A-Amazur - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 1. lib.: a-amazur
aintza. Gand Elorri 38s. Maria beti Birjiñaren aintzarik aundienerako. MAtx Gazt 106. Zu nere aintza, nere
ospearen eragillerik aundiena. Ibiñ Virgil 83. Baiña, une orretan, israeldar guztien aurrean, Batzar-Txabolan,
Jaunaren aintza agertu zan. Ker Num 14, 10. Etorriko bait da Gizonaren Semea aintzatan, bere aingeruekin.
IBk Mt 16, 27. Guda-burruka ontan izango nuan ospe ta aintza. Berron Kijote 201. Ez ote dizue jiteak berak
erakusten desohoragarri dela gizonarentzat ile luzea, emaztearentzat aldiz, aintza dela ile luzea? Bibl 1 Cor 11,
14s.
v. tbn. Eguzk RIEV 1927, 428. BEnb NereA 60. Basarri 65.
(Como primer miembro de comp.). Aintza-aparrez Elkano-ontziak / inguratzean lurbira. SMitx Aranz 178.
Amaganako aintza-kantetan / dijoakizu bizia. Ib. 189.
- AINTZA-BIDE. Camino de gloria, vía para alcanzar la gloria. Ludija dago zeure aintz-bidez betia. "Tus
caminos de gloria". Laux BBa 102. Negargarrizko etsia benetan, gerez ezerez-samarrak izan arren,
maitasunaren indarrez euskerari aintza-bideak urratzen laguntzea amets gendunontzat. Ldi IL 108. Aintzabidetzat,
ta ez obitzat, / an zegon zai itxasoa! SMitx Antz 90.
- AINTZAZKO. Glorioso; de gloria. Aintzazko piztuerara eldu gaitezen. KIkG 83. Aintzazko ezkutukiak,
eguasten, zapatu ta domeketarako. KIkV 108. Aintzazko eskutukiak. ArgiDL 112. Aintzezko itz-sakonak.
"Profundas palabras de gloria". Laux BBa 8. Eruan zagidazan aintzezko zerura. "El cielo de mi gloria". Ib. 94.
Eskatzen diot bizkor dezala bere Espirituaz indartsuki zuen barne-gizona, Haren aintzazko aberastasunaren
neurrian. 'Secundum divitias gloriae tuae'. IBk Eph 3, 16 (IBe bere aintzaren aberastasunari dagokionez).
aintza. v. agintza.
aintzadun. Glorioso. Beste zuaitzak bezelakoa / ote zera zu, kutuna? / Ez ote zera Euskalerria / aintzadun
euki dezuna? Garbiz "Gernikako zuaitzari" (ap. DRA).
aintzagarri (BeraLzM). Loable; glorioso. v. goragarri, laudagarri, goresgarri. Eta baita Astarloa
aintzagarria, gure euskera eztitsuaren edertasunak aztertzen, bizitza gustia igaro ebela ikusirik. GMant LEItz
74s. Kolkorako badarabiltzigu, bai, geren zalantzatxoak; ain aintzagarri ote geran, alegia; baña, kolkoan,
zuurki, gordetzen ditugu. Ldi IL 27. Gizaldiz-gizaldi egindako lerren aintzagarriakin [...] zer ikusia duten
yakinlanak. "Con los hechos heróicos y gloriosos". Y 1933, 6. Ez ote zaizu aintzagarriago iruditzen, Kaisarra
yauretsita bere yarraigo ospetsuarekin ibiltzea, zure morroien [...] erritarrekin maipuru agertu baiño? Goen Y
1934, 184. Yainko-bezelakoen zoria lortu dula entzutea, agitz aintzagarri zaio. Zait Sof 185. Beraz nerekiko zure
ataza baño eskontza aintzagarriagorik ez dut yasoko. Ib. 179. Jainko-begiak Golgota bezin / ez dakus
aintzagarririk. SMitx Aranz 180. Aintzagarri izan bear zaigu bertsolaria. Jaukol Xenpel 19 (ap. DRA). Kirrikirri
ta kilkerrak batzea bere, lan aintzagarria izan oi zan. Erkiag BatB 36. Gure Uztapidek nola dituan / esakera
aintzagarriyak. Lopategi in Uzt Noiz 51.
(Uso sust., tras gen.). Emen dituzun, azkenik, Euskal-Egunkari artazko bi-iru idazlan ere, ames yori aren
agerkai ederrik geldi dedin, amesa egi guri biur-garaian aren aintzagarri. Markiegi in Ldi IL 13.
aintzaka. Glorificando. Ta artzaiak, esana izan zitzaienez, entzun ta ikusi zutenarengatik Yainkoari
aintzaka ta goraka itzuli ziran. Ol Lc 2, 20 (Ker goratzen eta ospatzen). Eta artzaiñak, iragarri izan yakenez,
ikusi ta entzundakoaz, Jaungoikoari aintzaka ta goraka biurtu ziran. Ker EMeza 43 (ap. DRA).
(Uso sust.). Bai zoriontsu zurean / gau t'egun bizi diranak; / aintzaka etengabean / aintzaka ari
zaizkizunak... SMitx OC I 135.
aintzakea (det.). Falta. Zoriona, ainbeste puskaz egiña dala, nun ta beti bateren-baten aintzakea (falta)
izaten zaion. Elizdo EEs 1929, 180s.
aintzakizun. Motivo de gloria. Izaerak berak ez al darakaskizue gizonari alkekizun zaiola illadatsa aztea,
emakumeari, ordea aintzakizun zaiola orixe, illeak estalkitzat emanak ditu-ta? Ol 1 Cor 11, 14s (Lç gloria, He
ohore, TB loria, Ker goragarri, Bibl aintza).
aintzako (H). 1. (Tomar, tener) por tal. Zaldijok, ezeren susmo barik, aintzako artu eben lenengotarik,
euretariko bat geiago bailitzan. Otx 121.
2. (Tomar, tener) en consideración. Gauza bakana zalako gixonak edozetan aginttaritzea euki ta eurak
andrak ezetan aintzako be ez ixatia. Otx 46.
3. "Aintzakoa (Vc), propio, proporcionado" A.
- AINTZAKOENA (det.). De la manera más fiel. Donibane Gurutzen olertitza bear bezela aditzeko, naiz
aintzakoena aren nortasun aundiak aditzera eman, kantetako olerti-ekarri oni oartu bear zaiola. Gazt MusIx
163.
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten 534
mende.