14.05.2013 Views

A-Amazur - Euskaltzaindia

A-Amazur - Euskaltzaindia

A-Amazur - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Orotariko Euskal Hiztegia 1. lib.: a-amazur<br />

(He, Samper separatu, Ur banakatu, Ur (V) aldendu, Dv berezi, Ip, SalabBN berhezi, Hual berexi, Ker banandu,<br />

IBe banatu). Alde eragin eutsoen jentia artzeko gelatik. Kk Ab II 72. Etxe baketsuren batetik alde eragitten<br />

dautsubenian. Otx 27. Zure legeek ba-dute barnean samintasun osasungarria, atsegin galgarritik gu<br />

alderagiteko. Or Aitork 28. Alde eragin eutsen ardi-artzaiengana. Bilbao IpuiB 52. Eta emakume likits ura<br />

etxetik bota baiño len, berari alde eragingo ziotela. Etxde JJ 185. Alakoari alde eragin eta erbestean bizi-erazi<br />

bear genioke. Zait Plat 31. Beti egozan asmotan euren sailletik kanpora alderagiteko. Erkiag Arran 54. Ez da<br />

munduan [...] iñor, ari detsaran leixaltasunetik alde eraiñgo lestakianik. Etxba Ibilt 477. Eta ez zeukan beste<br />

eginbiderik, goragoko eginbideak baziren ere, hizkuntza lantzetik alde eragin zizaiokeenik. MIH 260.<br />

(Part. en función de adj.). [Zezenak] isterrak eta belaunak bear ditu biribillak, oñak alderagiñak, illea<br />

laburra eta lodia, baña malgua. "Separados". It Dial 93 (Ur oñak apartaubak, Dv ixtapea idikia, Ip istartia<br />

ideki).<br />

alde-eraginde. v. alderaginde.<br />

alde-eragite. v. alderagite.<br />

alde-erantzi. v. alderantzi.<br />

alde erazi. v. alderazi.<br />

aldeerdi. v. alderdi.<br />

aldeerri. v. alderri.<br />

aldegai. Componente. "Elemento de composición" BeraLzM. Buruz ernaia, biotzez ume, / eztarri leunaz<br />

txori, / aldegai guzik irekin dituk... / irekin oso ta garbi. EA Txindor 113. Gogo-samiña, beraz, izanik aldegai, /<br />

olerki barren dirault / gogamen osoa. "Así, compuesta de placer y de dolor". EA EuskOl 1931, 178. Buruz<br />

azkarra, biotzez ona, / aiskide leiala beti, / ontasunaren aldegai denak / iregan oso ta bizi. EA OlBe 34.<br />

aldegaitz (Hb ap. Lh, Dv). "Opposé, contraire" Lh.<br />

- ALDEGAITZ EGIN. "Aldegaitz egitea norbaiti, faire de l'opposition à quelqu'un" Dv.<br />

aldegaizkeria. "Acte d'opposition. Aldegaizkeriaz ez du nahi guziek nahi dutena, c'est par esprit d'opposition<br />

qu'il ne veut pas ce que veut tout le monde" Dv.<br />

aldegaiztasun. "Caractère de contrariant" Dv.<br />

aldegaiztu. "Contrarier, se tourner contre quelqu'un" Dv.<br />

aldegigo. v. aldekigo.<br />

aldegikera. v. alde-egiera.<br />

aldegin. v. alde egin.<br />

aldeginaldi. Marcha. Senar bakarraren emazte izanik, gurasoekikoa egin zun; etxea zintzo iaurri zun;<br />

beure egin onak lekuko zitun. Aurrak aztean, aiek Zugandik aldegiñaldi oro erdi oi zitun. "Nutrierat filios totiens<br />

eos parturiens, quotiens abs te deviare cernebat". Or Aitork 230. Itsasoz aldegiñaldia egiñik ere bi ezkonduen<br />

autsa, naaste, lur berak estaltzen zula. Ib. 234.<br />

aldeginka. Apartándose, alejándose. Berriz arenganatu ta berriz aldeginka bagabiltza, beti aul izango<br />

gera. Or JBDei 1919, 367.<br />

aldegita. "Remoción", "removimiento" Lar. "(Hb), déplacement" Lh.<br />

aldegite (Lar, Añ, Hb ap. Lh), alde-egite. Marcha, separación, partida. "Desvío" Lar y Añ. "Déplacement" Lh.<br />

Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten<br />

mende.<br />

985

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!