14.05.2013 Views

A-Amazur - Euskaltzaindia

A-Amazur - Euskaltzaindia

A-Amazur - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Orotariko Euskal Hiztegia 1. lib.: a-amazur<br />

aintsikabe. v. antsikabe.<br />

haintsu (BN; VocBN). Ref.: A; Lh. "Haintsu batean, en una cantidad regular" A. "Haintsu batean, dans une<br />

certaine mesure" Lh.<br />

haintto. Dim. de 2 hain. Eskualduna entzunik jauntzi berritan sartzekoa dugula, haintto bat handiturik,<br />

banuke gogoa sail ttipi bati lotzeko. StPierre 11.<br />

ahintu. v. arindu.<br />

aintxe. v. hantxe.<br />

haintxe, aintxen. (Forma con suf. -xe, de 1 hain). Tan. Zure alaba konkistatutzen / len egin det alegiña; /<br />

aintxen da neska polita eta / itxuraz berriz da fiña. Lazkano in Xa EzinB 134. Bejondaiola milla urtetan, aintxen<br />

bai-da juez on ta adoretsu. Berron Kijote 62. Eta gaizki ibilli bearko zuan, aintxen itsutua bait-zegon Don Kijote.<br />

"Según estaba ciego". Ib. 113. Geldirik gelditu zan; aintxe zegon ongi lotua. "Tanto estaba de bien atado". Ib.<br />

223.<br />

aintxika. "Aintxika jostatzea (L), s'amuser au plus courir, à se devancer" H (s.v. aintzina). v. antxintxika.<br />

aintxina. v. antzina.<br />

aintxintxika. v. antxintxika.<br />

haintxo, haintxtto. Bastante. Haiek (argin beltzek) dütie goberniaren baiareki erazten haintxtto lege.<br />

ArmUs 1892, 138 (ap. DRA).<br />

aintxu. v. antzo.<br />

aintxume. v. 1 antxume.<br />

aintxuza. "Espita, bitaque de un tonel (V, Darric 132s)" DRA.<br />

aintz. v. ahuntz.<br />

aintza (Zam Voc). Gloria. "Formé esta palabra de ain, que es una de las formas en que aparece una<br />

importantísima y fecundísima raíz que significa 'alto', 'arriba', 'elevación', y tza, nota abundancial y<br />

determinativa" AG 1913 (no tiene, pues, nada que ver con aintza(kotza)t, etc.).<br />

Tr. Aparece a principios del siglo XX en la escuela sabiniana, aunque se va extendiendo a autores ajenos a<br />

ésta. En DFrec hay 84 ejs., todos ellos meridionales.<br />

Eta geuk Bere aintzea ikusi gendun, aintza Jaungoikuaren Semakarrari dagokana, ta Bera eskarrez ta egiz<br />

betia (Io 1, 14). AG 1464 (Ol, Arriand, Ker, IBk, IBe aintza; Lç, He, LE gloria, TB, EvS loria, Dv ospe, Leon<br />

distira, Or argitasuna). Guzia izan dedilla [...] Donosti ederrraren aintzaz ta omenez. Garit Usand 70.<br />

Jesukristok, Jaungoikoa danez, Aitak ainbat aintza edo gloria [...] duala. KIkG 21 (KIkV 32 aintza). Ar zazu,<br />

ene Jaungoikoa, Opari au zure izenaren aintzaz eta gorapenaz, eta gure Eliz Amaren onerako. ArgiDL 63. Zer<br />

bidez billatu dezakegu Jaungoikoaren gorapidea edo aintza? Inza Azalp 134. Jaungoikoaren guraria ta aintza<br />

bete dedin. Pi Imit I 16, 2. Paradisuban egazti onek beti abesten (kantetan) iñardungo dau, ta Bakaldungai<br />

Zorijontsuba aintzaz (glorijaz) beterik bixiko da. Altuna 27. Aintza ta gorapena / Prantzisko Aitari! Jaukol Biozk<br />

104. Aintza Beljika erri gurenai, / abertzale onoi aintza. Enb 135. Betiko aintzaren duin / egingo zaituna. Ib.<br />

113. Salomon bera bere aintza betean ere ez zan orietako bat bezain apaindurik azaldu. Ol Mt 6, 29. Gitxik<br />

dazaben gentzan nabil ameslari, / olan damotsat aintza Urtzin emoiari. Laux BBa 92. Uts geldi nadin, geldi nadi<br />

ilun / Iaunari emanez aintza. Or BM 74. Aintza aundia, glori aundia zuena ontan ongi yokatzen badezute. Ldi IL<br />

141. Ura etorria zenun, Eladeko aintza aipagarri dan Delpiko yolasen ederrez leiatsu. Zait Sof 29. Aintza<br />

irabaztera / eta ez galtzera etorri bai gera. SMitx Aranz 212. Artu, ba, irazti au ta irakurri bijotz-bijotzetik,<br />

zeuben onerako ta Jaungoikuaren aintzarako. Kelmen 5. Opamahain alboan hamar ginen bakarrik / eta ez zen<br />

lorerik, ez kanturik, / ez oihalik, ez osperik, ez aintzarik. Mde Pr 288. Orixe da zugandik / [...] / espero dauan<br />

Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten<br />

mende.<br />

533

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!