14.05.2013 Views

A-Amazur - Euskaltzaindia

A-Amazur - Euskaltzaindia

A-Amazur - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Orotariko Euskal Hiztegia 1. lib.: a-amazur<br />

hace a la conclusión de una obra de edificación" Garbiz Lezo 214 (y en nota a pie de página: "tiene el significado<br />

dado por el recopilador, pero también otro, dentro del mismo matiz de 'rancho'. A los días de dar una madre a<br />

luz, las amigas o vecinas se reunían en su casa para celebrar la fiesta con una merienda"). "Albóokia eiñ, hacer<br />

una especie de merienda para ultimar el trato" Iz ArOñ. "Albóokia, albóokan eon, charla que se tiene tomando<br />

algo, enseguida de un contrato" Ib. Alan, egin daiguzan bake osuak, emoidazu esku ori, ta adiskide garialako<br />

ezaugarritzat egin daigun alborokia, ta au neure diruti. Mg PAb 53.<br />

alboronia. "Alboronia, guisado de diferentes hortalizas, alboronia, baratzako jaki nastea" Lar.<br />

alboroskadaka. v. alboranzkadaka.<br />

alborotamendu, alboratamendu, albarotamendu (Hb ap. Lh). Alboroto, tumulto, confusión.<br />

"Alborotamendua, nahasmendua" HeH Voc. Alboratamendua handituaz zihoala. He Mt 27, 24 (HeH<br />

alborotamendu; Lç tumulto). Heriotzea gatik eta alboratamendua gatik presondegian emana izan zena. He Lc<br />

23, 25.<br />

alborotatu (Lcc (-adu), SP, H), alboratatu, albotatu (AN-larr ap. Asp Leiz). Alborotar(se), sublevar(se);<br />

turbar. "Tumultuer, faire du bruit" SP. "Alborotatzea, exciter du désordre, tumulte. Herria alborotatu zuen, il<br />

causa du désordre, un soulèvement dans le peuple. [...] Herri guzia alborotatu zen, tout le pays se souleva. [...] 3.<br />

[...] se disputer, en venir aux cris, au bruit avec quelqu'un" H (s.v. alborotea). "Sobresaltar, sobresaltarse.<br />

Albotatu ninduten. Albotatu naiz" Asp Leiz. v. asaldatu. Alborotadu daroagu / birtuosooen bakea. Lazarraga<br />

(B) 1159vb. Bizi adi ongi onareki eta ez adila alborota gaxtoareki. "Ne te brouille pas". O Pr 103. Alboratatzen<br />

du populua, irakasten hari dela Judea guzian. He Lc 23, 5 (TB asaldatu, Dv subermatu). Zerentzat alboratatu<br />

izan dire nazioneak. He Act 4, 25. Alborotatu eta galerak / eman ditu itxasuak, / ango mariñel gizaraxuak /<br />

etzeuden portunosuak. Arrantz 76. Aguazilla, lenbizi alborotatzen aste'ana, itzalera eraman. Sor AKaik 128.<br />

Tira, tira, bezindadia alborotatzen ari zera. Sor Gabon 53. Ona ni emen artzai gaizo bat / kate zar aundiz lotua /<br />

Orra or berriz erri guztiya / nitaz alborotatua! Ill Pill 23.<br />

alborote. v. alboroto.<br />

alboroto (Lcc, O Not 46 ( SP), Lar, H (V, G)), albarot (S; Gèze), albarote (H (S)), alborote (H (L)), alboto<br />

(AN-larr). Ref.: A (albarot); Asp Leiz y ANaf (alboto). Alboroto, tumulto. "Tumulte" SP y Gèze. "1. tumulte,<br />

émotion populaire [...]; 2. alborote, bruit confus, dispute entre un grand nombre de gens" H (s.v. alborote).<br />

"Ruido" A. "Sobresalto. Alboto ederra artu du" Asp Leiz. "Disgusto, sobresalto. Alboto gaitze hartu zuen" Asp<br />

ANaf. Albarot zunbait popülian eraik ez tadin. Ip Mt 26, 5 (He zerbait altaramendu). Au ipiñi zuten karzelan,<br />

errian izan zan alboroto bategatik. Oteiza Lc 23, 19 (He sedizione). Anditzen zela istante batetik berzeala<br />

alborotoa. Samper Mt 27, 24 (Lç tumulto, TB mugidura, Hual tumultu, Echn nastura, SalabBN abarrotsa, Ur<br />

(V) matxinada, Ur (G) arazo, Leon haro, Ker naaste, BiblE iskanbila). Ez besta egunareki, albarotik izan<br />

eztadin populiren artin. UskLi (ed. 1804), 284 (ap. DRA). Orain amabi urte omen zun / piska bat alborotua, / ez<br />

jakin orain urrena berriz / noizko daukan gorrotua. Arrantz 79. Jaun depütaten jüntetan albarot bat bada, güti<br />

haboroetan. Herr 11-5-1967, 3.<br />

alborozo. "Alborozo" Lar.<br />

alborri. v. alberri.<br />

albortusai. "(Ruta graveolens), ruda" Arzdi Plant1. v. 1 bortusai.<br />

alborunzka, alboruzka. v. alborantzaka.<br />

alboruzka. v. alborantzaka.<br />

albotasun. "Afinidad, cercanía, vecindad" Lar y Añ.<br />

albotatu. v. alborotatu.<br />

albotiko (V-m ap. A). 1. Padrino. "Padrino de boda" A. "Udazkenean ezkonduteko dagozala ta osabea<br />

Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten<br />

mende.<br />

894

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!