14.05.2013 Views

A-Amazur - Euskaltzaindia

A-Amazur - Euskaltzaindia

A-Amazur - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Orotariko Euskal Hiztegia 1. lib.: a-amazur<br />

sainduan. Brtc 228. Gauza beharra ta premiazkoa da Aldareko Sakramentua noizbait artzea? Ub 205.<br />

(s. XIX). Aldareko sakramendua eta sakrifizioa. Monho 128. Iringárrek signifikatzenzué Sakramentu<br />

aldarékoa. LE Ong 24v. Aldarako Sakramentuan artzen deguna ez dala lurreko ogia. Mg CC 194. Ogi<br />

Jangoikozko Sakramentu aldarakoan ematen danak iraun-erazitzen dio animaren bizitzari. Ib. 219 (CO 64<br />

sakramentu altarako). Graziaren bizitza galdu ez genezan, ipiñi zuan Aldareko Sakramentu guziz miragarria.<br />

AA I 542. Zer ikhara seindurekin ezkare hurbildu behar aldareko Sakramendu Saindurat. Dh 219. Orrako<br />

Altarako Sakramentu santuban bere pobre dago Jesus maitia. fB Ic I 73. Imolatzen du aldareko sakramenduan.<br />

Jaur 154. Jesusek atzeneko afari gogoangarrian Aldareko Sakramentu guziz Santua ipiñi zuenean. Lard 478.<br />

Bertze egun batez Jesu-Kristo agertzen zaio aldareko Sakramendu Sainduan. Laph 46. Oh zenbat Jesukristok<br />

Aldareko Sakramentu adoragarrian onratzen eta goratzen nauen! Arr May 99. Jainkoak zer grazia handiak<br />

behar zarozkigun eman Aldareko Sakramendu Sainduan. Jnn SBi 8. Ezagüt dezagün Jesüs-Jauna Althareko<br />

Sakramentü Saintian. Ip Hil 109. Aldareko Sakramenduaren amodioa eta Komunione Sainduaren pratika usua.<br />

Lap VI (V 1). Altarako Sakramentu guztiz santuan egiaz eta benetan dagoana. Itz Azald 163.<br />

(s. XX). Bedeinkatua izan bedi Jesus aldareko Sakramentu Guztiz Donean. ArgiDL 66. Ikusten al dezu<br />

Jesukristo gure Jauna Aldareko Sakramentu guztiz donean? KIkG 9. Ikusten dozu Jesukristo gure Jauna<br />

Altarako Sakramentu guztiz Santuan? KIkV 13. Ta gizona danez zeruan ta Altarako Sakramentu guztiz Deunan.<br />

Ib. 32. Ondoko itzaldi ortan Yesusek alde-aurrez esaten ta agintzen du Eukaristia, Aldareko Sakramendu<br />

Sandua. Ir YKBiz 216n. Adora dezakegu, aurrean baitaukagu, izkutaturik bada ere, Aldareko Sakramentu<br />

Santuan. MEIG I 79.<br />

v. tbn. CatBurg 37. Cb Just 145 (CatV 72 altarako s.). CatUt 26. Añ CatAN 53 (tbn. 53 sakramentu aldareko;<br />

EL 1 233 altarako s., LoraS 130 altareko s.). Gco I 403. CatB 59. CatAe 32. CatSal 33. Aran SIgn 28. Legaz 20.<br />

CatUlz 22. Aldareko sakramendu: Hm 214. SP Imit IV 1, 8. ES 153. CatLav 52 (V 34). CatLan 37. JesBih 409.<br />

CatLuz 34. Arb Igand 113. Altarako sakramentu: Astar II 229. CatBus 44. Altareko sakramentu: CatR 33.<br />

Althareko sakramentu: Mercy 16. UskLiB 37. CatS 71. Sakramentu altarako: CatAnz 5. CatLlo 92.<br />

- ALDAREKO SAKRIFIZIO. Eucaristía. --Othoitzek ürgazten dütieia hilak? --Bai, eta gehienki althareko<br />

sakrifizioak. Bp II 129. Non mezan aurkhitzen direnak oro partalier baitire aphezarekin aldareko Sakrifizio<br />

hortan. Arb Igand 103.<br />

- ALDARE-MAHAI. Altar. Aldare-mahaina jasaiten duten tenteak. JE Ber 63. Aldare-mahainaren gaineko<br />

arretaulak. Ib.59.<br />

- ALDARE NAGUSI (Lar, H; a. nausi B; SP, Dv s.v. nausi, VocB; altara nausi V-gip). Ref.: A; Etxba Eib<br />

(altara nausixa). Altar mayor. "Maître-autel" SP y H. Altara nagusien aurrean belauriko dagoanean. Cap<br />

131. Aita Pontekoak Aurra besoetan artu, ta zeruko inspirazioz ta debozio guziaz Aldare Nagusira joan. Cb Just<br />

82. Ifini zeban bere Katedraleko aldare nagusian Santa Zelestinaren gorputza. Izt C 502. Aldare nausirat<br />

zirenean. Laph 189. Ume artean aldare nausiko armallaetan jarrita zegoala. Aran SIgn 31. Imajiña egoten zan<br />

erriko elizan, aldare nagusiaren eskubian. Zab Gabon 98. Portikoko Ama Birjiñaren elizako aldare nagusiaren<br />

aldamenean ipiñi zuten. Arr May 189. Ama Birjinaren imajina althare nausiaren alde gainian. Ip Hil 202.<br />

Aldare nausian Andre-Errugabea. SMitx Aranz 144. Aldare nagusi barrian. Erkiag Arran 195. Etzuan erakutsi<br />

lotsa handirik aldare nagusi aurretik igaroterakoan. Osk Kurl 38. Aldare-nagusiaren oinetan egina zuten beren<br />

biziarten sakrifizioa. Etcheb Zeruari 24 (ap. DRA). Aldare nagusi inguruan. NEtx LBB 172.<br />

"Altare nausixan moduan apaindduta, adornada como el altar mayor. Dícese de las mujeres muy preparadas,<br />

con sorna. Ezkondua izan arren or ikusikon edozein astegun buruzurittan altare nausixan moduan apaindduta"<br />

Elexp Berg. Baña senarrarekin ez danean, aldare nagusia bezala apaindurik badijoa kanpora, zer esango<br />

due ekusten duenak? AA I 581. Aldare nagusiaren eran apaindua. AA II 92.<br />

- ALDARE-OIN. (En casos locales de decl.). Pie(s) del altar. Bizkitartean daudezke egokiak othoizten / Eta<br />

aldare oñetan froguen atheratzen. EZ Man I 112. Zure aldare oñean bilduta gaudenen animak garbitu itzazu.<br />

ArgiDL 62. Biar lanetik iristen geranean, an izango nazu aldare-oñean. NEtx Antz 153. Arnasa eutsika, aldareoñera<br />

urbildu zan. Ib. 154.<br />

- ALDARERA (ALDARERAT) ERAMAN. Desposar. Frantses eta Angeles gorthetako yaunak / Eraman<br />

aldarerat lili eskaldunak. Hb Esk 51. Ez al dek inguruan aldarera eramateko neskazar tajuzkorik? NEtx LBB<br />

120.<br />

- ALDARE-TOKI. Zona del altar. Xafla neurrikoetan onyxa, hunen mamiko zain gorratsek izariz zezaten<br />

ager beren argia, aldare-tokikoaren ez bortizteko. JE Ber 64.<br />

aldaregile, altaregile (Lar). "Altarero" Lar.<br />

aldareratu (Dv), altararatu. Ir al altar. "Arriver à l'autel" Dv. Beraz Gizona iaustea ala igaitea da<br />

espantosago? bekhatorea zeruratzea, ala Sainduen Saindua aldareratzea da mirakulluago? Harb 228.<br />

Altararatu danian, ermitagelako leiora igon da len aitatu dogun mutiko zoliya, eta andik arrapau dau abadiaren<br />

txapel biribil baltza. Kk Ab II 69.<br />

Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten<br />

mende.<br />

923

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!