A-Amazur - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 1. lib.: a-amazur
aanzitu. v. ahaztu.
ahanzkizun (Dv, A). "Facile à être oublié" Dv.
ahanzkor. v. ahazkor.
ahanzle (SP, Dv, A), ahazle (S). Ref.: Lh (ahazle); Lrq /a)ha)zle/. "Oublieux" SP. "Olvidadizo" A.
ahanzmendu (H). Olvido. v. ahazmen. Egia eternalen ahantzmendua. Mih 86. Egia eternalen
ahanzmendua da lurraren gainean gerthatzen diren hoben eta itsuskeria guzien ithurburua. Brtc 6. Jaunaren
ahantzmendua / bai da krimen urburua. Monho 148.
- AHANZMENDURA ERORI. Caer en el olvido. Ezen zeruko zuhurtzia hura, bere buruarentzat estimurik
eztuena, iduriz xumea da hagitz, mezprezagarria, eta hurren ahanzmendurat eroria. "Oblivioni tradita". Ch III
32, 3.
ahanzpen (Dv, A), ahantzipen. Olvido. v. ahazmen. Hobe liteke ehortzea baldin ahal balitez bethiko
ahanzpen batean. JesBihD 10 (ap. DRA). Betirako aantzipenaren erraietan eortzi zezatela nai izan zuan,
ainbeste zorigaitzen oroigarri. Berron Kijote 150. Lur emaiozu bai zure lagunaren gorputzari, baiña ez, arren,
aantzipenean ustu aren idatziak. Ib. 150.
ahanzpera. "Olvidadizo (L-sar; Darric)" DRA.
ahanztasun (SP ), aztutasun (Añ (V, G)). Olvido. "Oubliance, oubli" SP. Eztago zer fiatu [...]
adiskide, ez aideetan, ez semeetan; bada guztietan ikusi oi dira zantarkeria, falsia, billaukeria, laburkeria ta
aztutasuna. Añ MisE 80.
ahanzte. v. ahazte.
aanztorratu. v. ahaztoratu.
ahanztu. v. ahaztu.
ahanztura (Lar, Dv, H, A), ahanzidura, ahanzdura (Hb ap. Lh). 1. Olvido. Eta gehienek misterio
adoragarri huntaz duten mespretxio (eta) ahanzdura. JesBihD 12 (ap. DRA). Erreparatzeko desirkundez mundu
gehienak misterio huntan egiten diotzaten profanazione, sakrilejio, ahanzidura. Ib. 9 (ap. DRA). Erakusten
dioten eskergabetasuna beren ezaxolakeriaz eta ahanzturaz. Ib. 255 (ap. DRA).
2. ahanzdura (Hb ap. Lh). "Courte sieste" Lh.
ahao (Lcc). (Interj. para llamar). "Ahao, adverb." Lcc.
ahapal. "Ahapal laudatzekoak, discours, chant de louanges" H. v. ahapaldi. Sant-Antoni eta San-Paul, /
burjes Desertukoak, / zuenzat dire ahapal / bethi laudatzekoak. Arg DevB 126.
ahapaldi (L, BN; SP, Urt I 511 (-ph-), Izt 70r, HeH Voc (-ph-), Dv, H, A), ahopaldi (L, B, BN), apaldi (-ph- H,
A), ahupaldi (Arch y Darric ap. DRA). Ref.: A (aopaldi); Lh (ahapaldi, ahopaldi). Tr. La forma mejor
documentada es ahapaldi, tbn. al Sur, donde además hay aapaldi y ahapaldi, con -h- exclusivamente gráfica. La
forma ahopaldi la emplean Jauretche, Hiribarren, Hiriart Urruty, Zalduby, Oxobi, J. Etchepare y Orixe, y apaldi
CrIc y Lizardi. Hay además ahupaldi en Duhalde, seguramente errata.
1. Expresión, frase injuriosa. "Discours impertinents" SP, que cita a Axular. "Mal vocablo, aapaldia" Izt 70r.
"Ahaphaldiak, hitz lotsagarriak" HeH Voc. "Invective" Dv. "Ahapaldia, parole injurieuse" H. "Aopaldi,
maledicencia" A. "Aphaldi, injuria" A (seguramente tomado de HeH). Tr. Propio de la tradición septentrional.
Al Sur se encuentra en CrIc y en Orixe. Eskarnioak zoratzen [nau]; ahapaldiak pikatzen. Harb 237. Erran
behar da miserikordios dela Iainkoa, hunelako ahapaldiak [ahopaldiak, en la ed. de Inchauspe], hunein itsusiak
pairatzen dituenean. Ax 137 (V 89). Gizonari erran ahal dakioken ahapaldirik itsusiena, eta erantzukirik
ukigarriena. ES 120. Ahapaldi gaixtoak edo injurioak bere lagunari erran diozkana. CatLav 127 (V 68).
Ahapaldi gaxto baten yasateko bihotzik ez izatea. He Phil 393. Izan zala lotsariz, injuriaz edo apaldiz betia. CrIc
43. Bere burhasoei ahapaldi gaxtorik erraten zioenak. Dh 465. Ahupaldi izigarrienak. Ib. 414. Salbatzailearen
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
62