A-Amazur - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 1. lib.: a-amazur
dituztenak! Cb Eg II 146. Bijok kantauko deutsaguz Zeruban Jangoikuari alabanza ta eskerrak. Mg CO 182.
[Jauna onratzen degu] batzuetan itzez, beraren alabanzak kantatzen eta adirazten ditugula. AA II 13. Bat egin
gaitezan an dagozan Aingerubakaz, eta kantadu deijoguzan eurak kantetan deutzezan alabanzak. Astar II 207.
Zeure alabantzaak eta mirariak kantetan. Añ EL 2 117. Bere alabanza ta azañak kanta zituen itz neurtuetan
[Mendiburuk]. Aran SIgn I. Kantau asko alabantza. AB AmaE 373. Amaren laudario eta alabanzak kantatzen.
Arr May 159. Bere minak dirudi / zeruko klarina, / Iaunaren alabantzak / kantetako egina. Azc PB 280. Suaren
erdian kantetan zituezan angeruagaz batera Jaungoikoaren alabantzak. Itz Azald 85.
- ALABANTZAKO. (Precedido de gen.). De alabanza (de). Gure alabanzako gauzarik premia bage geurk ez
esatea. Gco II 29.
- ALABANTZAN. a) (Precedido de gen.). En alabanza (de). Iaungoiko omnipotenteen alabanzaan. Cap 39.
Bere buruaren alabanzan esan ote deban. OA 149. Iru Abe Mariak errezatu bear dituzu, Trinidade guziz
Santuaren alabanzan. Cb Eg III 354. Ama Birjiñaren alabanzan, hitz oek esaten ditugu. Gco I 467. Aldareko
Sakramentu guziz Sainduaren honran eta alabanzan. CatB 90. Jainko oni ofrendak eskeñi, onen alabantzan janedan
andiak artu, eta bere inguruan dantza eta jostaketa asko egin zituzten. Lard 79. Frankotan gertatu zait /
gogora etortzia, / kanpantorrian gora / korrika iyotzia, / ta zure alabantzan / kanpanak jotzia. Bil 99. San Pedro
Apostolu gloriatsuaren alabanzan erezi edo berso-aldi jaierazkoak moldatzen. Aran SIgn 6. Zerbait esan nai
nuke nik / orren alabantzan, / lagunduko didala / nago esperantzan. PE 104. Kristau fielen alabantzan da /
tormentatua munduban, / ez dakit eta nik ezin esan / zenbat sufritu zituban. Ud 113. Bere alabantzan jo /
Dezagun musika. AB AmaE 161. Erakutsiko deusku / zer egin biogun, / beraren alabantzan / kantadu dezagun.
Balad 197. Eta alafede, erriko lagunarte batean baiño geiagotan aipatu izan da au, apaiz zintzo aren
alabantzan. Berron Kijote 138.
b) Entre alabanzas. Nok uste eukean Susana gaistotzat kondenaturik ilteko Plazara atera ezkero ainbeste onra
ta alabanzan etxera biurtuko zala? Añ GGero 102.
(Con adj.). Indartsua zala-ta / sinistamen ortan, / alabantza aundian / sartu zuten [astoa] kortan. Noe 68.
- ALABANTZARAKO. (Precedido de gen.). Para alabanza (de). Bere izen santaen alabanzarako. Cap 144.
Jaungoikoen da bere Ama santisimien alabanzarako. Urqz 87. Zure izen santuaren alabanza ta gloriarako. Lar
STomas 1. Santuen alabantzarako [...] Euskeraz baliatzeaz. Cb EBO 36. Berorren alabantzarako izango da eta
gizadi guziaren onerako. Berron Kijote 49.
(Adnom.). Ama Birjiña Arantzazukoaren alabantzarako Salbea. Zab Gabon 49.
- ALABANTZAZ. Alabando. --Zertarako egin zittuan Jaungoikoak [aingeruak]? --Jaungoiko beraren
gorapiderako, bere aurrean gorantza ta alabantzaz gau ta egun aritzeko. Inza Azalp 42.
- ALABANTZAZKO. De alabanza, laudatorio. Argatik deitzen da sakrifizio hau alabanzasko sakrifizioa. Ber
Trat 71r.
- ALABANTZETAN. (Precedido de gen.). En alabanza (de). Bideetan zeruko jolasak, eta Jainkoaren
alabanzetan zijoazen. Cb Just 70. Aita gureabát. Ama Birjinaren alabanzetán Abe Maria. Arima purgatoriokoen
faboretán Aita gurea. LE Prog 100. Jaunaren alabanzetan egun oek igarotzea. AA II 53.
alabantzaldi. Alabanza. Edozer gauza naiz loretxo edo arrik txikiena ikusteak ere oñ da bide ematen ziola
goitutzeko eta on guzien Ona danaren pensakizun amore ta alabantzaldietan ugoldetu ta asetzeko. Aran SIgn 45.
alabantzazale. Amigo de elogios. Ipui onek adierazo nai du [...] goitasun ta alabanza zaleak damu izango
dutela azkenean sinistea emanaz asko-jakiñen berriketai. VMg 17.
alabanzino. v. alabantza. Urteillik abendura / ifintera nua / bersuak nekazalien / alabanziñora (nonce word:
rima y medida). DurPl 67.
alabaño (R-is ap. Iz R). (Dim. de alaba). "Alabañóa [...], la hijita" Iz R 401. v. alabatxo. Ai, hor balitz, hor
balitz, zoin laiten dohatsu, / Bere alabañoa besotan harturik, / Matel irritsu hoier ematea musu. Iratz 118.
Errobiri, bere alabañoaren lokar-arazteko. Ib. 140. Alabaño bat biziki eri egon zaiolarik, zortzi urtetan. JEtchep
53.
alabaorde (Dv, A), alaborde. "Fille adoptive" Dv. "Hijastra" A. Bijaramonian, Yagiñok emon eutsan
alabordiari lengo ogi-zati gogorra, ta basora bidaldu eban. Altuna Euzk 1930, 531.
alabaordeko (V, G; vEys, H). Ref.: A; Elexp Berg. Hijastra. v. alabaizun.
alabarda (Lar (+ -ea, det.); h- Urt). Alabarda. "Bipennis, halabarda" Urt III 345. "Bipennifer, halabarda
dakharkena" Ib. 345.
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
805