A-Amazur - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 1. lib.: a-amazur
- AINTZATEAN EGON. "Aintzatean nago, ¡ya lo creo! (V-m)" A Apend.
- AINTZATEKO. "Padre putativo, aita ustekoa, aintzatakoa" Lar y Añ.
- AINTZATENA (det.). "Aintzatena (V-m), el más propio, apto, etc." A.
- AINTZAT EZA (det.). Desconsideración. "Aintzat eza (V-ger), desprecio" A (s.v. aintzakoa). Ez dago
berbarik, alako gizonak nai emakumiak, Jesus, birjinen Esposo garbijari, egiten deutsan injurija ta aintzat eza,
aitu eragiteko. fB Ic II 70.
aintzatari. "Motejador" Lar.
aintzatsu. Glorioso; de gloria. Bere Nekaldi ta Gurutzearen bitartez, biztuera aintzatsura eldu gaitezan.
KIkV 114 (KIkG 83 aintzazko piztuera). Ua dan aberats aintzatsuari dagokio, zuengan barneko gizona Bere
arnasez azkartzea (Eph 3, 16). 'Secundum divitias gloriae tuae'. Or MB 572 (Ker, IBe bere aintzaren
aberastasunari dagokionez, IBk aintzazko aberastasunaren neurrian). Ioberen leinu aintzatsua. Ibiñ Virgil 95.
1 aintzatu. Glorificar; alabar. v. aintzaldu. Zeruko aingeru ta santuekin batean [...], zure maitetasun eta
errukia aintzatu, gurtu ta goratu nai ditut. ArgiDL 47. Jaungoikoaren guzialtasuna ta beartsuenganako errukia
aintzatzen dira. Ib. 151. Aintzatu ta goraldurik bere aberri kutuna. Garit Usand 29. Gogoz ta biotzez aintzatu ta
goraltzen zuten bere ixen goxo ta abizen euskel-jatorra. Ib. 47. Zure zoria azkeneraño jarrai zazu. Orrela zeruan
aintzatuagoa izango zera. Alz Ram 134. Emazteki aren poza! Aintzina andere aintzatua izana zirudin. TAg
GaGo 90. Nola ez, bada, guk Zu aintzatu / zertu-ala egintzetan? SMitx Aranz 177. Zure senar on-onaren izena
aintzatua ta goraipatua izango da Euskalerri osoan. Alt LB 112s.
2 aintzatu (Lar H, Dgs-Lar). "Motejar, aintzatu" Lar. "Suponer, ainzatu" Dgs-Lar 6. Cf. aintzat.
aintze (Hb ap. Lh, Dv, H, A (que cita HeH)), aintzi (H). 1. "(BN-bard), heure, moment où une chose doit être
faite [...]. Zer aintze da? quelle heure est-il?" Dv. "Aintzez jin (Hb), venir à l'avance" Lh. Galdegin zaroen
bada zer aintze zen hobekitu zenean. HeH Io 4, 52 (Arriand aintzia (det.); Lç, He, TB, EvS oren, LE, Ol, Ker,
IBk, IBe ordu, Dv muga).
2. (A), aintzi (A). "Límite" A.
aintzi. v. aintze; aintzira.
aintzigar. v. antzigar.
aintzika (L-ain ap. A), aitzika (L-ain ap. A). "Pantano" A.
aintzin. v. aitzin.
aintzina. v. antzina.
aintzinkalde. v. aitzinalde.
aintzinpide. v. aitzinbide.
aintzintiko. v. ANTXITIKO (s.v. antxiti).
aintzira (G, AN, L, B; SP, Lar (+ -nz-), Aq 920 (-nz-), Añ, Dv, H), aintzire (AN-ulz, B), aintzi (BN-baig),
aintzura (H), antzira (Hb ap. Lh). Ref.: A (aintzira, ainzira, aintzi); Iz Ulz (aintzíre); Izeta BHizt2 (aintzire).
Lago, laguna; pantano, ciénaga. "Lac, étang" SP. "Balsa", "embalsadero", "estanque", "pantano", "laguna" Lar.
"Empantanarse, quedar empantanado, ainziratu [...], ainziran, zingiran geratu" Ib. "Aguazal" Aq 920. "Lago"
Añ. "Étang, lac", "marais, lieu marécageux" H. 1.º (G, L), lago; 2.º (B), pantano" A. "Lugar pantanoso; laguna"
Iz Ulz. v. intzura, lintzura, zingira, laku, urmael, idoi, UR-AINTZIRA. Tr. Documentado a partir de
Etcheberri de Ziburu en autores septentrionales y meridionales. La forma aintzi se encuentra en DvHtoy (Lc 5,
1n), Prop y Mirande, y aintzire en Ibiñagabeitia. En DFrec hay 3 ejs. de aintzira.
Mortu zarraturik ezta, non eztezan idoki, / ez aintzirarik iragan, non eztezan ideki. EZ Man I 43. Aphoz,
sugez, ielez, eta likitskeriaz bethe liteke: lakhuak, aintzirak eta bertze ur geldiak bethetzen diren bezala. Ax 41
(V 25). Eta amilduko da infernura sufre erazekizko ainzira edo osin batera. AA III 476. Lendabizi arkitutako
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
537