A-Amazur - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 1. lib.: a-amazur
eztit / hori ahal probatzen / pentsatzen ahal düzü / gordeska direla agitzen. AstLas 57. Joanes-Baptista da;
hiletarik piztu da, eta hortakotz bothereak agitzen dire hartaz. 'Operantur'. TB Mt 14, 2 (Lç obratu, He, Dv, Ip,
Ur (V), Ol egin, Ur lanean ari izan, Ker jardun). Bada hori nahi nuenean, arhinki agitu othe naiz? TB 2 Cor 1,
17.
(Aux. intrans. bipersonal). Haren aita zena bezala / bethi aji dakidan. 'Qu'il agisse toujours à mon égard
comme feu son père'. Xarlem 1028.
ajola. v. axola.
ajonjoli (Lar Lcq 119). "Ajonjoli" Lar.
ajornatu. Citar judicialmente. Haranederri gaitzitu: / "Ergel xirtxila zer duzu?" / Hitz hortaz du ajornatu...
In Zerb Azk 104.
ajubetatu. "Majolar, poner correas a los zapatos, ajubetatu, ualmetu" Lar. Cf. aixubeta.
ajueta. v. aixubeta.
ajui. v. aiui.
ajura. v. aiuta.
ajusta. Iakiteko duzu nahi baduzu muillatu gradun zaharrea[n] buru bat da haltoa entradako buruaren
trebesean bi ajusta zabal bada baxa bat. "2 aiustes". INav 54.
ajustadore. Ajustador. Ni naiz orduan ajustadore / Baionan ari nitzana, / zuk orañ dezun txurreru ori / ez
bezelako gizona. Tx B II 131.
ajustatu (Chaho). 1. Ajustar, acomodar, adaptar. Begiaren eta martilluaren arteko graduei ajustatu behar
diotzatzula deklinazioneko taulak egun hartan ematen tuben gradu eta minutak. INav 146. Pello, asi al zera /
gaizki arrantzan? / ajustatuko dizut / zarraill ori giltzan. Ud 27.
2. Acordar, llegar a un acuerdo. "Ajustarse, konpontzea, komundatzea, ongundetu, egiunetu, ajustatu" Lar.
Ez erran neska orri deus preziyuan; niri eskribi zadazu eta ajustatzen ezpagara bidalduko dut gibilat (AN, s.
XVII). ConTAV 5.2.9, 141. Kontua zierto ezin ajustadu debeanak. OA 132. Ajustadu ziraden azkero soldatan.
Ib. 165. Estiótela estorbátzen bere ofizioak nekazariéi salbátzea naibaute ajustátu Jangoikoaren legearéki. LE
Prog 96. Gure Jangoiko jauna, guk lurréko arttogébek naidúgu, orrék naibadú, ajustátu berorréki kontrátugáu
ta paktogébek betíkos. LE Ong 39r. Jainkoari anima ta bakoitzari berea emateko, bere zor ta artzekoen kontuak
argiro ta garbiro ajustatu ta agirian ifini ditzala. Cb Eg III 223. Onenbesteko alogerian ez zinian nigaz ajustau?
Zuzaeta 131. Krijau edo otseinik artuten ebeenian, ajustau orduko esan oi eutseen, gero murrijarik izan ez zedin,
etxe atan ez zala izango libertaderik alako ibillereetarako. JJMg BasEsc 170. Biar dana legez edo ajustadu
ziriana legez egiten ezpadabe. Astar II 161s. Ez zintzena ajustatu enekin deuri batian? Hual Mt 20, 13 (Samper
ajustatu; Lç, He, SalabBN akordatu, TB, Echn konpondu, BiblE tratua egin). Zure arrazoi batzuek / etzaizkit
gustatu, / nere kontra zerade / manifestatu, / gezur asko esan dezu, / gutxi sinistatu, / nerekin etzinaden / inon
ajustatu. AzpPr 40. Bere etxian mutil negoen / soldatan ajustatuta. PE 151. Beste alimentubak / danak
pagatubak, / gabeko ostatubak / len ajustatubak. Ud 76.
ajuste (V-gip ap. Elexp Berg). Acuerdo, trato. "Urteko ajustia, morroien urteko lan kontratua. Kriauak,
jeneralmente, Domusantuak izete zien, kriauandako. Urteko ajustia Domusantutik Domusantura. [...] Naiz
kriada ta naiz kriau, urteko ajustia eiñ da jun urtia eitteke areaittik ero oneaittik [...]" Elexp Berg. Uztargilla
zarra ta / Kamiyo bestia, / eskasak eztia, / eiñ zan ajustia, / kantatzeko ustia. AzpPr 65. Manuel Olloki eta /
Udarregi gaztia, / Bernardo Otaño eta / Pello bestia; / dibersiyorako zan / gure ajustia. Ud 72. Aldrebes samar
gebiltzan bañan / egin dira ajustiak, / zenbait personak sortutzen ditu / orrelakoxe nastiak. EusJok II 26.
Zelebria da gizon batzuak / egin duten ajustia. Tx B I 113.
Begiratu biar eben zelan sartuten zirian [pekatuan]; ta ala egon biar da orduban egintzan ajustera. CrIc 80.
ajut. v. aiuta.
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
734