMopata !a Se<strong>de</strong> Apost~a<br />

poniendobajola proteccion<strong>de</strong>l Papa su persona,<br />

sus tierras y amigos.MoUv6la recusacionen<br />

la Rotoriaenemistad<strong>de</strong>l Obispoy sus<br />

cargos contra6!. en el <strong>de</strong>spojoinjustoque<br />

sufna<strong>de</strong>susfeudo.,<br />

y en el riesgo que le<br />

amenazabasi acud.aà la curia Mtcs.astica<strong>de</strong><br />

Urgel, don<strong>de</strong> a pesar<strong>de</strong>!as treguashabiasido<br />

tratada hostilmentesu comitiva y asesinados<br />

dos<strong>de</strong> sus individuos.Va copia<strong>de</strong> estaescritura,<br />

queexistey vien d archivoepiscopal(a).<br />

Carta en lemosin<strong>de</strong>l procuradorque<br />

el Obispoenvié à la cuna Romana, fechaen<br />

Porusa la vigilia<strong>de</strong> Navidad.Documento pré.<br />

c.oso pero <strong>de</strong> diticit inteligenciaen algunos<br />

puntos. Dicele que habia Hegado a aque-<br />

~a ciudad (corte entonces <strong>de</strong>l Papa). diez<br />

diasantes <strong>de</strong><strong>las</strong> Carnestolendas<strong>de</strong> Adv~t.o<br />

(ast itamabanla abstinencia<strong>de</strong> este tiempo ),<br />

que solose le habian anticipado dos dias los<br />

tres individuos<strong>de</strong>l capituloque iban ai!à para<br />

acusa<strong>de</strong> ante S. S. Eran.estos Ricardo<strong>de</strong><br />

Cervera,Arcediano<strong>de</strong> Urgel, Gu;!)ermoBer.<br />

(a) Ap.n.XXff!.


ALAStN


St VMOBUMMBM<br />

~astaMana («), que 'bc pt'ocarado ïtbstrar eon<br />

atg~oas aotttas. EnUeadoqMo~tedbcumen" te es <strong>de</strong>ihtea <strong>de</strong>i aao 1250, 6 j(omas<strong>de</strong>t s~<br />

~nfe; a !o menoBesain disputa antenor a!<br />

1353, ea que sintio yasu efecto }a tastancia<br />

d8!oscaB~nigosaouMdoMa,qucfu6et<br />

S." Brève <strong>de</strong>! Papa ÏaocenCMIV,


A!.A8.tCM9tA9BKtNBA!)A. 88<br />

otraparte ta nt ni tamnfK'f) tampecoeoscntosen anafritna nn ta ftCfrittt. escritu.<br />

ra que dq6dp iS4&.<br />

No parece que <strong>de</strong>bio haceraeoon grandt*<br />

ttgenciae~ta inquisicion,puestoque à 27<strong>de</strong><br />

noviembro<strong>de</strong> 1255todaviaeatabapor vérifia<br />

cat'M,dtae!tqueatguQb6 canontgos<strong>de</strong> esta<br />

igtesiaprometieronno separarse<strong>de</strong> sus corn"<br />

paùeros por causa<strong>de</strong> ta inquisicionimpetra.<br />

da contrael Obispo.Existia antes esta escri.<br />

tara en et archivo comohe vistoen atgupaa<br />

notas que la extractan. Asique, 6 el breve<br />

<strong>de</strong>i anoM53 no se pusoenegecucion, ô se<br />

impetrôdira postectormente.Sospecho que<br />

dicho brevû fué revocado, por io que dire<br />

!aego.<br />

4." Carta segunda en latin <strong>de</strong>i mismoprocuradora!<br />

Obisposin feoha, pero postes<br />

rior al d9 <strong>de</strong> abril (dia enquedice habersido<br />

entregada al Papa en Perusa una carta <strong>de</strong>l<br />

Con<strong>de</strong><strong>de</strong> Fox, <strong>de</strong> que hego dife~os), ysin<br />

duda <strong>de</strong>!mismo.ano 4252, porquehabta <strong>de</strong>l<br />

citadobreve <strong>de</strong> S. S. como<strong>de</strong> una cosa recientequeél<br />

pudolograr que se reformaset<br />

Lt~om, dice, quam j~


80 KfAun ~ACE !ERAR!0<br />

).Ht.tAM


A LAStGLEStASDEE8PANA. 87<br />

sa Preladopara que te admitiese&laconcor.<br />

diaque tantasveceshabiasolicitado,a juicio<br />

<strong>de</strong> arbitrosc&mponedorosnombradospor ambas<br />

partes. Es notable laespecie <strong>de</strong>l parentoscoqueel<br />

Con<strong>de</strong>dicetenercon elPapapor <strong>de</strong>scen<strong>de</strong>rambos <strong>de</strong> ios Con<strong>de</strong>s<strong>de</strong> Barcetona<br />

( cutn<strong>de</strong> t~


S8 VtAUËUTEMfttO<br />

a.. -Il-- 1- -RI<br />

res no cuos en la villa <strong>de</strong> Uastettbô que ha.<br />

biendo amonestado carias veces al citado<br />

Con<strong>de</strong> para que los presentâra en juicio y ha-<br />

Madotccontinuar en esto, le habia excomulgado<br />

ypubHcado <strong>de</strong>spues la sentencia en que<br />

}e <strong>de</strong>nunciaba como tal por sef <strong>de</strong>fensor do<br />

los herogesysH fautor: que posterionnente,<br />

a!!anundo8o c! Con<strong>de</strong>, permitioque fueso vi.<br />

sitado su territot'io, y en su consecuencia entraron<br />

en él el Arzobispo electo <strong>de</strong> Tarragona<br />

y los Obispos <strong>de</strong> Lérida y Vique y otros<br />

thnchosvarones religiosos y discretos y hallaron<br />

mas <strong>de</strong> sesenta hercges, los cuales en<br />

presencia <strong>de</strong>l Con<strong>de</strong> y <strong>de</strong> su hijo fueron con<strong>de</strong>nados<br />

en juicio por Jos sobredichos Pretados.<br />

Ana<strong>de</strong> que no sabia por que causa seguian<br />

comnnicando con el citado Principe los<br />

Obispos <strong>de</strong> Carcasona y Tofosay et Arzobtspo<br />

<strong>de</strong> Narbona, y Fray F. (<strong>de</strong> ~cn-M&ca) y<br />

Fray G. A., frailes Dominicos, estando, co.<br />

010 estaban, sabedorcs<strong>de</strong>ia excomttnion.<br />

Por ùttimo, !e dice que si ei Arzobispo <strong>de</strong><br />

Tarragona hubiera sabido su venida, le hubiefa<br />

escrito antes <strong>de</strong> marchar ANavarra y à<br />

Castitia àvisitartaprovincia,y y que por si<br />

acaso habia <strong>de</strong>jado prevenido so avisase at<br />

Legado, que no procedicsc sin hu consentimiento<br />

a ta absotucion <strong>de</strong>l Con<strong>de</strong>. La carta


A LASfCLEMASDE ESPAÇA. 89<br />

no tteno mas fechaque D(!


M V)AGB JUTEttAMO<br />

V ta nM))tMtf!f) mto


ALAStOLEMASDEMfAfiA. M<br />

m< tnMni~ttnntv tfmnnra!-


M VtAGEUTERAtUO<br />

pttuto, pueMoque comoMetropohtano'era<br />

juexordinario, y en ella no se atcataba à !


ALASMMSMa DE ESPAÇA. 9g<br />

gel. x. Sesun begunensenaunaoptmonaoteone,<br />

ense&a unaoDinion so~tMna.<br />

esta es.corriente, aunqu6el MotropoIHa~o<br />

no <strong>de</strong>ba entrometerseen juzgar & los sùb.<br />

dites <strong>de</strong> iossufragàt)eo9;masst iohiciere,<br />

su prooeso esv~Udopor ser etjaoz ordinartO<br />

<strong>de</strong> toda la pMvincta.Aun~ueesto te ac


M V!AMUTMAKtO<br />

daclero punto <strong>de</strong> vistatodo este négociey et<br />

remate que tuvo. Losepiscopologios<strong>de</strong> esta<br />

iglesia no dicen otracosa sino queeste Pre.<br />

lado mûrie haciatosauos i257. Mascons.<br />

t~ndome que en febrero<strong>de</strong> este ano era ya<br />

Obispoy reconoctdo comota! e! sucesor,es<br />

précise <strong>de</strong>cir si es quela Se<strong>de</strong> Yao6 pormuer.<br />

te <strong>de</strong> Pottce, que muriô&fines <strong>de</strong>l ano antenor.<br />

ABRIL<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong>~5'? hasta i269.<br />

Era Arcediano<strong>de</strong> Salamanca. y capeUan<br />

<strong>de</strong>l Papa AlejandroIV, el cualle e!igi6Obis.<br />

po, comoconsta <strong>de</strong> Ja carta que dip)gi6al<br />

capituloUrgellense,tnandandolereoonociesen<br />

por su pastor, y tambien <strong>de</strong> la, que<br />

escribioal electo. AmbaspuMico el Car<strong>de</strong>i<br />

nal Aguirre (Co~. CoKCt~.~p.) sus fe.<br />

chas son <strong>de</strong> ViterboIII. idus At


A LASMtMMAft M ESPAÇA. ?<br />

._s ..1- l '1':1.- .n<br />

nas ~nMWt, ano <strong>de</strong> la Encarnacion1256,<br />

que es nuestro~57 segunveràs en la copia<br />

adjunta(a) sacada<strong>de</strong>l original:siendoes.<br />

to cierto, comoto es, se ha <strong>de</strong> creer, 6 que<br />

en la copiaque Aguirre tuvo <strong>de</strong> aquel<strong>las</strong><br />

cartas habiayerro <strong>de</strong> fecha, 6 que los anos<br />

<strong>de</strong> aquelPontificese contaron<strong>de</strong> otra manera.<br />

Baluzio (?. <strong>de</strong> Mar. jp&p.) conjetura<br />

que nuestro Obispo es et mismo que<br />

habta en el dialogo<strong>de</strong> Gaufridoy Abril pu.<br />

blicadoporMabmbn (Tom.ÎV. AMa!ect.) don.<br />

<strong>de</strong> Abrildice<br />

.M~ttt lustristerquinque,nec«Ma Respon<strong>de</strong>t Mcn't~philosophiameis.<br />

Papawco


S6 VIAGBUTEKAmo<br />

(ttanndHSittnmnnfa diano<strong>de</strong> Satamanca,que<br />

nntt mac fn~t.~tntt masfavorooeopara que ~ea tenido por espace!, pudiera este<br />

escritor nabër salido<strong>de</strong> laduda solo con advertir<br />

dos disticos <strong>de</strong>i mismo diatogo, <strong>de</strong><br />

quien copio los versos citados. Yo los pondré<br />

aqui tomados<strong>de</strong> un oôd. manuscrite<strong>de</strong><br />

Ripo!!(?;MM. 169). Dicen asi:<br />

NuperapostoHca GaufrtdusSe<strong>de</strong>rëUcta,<br />

Ïù patriamredittcuactapcractatcnens:<br />

ObviatAprili&yspanagentepro/ce~M,<br />

Obviât,~quovicemverbasalutisagunt. Para mi el yspana gentepro~ectMs significa<br />

origen <strong>de</strong> naturalexa6 nacimiento y masteniendo<br />

<strong>las</strong> pruebas quevoy arefenr, que<br />

son <strong>las</strong> que va~n, aun cuando to dichobasta<br />

aqui nova!ga nada.<br />

Enet archivo<strong>de</strong> esta iglesia (Co~. BM.<br />

be) se conservauna porcion <strong>de</strong> cartitas en<br />

pergamino, dirigidasnuestro Obispo, originales,<br />

y tal cualél <strong>las</strong> recibiô. Las he leido<br />

todas, y <strong>de</strong> el<strong>las</strong>resulta que tenia un tio<br />

canônigo<strong>de</strong> Compostela,itamadoA~/onsoPe' fe? (Petri), y alli mismo una hermana lia.<br />

mada SanciaPelagii (Pe!aM).Tambienhabia<br />

aqui un JohoM~sPelagii


A ).A8 )Ct.KS)AS M: tMfASA. 97<br />

1. 1.,<br />

l'ZM, y<br />

TOMO\t. 7<br />

con et to'mo ath un pnvuegtû concedido<br />

à aquella casa. Hay tambien una car.<br />

ta <strong>de</strong> P. Ap!'t!M, tesorero <strong>de</strong> Compostcla, v<br />

otra <strong>de</strong> M. ~;)r~M. canônigo <strong>de</strong> ta misma<br />

iglcsia, ;,Qu)en quita quefuescn sus ho'manos?<br />

Et ùtttmo <strong>de</strong> los dos se queja <strong>de</strong> f)uf<br />

viva tan distante y separado <strong>de</strong> e!, asi h'<br />

dicc: Menant in terra t'esh'a assMMamtn~ in<br />

.EpiscopMm!'e~in ~rchteptseopMm.Paiabras v<br />

cosas son estas, que bien consi<strong>de</strong>radas con.<br />

vencen que el Obispo cra natural <strong>de</strong> Caticia,<br />

6 rnuy cerca <strong>de</strong> aquet reino. A esto mismo<br />

alu<strong>de</strong> otra carta <strong>de</strong> J. tesorero <strong>de</strong> Salanialica,<br />

que va copiada porque <strong>de</strong> ella a<strong>de</strong>rnas<br />

se inucro que no vn'm en Roma, cuandotchicieron<br />

Obispo, sino en Salamanca, don<strong>de</strong> servia<br />

su arccdianato. E! bncno <strong>de</strong>l tcso''cro no<br />

solo se qucja <strong>de</strong> que ycpenHnantcnt.ele hubiesen<br />

arrancado <strong>de</strong> su compaùia a su ami~o<br />

d Obispo, sino tambien <strong>de</strong> que le hubiesen<br />

como dosterrado a esta diocesi, y en seguida<br />

ruega a Dios


~\(~UTHttAfUO<br />


ALASiGLM!A8PHES~A. ')


~0 YU(iH DTHRAntO<br />

_1_- L<br />

rcntas incorporadas a la mcnsa episcopat.<br />

Existe esta bula en et ?. ll. Dotal. 22,<br />

su pubticacion se hizo a 27 <strong>de</strong> enero <strong>de</strong> 4257<br />

(1258).<br />

De 26 <strong>de</strong> tnarxo <strong>de</strong>l mismo aflo queda originat<br />

ta constitucion que hizo con su capitule<br />

en que se da a todos sus individuos facultad<br />

para t.cstar <strong>de</strong> la fM(t/


ALA~MLE~ASCËESPA~A.


(02 YtA'.Ef.tTERAKtO<br />

S:«' Pcn'OCMMMMM, se<strong>de</strong> vacante, pr(M!C


ALAStGLËSiASDËMPAhA. ~3<br />

Hi otroLt'A/.()


)0t<br />

VfA(!EUTt:ttAfttO<br />

Hcvasc el Obispo no pasascn <strong>de</strong> cuatro mil<br />

sueldos rne!gorcses, y <strong>las</strong> <strong>de</strong>l Con<strong>de</strong> fnosen<br />

sin limite. Item que los Paytes que ambos<br />

pusieso), administrascn la justicia <strong>de</strong> manconun,<br />

y <strong>de</strong> sus cmotnmcn~os la cuarta<br />

pat'~efuose dd Obispo y <strong>las</strong> tres <strong>de</strong>l Con<strong>de</strong>;<br />

v que este tuviora aquct scftorio como feu<strong>de</strong><br />

<strong>de</strong>l Obispo, ttacicndotc por el homenage<br />

(7/ts


A U$ K.i.tMf.t!) DE ESt'AXA.


~06 YUGËLH~AtUO<br />


A LAS IGLESIAS DE ESPAÇA. 't07<br />

)nrr t nu t t <<br />

do dos ahos. Mas el Bt~no <strong>de</strong> la d<<br />

Pr~tC(t(forM (foM. p(i


A LASMLESiAS DE KSPA~. < Qf)<br />

se trocaron on en los <strong>de</strong> L~gL ~n~ot-m.j'. ~)<<br />

soMa. Berga MM$ ~~M~t'ana,<br />

a<strong>de</strong>mas el<br />

o-igicndo<br />

<strong>de</strong> Cet-t!af)ft y consignandoa cada<br />

uno, como tambien a todos los canonicatos.<br />

<strong>las</strong> renias proporcionadasen varias ig)csias~<br />

Con esto. si bien se radico la vida<br />

ria<br />

propicta~<br />

ysecntat-, H)o rnenos provoyoat dGroro<br />

<strong>de</strong>l c!cro y remedio su poht-cxa'cn on tiem.<br />

po en que hahia venido i) serimposibte la<br />

rostauracion <strong>de</strong> la canonica'antigua. A estas<br />

disposiciqncssiguieron otras condticentes at<br />

mismoobjeto.<br />

t!at)abasc tambienaqui el Obispo en 1300<br />

cuando et Rey DonJaimc n le escrihio<br />

h)bi6ndo)e<br />

pro.<br />

erigir cscucjas en esta ciudad y<br />

dioccsi, don<strong>de</strong> se cnsenasen la fitosona<br />

otras ciencias<br />

y<br />

mayorcs. (lue podian<br />

car a la<br />

pcrjudi-<br />

Universidad<strong>de</strong> Lérida recicn fun.<br />

dada.<br />

Nada mas sé <strong>de</strong> este Obispo sino<br />

sitando<br />

[jue<br />

su dioccsi, muriô en la villa <strong>de</strong> Gui.<br />

sona. que ahora es <strong>de</strong> !a mcnsa<br />

dta 3 <strong>de</strong><br />

episcopal,<br />

novembre <strong>de</strong> ~508, v nue fué enterrado<br />

alli mismo.Habtan <strong>de</strong> c! Diago(Ilistoria<br />

Prov. Arag. p~. 270; Y Echard ~Bt-<br />

Mto


HO V!AGEL)TRRAtttO<br />

FRAY RAIMUNDOTREBAYLLA,<br />

~<strong>de</strong> ~509 ~.5


A).AS!CH!RtASnt:ESf'A!iA. 1<br />

et tdtimo dia <strong>de</strong>i mes se Damapridie ~o~n.<br />

das, como antes fuese comun Hamarto se.<br />

cxn~oMcn(!as.<br />

En '!5H pubtico un edicto <strong>de</strong> indnigencias<br />

a favor <strong>de</strong> !ôs que contribuyescn a la<br />

obra <strong>de</strong>l pavimcnto <strong>de</strong> esta catedral. En el<br />

siguiente hizo varios rng!amento8 y estatutos<br />

para la <strong>de</strong> Tremp, <strong>de</strong> los cuales pubticô algunos<br />

fragmentas et padre Pascual (Dt'sertacion<br />

<strong>de</strong>! obispado<strong>de</strong> P


A Ï.A8AGMËMA8 DE EWA~A. «3<br />


~& ïtAOBMM~tO<br />

f!co, VtMOMcd&Nafbona/segundodoteste<br />

nombre t can6nigby abad d&!a igtes!a <strong>de</strong><br />

San Pabto <strong>de</strong> aque!!actuddd;'scgun setee<br />

en et X~t ~e~)~ ~\L


A LASMM~S!A6M ESPAÇA.


'«6 V


A LAS K.UM)A8 ttE MUAMA. t


V


A M MM8M9 M EMPARA. <


VMCÎ: 'UTEH.tttfO<br />

ntMtno a)as a prop6sito para; c! gobicr~ûj~<br />

e!


A LASMt.RM.MCR E'PAfiA. 0<<br />

tasconst-Huciones <strong>de</strong>ambossinodos; existe<br />


~23 't~~t~tCHA~U VfACKUTEHAMO<br />

Cfl~~ 11114 nn. on V. n. Ah" .n<br />

Coaaque no se venucô. Va copia <strong>de</strong> este<br />

documenter).<br />

Muypoco mas t'tviôeste Obispo',que ya<br />

en el ano siguiente tenia por sucesora<br />

PEDRO DELUNA<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong>1365 15?0.<br />

El catàbgo impreso to pone muy atrasado<br />

y con el <strong>de</strong>sconcierto que acostumbra.<br />

Suena ya Obispo electo y confirmado& 30<br />

<strong>de</strong> junio <strong>de</strong> ~565 en un documente<strong>de</strong> poca<br />

importancia, que ~i original en el archivo<br />

<strong>de</strong> Dominicos<strong>de</strong> Puigcerda. En i36~ conurmôcomoya<br />

dije los estatutos <strong>de</strong> taparro"<br />

quia <strong>de</strong> aquellavilla hechospor su antécesor<br />

NMo!


AUSMt.E-A8CEiSPANA. 223<br />

estaba cscu!p)dala ugura <strong>de</strong> un Ob!spo y varios<br />

escuditos con média tuna,.quo son <strong>las</strong><br />

armas <strong>de</strong> su fanUtia. Atre<strong>de</strong>dor se tcc entre<br />

mil raturas !o siguionto: anno ~CCC~XX~tcessima.<br />

~eCMt(MO&tHs p6


*~4 s~ VtAGtiUTEKAKM<br />

VtAGEUTEKAKM<br />

..11'11Il'U' Il.n. (1 .1~ .1.I~n<br />

<strong>de</strong> ci~'K) que à i9 do enero <strong>de</strong>


A LAS tGMSMS M'MMKA.


~6 YtAQKUTEMARtU<br />

~M~~Q~ /t,)~<br />

En 1591, a iS <strong>de</strong> junio, consagrô en la<br />

iglesia <strong>de</strong>San Miguel<strong>de</strong> Cardonavarlos atta.<br />

res ~d arnt. ooocM~.Trabajô en, el an'c.<br />

g!o interior <strong>de</strong> la iglesia. que se resontia<br />

mucho <strong>de</strong> <strong>las</strong> hostilida<strong>de</strong>s sobredichas, y<br />

otros mates <strong>de</strong> aquellostiempos. Para eilo<br />

quisosuprimiratgunosarccdianato& y cano.<br />

nicatosreduciendo sunuméro para tnas c6.<br />

moda.dotacton do los que quedasen. Mas<br />

nada pudotograrse por entonces. Rn 1400<br />

hallo que ojr<strong>de</strong>nôcon sa Capituloquela fiesta<br />

<strong>de</strong> ta Concépeion <strong>de</strong> nuestraSe~orafuese co.<br />

tenda por toda la di6cesi.Asisti6 al concilio<br />

<strong>de</strong> Persan <strong>de</strong>l Papa Lunaen 4408, y fu6<br />

Une do los que suscribieronen los dccretos<br />

originalesque existenen Tortosa. Tambien<br />

se haU6en Caspeat acto <strong>de</strong> la e~ecc~on<strong>de</strong>l<br />

Rey <strong>de</strong> Aragon, comoembajador <strong>de</strong>l paria.<br />

mento <strong>de</strong> Cataiuna.En i4d5 reno~ôen e!<br />

Capitulo Pascual la constitucion<strong>de</strong> su ante*<br />

cesor Fray Raimundo TrebayHa, en que se<br />

acordoen(.regarmùtoamentolos malhechoros<br />

que se refugiasenen<strong>las</strong> vil<strong>las</strong><strong>de</strong>lsenorio <strong>de</strong>l<br />

Obispoydtgnida<strong>de</strong>s<strong>de</strong>estatgtesia.<br />

He vistoac:) el testamento, que ordcno&8<br />

<strong>de</strong>abrndc i4i5, on et cuat dispuso sete<br />

enterrase en la capilla <strong>de</strong> la Anunciataconel<br />

escudo<strong>de</strong> sus armas esculpido en la losa. No


A LAS KMStAS M ESPAMA.<br />

< 27<br />

existe en el dia memoria <strong>de</strong> tal cosa. Y'pof<br />

otra parte se dice que fné entorrado en 0!<br />

auta capitutar, don<strong>de</strong> tnstituy6 dos benen.<br />

cios. Sabese cieftamente que muriô a 15 <strong>de</strong><br />

abril <strong>de</strong> ~415.<br />

De este tiempo hay memoria <strong>de</strong> que Juan;<br />

Obispo 0


tM VtAOELttEHAK~<br />

adohmte, y que «btema otro co 6cFona<strong>de</strong>s'<br />

<strong>de</strong> et ana~406~ La primer memortaque hay<br />

<strong>de</strong> su ptm),i(


At.AS)C).tS)A!!M!MPANA.<br />

apcstoticos en la supresion <strong>de</strong> los arcedianatos<br />

<strong>de</strong> Prats Solsona y Llimiana y tambien<br />

<strong>de</strong> cuatro canonicatos, to cual estuvo para<br />

veriucarse, mas no se por qu6 se retar<strong>de</strong><br />

casi un siglo. Dot 1424 nos queda la constitucion<br />

que hizo en ci Capitulo Pascual, con<br />

que con


t'-M YtAGËt.m~.UU~<br />

At~ALUU HUU~HUK PALLAS<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong>anles <strong>de</strong> i443 f(«~a 146t.<br />

Era hijo <strong>de</strong> Hugo, Condo <strong>de</strong> Fattàs v Arcodiano<strong>de</strong><br />

Etnpurias, en la iglcsia <strong>de</strong> Gcrona,<br />

et ano 14~0 cuando et Papa Martino V le<br />

provcyo <strong>de</strong> un canonicato en la Catedral <strong>de</strong><br />

Lendu y <strong>de</strong> otro en la <strong>de</strong> Yatcnc!a, y tcnia<br />

solo doce anos <strong>de</strong> edad. Dtcc!o todo esLo ht<br />

buta pontificia que ~i en Lcnda. Ko consta<br />

cuando cQmcnxôaqu! su pon~iticado ni tampoco<br />

cuando !o acabo. En los regisU'os épiscopales<br />

<strong>de</strong> su tiempo no se halla memoria <strong>de</strong><br />

él hasta et dia 5 <strong>de</strong> enero <strong>de</strong> i 443, y aun<br />

entonces estaba auscntc <strong>de</strong> su igtesia (acaso<br />

con motivo <strong>de</strong> los conci!ios Hasitccnsc y F!orentino),<br />

a !a cual por venun'a no ~'o)vi6bas.<br />

ta los principios <strong>de</strong> 1448, que es cuando cotnicnzau<br />

sonar su nombre en los citados re.<br />

gistres. Uno <strong>de</strong> los vicarius ~encrâtes (lue<br />

gobernaron por c! en ese tiempo medio se<br />

HamabaJuan Sotcr, canonigo <strong>de</strong> esta iglcsia<br />

y Arcediano <strong>de</strong> Cerdana; el cual tcngo para<br />

nii que es el docto Obispo <strong>de</strong> Barcelona, que<br />

to fuc anos a<strong>de</strong>lante. Tambicn es cierto que<br />

a <strong>de</strong> junio <strong>de</strong> 1440 Gonzalo, Obispo titu.


A t.AS tûLKS)~ ~E ES)'A?i'A.


YtACKUTHttmtO<br />

diciotnbt'citttncdtMtohav nn~fttifmnn n<br />

diciotnbt-citttnediatohaypocoUempo.Du.<br />

(<strong>las</strong> a cada paso que no puc<strong>de</strong>n soltarse,<br />

fahando como fa!tan en la cm'ia cpiscopat to.<br />

dos !osrt'gistro8 dcsdo~55hasta~C~.<br />

MioUt-as t)o)):);a pues ott'os documentos<br />

mcngonic ta optnion comun <strong>de</strong> que c! sucesor<br />

<strong>de</strong>t ObispoAt-natdo l'ué<br />

JA!)!R DE CARDONA<br />


A.LA-!)


~s':t.ttt:K.uuo<br />

C(«'(~/


AL~M[.MfASPEE~Ai\A. 05<br />

~t0(~o tf~ff) tk <strong>de</strong> Hnftft f)) f«tn t~na n


vj~cE HïEnAMO<br />

Ir.i t<br />

i~n <strong>las</strong> nitsmas actas capitnlares se halla<br />

Zambienmemoria <strong>de</strong> que en 1471 coma en<br />

esta ciudad una moneda <strong>de</strong> o-o uamada E«.<br />

'c/


A).ASKiLMtASDE KSMKA. 137<br />

1.111«-- J. 1 -]-- t<br />

guuas cosas a )os aescontentos, y que dicho<br />

Obispo estaba en aqueuais)a. No se si esto<br />

pertoneccra a nuestro Obispo 6 at antccesor.<br />

PEDRO DE CARDONA<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong> 14~ ~f{ t5


t< t\ V'~ËfJ~H~uO<br />

–“.“. f.'jn~uut uttsmumuto. Utceto<br />

-!uanHo!)anoTatnantcnsc entas notas quo<br />

pnso a<br />

ioscpigrantastatinosdoMarUndo<br />

!\a)i-a, <strong>de</strong>


A LAS Mf.E~H'} !)t:<br />

EaPAX.t..jgg<br />

f0 l~nnmtmnin n, Ï1. rt i<br />

l'or este document se vc que Don Pedio<br />

rué promovido a esta Sitta por ci Papa Six.<br />

to !Y Aiostancias <strong>de</strong>l Iley <strong>de</strong> Aragon a filles<br />

<strong>de</strong>) ano H72. A pt-incip'ios<strong>de</strong>i 1~4 csoi.<br />

L'6 dcsdc Harcctona a este cap~uto, nnunciandotc<br />

que cstabit para veoit-a su intesi:),<br />

y picliendo que t(!cnvinscn a~un auxilio do<br />

gen~aio-mada con que podcr ttc~af u Guiso.<br />

sona. He visto la carta. Damasc en dta c)ccto<br />

dictado unico cou que sucna<br />

los anos 1495<br />

ttitsta nor<br />

en <strong>las</strong> pocas memorias<br />

<strong>de</strong> ci nos<br />

que<br />

t~edau. Una <strong>de</strong> cttas es c) viagc a<br />

Castilla que cmprexdio <strong>de</strong>sdc Guison!)el aXo<br />

1~9, como en~iado <strong>de</strong>l Condt; su padtc.<br />

yara U'a~r con et Rcy DonFcniando ut~mtos<br />

négocies <strong>de</strong> su iantitia. De to cuat nad~ mus<br />

he podido rash-car. Oh-a es un cabt-co<br />

Tien la<br />

(juo<br />

cotegiata <strong>de</strong> Ba)aguerttecho en<br />

en<br />

t~i7,<br />

que consta que juntamcnLc era Ahad co.<br />

rnendatario <strong>de</strong>l monasteno <strong>de</strong><br />

nidad Labaix, dig.<br />

que segun <strong>las</strong> mcmonas <strong>de</strong> aqudia casa,<br />

disfrut.6hasta el 150~.<br />

Mas notable para esta iglesia es ia cons-<br />

ULucionque hixo en -H88, en (jue venfico<br />

la sup)csion <strong>de</strong> at-ccdianatosint,entada inittihncntc<br />

por sus antecesores ~7«~M v ~'o.<br />

f~, rnduciendo el numéro <strong>de</strong> dignida<strong>de</strong>s<br />

canonicatos al <strong>de</strong> 2i y estabieciendo a<strong>de</strong>.


Y'AOËUTËRAtUO<br />

mas c! <strong>de</strong>recho <strong>de</strong> opcion. Este numéro per.<br />

sevem hoy dia, mas no suprimidos como<br />


A f.AStCLERtASHK ESPA?


At~S)G).t:"tASnEKS)'A?


t4t VfAGKUTtttMfO<br />

<strong>de</strong> su tibendidad pastorat algunas memorias;<br />

ta! es et aumento <strong>de</strong> <strong>las</strong> distt'ibnciones<strong>de</strong> este<br />

c!ero,cuvo fon<strong>de</strong> doté en't0,000!ibra!;<br />

barcetonesas. Dio ot)'as2,000 à cada una do<br />

<strong>las</strong> igtcsias <strong>de</strong> Sanahuja, Guisona y Tremp.<br />

En los procesost)e los tres 6 euatt'o Concilios<br />

provinciales quo so ceiebt'aronen su tiempo,<br />

no hay memoria <strong>de</strong> habet' asi~ido ni por si<br />

ni por procm'ador. Sabese porùhitno que mun6<br />

en ta villa <strong>de</strong> Pons, a iss doce <strong>de</strong>l dia 24<br />

<strong>de</strong> octuhre <strong>de</strong> 1550. Su cadavef fué traido à<br />

esta cat.edrat, y <strong>de</strong>posilado en et crucoro à la<br />

parte <strong>de</strong> la epistola en una arca <strong>de</strong> madcra<br />

elavada en la pared, que hoy se conserva y<br />

cubrcn en los dias ctasicos con un pano bol'dado.<br />

En suticmpo, esto es, en 1522 halloexistentc<br />

en esta diocest a) Arzobispodo Tesato*<br />

nica DonJuan Mh'ahcs, que tambien se fta.<br />

ma canônigo y Sacrista <strong>de</strong> esta igicsia. Aeaso<br />

era su auxiliar, con~oparece que <strong>de</strong>spues !o<br />

fué en la diocesl <strong>de</strong> Barcelona en 1550, se.<br />

gun se dira en su iugar. La Se<strong>de</strong> raco mas<br />

<strong>de</strong> ano y mcdto, y &H) <strong>de</strong> julio <strong>de</strong> t552, ya<br />

se baMabapn posesion <strong>de</strong> ella el succsor.


Su brève<br />

ALASMLEStAS OEESPAÇA. ~S<br />

PEDROJORDANDE URRtES<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong>1852 i835.<br />

p~!)t)!)c.u~if)~<br />

porque no Hegôà. consagrarse. ast Ha~o<br />

que muriôcon eldictado <strong>de</strong> e!ec


~6 HACE UTERAMO<br />

fH~ t ),.“ .t~ t~~ ~t~-


ALAS)C!.EStA8 D ESfA~A.


VMGE UTEHAMO<br />

aÎJy~nnna nlv,r. L..1, _a<br />

dandonos otra que la<strong>de</strong> su)nuerte acaecidaen<br />

Bataguerentre 6untro;y 6ihco!'dc ia tar<strong>de</strong> <strong>de</strong>l<br />

dia 25 do seticmbt'R<strong>de</strong> i5CO, en la casa <strong>de</strong> la<br />

crmita <strong>de</strong>tSMto~Cristo. Fu6 enterrado <strong>de</strong>lante<br />

<strong>de</strong> <strong>las</strong> rejas <strong>de</strong>l altar <strong>de</strong> la misma imâgen. Etl<br />

registto <strong>de</strong> to actnado en su vacante, cotmcnxa<br />

en 5 do octobre <strong>de</strong> ose.ano~ Uno pMohasta<br />

qu!etomo posesion d Ëucesor<br />

:i<br />

PEDRO DE CASTELLÉT<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong>i5()i hasta ~'71.<br />

Vo't'incose.su poseston a~S <strong>de</strong> setiombre<br />

<strong>de</strong> 15C1. Era <strong>de</strong> famUianoble y canônigo<br />

y Sacrista <strong>de</strong>' Tarragona, c"oh cuycs dictados<br />

le hallo asisticndo a atgunos Concilios provinciatescomo<br />

sindico <strong>de</strong> su capttuto<strong>de</strong>s<strong>de</strong><br />

ettjue8ec<strong>de</strong>br6oniM5.<br />

Pocas memorias quedan <strong>de</strong> su prelacia. A<br />

38 <strong>de</strong> octubre <strong>de</strong> i562:seha!JabaenBata.<br />

guer tratando <strong>de</strong> la traslacion <strong>de</strong> tos bonoficios<br />

y oticios <strong>de</strong> la iglesia <strong>de</strong> San Sa~ador<br />

à la rccien construida <strong>de</strong>.Santa Maria. Asisti6<br />

.al famoso Concilio <strong>de</strong> 45C4 y sighiënte,<br />

sobre ta admision <strong>de</strong> los décrètes <strong>de</strong>! Tri<strong>de</strong>ntino,<br />

yaotro que se tu voenBarcetona en<br />

1569 y dura los dos aHos sigmontes~.Esta


At-AStfHJJiitAitMtMt'A~A. ~9<br />

f., ~t" .JI..<br />

tue ta ocaston <strong>de</strong> morn' en aquetfu capital<br />

dia 1.0 <strong>de</strong> febrero <strong>de</strong>iuTi. Una~otacoeta.<br />

nea que be visto at fin <strong>de</strong> ta consuota do<br />

Santa Maria<strong>de</strong>l Mar <strong>de</strong> la misma ciudad, nos<br />

conserve esta noticia puntual y tambien la<br />

do que le administre el viatico el Obispo <strong>de</strong><br />

Elna, fray Pedro Martir Coma, Dominico, y<br />

do que su cadavor fué Hevado al entierro <strong>de</strong><br />

su familiaen AttafuHa.Uàmate Don Pero{.<br />

Kt Gitn~ Qh;ann f!c'F.!na: sinndo Prim' dct<br />

convento <strong>de</strong> Puigcerda en AS66, compùso<br />

en lemosih una obrita (que <strong>de</strong>spues se tradujo<br />

al latin intit,u!ada:D


A LAS tM.ESU9 DE ESPANA. 1!H<br />

dia 23 <strong>de</strong> agosto <strong>de</strong>l aito aitosiguiente, siguiento, y que tue<br />

enterrado en el mismo.<br />

Las actas capitulares <strong>de</strong> aque!taco!egiata,<br />

que nos conservaron esta puntual noticia,<br />

anadon que era natural <strong>de</strong> Vatencia y le lia.<br />

man Iliorônymo MiquetMore!<br />

FRAY HUGOAMBROSIt)DE MONCADA<br />

dM<strong>de</strong>i580h(ts


52 YtAQEUTEMAMM<br />

ueecoa o (le utctemura ce t~st) en et tugar<br />

<strong>de</strong>l P~a<strong>de</strong>SoM Ttrs, distante una tcgua <strong>de</strong><br />

esta ciudad, cuando caminaha hacia Cer6s<br />

para recobrar su satud. Mas <strong>de</strong> un ano vac6<br />

esta Se<strong>de</strong> hasta que le sucedio<br />

FRAYANMÉSCAPILLA<br />


ALAStCLEStASt BEESfASA. )u3<br />

<strong>las</strong> rentas pasaron, como era consiguieute,<br />

una buena porcion <strong>de</strong> cscrituras antiguas, <strong>de</strong><br />

<strong>las</strong> cuates me he aprovcchado a maravi!!a.<br />

Hoyocupa el sctninario el colegio que fue<strong>de</strong><br />

los padres Jesuitas, c~a fxndacion tambien<br />

se atribuye & nuestroObispo.<br />

En 1595, a H <strong>de</strong> oc).uhre, dt6 :licencia a<br />

los cônsutes <strong>de</strong> la villa<strong>de</strong> Solsona y al cetcbre<br />

padre Fray AmbrosioSicard para la fun.<br />

dacion <strong>de</strong> A~ustinos calzados en dicha ciudad.<br />

Nada mas sé <strong>de</strong> )os hcchos <strong>de</strong> este Obis.<br />

po, si no que mufio en Sanahuja dia 22 <strong>de</strong><br />

septembre <strong>de</strong> 1609, y que fué enten'ado aUi<br />

mismoen la capilla mayor.<br />

Durante su gobierno parece haber sido invadidaparte<br />

<strong>de</strong> esta diocesi por atgunos sectarios.<br />

Y <strong>de</strong> una carta que \i en la colcgiata<br />

<strong>de</strong> Balaguer consta que en 1591 habia en Urgel<br />

gran<strong>de</strong>s temores <strong>de</strong> los Lutemnos, que va<br />

se habian apo<strong>de</strong>rado<strong>de</strong> ArcHt'eM,iugar distante<br />

media tcgua <strong>de</strong> esta ciudad.<br />

FRAY BERNARDODE SALVÂ<br />

f:es<strong>de</strong>16t0~s(al620.<br />

Era religioso <strong>de</strong> San Francisco. Durote d<br />

gobierno <strong>de</strong>s<strong>de</strong> 7 <strong>de</strong> julio <strong>de</strong> i6t0 hasta24dc


A LASt(~ËâtA&UKE-$PA!\A. 45~<br />

J!-tÏ~ 1 t'~T! 1- t i~t~Mn..<br />

dad <strong>de</strong> Urget & 5 <strong>de</strong> enero <strong>de</strong> 4(~7. Deposi.<br />

tùse su cadàver dolantc <strong>de</strong> la capilla <strong>de</strong> San<br />

Ermongot, y & pocos ahos fué tt'astadadola<br />

seputtura <strong>de</strong> su fomilia, enNavarra. 8ucedt6!e<br />

à 3 <strong>de</strong> sotiembre <strong>de</strong>l mismo aito 1027.<br />

FRAY ANTONIOPEREZ<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong>~62~ hasta i635.<br />

t~ùcnj' B&tteJicUnù, c! cua! tu~c s~sodo<br />

luego que en).r6 en esta ciudad, y otro en<br />

Balaguer en 1650. Por décrète <strong>de</strong> este ultimo<br />

se recogieron <strong>las</strong> constituciones <strong>de</strong> los<br />

cuatro Obispos sus inmediatos antecesores, y<br />

se impnmteron en Barcelona en 1652. Fué<br />

trasladado a L6rtda & 18 <strong>de</strong> febrero <strong>de</strong> 1653,<br />

y <strong>de</strong>spues a Tarragona, a cuyo At'cMept'sco.<br />

pologio me remito.<br />

PABLO OURAN<br />

<strong>de</strong>!)


~BC VjAOEUTEBAKfO<br />

encargb <strong>de</strong>l Rey para visititt- aquella Univ~.<br />

sidad. En la entrada do !os Franceses <strong>de</strong><br />

4641 se ausentô <strong>de</strong> su iglesia, siguiendoe!<br />

partido do Felipe IY, et cuat le doté con at~<br />

gunas rentas y tuego le promoviô ai arzchi'!t.<br />

pado <strong>de</strong> Tan'agona. Mas por el pésimo estado<br />

<strong>de</strong> esta pt-ovincia en aquetta epoca no pudo<br />

tomar posesion <strong>de</strong> la nuc\a dignidad, quedando<br />

privada la meh'ôpoH <strong>de</strong> un Prelado<br />

T~ '"n'a tHmhinn~ntitdo sn créditn en la<br />

doch'ina y pru<strong>de</strong>ncia pastorat. Dospuosdo su<br />

rosi<strong>de</strong>ncia en Madrid M reth'ô à!a'yi)ta<strong>de</strong><br />

~'My <strong>de</strong> ~M~, diocesi <strong>de</strong> Urgct, don<strong>de</strong><br />

mut-ioa48 <strong>de</strong> febrero <strong>de</strong> i65i, y fu6 entef.<br />

rado en ci pt-esbiterio <strong>de</strong> la igtesia do San<br />

Martin <strong>de</strong> iamismaYitta.<br />

Pot'causa <strong>de</strong> dichas guerras vaco esta.Sodé<br />

nuevo anos. En cuyo tiempo, segun se )ee<br />

en <strong>las</strong> Ac


A ).AS )OLE6fAS DE ESPAÇA. i87<br />

scf hacia et ano 465i. No so ~erinco esta,<br />

como cs'fucH<strong>de</strong> enten<strong>de</strong>r, y compuestasMnatmente<br />

<strong>las</strong>cosas voh'iu a la tgtesia restdtr<br />

su prebenda, don<strong>de</strong> en i6M opt6 el arcedin.<br />

nato <strong>de</strong> Cet'dafta.Ymufi6'<strong>de</strong> a)Ha tres anos.<br />

A<strong>de</strong>mashabiasido honrado con la dignidad<br />

<strong>de</strong> Canf;it!er<strong>de</strong>Catah)na. Todo esto consta<br />

<strong>de</strong> <strong>las</strong> Ac


~8 VtACBUTERAMO<br />

los pobrescon ocasion<strong>de</strong> <strong>las</strong> niovesextraor.<br />

dlnarias que acabaroncon los sembrados.<br />

Fue trasladado& Tarragona en el enero <strong>de</strong>l<br />

i664.<br />

MELCHORPALAU<br />

~s~i664~(!s~t6'70.<br />

Natural <strong>de</strong> Mataro,Arcediano mayor <strong>de</strong><br />

Vique é Ïnqu!sidor<strong>de</strong> Barcetona, y <strong>de</strong>spHcsArcedisM<strong>de</strong><br />

ia misœa 'g!?');)~ duraB.<br />

te ouyos empleos mostrô su talento paci.<br />

ficadoren <strong>las</strong> turbutencias que agitaroneste<br />

Pnncipado.Promovidoa esta iglesiatomo<strong>de</strong><br />

ella posesionà 9<strong>de</strong> setiembre<strong>de</strong> 1664. Que.<br />

dan<strong>de</strong> et dos sinodoscelebradosen Urgel.<br />

Une en d665 yotro en 16~. En el mismo<br />

aao murioa 29<strong>de</strong> abril, <strong>de</strong>jandootras varias<br />

muestras<strong>de</strong> su colo.<br />

DONPEDRODE COPOKS<br />


t LAS M~EStAS DE EM'AKA. )M<br />

DONJUANBAUTtSTADESBACH<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong>i68~has


ALAS!GLES)AS CEESPAÇA. ICt<br />

-t


~C2 \)AGEUTEMKtO<br />

'i<br />

sona à 2 <strong>de</strong> octubre <strong>de</strong> 1750. Le sucpdio<br />

DON FRANCISCOJOSEPH CATALAN<br />

DEOCÔN<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong>1757 hasta 1762.<br />

Tomo poscsion en 6 <strong>de</strong> mayo <strong>de</strong> 1757.<br />

Muriô&8 <strong>de</strong> seticmbrR <strong>de</strong> 1762. Enterrado<br />

en Tremp.<br />

DONFRANCISCOFERNANDËZDE JA.<br />

TIVA<br />

Tomo posesion en 10 <strong>de</strong> mayo <strong>de</strong> <strong>1765</strong>.<br />

DON JOAOU!N DE SANHYAN Y VAL.<br />

DIVïESO<br />

Posesionado en 7 <strong>de</strong> enero <strong>de</strong> 1772, y<br />

promovido<strong>de</strong>spues ta Silla <strong>de</strong> Tarragona.<br />

DONJUANGARCIAMONTENEGRO.<br />

Por traslacion dclantecesor al arzobispado<br />

<strong>de</strong> Tarragona, tomô posesion en 27 <strong>de</strong><br />

noviembre <strong>de</strong> 1780, pasando à esta iglesia<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong> la parroquia <strong>de</strong> Santa C


A~A8Mt-MMS PKBf!PAS~.


VfAKKUTËft.UUO<br />

n~e el<strong>las</strong> ne es u'U' n~1" .l .h__1-<br />

nu)y conocido en el rnundo e! codi.<br />

ce que posée-<strong>de</strong> coteccfon<br />

<strong>de</strong>~Cer)ohë8..Apenas<br />

hay cscritnr <strong>de</strong> esta matcria que no ha.<br />

ble <strong>de</strong> 6~, .mas ningunoda una noticia cabat<br />

<strong>de</strong> su contenido, y <strong>de</strong> su mct'ito. 'fodos copian<br />

la <strong>de</strong>scripcion que hizo <strong>de</strong> é! e! Arzo.<br />

bispo Pedro <strong>de</strong> Marca, que à !o que yo entiecdo<br />

es et .ppimero queta puMtc6, diciendo<br />

que este côdice se divi<strong>de</strong> entres partes;<br />

en la i.' cont,tene los cuatro Conciiios<br />

"'hl. '0" .1_- .1"<br />

gene-<br />

FStCBty tCS~inCiûfimuo()GiCrici)tc €ù« ~s<br />

Afn~nos; en ta 2.° los <strong>de</strong> Francia, y en la<br />

5.' tos <strong>de</strong> Espana (a). Es moy <strong>de</strong> estranar que<br />

este ilustrado cscntor que ~iOcon sus ojos<br />

el codice, inciese do c! una <strong>de</strong>scripcion tan<br />

dimhmta y eqnivocada, que cierto ni se di.<br />

vi<strong>de</strong> en parte atg~na, y a<strong>de</strong>mas<strong>de</strong> lo dicho<br />

contiene <strong>las</strong> Décrètes <strong>de</strong>s<strong>de</strong> San Dâmaso<br />

has


A LAii !


A LM MtMtM DEMPA~A.


V'AHËHTËRAa~<br />

1 1..<br />

Mente <strong>de</strong>sc.,be todos nuestros<br />

solo<br />

Concitios.<br />

nac.onatcs. sino provincial<br />

cuando<br />

tambien.<br />

<strong>de</strong> <strong>las</strong> otras nacioncs solo copia los<br />

mas tamosos y conocidos. 6<br />

tMc.a d~ su<br />

porJaLpo,<br />

objeto ô po,- la concurrencia <strong>de</strong><br />

Ob.spo~ Asi es .,“


t H!) tUL~tA!) Ct! MPA~A. 469<br />

.v. .1" }.t. ~Itoayo~'<br />

mstrucoton en or<strong>de</strong>n a <strong>las</strong> cosas e )g)esius<br />

<strong>de</strong> Espana, que en los <strong>de</strong> fuera tic clla,<br />

y tambien mayor intct'es en conservar su me.<br />

maria. Cuatquicra <strong>de</strong> <strong>las</strong> dos cosas prucha<br />

que e! autor era Espace!. Tampoco <strong>de</strong>be<br />

omit.it'so que la mayor parte <strong>de</strong> <strong>las</strong> cpistotas<br />

décrétâtes que copia, son dirigidas AObispos<br />

y Principes Espanotes et. particutar es<br />

notable que <strong>de</strong> San Grogorio Magno solo se<br />

haUen cuatro, <strong>las</strong> tres dh'tgidas a San Leanuru,<br />


At.f(.HM)~t)Ët:t.fAM. ')7t i<br />

dû~~t.).)~


A US )OLE8)ASCE E5MKA.


7~ YtAGËUTEftAttfO<br />

Rey <strong>de</strong> Rey Céfdoba,indicaque et côdicese<br />

<strong>de</strong> Céfdoba,indicaqueet côdiceso escribio<br />

pcra!)a, yacasoen aiguno<strong>de</strong> !oa mo.<br />

nastcriosdobtes,doadcséria Aba<strong>de</strong>sala Ct


ALAS tSLESUS PKB~KA.


A t.A6MtESMBEESPAÇA. ~7<br />

1),~n,"l..hlll'Jt'iNflI"n.¿JA .n.nl f.<br />


APËNMŒ<br />

DE DOCUMENTOS.<br />

t.<br />

~79<br />

Acla eonMCMtMoMMecc


))t: M)t:LHKKT(M.


APKNMCË<br />

mnipotenU mmpotenu Deo ueo benedietionam beoedfcttonam etemfnn etemam n< m.<br />

aceipere mereantur<br />

atque eum sancth omnibus sine âne JotMtur. Et contra<br />

~os.qm )nstine()tdMbo)ico pcrsuasi. aut<br />

<strong>de</strong> supra tnetnoratis<br />

acconsi,,aliquid<br />

rchua, aut in futuro ibi<br />

tulorint, aut auferre<br />

ooUatit, Me<br />

quoqunquc in<strong>de</strong> modo temptaverint, aul<br />

conMnMnnt, aut


DE &OCUMKMT08. 483<br />

:n


t84 APERCE<br />

n(tta.«


M MCUMEt


~(i At'JEMtCK<br />

V.<br />

~eefetMM Mf!M~H«


DE MCt.'MEt


~S<br />

1.1u.I_-L. APKMtXCK<br />

Mxfmptarhmnittmn<br />

NorntafHctutvanitatiti<br />

Contempsitvostigtum.<br />

Urgellensis civitatis.<br />

Prœsuthiccgro~iua<br />

Fit amator sanctitatis<br />

Et virtutum ctarius<br />

Scriben~dogma veritatxt<br />

Atquemormusepius.<br />

Fulget in hoe sanctitudo<br />

Cumctarascientia<br />

Et virtutum mngnitudo<br />

Cunt~fandictftnentia<br />

Quodttignomnttnuttttudo<br />

t's~'r:E?"x"'<br />

Mngne Deus piotittis<br />

Rex Christusregnantiu)))<br />

Hunctocavitcumbentt"<br />

!nregnoc:etestiu)n<br />

Quetn roget ut nobis gratis<br />

Se donet in prremium.<br />

A)me)audpsTrin)tati<br />

Resononus jugiter<br />

Hac eius<strong>de</strong>m unitati<br />

PsaHanuts coneorditer<br />

Quteen'tcsticivitatt<br />

Junxit hune Micitcr. Anx'!).<br />

Afnavit.==/tt Bp«H~(


OR MCUMKMOX.


90 AP~NMCB<br />

open). Pathris. i}. 3. Miiitia; tan<strong>de</strong>msub habitu refu~ittitbcm.<br />

Consotator curie fuit et dcfensio juris. Jam fruitur toto<br />

Volo, tivoM mentis t'omoto.Consotator.f;t 2.° A'oct."alla.<br />

ln cœ)o (otus, mundo mente remotus, pro patte justifia*<br />

JHstitinm M)uit.=~


UKMCUMENTO!<br />

_& n~u! !II _1_1.1 n__<br />

<strong>de</strong>corabat, et Mei pénis iHmneuper astra iaudabat.~Cop. fJptavi.<br />

HifMtfua.<br />

Jesu re<strong>de</strong>mptor omnium<br />

Perpes eomna praesuium<br />

Magnificat egregium<br />

Odonem cteri speeulum<br />

Solis fruehs otsequio<br />

Dum servit apostotico<br />

Pondus commendat radio<br />

Rvectori miffReo.<br />

0 res stupenda ccetitua<br />

Lin~na nova perdueitur<br />

Et arefacta penituss 't.,<br />

Munua I!!


DE MOCLMEM'OS.<br />


t At't')))Ct:<br />

ni,anMrimnv


DKMC~MHKTOS. -)9!*) -P)<br />

tamen ))itbMM MM ft'peQnvit ffpeQnvit ~d))ru))rh).VM


t'~ APHS)))Ct:<br />

!~t.j!


DHDMMtHK'fOS. ~7<br />

eius \')tm canuor, et \n'tnmm cx


)&8 .U't:Kt)M:


M DOCUME'W): ~09<br />

fX.<br />

C


200 At'~fXCK<br />

'tu:);smttvM)cn):)tuUraf)un)


M DOCUHEKTOS. Mt<br />

'UN utspurstonts eonf~Tt'Ranftostnt'num, in ntorhcino nostr:p<br />

carnis ttumitis uparnit, proprii ën'KMtutctam nuitntp[t!poredc t'chn~uif,ipsof)ip


302 APHNPMH<br />

oiee fccptattt, \'io)fn(a! nmnus iniccpnt, et carceri atque<br />

custodio<strong>de</strong>putavent. Ctcricitt nutem K''ipsosr


y<br />

1<br />

1<br />

!)RMC~!E~TM. ~03<br />

t~'n


APMNOtCE<br />

APtiNOtCE<br />

triD.U)~(.))Hn'!iKp!f!CM)n!h.t.<br />

tri D.<br />

U)~t)HnM Kp!f!Mp(,s:,),,te, et<br />

..o~n. atMsto)iM)n ),f.nf..)!<br />

'tcMeadofrah.ibu.t<br />

'“, qn~ illo-s coep'istcp<br />

r


!)EDW;UMH!iTO< 20H<br />

fjoannus )!! !!uRiciCt)ti -iu~cfCtftfMoffonon MtttiOttfin rnftnHS rnHOtfsv';ncnM))s f


g(~;<br />

At'KXOCE<br />

tm-l~ft~r.<br />

Ctonitunt ('«tnitunt pcrmancrc eoMUfvcmnt, nichit ibi<br />

nI _s<br />

eoMm-vcmnt, nichit ibi Comcs Ur~<br />

Xcnsis vethomincs suinceipittnt, nisi ea tnntmn qua- ~d<br />

CHstodicndaptwdicht cnstM bona tidt! sine ni:


DE MCCMKKTOi!. 207<br />

xvr.<br />

S


208 APRMCtCE<br />

McctMi.fCtpnci ..u:t,<br />

~ui hoc fccerint ;'t ntiniuto usqne ad toaxinMtnpcrimtt<br />

notât)! ineurrKnt, et ['prpcfitttinf.tmw e(ieiuntMr.<br />

Statufcuttt insuppf,ct.sM)


&HDOC~RK'fOS. 209<br />

Huj~'rii gratia ti:) n


2)~U A!'HKm(:t:<br />

XVjf).<br />

e


I~ hl-<br />

hucnccMKSW' 4<br />

go)tetM)))t).'iËpb'opis f'ontra qttfi'i f~u et on~fs ~uccc.iiorcs<br />

!m;')f)uf)qt)antf'a


~t2 ttHStUCE<br />

XtX.<br />

.


MEDOCHMESTO' ~3<br />

mnuuo raMaetiortcm nn. A venerabiti vow.:w,w pfc~tu tmnnw Archie~iMopo $ilinc_<br />

r. 1<br />

ter nos et ipsum fuisse fuctam et s)c privitegiumA vobis<br />

hupetravit, i))an) in eo<strong>de</strong>m confirfnari faciens. Quod seriptum<br />

poeiu


Il & AfËM)t(:H<br />

.t.I:<br />

\'ita


M:MOC)!Mt:NnM. v,. yry.nuRiW." ~Sa 47V<br />

!I. '1 1-.1- '.J 1<br />

!!))btt;==!8i!}-nut)t B. At'chidia


2tt!G At'MUtCt:<br />

)


j<br />

DE DOCLMKMU. 2!7i<br />

xotttea )t)~'attoAndorra ~'attoAndorrn :'tme :t me exieehat. exigebat cum nMonsu aiisonsu et expr'-ssa<br />

V))u')tft'eomnium Canonicorum)))ihiet excce'ifionhtM<br />

meis retineo. Aetum est hoc nnno Christi M.CC.f.Htt. idus<br />

MptembM.==8ig')'tmm B. <strong>de</strong> Vitamar Dei gratia UrgeUensis<br />

Ep)83fpu< qui hoc jussi seribere et nn))avi, firmarique rogavi.~Sig-j-num<br />

B. <strong>de</strong>Suncta Fidc Ur~ei!et)sisSacrifite.~<br />

Sig'-j'num G. <strong>de</strong> Petra moia Archidiaconi.~Sig-j-num P. <strong>de</strong><br />

Josa Archidmconi.==8igtnum G. <strong>de</strong> CttaretjArchidiaconi.~<br />

Sigt'mm G. <strong>de</strong> Rihctes Archidiac~tti.~SiK~-numM. Pétri<br />

<strong>de</strong> Maioboseho A)ohidiaconi.=Si~t" H. <strong>de</strong> Sn~a Abbatis<br />

Sancti Michae!is.oSi~'}-num A. Mûris Gissonœ=<br />

Sig-t-nam B. <strong>de</strong> Vi)ar.==Sigittum R. <strong>de</strong> Tust Capettani.~<br />

Sigtnum G. Richard.~Sig-i-nutn G. <strong>de</strong> <strong>Pi</strong>nos.==.Sigtt)umP.<br />

Abbatis Sancti Martini.ctCanonieusUr~etiensis.~Si~'j'num<br />

R, df Snnftf) !))'n)tnnn ~Si~nomR. Mirnni'i.~Sic-i-num<br />

A. <strong>de</strong> !


3)S AfHKMCH<br />

lolnnrmr vnhie I:mri..imic idpoquevobhiharissh)~ inf~h~ictt\ lilü.1 Christott~Mttatnicis, Johann<br />

i'ei gracia Abbatt et conventui !'t))cr!podii prwdicti, vpstrisque<br />

suecesohbus univorxsis, per nos ft nox~'s successorcs<br />

nostros <strong>de</strong> contuni <strong>de</strong>tibpracionc et con'.itio, ac etiam ex<br />

ccrtas('iet)cia,bona ti<strong>de</strong> sinevcrhormn t'abittacionfctdoto<br />

quicquid <strong>de</strong> <strong>de</strong>fttttccionibtts sett tfgatis ()cr )o)Mmnostnun<br />

dioecsim husquoin tticx) hodicmantatccpi'.ti!! vctvoMsdimiMum<br />

est et)))):t


KBOKtiMEMtM. ~)C<br />

npn~;nl!lr" t 1*.I,1.<br />

dm)) tud H't'n eotu'i predictam e)emcsi))M) et (ibcrutem indutgeneiitntitctemeuttet<br />

dulcissima paternitale vestra, nobis<br />

nostrisque successoribus pie, et liberulilerimpcnse, et<br />

~ratftntef amptocientes, et DominoDeo, vobisque donatoribueuniversis<br />

gratiaamuUiptiecs hummUncfperagcntes, vos<br />

Domnum Kpiseopmn totumque Ur~etfn. Capituiumuc successores<br />

veslros in spirituates frittes et socios nostti mu-<br />

Hasttrii spiritualiter suscipimus; et unicui'jue vestrum i't nussis,<br />

orMcionibus,jetunii: vi~itiis, affticciunibn! etetnositus,<br />

ceterisque atiis bonis, que in nostro n~n.MtRrio Altissinio<br />

'te cetero fient acceptahitia, sieut uni ex nobis porcionem<br />

propriam indulgemus et annis singulis in Quadragesima, ut<br />

in Kalcndario nostro scripium est, pro Episcopiset Canonicis<br />

Urgellensis Ecc)esi:c <strong>de</strong>runetis proprium nnnitMsariutn, sicot<br />

ordo nn


2~' A)'HM))(:E<br />

Xos AprilisDei gratis UrgeUe)).Hpus. upud preditum «tonasteriun)<br />

Bettipodii constituti XIV Ka). junit anno Domini<br />

M.CC.LV~fsuprft Mriptarobornn)Metfît'Si~nnmA. <strong>de</strong><br />

Ripettis Urgel!. Canonici.==S)~tnum B. <strong>de</strong> Garri~osa Urgelien.<br />

Cf)nonioi.==Si~tnum Johannis Petogii Urgellen. 8alaman.<br />

Canonici fff.–NosPetrusmiseMtttOne divinu Ugellen,<br />

Epus. apud predictum monasterium constituti Vtf! katpndas<br />

aprilis anno Christi MCCLXX. supra scruta Ormamus et roboramus<br />

ff.<br />

xxm,<br />

Appellatio Comitis ~'Ma'oMt's et< Sc~


OËMCfMESTOS. M)<br />

nunu)U


2~ APKKDtCE<br />

avtftxm~um!) v"str!tsor,t.ab\ostM cossi))!) ~t'nnana: ¡.<br />

dixeren que P. Gerau en' vostre (it!6 que tavistz heretat 'h')<br />

Castct <strong>de</strong> Arches, c mettes affres coses; i fM.renpt'titi


MKM(:L))H?iT" u1: W n.bJIGnim. 22:3 GL.)<br />

C.dc.foven'nfenM aixi cumpodcm. Ei) nn J.Kanttrri pt'rl'<br />

t.t_(tsttt ab vostres enemu:


824 A)'~0)CE<br />

dcnate! que )"s ~Utm"J!~)~m-M!t$UtMot.~UttUitt'tUit))Uq))~'UU~)Mtt<br />

ase~urase conha el dafio q<br />

tfcibir <strong>de</strong> parle <strong>de</strong> vuestros antigos <strong>de</strong> ta corte, y los oyù.<br />

Y en ta audicncia propusieron to que voy A <strong>de</strong>cir Primor.tmcutc<br />

d~eron que \'o'. crais homicMa y t)~/)or«


nE COCtiUEMCS. 828<br />

hccho renuneia. Pero sabed lambienque el Sacrista df Tarragona<br />

cstd firme en vuestra <strong>de</strong>fensa doobra y <strong>de</strong> patabra;<br />

da manera que <strong>de</strong>beis amar mueho à


226 ApHNtnCK<br />

XXV.<br />

B/wttcm JtHertB ()(«&t«t,(j~cri})~ pftHUtm epistola Ce


M:nf)


2~ APH!


!? DMUMEttO: 929<br />

XXVI.<br />

/'ofre«'


~0 APËNMCH<br />

n~ile numn ( Y h~7. ..n 1..<br />

ptu-i qua.n LX hcMt.ct et cre<strong>de</strong>ntes. Qui<br />

~mtte et<br />

omnes, prwseutibus<br />

hfto~o,<br />

ahos<br />

fuerepefDominumTcrraehoMnson ft<br />

]..ptseoposd« hwosiinjndicio con<strong>de</strong>mpnati.<br />

Homtn.iobsanoet Domino<br />

Cumque<br />

ntmoCarchasMnensi.etetiamDo-<br />

Arhtepiseopo Narhût.iB, et fratri F., et fratri G. A. <strong>de</strong><br />

ordfttcPra-d.catcrum, ftti~.ft fwo omnta<br />

mmfesemta.nesci- quid vc) (jua)iter vct quare eontigit quod dietus<br />

nun<br />

Cornes<br />

vitatur :)b illis, sicut excommunicatus. Quod vobk signtticarnus<br />

i<strong>de</strong>o, ut si qunsuntomissa forte perincurtam,<br />

pervestram diti~cntMfn st)p)e.-)t)tttf,et ut<br />

nen<strong>de</strong>re utrunt pos.oji.icompre-<br />

sepe dictus Con~s M tettebris ambulat<br />

htcen).<br />

vel ln<br />

Praiterea noveritis nos nupcr Tern.d.onMt<br />

ot ivisse,<br />

super hocDominmn Archicpis


CE DOCtiMKSTO~. 23 <<br />

ttfH!


SM M* APKNMCE<br />

APËNO!HE<br />

et da <strong>de</strong> <strong>Pi</strong>


DEMCUMEMTOS. 833<br />

ptum est sibi a vobis Fr. Raymundo ex parte Prioris Provintiaiis,<br />

quod non procédât super hujusmodi ncgotiis <strong>de</strong>ci<strong>de</strong>ndis,<br />

aei<strong>de</strong>o sine tnand&to spetiati super hoe non proce<strong>de</strong>t<br />

ullo modo. Cum igitur si ex hoc dictutn negotium impediretur,<br />

non sotum seandala sequerentur, immo totumne~otimn<br />

possbt <strong>de</strong>strui in magnum dbpendimn pturium animarum,<br />

et fi<strong>de</strong>iorthodoxie, diseretionon ''t <strong>de</strong>votionem vestram rogamus,<br />

hortmnut-i))t)omino, etmonctnus, quatenus dicto<br />

Fr. i'etro in sententiis super dicto negotio prof'erendis A vo–<br />

bis p)ena licentia per spetialem litteram tribuator, quam nobis<br />

mittatiaper prtcsentium portitoren), vestrum nihiioMinus<br />

in scriptin salubre nobis super hoc consitium impensuri, et<br />

nobis, ac dicto Fr. Petro dictas Jittera'}, et responsionem<br />

transmittatis, i)a quod die Jovis mane apod Vmamfrancham,<br />

ubi eam expectabimus, habeamus; quia atiaa secundum conaii,°_<br />

h~hil:l~: °~.a.c~ D!a~m l.H~n:m.<br />

Ut autem supar pnemissis quid agendmn si) ptcnius vi<strong>de</strong>atis,<br />

transtatutn commissionum dicti Fr. Petri et sententi:f<br />

contra Episcopum tatfe ut dictutn est vobis mittimM sigilli<br />

nostri munimine interciasum. Dat. Tnrracona: eatendis<br />

<strong>de</strong>cembris.<br />

~


234 APESOCË<br />

mus a persuni!) pturibus (t<strong>de</strong>digms, atiq~ibus )too uttsertione<br />

tttdubitatA per Miteras referentibus, et atiis viva voce, qui<br />

et tttteras reoeperant <strong>de</strong> euria et certitudittom per persono~<br />

notas et ii<strong>de</strong>dignas, qua* in facto présentes fuorant, et occulis<br />

suis vi<strong>de</strong>rant, quod Domiuus Episcopus UrgcHensh<br />

fuit indubitanter dcpoxitus per scntontium Dumini Papa- in<br />

pfinM sabbato octoliris. Audivhnus ûtiatn, quod ante sentontiam<br />

<strong>de</strong>positiouis (ucrat iata suspensiottii. sententia contra<br />

ipsum. Un<strong>de</strong> secundum hoc, cum constet Urgettensem<br />

Ecctesiam vacare, potestisindubitanterproce<strong>de</strong>rc, vêt vos,<br />

vel Capitutum, \c't sitnut, prou) vestra eireunspecta discre*<br />

tio magis vi<strong>de</strong>rit expedire. Posito etiam quod non CMet)ata<br />

s''ntcnt)K (quoft non credimus) vi<strong>de</strong>tur tajius quod vos, Pater,<br />

cum «ttis, tam eum procuraloribus Domini Episcopi,<br />

~u~~t umu ~t~~)!un/, ~tj~ ~d ~cjt!c:ttittnt pr~d~<br />

pra'sertimc'unsiti'! Ju<strong>de</strong>x ordinarius, et nihil in pt'sejuditiumDomini<br />

Episcopi, vel jurisdictionis ipsius super pnedirais<br />

facere intcndatis. Et his omnibus cxequendis po')M:t<br />

Fr. Petrus <strong>de</strong> Thenif, ticet prohibitum sibi fuerat a Priori<br />

Provintiati ferre sententiam pr~estare xnutn consiUum, et<br />

asscnsu))) tantum. Vutere possnt autem rationi commixionis,<br />

quam sibi fecit Episcopus Urgellensis. fjmc tta scripsimus<br />

vobis <strong>de</strong> confi<strong>de</strong>ntia speliali et quia sic placuit vobis, quod<br />

vobis nostrum consilium rescriberonus ) ne alias, si hac vicf<br />

dcaeratis n


DE MCUNËMTOS.<br />

23S<br />

chinaturMiiidias, ut MeincgoOum perimt,et pervertat.<br />

Tamen quia non est propter hoc siout vobis vidctur, tantum<br />

negotium dMerendum,et ego Fr. Raymundus propter<br />

graves inf!nni(ates mens non possum inten<strong>de</strong>re prolixe responsioni,<br />

vel dietaminitittcrnrum respiciatia tttteras, quas<br />

DominoArchiepiscopo juxta modicitalem nostram, et gratiam<br />

nobb datant super hoc <strong>de</strong>stinamus, et secnndurn lenoremipMrumcutn~f'mino<br />

Archiepiscopo, et aliis procedatis.<br />

Un<strong>de</strong>, si ipse Uominus Arehiepiscopus <strong>de</strong>seruerit ad<br />

prœsens negotium oceassionc )ittet'arum f[ua


236 APKKBtCE<br />

cris c


DEDOCOMBKTOS. 237<br />

t)])UOvO'JtaHtUonuïUt


238 APHMBMK<br />

domttum ("ittWtHnCapituto Satamantieensi muttutn displicet<br />

et si possctiii<strong>de</strong>jure aliter ordinare, ita quodpost Dominum<br />

AndrcaMtArchidiacmunn ecc)esi:oSatamanticonsis pro anni-<br />

\'ersario vestrulibere rcmanerent, Capituttttn SaiamanticeMo<br />

ft antiei vestri pro bf'))" haber~nt. De rehus aulem vestris<br />

Garsias, quando recesseril, vobis totatn CHrtitudiM~MportaMt.<br />

hem me et meu!i itt testfagratia rccomendo. Vatc(c.<br />

HUM. tDEM.<br />

D. Sa


))t:cf)ct.r'M.<br />

239<br />

pcdib~ts se p(M)Mtamcufn fmvm jacnnMrut)).actat' quou<br />

Jobannes Marranus duxit mihi X. tibras Turon. et quando<br />

numi ad mf venerunt, et'at Domnus Alfonsus do]cnsjam diu,<br />

ctjaeebat in uno loco. bene erant trns 'nenses elaupsi, et pKriebat<br />

famé, et sic petivit michi et eis acomodato!), non<br />

notui aliud facere nisi (tare sibi eos. Tafoenunus onnus ha.<br />

bebut quod <strong>de</strong> suo mihi non dabat et modo ex quando<br />

<strong>de</strong> me habuit numostotos vivit sine me solo in conctave<br />

sua, nec catefieio do foco suo, et modo nichil habeo qu')d<br />

mandueem, et teneo domutnobtigatuntJohanni Serpe pro<br />

X.)ibfi


APKS&tCE<br />

~trunt -.run)<br />

L. -( qnod qnoft in ln toM locoet et tet-minis<strong>de</strong> term.nis dt. Aqua thcptda. thcpida. Mhon Mhomini.<br />

bus et muhenbus eius<strong>de</strong>m too habchamus sine tamen le-<br />


M DOCUMENTOS. M<<br />

gentibus Dioceeta, et totius patria) notum, ac regimini tpsioa<br />

cccfMJtB, quea in medio inimicormn suorum situata<br />

existit, proeuidubio profuturum, in temporatibue providum,<br />

et in spiri


849 AFj~otCt:<br />

n·hriufinnhtc '-hnstniotM nrnnlnr nnnrl Inm rnmnnn nmr:n<br />

pMpter quud tam romana curia quam pMvtneia<br />

ft in Lingutt Occiatmet quam etiam Fmneift necnon In<br />

Aragonia et Cathelonin quœMbet Civitas, Villa, Locus et<br />

Castra volentes fatwis perioulis providcro proptcr gentium<br />

paucitatem ordinaverunt quod hediticia extra muros antiquos<br />

posita sive sinl Monasteria vêt alia hedUieia eulus conditionis<br />

sint sive status per qMe ipsi Civitati, ViXiB, et Loco<br />

posset nocumentum vel atiad dampnam inferri <strong>de</strong>stroantur,<br />

reducantur ptaniciey, et totatiter dtruantur. Igitur eum Civitaa<br />

Urgellensis ait sub murts antiquis sub eertis olausuris<br />

posita et hodificala et redacta extra quos Monastorium<br />

scu ConventusOrdlnis Ffatrum Pr~dicatorunt antiquitua fuit<br />

hedificatum, et vi<strong>de</strong>atur quod si Monasterium sic remaneat<br />

ipsi Civitati Uï~citensinoeumentum et )tMparab!)o <strong>de</strong>trimen*<br />

tum pKBBtavittnucuMuutu ht mtutut't tnHxisiC ~u!K ciux<br />

hediHtia a<strong>de</strong>o sunt mttris et vaUis ipsius Civitatis contigua<br />

quod necessario habent <strong>de</strong>strui et dirrui, si dicta Civitas conservari<br />

vuit et débet ab inimicis et gentibu~ extrana* nationis<br />

quee ad <strong>de</strong>beHandum eam se parant, quod expenetttia<br />

mostravit nonest diu; i<strong>de</strong>o Reverendus in Christo Paler et<br />

Dominus DominusGuillormus divina provi<strong>de</strong>ntla Episcopus<br />

Urgellensis volens vigitare circa utititatem comunem ipsius<br />

Civitatis Urgellensis pnedict)B, et futuris dampnis provi<strong>de</strong>re<br />

pro posso quia jacula qurn previ<strong>de</strong>ntiur minus ferire soient,<br />

habito eolloquio ettnaturoconsitioet tractatu, nodumsemet<br />

sed pluries tam cum vonerabitibus viris Decano et Capituto<br />

ae civibtw dictm Civitatis quam cum personis gencrosis<br />

et atiis circa tatia expertis, si propter dictum Monasterium<br />

si ibiuhi situatum est remaneret posset ipsi Civitati<br />

parare nocumentum. Qui omnes concor<strong>de</strong>s <strong>de</strong>liberarunt quod<br />

utile est et expédions tam Civitati preedicta: quam Fratribus<br />

ipsius Monasteriipro eorutn conservatione aliud Monasterium<br />

intra muros antiques et clausuras antiquas ipsius Civitatis<br />

hedifticareet illud quod est extra muros hedifficatum<br />

<strong>de</strong>struere et mutare cum alias csset pr~dictiB Civitati irreparabile<br />

<strong>de</strong>trimentum, si in loco ubi nunc est remaneret prout<br />

pta'dictac!are. présente dicto Domino Episcopo ac<br />

presentibus Decauoet Capitulo Urgcitensi ao eonsulibus et<br />

eonsDiariis infrascriptis ac etiam Priore et Fratribus dic~i<br />

Monasterii subscriptis fueront rccitata, inpreseHtiameiNotarii<br />

puhitci el t


DE MCUMENTfM. 343<br />

cawrum. M" ~re i<strong>de</strong>m )ucm Continu;; ummnus EpMcopM p,pMCOpU)! ordinavit OMtMVH<strong>de</strong> <strong>de</strong> et<br />

eum consilio venerabilium virorum Raymundi Cervarie in<br />

Pecretis Licenciât), Decaoi BernardiGonari.BergM, et Petri<br />

<strong>de</strong> Mornacho, Cet-ionte Arohidiaeonorum, Jacobi Miro,<br />

Michaelis Fusteri, Raymundi Trebayja, Cuiitermi Hetiœ,<br />

et Guillermi <strong>de</strong> Virateto Canonicorum euciesKeUrgellensis ad<br />

Capitutn'Ttper putsationem campans!, ut maris est propter<br />

hMcut dixerunt coagre~tofum, ac Petri <strong>de</strong> Sancto Andréa,<br />

Bernardi Sartre, et Petri <strong>de</strong> Tavernotes Consulum Johannis'io<br />

Patheoctauso, Berengarit Fabrichaer, Petri <strong>de</strong> AItariba,<br />

Geraldi <strong>de</strong> Aquitano. Ferrarii do Sanefa gracia,<br />

Francisoi ArehaveUi, Bernardi <strong>de</strong> Arcegel, Berengarii SaUnes,<br />

Bernardi Quexans, Johannis <strong>de</strong> Artedone, Petri do<br />

Ribeit, Bomardi<strong>Pi</strong>camotcs, BarthotomeiMagistri, Raymund:TxreS'yR';


APÉKOtCR<br />

oeMtM) tcaucre mttonem quanuo et quouem ab CM tuer)<<br />

requiititus. Et <strong>de</strong> prcdictis omnibus et singtilis prefatus Dominus<br />

Episcopus voiuit et mnndavit fteri unum vel ptura<br />

pttM'eutn sive pubtica instrumenta in testhnonium pncmis-<br />

Mrum. Et prœmissa fucrunt iaudata et Ormata tam per-<br />


DE MCUMESTOS. 246<br />


~6 APÉKDtCt:<br />

MuMctu Mu~mn-uum c< /\ug-u)iunum Atncanos Kpiscopos.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad eun<strong>de</strong>m Aureiium Kartagiaensem Episcopum.<br />

Eiusdt'm ad eun<strong>de</strong>m Aurotium Kartaginensem Epiecopunt.<br />

Kius<strong>de</strong>mad Jutianmn nobilem oxortntoria.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Bonit'acium Presbyterum.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Alexandrum Antiocenum Episcopum.<br />

Eius<strong>de</strong>m adMaximianum Episcopum.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Alexandrum Antiocenum Episcopum.<br />

E ius<strong>de</strong>m ad eun<strong>de</strong>m.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Achaeium Berofe Episcopum.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Laurentium Sinicnscm Episcopum.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Rufum et Eusebiutn cceterosque Episcopos.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad universos Tofosanos Episcopos.<br />

Epistofa Zozini Papa} ad Esiemm Episcopum Sotonitanum.<br />

Eius<strong>de</strong>m Papa; ad ciecum Ravennensem.<br />

Epistota Honifaeit Pap:c ad Honorfutn Augustum.<br />

Rescriptum Honorii Augusti nd eun<strong>de</strong>m Bonifacium.<br />

Epistola Bonifacii Papœ ad Episcopos Gahim.<br />

Eius<strong>de</strong>m Papœ ad ltarium Narbonensem Episcopum.<br />

Epistola Celestini Papae ad Episcopos per Galliam constitutos.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Episcopos Gaitiaeid est perVicnensem et Narbonensem<br />

provintiam constitutos.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Episeopos per Aputiam et Catabriam eonsti-.<br />

tutos.<br />

Epistola Leonis Papœ ad Euticen presbyterum.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Ftavianum et Conslantinopolitanum Episcopum.<br />

Rescriptum Fiaviani ad supradictum Leonem Papam.<br />

Leonis rescriptum ad cundcm Flavianum Episcopum.<br />

Epistoia Petri Episcopi RaveneMis ad Euticen presbyterum.<br />

Epistoln Papa-Leonis ad Eiîisinafn Sinodum.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Teodosium Augustum.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Puicherriam Augustam.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad eun<strong>de</strong>m Putchcrriam Auptiitam.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Martinum et Faustum presbitcros.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Teodosium Augustum.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Puicherriam Augustam.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Faustum, Martinum, Petrum et Manuetem et<br />

coeteros.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Pulcherriam Au~u~ti)~.


DE BOCMBNMS. ~7<br />

Eius<strong>de</strong>m<br />

Eiusdcm<br />

ad AnathoUum CoMtantinopotitanurnKfiscopun).<br />

ad Marcianum Impetatorem.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad eun<strong>de</strong>m Marcianum Augustmo.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Anathotium Episeopum.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Ahreianun) Augustum.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Synodum C~toidonense.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Marcianum Imperatorem.<br />

Eius<strong>de</strong>m adAnathotium Episcopum.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Marcianum Augustum.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad eun<strong>de</strong>m Marcianum Aug~stun).<br />

E!m<strong>de</strong>nt ad cun<strong>de</strong>m.<br />

Eiusdom ad Leonom Impetatorem BUbjunctt6te!'ti")0))ii!,p[e<br />

re supra scripta <strong>de</strong> libris diversorum PP.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Turibmm Aatnricen~ent Episcopum.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad univefeos Episcopos per Italiam eonsmuto$.<br />

Emsdcsm~Ep'cMp?? "~r Sn'i~sT!?t'


St8 APÉNDtCE<br />

t.p)6tota btmmacht Papaead Cesarium.<br />

Epii)to)aHormisdm Papae ad Justinum !mperatorem.<br />

Sacra Justini Impemtorir ad Ormisdam Papam.<br />

Epistola Johannis ConstantinopotHani Episcopi ad Ormisdam<br />

Papam directa.<br />

Epistola Hormisda' ad Johannem Episcopum Hiticitan~<br />

Eccksia'.<br />

Item Horntisda: Papa: ad cun<strong>de</strong>m Johannem Rpisccpun).<br />

Item Hormisdm Papa: ad Episcopos per Hiapaniam oenstitutos.<br />

Item Hormisda; Papa; ad eos<strong>de</strong>m Hispaniœ Episcopos. subjunclis<br />

exemplaribus libelli Johannis, Confftantinopotitan'<br />

Episeopi.<br />

Item Horttttsdœ Pap!6 ad Epiphanium Constantinopolitanum<br />

Episcopum.<br />

ttem Hoftuisuw FMp«! nd S.K:un. !sps!;nsc!n Ep:<br />

scopum.<br />

Item Hormisdte Papee ad universos provintiœ Betic:e EpL<br />

scopos.<br />

EpistotaVigili Pape ad ProfUturum Episcopum,<br />

Epistola Gregorli Pap:c ad Leandrum Hiapatensem Eptecopnm.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad eun<strong>de</strong>m Leandrum.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad predictum Antestitem.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Recaredum Regem Gothorum.<br />

Décréta Roman:e sedis <strong>de</strong> recipiendis et non recipiendis.<br />

AI fin <strong>de</strong> e~


DE MCUHENTOS 849<br />

mtntoftow e


2.)0 AP~KMCË<br />

Hœc «w~ ad w fines «Mcotv te mittat


M DOCUMEMOS.<br />

38)<br />

Aut comttemus alacresper ctena recursus<br />

Aetenus exerto verborum lingua cucumt<br />

Ordine nunc componecoros reboantibus hynmis<br />

Doce <strong>de</strong>lleti sor<strong>de</strong>s batttismate totti<br />

Distingue templis attaria carminatara<br />

Comptere tua concurramcito jussa citatus<br />

Imperia que animis sacra portabo euperbis.<br />

Tit. I. Quod sibi tantum noeeant enm à matis bona min)su'antur.==Tit.<br />

XL. De inerguminb.<br />

Altaris aram ritus et cantica tempti<br />

Gaudio festorum concioncsque metos<br />

Usus mensura legis se<strong>de</strong>sque sacrorum<br />

Distincte motus rite <strong>de</strong>dit calamus<br />

Patasne nostrie studio his têtus habens<br />

Aut tibi quœ placeant emolumenta damus<br />

Merefovent qua'cumque paras me tatia muicent<br />

Mis<strong>de</strong>lector ovans qua< mihi ponis opes<br />

Det Dominus Omnipotenenostrum tibi passe pfaeere<br />

Quod te <strong>de</strong>teetet nos refbvere queat.<br />

Incipit liber quintna.–De divcrsitatibM nuptiarum et ecetera:<br />

flogitiorum.<br />

Quidquid promut~aMe tuis fuit inctite jusais<br />

Certatim tibi tota manus opera remissit<br />

~ctesia babtisma choros cantusque libravi<br />

Post hœc pan<strong>de</strong> viam qua noverit ysse viator<br />

Ex hino dispone generosi seminis ortum<br />

Nupta virum teneat vir nuptam tinpua recesset<br />

Nascatur proies comuni velle perhacto<br />

Ufent nuptus opera comuni veUe negato<br />

Nobilis utramque repat sic vite parentis<br />

Ut teneat ambos post mortem vitte pefhcnnis.<br />

Tit. De non execrandis nuptiis et dispositionibus nuptiartim.=Tit.<br />

De discretiono abstinentim carnium.<br />

~


2M APËNBtCË<br />

f


CE TMCfHBNTOS.<br />

253<br />

nensis secundi ,.n


2B


DEMCUMENTO~ M&<br />

nomine în~ttttf: TTt~F~~n~Me~tt/


SM<br />

APENMCB<br />

nnL_1~k_ "1.<br />

-=SnbMnpt)onM.~Ce).,iM8 in Christi nomine<br />

h:cc constttuta KpiMopu.<br />

subscripiii.==Justmianus in Christi nomine etc.<br />

Ep)scopusss.=ReparatM<br />

similiter<br />

simiiiterEpiscopus ss.=8etabius<br />

ss.=Bcnagius simil. ss.~AmpG)iu3 sim. M.==8atusttus<br />

ArcUidiaeonm Vicarius Domini moi MarceUiEpi scopi ES.<br />

Concilium Toletanum I. XVHf!.<br />

r)t. Episcoporum habitum.<br />

L De pnMbytenset diaohonibus si post ordinaUonem<br />

Rhosgenuerint.=Tit. XXf. De regulis fi<strong>de</strong>t cathoti~ contra<br />

Priseilianos.=Subscriptiones EpiMopon)nt.=Patruinu6<br />

Episcopus subscnpsi.==Marcettus Episcopus M.=f.Mcin!anuahptscopus<br />

ss.=8everus<br />

pus ss.=Ortigius<br />

Episeepusss.=.ttarinsEpiBeo-<br />

Episcopus ss.=Lampius Episcopus 6s.==<br />

Florus Episcopus M.==.E


HR&OCUMt~i'C~<br />

-f'~t-tn.–A At<br />

~n;)o


2~8 APÉKPtCR<br />

consti


M:M(:t)ME!


2!~ A)'t::«))(:K<br />

I. Il! Il<br />

s~'hi'opn'is


"EDUCMtt'STtM. Qa -.v.,i.<br />

9(}j1 9(}j<br />

t~~K~M~=V~w~~A~<br />

~~MM~(~VM~t~~j~<br />

~j,<br />

.S«~


802 At'ENMC):<br />

HinetMi.-tEoiscoous HinetMi.-tEpiscopus ff-=:rrofuhtrus ff-=:rrofu)mus Lamceeneii! Enise Episeopus<br />

6'=Swos ÏJci C7f


t)KDOCUMEKTOS. ~63<br />

tft Tn)~htn)t)nV ~ni


2~4 APt';)SO)t:H<br />

t. 1<br />

~pmco'.x t.-ptseopus s)n)!M«!r.=:)noontUM t'~mini


DEMCME!


3t!6 APt~OfCE<br />

pus aintititcr. ~t.–~u,.n, =Juhittmes Cauricnsis ~


DEMCUMEtTOS. M7<br />

nus Episcopus.=Antor)m~ HM~knsts Mctropohtanus Kpi-<br />

Mopus.=Eug('niu'! rc~ht; urbis EpiseopHs.=i'[)tamius Bi-acharensis<br />

EpMcopus.=C:)M))Us Chataçorritanos Kpiscopus.<br />

=:Epnrtius t)atit;['ns)s KpiseO))us.=Ani,pti


~S<br />

AfKSf)tCH<br />

AMM.=/~t.tj'j;tM (~;) AMj!).=Si'hp)unius A).))a.==


".0 1.1: Il<br />

t'EMCUMEKTO~.<br />

«<br />

2(!{)<br />

?)).


3?0<br />

At'HSM*; g<br />

n.Í"1. A.. LL~ t:I_ f?. n. ~t.I~.H.<br />

Ar~cfredusAbb~Egi~niKp)MupiOxomcn'ii'=M(tr)itM)!!<br />

Abba \ddcfrcdi Epi


ftHDOCHMEKTO~. 87< t<br />

"10- r. ror.nw.w. .1<br />

Emsii Hcgif) Era DCC.XVfUf.~Tit. L nn ognita et confirnNta<br />

pr!c)ec)io))efusti~ii principa)i'==Ti


272M 4Ct:'


DEDOCUMENTAS. 273<br />

Repnratxs VcsctMisEpi';cnpmsin)i).==.S)fnt'M~/


274 Apt':smcE<br />

Kpi~opi s&.==Cix!t!'rc!ibytorCttispfrcdiAusmmnsis Episcopi<br />

M.r=Johannf's Abba Aropinei Aucens! Mp!scopi !;a.=Fe)i!t<br />

AhbaArg'cbadi HotibcrritaniEpiscopi es. =S!)))W) t'ricshytcr<br />

FcHcis)))MnfnsM Epheupi s!i.=Citronius Abba KufrasiiKata-<br />

~orritaoi Kpiscopi t:s.== ))cxt''r Xhcon'M Prhni Af~ntensis<br />

K))!scopi


t)E OOCUMEKT08.<br />

273<br />

js Episcopusss.~Ptttmaeius Urcitanus Episcopus ss.<br />

Jticitanus Episcopusss.~ftttmactus urcttanus hpiscopus ss.<br />

caRichita Accitenuf!Episcop~ts i)s.==Haudf'ntiusValeriensis<br />

Episeopus ss.~Rcgatus VmUensis Episeopus ss.==UMdatus<br />

Segobiensis Episcopus ss.~=An)unianus Vastitanus Episcopus<br />

s6.===Simproniu6 Archnvicensis Episcopus ~s.~K)ta 8egociensis<br />

EpMcopuess.==Gre~oriu


27C APKKBfCt!<br />

Katabtiensis Episcopus ss.=MonefonM)s t~iditani.'f Epiocopusss.=:G)'e~on))sHor('(a))Ufi<br />

Episcopus ss.'=P)-ocu)us Bi-<br />

~strenstsKpiscopussa.=-Sf'nnaOxmm'))s)sKpMcopt)s!;s.<br />

Sarmata Vntentime Episcopus ss.~Mareianus DiatuenMs<br />

Kpiscopus


M Mf~HËKTOS. 277i<br />

nus pt-msbytcr ageos vicem Lcubcricis Or~oHitaniEpiscopi<br />

t.'i.=))nniet PnHsbyter VicariusA~ripioOssonoLensisEpiscf) pi ss.c=8c))iu))'U!jAbba Vicariux F)on Mentesani Episcopi ss.<br />

=~t)Hsi<strong>de</strong>rnu!['RcsbyterViMriuf! MandarbiAsti~itani Kpisecpi'M.==Con)ites.=:Astru)ft)))<br />

Comes ss.~Wimar Comcs si-<br />

)nii.==Vit)i(ussi[nit.==Tr.Mse)nun'tussimit.=Baittericus!,imii.<br />

=;!


~78 At'KtSMC)'<br />

nus Eptscopus !.9.==Ar~esindus KgitanicnsifEpiscopusst.<br />

==


))Ht)fM:)JMEXTOS. 279<br />

m"a. __m;~ 1 g~~ 11~TI'u\"HI:HlI.<br />

Regis, die Kaifndarum Mamrmn.=:Tit. ). )Jo(]ampn!))ion.)<br />

8abetti)]:KetM!!cii)i.)n!hH'rMis.=='m.XX)H.Dc!,tabitit!.t.kanonumetd!(mpnationf'


2SO<br />

1<br />

A)'t:K)'tCË<br />

datn 1.<br />

quodno))i'i eût)) saxctis Co-episcopis mcis


MMCt;MËNTOS. S8t<br />

If_J.u..I:'A"h (I_.t!- ~.1. n. 11<br />

Hcc)Mi!MMctropotitan: Sedis Episcopus h:eegesla xinodatia<br />

cnn) continitimis mois Kpiscopif,instituta manu mcn anhscripsi.=Kgo<br />

Schta IpidUamcCivitatis KpiMopospertincns ad<br />

MetrnpotimE'neritenxem, bœc instituta cum Archiepiscopo<br />

met) t'roncio A nobisdctinita f!s.=A<strong>de</strong>odah)sin Christ! nominc<br />

!'ace!)si< Kpiseopus Mtni).==A'ifatinsin Chri'iti nominc<br />

Avatcnsis EpMcopnsss.=='i'eo<strong>de</strong>t')C)~sin Christinomine Otisiponensis<br />

EpisMpus ss.==Teudi.sch)s Dfi miscricordia Lameccnsis<br />

Kpiscopu!. ss.=.:Justus Dei miserutione Snjamanticcnsis<br />

Episcopu~ s!i.=:Cantabcr Dei gratia ConibrinnsisKpiseu pus ss.~t'onatU!! in Christi nomine CauriMsi


282 APKSNCR<br />

'«.ficare.Kmx<br />

Mtfn'Mrt'.KHmetMtttet'iorPapiasCerapnjjtpsEpiseopusGtNe-<br />

et anterior Panias Cerftpnjjtps En<br />

Mpos in Ef~iptipartibus cpistofa; <strong>de</strong> mille annbru~!ita ut<br />

')\'ictorinus seost'runt. Et quia melilteris obfestatu.'i es, no-<br />

"tui diferre. Scd ne sperm'rent dcprecantcm, tnaionun statim<br />

Hiibrostfsoh'i: et qui (qua') in eorum cononentari)!) <strong>de</strong> mille<br />

Mannornmreperi, Viclorini opuseufis .


))RMc~mKfo~. ~83<br />

Mnattt, H)gpnero, ypnprf. ~Hï~MHf~


884 At'ÉNOCE<br />

Annafnlnrnm n.¡ AI Dnul7 111\1Jo rloh.n .n.<br />

A[Msto)orum Petri et Pauli, et nostM eum asscnsu et voluntaie<br />

capitttii nostri et pr:Mentis Synodi excomunieamus et<br />

anatttematixatnus omnes vio)at«fe.s, invxsofot.contbustiorea<br />

ft vastatores, <strong>de</strong>stcuctores sivcdcpoputatorea Ecctcaarun) seu<br />

rerttm ci omnium ad eas pcrtinentiuni. Et atatuimus et ordinamus<br />

quod tales non absoh'antur absquc sath&ctione congrua,<br />

qui si forte in hom )norti-! aLsque ve) untcM'isthctionon<br />

tucrint absoluti, ccctesia.'itiMcat'cant scpttftura.<br />

Quod OB)H~c/crM f< MOK«


DE DOCUMENTO! 285<br />


28G APÈNMCR<br />

.t tH.n l.l~4S..mmn i:s.<br />

cum necMitas imineat, pcr )aycos babtismmn licri conting!)t<br />

ab'iquc forma bablismi dticedat; pra-cipimas ut freqaenter<br />

iononcant et hMtrttantpicbon suam ut hxne tonnam in tradicioM<br />

ipsius bubtismi stu<strong>de</strong>ant ob~-rvarc M)M ut infMUem<br />

ter inmc~endo in aqua, si [nnta possit copiahaberi, sin .uttem<br />

superitthuxiendocum ciffo super infnntem i'tbabtizantcha'c<br />

vet'ba protterantur Petre vel Johannes, ego te boptizo in nomine<br />

Patris et Fitii et Spiritus Sancti. Amen.<br />

Quod /)a


DE MCUMEKTOS. ~87<br />

i, .n. n; n.ri.<br />


288 A)'H[


)')!M(:t!.))K:nos. 28!)<br />

()M()~ c~t't''< m)/)~


290 At'ËSUtCH<br />

f '~)


DE MCUMMTOS. 2j))<br />

Comm


M2 At'KKtXCt;<br />

')).'tpredietui'o~i~ ~"·t~ v"<br />

a)~).das<br />

\1..<br />

quant ano).is


MHOCUMEXTOK. 9m<br />

~o~tOf) et Ht')) ./t


At'HNMCK<br />

forum conrpHun


nHcocM)E!s'm< 2i)!<<br />

(~t«)d


200 APH~tCR<br />

usn'icon\'ertw'i(.'U(;tm:mn()nf)nu)))~rcs)'t)U


MMCUMENTOS. ?7<br />

r a.<br />

())fodnott {td/M~sci" off'cxtttt.t .sa~'


Aft~BtCHi.<br />

"L)atMMn~uestatus!V('c


!)EMCH)E~TO' M9<br />

/'


'[M'Yi


t)f:))ocu.m:Mos. :)())<br />

f~t'


~02 At')':K)HCE<br />

ch)fnonb)t.


))Kt)Of:L'MKSTf)S. ;if)~<br />

t'qu:))n hWM' mah'itnonMin faci'' Kct'tesia' 'tdchtOjhn<br />

s


~04 At'HMXCH<br />

sonu)t)l['\idMhe


DE BOCtJMHKTOS. 30!;<br />

siasticorum et quoad indobitam rotenetonem lam eorun<strong>de</strong>m<br />

per taycos quam etiam pcr ciorieos quandoque iaetam sëu<br />

ad faoicndatn, constitutiones Mcri Tnrrachonensh Concilii<br />

qttœ incipit: C«M ttox J?MMfdui'et Dotnini Petri bonmme-<br />

)T)ori:B,predoccMOris no)!)ri,qua* incipit: /? t)omt'wJ!)o!n!n<<br />

etc. et etiam contra exigentes leudam seu man'iuraRJum à<br />

ctericis seu pcr'ioois cccfcsiastieis nostm* Diocesis <strong>de</strong> bladis<br />

suis propriisqua* habent sen adquirunt <strong>de</strong> suis propriis reddttibu))<br />

eMip~iMticis et Vfndunt et coniioeverunt ven<strong>de</strong>re<br />

cum suis propriis mensuris prêter alias pcnas à {jurestatutas<br />

contra taies extendi volumus et mandatnus omnibus officia-<br />

)ibas et Mbditis no~tri)!, quatinus ipsas eonstilutiones tinnitcr<br />

observent et taeiant pro viribus invioiabititer observari.<br />

Quod omnes clerici <strong>de</strong> cetero cum M'p~Mf~o'~ et<br />

< t r* t<br />

atmttcftft<br />

â4(i voW wu üw<br />

uJnVt4lii~e wivllî. lGIIGt(~/f4üY.<br />

Item cum tales <strong>de</strong>cent esse ministres !)ci quates ostenduntur<br />

ex habitu i<strong>de</strong>cque volumus et mandamus omnibus suh<br />

pœnacxcomunicationis omnibus clerleis M-itra: )jioce


306 AtEKOCE<br />

MtMe .saasboa, eeoteMastiea*habentesjufctticttonem<br />

:s,a: 'h.Itemjtoratemspcutarem<br />

ad hoc oftCratitso parâtes ipsis conquercntibue, ~i oetcmuri<br />

<strong>de</strong> jure suo ad eum vcl oos venire vohfprint vct xuf-<br />

Mcientem mittero procuratcrem, et (atos acuydaot vol fe<br />

<strong>de</strong>fbteriat <strong>de</strong> pignore vol moreha facicndia et postca pignorant<br />

seu marcham quandoquefactunt seu tacere procurant,<br />

bona ipsius Episeopi et atiorum pre<strong>de</strong>cessorum et hominum<br />

suorum et suarum fceiestarum inva<strong>de</strong>ndo et mpiondo Me<br />

etiam usurpando in<strong>de</strong>bite et injustecontra jos etjustiliam et<br />

libertalem ecctcsiMticMn, non ndvertentes quod ordo juns<br />

confunditur, si euique sua jurediccio non servatur. Nos igitur<br />

atteo<strong>de</strong>ntes quod si necgligenler obmtttimua qum a)) a(ib<br />

in<strong>de</strong>bite usurpantur, extcn<strong>de</strong>ndi vinm atii ceteris aperimus<br />

jun sinodaticis <strong>de</strong> celeris super hiis inherenles, statuimus ut<br />

qmcumqne tatia facem vel attemptarc presutnpserint va) facienlibus<br />

opem, consilium vêt auxilium pubticum vel oect))tum<br />

seu favorem quovis modo <strong>de</strong><strong>de</strong>rint nobis paratis et offleialibus<br />

nostris et a)!is pcrsonM pronominatis eomptcmentnmjustifia*<br />

red<strong>de</strong>re cttmenbotMscntcntiam excomunicationis<br />

iacurrantipso facto.aquaniMtfunortMarticuioabsqun<br />

satisfactione condigna minime absotvantur, et niehiiomious<br />

quod term eofum sit posita eclesiastico interdicto. Si qui vero<br />

in hora mortis fuerintabsotutiet nonsatisfecerint utett<br />

dictum, eareant eoetesia-sticasepultura. 7!M~c


CE MCUMEM'OS. 307<br />

vol uxore fratris, 'is, vol vel cum Mncttmoniitt) Mnctimoniitti consecratavol consecrata vol non<br />

eoneecrata. Item it)iqui tuxuriam in ecetoMucomiserint. Item<br />

itU qui oum Ju<strong>de</strong>a, t~arraccna, vol bruto animait eoirc ausu<br />

temerario, al<strong>las</strong> Mphario prMUtKpscrmt. Item mulier quas<strong>de</strong> aduttcrio conceperit int'antem quem maritus credidit osse<br />

suum, propter quem tegiUmidnttaudantur hereditate paterna.<br />

Item qui mutieribus aliqui faciunt propter quod feeerittt<br />

abortivum: mulier etiam si hoc fecerit, vel sibi procuraveht<br />

f!eri tranamittatur. Item )))iqui contra aliquos fhtsum ttttcrunt<br />

testimoniutn in atiquibus causi! Item qui eontraetis sponsatibus<br />

cum atiquibus prestito juramento et non dissotutis postmodum<br />

contt'ahunt cum aiiis sponsaticia vêt matrimonium<br />

contra juramentum prius prestitum temere veniendo. ttem<br />

Hti qui excomunieati vêt interdicti nominatim n quoeunque<br />

judice ingerunt se divinis in ecctesia ante absotutionem invito<br />

proprio saçerdote, neeh admonicionem sacerdotis volunt<br />

exire <strong>de</strong> ecelesla, divinum officium perturbantes. Item clerici<br />

qui scienter celebrant missam in eeclesia interdicta. Item qui<br />

tn eiminterio ecc)fi


~S APÉNOtCE<br />

copiam habeant in~a infra t~tum tbstum Natatis Domini proxime nroxtm<br />

atias<br />

AeM(m


M BOCt)Nt!Mr09. 309<br />

Anno tt M()ft


AP~DME<br />

e~ores ~.M.rM nostrosinjttngcntm- nostrosi~ng~ntm.<br />

<strong>de</strong><br />

ratioxcsque ratio.,MqM nudiunt,<br />

expensis omnibus<br />

nudiunt, si voluorint<br />

expensis omnibus et taHii


M! POCUMEKTOa. 3)<<br />

~Tk~~H~ A~~nt~t r* T ~-


3t2 AfËMtCE<br />

rlilurenno. ""V"uU"'l.tL.I.L,<br />

d)tuj'quef)(tst)s ex


M DOCUMBHTM. 3


3


DE BQCUMEKTfM. 3)t; û<br />

vol mtttant. Constituti autem Cardonu: et Cetsona*ad Ecc)esiam<br />

Beati MM)MUsCardons. Constituti autcm in ofticiatattt<br />

Senabug-iœ,Guisona-,<strong>de</strong> Pontibus et Acrunontis ndFeclesiant<br />

Bea(:B MariéeGuissonts teneantur venire vel mittere pro prcdietis.<br />

Sane exbtente!; in omeiatatu Batagarii ad EectMiam<br />

Béat) Bartholumei predieta: civitatis recurrant pro predictis.<br />

Constituti autemin of!teia)atuTrempi et in toto eomitatuPallahensi<br />

ad EeetesiamBeatœ Maria!) 'l'rentpi veniant pro predictis.<br />

Non tamenprohibemus quin si aliquis predictorumcun torum pro predictisad KcctoMamnostram Katedralem venire<br />

vo)uennt, venire possunt et recipere supradictit. Sic tamcn<br />

quod in vigiih PaMha!crisma et <strong>de</strong> utroquc oleo habeant hora<br />

Misse ad facienduo)oMcinmfonti'tm, prout <strong>de</strong>cot, Mequod<br />

<strong>de</strong> novo crbmate dumtaxat et.non <strong>de</strong> voteri ex tanch utantur,<br />

et i<strong>de</strong>mfat <strong>de</strong> oleis sanetis ut in traotatu septem Saerampntomm<br />

lnRMht'ica<strong>de</strong> Ediremaunetione per nos reperient<br />

ordinatum. Adicientesquod onieiatatus Podii Cûntanm, Vittte<br />

Berg!e, Guissona!, Cat-donM, Baiagaru et Yiikc Ttcmpii expensis nosfrispro predictis mittant personam ydoneam et<br />

in sacris ordinibusconstitutam cum tittera propria qusc (idc)iter<br />

recipiat et portet dictum sacrum crisma et oica ante ditta,<br />

taliter quod in vigilia Pascha: summo mane predieti ofnciatcs<br />

dMtnbaant caieunqùe reetori sive curato petenli scnbcntes<br />

nomina omniumqui pro predictis miserint ad eos<strong>de</strong>m. Volumus<br />

insuper quod nichi) pétant vel exhibant, nech etiam<br />

oblatum recipiant pro predictis. Addcntcs ordinationi ante dictœ<br />

quod ei aliquis rectorum vol curatorum sanctum crisma<br />

vol oleum Mtheeumittorum vol infirmorum aticui rectori vêt<br />

curato vcl aliouinobiset Ece)es)? nostnc UrgeUensi non ohc<br />

dienti et nonsubiecto <strong>de</strong>dcnt vel mutuaverit, quud ex hoc<br />

excomunieationis Mntentiam ineurrat ipsofacto, Aqua absolvi<br />

non possit nisi per nos vel successores nostros Episcopos<br />

quam nobiset successoribus nostris ipsam absotucionem duximus<br />

rcsen'andum non mittentes nobis pro predictis et ça<br />

non recipientesdicta vigilia hora competenti pomaXXti. ).olidorum<br />

vo)unm6 incun-cre ipso facto. Et i<strong>de</strong>m fiat quamvis<br />

receporint <strong>de</strong> dicto crismate, si non rceeperint <strong>de</strong> oleoeathecummorufn<br />

et infirmorum, et sic <strong>de</strong>bent portara Ires ampul<strong>las</strong><br />

vel mittere, et mittanteterieumsattem primam ctencatem tonsuram<br />

obeatem, alias layco non tradantur, cum inhonestom<br />

sit taUasacra per tayeos contractan.


316 APEKMCE<br />

Contra non p~M< otM'


BEMCMtENMS. 3


~!S APMOtCK<br />

~n wtgcttuoMMtut.Ktit t))ufovcnimu! putm<strong>las</strong>se<br />

quod apud muitos quasi pro nuito aut minimo peceato<br />

habetur, et sic aliqui pretextu ignoraneiee se excuMre frcquenter<br />

nituntur perieutose nos ntten<strong>de</strong>ntes quod poricub"<br />

sius paratur cum ignoraneia pMeatorum tabitm- in


DE MCUMEKTOS.


330 A~MtCË<br />

.1:M.l.A ~i: 4I-u& _m_ _n _n.. _d-<br />

MMtiMcata, scd predieta tencant rectoree vêtaiii eurati vol<br />

eteriei ad cognitionom reetorb et eonsutum stve probomm<br />

hominum cuiustibet toei, cum mandato utrinsque testamcnti<br />

prohibitum repenamus ne talla divine cdtui <strong>de</strong>pputata )ay*.<br />

corum manibus eontractentu)'. Provi<strong>de</strong>ndo quoque circa pren)MM<br />

statuimus ad securatn vestimentorum eustodiam quod<br />

rectores sive ouratt Ecetesiarum predieta teneant et custodiant<br />

et <strong>de</strong> eis pubticum faciant inventnrium, Et si per eorum<br />

ineuriam scu negUpcntiam a)iquid amissum fucrit sou <strong>de</strong>perditum,<br />

ptenaric restituera teneantur. Nec ullegentpan'oohtani<br />

tnftuMcienciamreotoris.eum absurdum siteis non comittere<br />

temporalla quibus spiritMatia et animarum cura comitlitur, in<br />

quorum eustodta et administratione maius periculum invenitur.<br />

Quod rectores et &en~c~aK M


DEMCUMRKT09.<br />

32)<br />

PsMfticti Xn <strong>de</strong> pœn


322 AMNMCK<br />

rinM ~t nnnlnmrilnm. ininnnimua nfinrrv nmniln<br />

pnto et tontcfnptnm. Injungimus etiam omnibus qui <strong>de</strong>bent<br />

psMin Synodo quod induti superpe));eiis stent in Synodis et<br />

jejuttii, sedcant ordinate et sine strcpitu nudinnt et diti~cnti<br />

mente intelligant satubria mandata, hnbcntcs in capite atmuciam<br />

\'el biMCtum.<br />

Sacerdotes p


CE MMMENT


3~ At'HftOtCË<br />

)ator!b')R non accédant, coronam et sine pi)o dcfferant con-<br />

~fuente'n, nec officia sou comereia oxcrccant McutHfia maxime<br />

inhoncata sed officiit ccctcsiastica et atia bona atudia<br />


M MCUMRKTM. 323<br />

..A_ L. ~.l!<br />

rper M ipsum t)h oorvtat m ordine quem ipsiut, Eccietimcut-x<br />

ft-quitit in ipsa perMtMtitcr t-esidotdo, sleut jura preeiptunt<br />

et requirunt, nisi oum etsex causa )-ationabi)i ab ips)s dMxeitnua<br />

diapenmndunt. Et tunch nf'bit, presentet vicaftos quos<br />

non admittemus, nisi examinatione pfcmisM ipsos ioveneri-.<br />

tnua vitN taudabitis et hones):f< cottversntionis, et qui sciant t<br />

fonstracro et compotenter legere et cantat' Hospi)a)ttatem<br />

quoque in Ecotesiis teneant sccun


326 AfËNtUCK<br />

riuQNftdducatuf, adhibtto adhoosiopusfuerit auxitiubretchiisecu)MfM,ntekncittbtttit!itisat'oeantur,etseandatumox<br />

in presenciatitate eleriuorum <strong>de</strong>tinquentiun) pmveniente evite


CEDOCUMEST09. 327<br />

starurit)antoquaiti 6titrum,amoqua)n presenteotr prescuteitir prol)ter propicf perieuiuin peneunxn sitiionj;e. snnonta}.<br />

Si qua: fucrittt bcne dicta in opuscutu predicto soti Deu<br />

attribuantur; siqua! minus bene, ignorantia- proprim paratus<br />

corri~iet ctmmedocen, cort'cctioniSacrosanctM RomatMeEcctusta)subieiens<br />

o~nniaet singuta suprudieta.<br />

Lice) ln tractai scptcn) s~crumentoru~n<strong>de</strong> atiquibus sequetttit)ushc!us<br />

habe~ur.ftHitt (amentemporihus nostris<br />

gau<strong>de</strong>nt brevitate mo<strong>de</strong>rni, ad


t "1NMCE<br />

{<br />

DE LAS COSASMASNOTABLES.<br />

MO<br />

.Abri),obispo<strong>de</strong>Urge).94-nofueffMee9.9S.<br />

Aguslinos<strong>de</strong> Sotsona:su fondacion.iS3.<br />

Agati[inos:6ucoaventoctiUrge).


330 JtfiMCE<br />

CM)6t)iM6:aumëntan6ehast!tcuaretttftvt..t)nn ~MotttgM: auméntanse hasta cuarettta y cinco. mM-eetatutos<br />

aeereit<strong>de</strong>los que estudiaban er ,as untverstda<strong>de</strong>s. Ci-iOSconce<strong>de</strong>setM<br />

facutfad <strong>de</strong> testar. 77-


DE LAS C03A8MASNOTABLES. 331<br />

Kf)M)t!KMmMndase en Ur~e).


iKDtCE<br />

Lo)'da[o~Arnat


M LAS COSASMASKOTABMS. 333<br />

Patau (Guillermo Arnaldo <strong>de</strong>), obispo do L'r~t. «O.<br />

Percxcns (Arnatdo <strong>de</strong>), obispo <strong>de</strong> Urgel. MS.<br />

Pcrex(Fr.Antonio), obispo <strong>de</strong> Urgel. ~5.<br />

Perez Garcia OHvan (Juan), obtcpo <strong>de</strong> Urgel. i47.<br />

Perma: dotanM dos becas en su colexio para estudiantcn<br />

pobres oriundo!!<strong>de</strong> ta dioce~is<strong>de</strong> Urgel. ~7.<br />

Pulgvert (Pedro <strong>de</strong>), obispo <strong>de</strong>Ur~et. 7i-74-RenuncM. 72.<br />

S. Rainmndo<strong>de</strong> Pefiafort. M-90-9< -92-


334 istHCE<br />

Victoria Entparan y Loyoto(Ft. Sébastian d'),obispo do<br />

UrgeHOL<br />

ViUamuf ( Bernardo<strong>de</strong> ), obiepo <strong>de</strong> Urgel. 67-M<br />

__–––(Ponce <strong>de</strong> ), obispo <strong>de</strong> Ur~a) 74-os <strong>de</strong>pucsto por<br />

et Sumo Pontifice. 90.<br />

Villanova (Galcoran <strong>de</strong>) obispo <strong>de</strong> Urg-et.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!