A-Amazur - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 1. lib.: a-amazur
la delantera, adelantar a. "Aintzinatu dut [un coche] (BN-arb), aintzinpidea, aintzinkaldea artu (AN-5vill)" Gte
Erd 31. "Aitzinaldie artuik lasterketa irabazi" Izeta BHizt2. "Aintzinaldie hartu dakute" Ib. Egiazki erten
datzuet, publikanoek eta 'mazteki galduek aitzinaldea artuko datzuela Yangoikoain erreinurakoan. Echn Mt 21,
31 (Lç aitzinzen zaizkizuela).
- AITZINALDEA ERAMAN. Llevar ventaja. Eta pena hark, gerok geure borondatez hartzen dugunak,
eramaiten dio aitzin aldea bertze penari, bertzek emaiten derakunari, pazientki errezibitua izanagatik ere. Ax
158 (V 105). Altzinaldia erman daukie. 'Nos ha llevado la delantera'. ZMoso 59.
aitzinalderatu, aintzinalderatu (Dv). "S'avancer vers le devant" Dv.
aitzinaldi (A), aintzinaldi (Dv). 1. "Avancement, pousée en avant" Dv. "Avance" A.
2. "(Hb), tour de faveur" Lh.
aitzinamendu (SP, Ht VocGr 330), aintzinamendu (Dv), aitzinamentu (S (Foix) ap. Lh). Avance, progreso,
adelanto. "Avancement, progrés" SP. "Avancement" Dv. "Aintzinamendu hartzea, progresser" Ib. v.
aitzinaramendu. Elizako aitzinamendua gatik. Harb 47. Errezibitze hau balia dakidan neure salbamendutan
[...] eta berthute guztien aitzinamendutan. Ib. 220. Non da bataz, urthe hunetan egin ahal zendukeien irabazia
eta aitzinamendua? Ax 153 (V 101). Aitzinamendu espiritualaz dugun ansia aphurrak. SP Imit I 10, 2. Hargatik
eztute bertutean aintzinamendurik egiten. SP Imit III 37, 2. Horrelakoetan eztatza gizonaren aitzinamendua eta
prefekzionea. Ib. 25, 2. Bere loriatan eta bere Elizaren aitzinamendutan. SP Phil 548 (He 556 onetan).
Oihenartok eskuarari iratxekitzen diotzan aitzinamenduak, edergailluak, laguntzak, ohoreak eta fagoreak. ES
166. Gizonaren aitzinamendu egiazkoa bizitze spiritualean datza. "Verus profectus hominis". Ch III 39, 4 (SP
egiazko probetxua, Mst egiazko profeitia, Echve egiyazko aurreratzea, Ol aurrerabidea). Emotzu eskerrak
Jaiñkoari zure deliberazionea hartu ziñduenetik eta hunat zure bizitzean aurkhitu dukezun nolazbaiteko ere
irabazi eta aitzinamendu aphurraz. He Phil 529 (ed. 1853, 437 aintziñamendu). Seindutasunean egiten dituzten
aitzinamendu handiak. Dh 93. Maiz othoitz eginen du kongragazionearen aitzinamenduarentzat. JesBih 419.
Behin sarthuz geroz perfekzioneko bidean etzen behin ere handik ilkhi; aitzitik aintzinamendu handiak egiten
ikhusten zen. MarIl 110. Buru batetik aitzinamendu bezenbat bederen gibelamendu baitugu bertzetik. HU Zez
115. Haurren onarentzat baizik ez zen bizi, ez zen goizetik arrats hekien aintzinamenduaz baizik griñatzen. Prop
1905, 247. Zure merezimendua, ezen, eta aitzinamendua ez datxizkote konsolamenduer eta atseginer. Leon Imit
II 12, 14.
aitzinanda. Antecedente. Jakin nahi badüzü haren [= amorioaren] izairia, haren sortzepena, haren
aitzinandak, haren zaiñak, haren zelakaudiak ta haren obrak. Egiat 206.
aitzinant, aintzinant (T-L). "Homme de progrès" T-L.
aitzinantza. "Avanzo, [...] aitzinanza. Lat., pecuniae representatio" Lar.
aitzinapen. 1. Adelanto (de una cantidad). "Avanzo, [...]. Lat., pecuniae representatio" Lar.
2. (Añ (AN), H, A). Adelanto, progreso. "Avancement, progrés en avant" H. "Adelantamiento" Añ y A.
Bainan Jainkoaren hitzak egiten zuen aitzinapen eta hedatzen zen. TB Act 12, 24 (Lç abanzatzen zen, He
berretuz zihoan, Dv aitzinatuz zihoan, Ol aurreratzen ziyoan).
aitzinaramendu. Avance, progreso. Eta Iesus Krist Iaunagana Pastor prinzipalagana eta Ipizpikuetako
prinzeagana bil eta erekhar ditezen, hartan gerotik gerora iustizia eta sanktitate guzitara aitzinaramendu har
ahal dezaten. Lç Ins A 7v. Errazu zin zinez, eztuzula zure aitzinaramendua ezagutu nahi, hartaz bozteko zure
buruarekin, baina bai Iainkoa baitan. SP Phil 511 (He 518 aitziñamendua).
aitzinaratu. 1. Avanzar, progresar. v. aitzineratu, aitzinatu. Elizaren aitzinaratzeko eta abanzatzeko hazia
[...] martirioen odola da. Lç Adv ** 7r. Iainkoaren beldurrean aitzinaratzen eta konfirmatzen delarik. Lç Ins G
6r. Eta Iainkoaren hitza aitzinaratzen zen, eta hagitz multiplikatzen zen diszipuluén kontua Ierusalemen. Lç Act
6, 7 (He aitziñat zihoan, TB handitzen zen, Dv hedatzen). Aitzinaratzen zaretela Iainkoaren ezagutzean. Lç Col
1, 10 (He, TB, Dv aitzinatu, Ol, Ker aurreratu, Bibl handitu). Ezkonza bat zelebra daiten baino lehen [...]
publikatzen dela Elizán, baldin zenbeit inpedimentu nehork balaki gauzá aitzinaratuago gabe, erraitera ethor
dadinzát. Lç Ins B 5r.
Adelantarse, avanzar. Iesusek bada zakizkialarik haren gainera ethorteko ziradenen gauza guziak,
aitzinaraturik erran ziezén, Noren bilha zabiltzate? "Iesus [...] s'avança". Lç Io 18, 4 (TB aitzinaratu; He
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
652