A-Amazur - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 1. lib.: a-amazur
aitzingo. Antiguo, viejo. Cf. antzina. Aitzingo ene adiskide maithagarri batek Bizkaitik idazki edo letera
bat igorri daut. Harispe Euzk 1929, 39 (ap. DRA).
aitzin-hitz, aintzin-hitz (S ap. Lh, que lo califica como neol.). Prefacio.
(Pl.). Artzain beltxaren neurthitzak. Aintzin hitzak. Zby RIEV 1908, 757.
aitzinka. 1. Corriendo. Hagitz arinki begi kolpe bat aurdiki dut ene bizitzearen gainerat, eta ondoan
berehala aitzinka joan naiz kofesoraren oinetarat. Brtc 161.
2. (H), aintzinka (-nz- BN ap. A VocBN). (Con dat.). A adelantar a. "À qui plus avancer, à mouvement
empressé" VocBN. "Aitzinka, aintxika jostatzea (L), s'amuser au plus courir, à se devancer" H. Europako
gobernamenduak ari direlarik elgarri aitzinka, bata alde batetik bertzea bertzetik. Prop 1891, 40. Laboraria
lanarekin borroka, goizetan argiari aitzinka, aratsetan ilhunari desafioka. Gazte Sept. 1958 (ap. DRA).
3. (Tras tema nominal nudo). Antes de. Ala gure oinhazkatzerat jina zira hunat, tenore aintzinka. "Ante
tempus". Leon Mt 8, 29 (Dv ordua baino lehen).
4. "Devant soi (S)" Lrq.
5. (-e B ap. Izeta), aintzinka (-e B ap. Izeta). "Hacia adelante. Zu beti aitzinke" Izeta BHizt2. "Aintzinke beti"
Ib.
aitzinkar, aintzinkar. 1. De antemano. Ezen hunelakoen atakadak sustengatzeko estatuan aurkhi
gaitezentzat, goizdanik aiñtziñkar hartu behar dugu, haukien garaitzeko deliberazione fermu bat. He Gudu 170s.
Urrundik ikhustera entsaia zaite beraz, khexa edo inkieta ahal zaitzaketen gauza guziak, eta zaude aiñtziñkar
preparatua hek pasienziarekin yasatera. Ib. 152. Zure burua urrhundik eta aiñtziñkar preparatzen duzula, hauk
errezibitzera. Ib. 105.
2. "Abrupte, presaz, presaka, presatuki, khexatuki, aintzinkar" Urt I 41.
aitzinkari, aintzinkari (Dv, A). "Se dit des chevaux qui cherchent à se dépasser" Dv.
aitzinki. 1. "Collis, menditxoa, ikhea, ikhetxoa, aitzinkia" Urt V 349.
2. aintzinki. "Préfixe" T-L.
aitzinlari, aintzinlari. Delantero, que juega delante. Atano VII aintzinlari hoberena izan da. Herr 11-12-
1958 (ap. DRA).
aitzinle (Lar). 1. (El) que hace avanzar. "Adelantador" Lar.
2. Precursor. Joanes Batista, Jesusen aitzinlea, agindua. DvHtoy Lc 1, 13.
aitzinopil, altzinopil (Sal ap. A). "Torta pequeña" A.
aitzinpareta. Fachada. v. aitzinalde. Athe ala leiho-inguruetako harri pikatuak gaitzak dituzte; balkoinez
brokatuak dira aitzin-pareta gehienak. JE Ber 78. Herri bakotxak baduela bere etxeetarik bateko aitzin-paretan
burdinazko plaka xuri bat: huntan beltzez thindaturik herriaren bi izenak. Ib. 38. Aitzin-paretatik hitz larri
batzuek iragartzen daukute, han moldatu adailuari sua ezin ditakela aiher. Ib. 83.
aitzinpen, aintzinpen (Dv, A). "Avance, action de devancer" Dv. "Avance" A.
- AITZINPENEZ. "Aintzinpenez, par anticipation" Dv.
aitzinperediku, aintzinperediku. Prólogo de las pastorales. v. LEHEN PREDIKU. Ondarrean azken
peredikia jaliko dute, aintzin-peredikia egin zen bezala. Lf in Casve SGrazi 14.
aitzinsolas (L, B, BN), aitzinsolaz (S), aintzinsolas (B; Dv). Ref.: Lh; Izeta BHizt2. Prólogo; palabras de
presentación. "Liburu baten aitzinsolasa" Izeta BHizt2. "Apezain aintzinsolasa" Ib. v. hitzaurre. Miguel
Saavedra Cervantestarrak, skribatu zuen Don Kixote Gerthakariak deitzen den liburuko aintzin-solasa eta hari
darreitzan hirur burutxoak, Duvoisin Capitanak Zubiburun zegoela Laphurdiko heuskaraz emanak. (Título de
un libro publicado en Biarritz en 1904. v. J. Bilbao III 75 y DRA). Aitzin-solas horren ondotik, huna orai zonbeit
xehetasun ene harat-hunaten gainean. Prop 1888, 142. Aitzin-solhasa. Jnn Bihotz III. Aintzin-solhasa. Dih
GirLeg s/n. Aitzin-solas. JE Ber 5. Aintzin solasa. Barb Sup V. Azkalar gertakariaren (drame) aintzin solasa.
Iratz 42. Aintzin-solhas bat hasi dut, paidophiliaren edertasuna euskaldun jendeari aurkheztekotz. Mde Pr 195.
Idazle handi bezen apez ona zen Michel Chourio [...], dio Darretxek bere aintzin-solasean. Zerb Azk 60. Aitzin
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten 665
mende.