A-Amazur - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 1. lib.: a-amazur
iristeko, neke eta aldapa gogorrak igaro bear izan zituen. Arr May 192. Aingeruzko parre goxoak. Otag EE
1882c, 447. Aurtxoa jaio da argizko askatxo batean... eta aingeruzko auts zuria zeruetatik kantari dabil. NEtx
Antz 116. Maitasun lurtarra, ez aingeruzkoa, arimaz eta gorputzez oratua. MIH 335.
- AINGERU ZURI (V-m ap. AEF 1922, 53). Niño que porta un crucifijo en la procesión de Jueves Santo.
- ZERUKO AINGERU (G-goi-to ap. EI 359). Mariposa.
aingerudi. Grupo de ángeles. [Zeruan] ezin kontatu alako aingerudi ta santudi, guziak beren gloria
berezkoak janziak. Cb Eg II 207.
aingerudun. Portador de una imagen de ángel. Aingerudunak ugal-potoak / bere gerritik atera. Or Eus
260.
aingerugoi. Arcángel. v. goiaingeru. Aingerugoiak edo Arkanjeluak. Harispe EE 1885a, 487.
aingerukarazko. Angelical. Lothu behar zaio bizitze girakozena [sic, tal vez por gizakoi-] baino
aingerukarazko hobeki diteken bati. Birjin 334.
aingerukeria. Inocencia excesiva. Basarrin gogoa ez da jausten larrikerietarat, ez eta galtzen
aingerukerietan. Bainan, garbi, eder, hein pollit bateko mamian. Lf Herr 22-12-1960 (ap. DRA).
1 aingeruki. Ser angelical. "Angelical, [...]. Persona de gran belleza, de virtud sin tacha, gotzonki? (neol.),
aingeruki" A DEV. Cf. Urt II 90: "Angelica silvestris, [...] basa aingerukija". Protestante baten semea,
aingerukia izan arren [...], ezin izan diteke integer, osoa. A Ardi 102. Aingeruki edo gogaki dana, ez omen yun
tokiak artzen. Or QA 60. Anima garbia, aingeruki doatsuen pake ezarrian biotz-biotzez bat egiña, Zure zeruen
uriko zerutar egiñik. Or Aitork 348. Ortaz, edertasuna ez da Jainko [...]. Beraz, aingeruki bat da [...].
Aingerukiak tarteko ditugu, gizonen eskariak jainkoei eramaten baitizkie. Or in Zait Plat 153.
2 aingeruki. Angelicalmente. Zer muñuñak eta zoin aingeruki aphainduak! Herr 12-7-1956 (ap. DRA).
aingerukide. Compañero ángel. Zoazte deabru ta bere aingerukideentzat egiña izan zan betiko sura. Inza
Azalp 117.
aingerulenen. Arcángel. v. goiaingeru. San Migel Aingerulenen edo Arkanjeluba. Astar II 281. Oneek
esan zituzan San Gabriel Aingerulenen edo Arkanjelubak. Ib. 270.
aingeruño (BN ap. Lh). Dim. de aingeru. Mixteriozko arkuan zauden, argiz elgarri josiak, / iduri zuten bi
aingeruño zeruetarik jautsiak. Xa Odol 322.
aingerutar (Lar), angerutar (Añ). "Angelical" Lar y Añ.
aingerutasun. Cualidad de ángel; inocencia. Biak Poloniako Joia prezioso onragarriak. Biak beren
Aingerutasunean elkarren antz ederrekoak. Cb Just 79. Mutil koxkor batek, aingerutasunez aoa beterik, galdetu
zidan. JBDei 1921, 353. Aurtxo txikia ziñanean, orduan bai, aingerua ziñan; gaur, ordea, aingerutasuna galdu
ez badezure, galtzeko arrixku aundian ikusten zaitut. ArgiDL 3s.
aingerutegi. Lugar lleno de ángeles. Egiaz, aingerutzat azi zuan Malentxo ta Bidaurretan zegoan
aingerutegia, baño Jesus ba, Jesus! Ag G 291 (se refiere a un convento de monjas).
aingerutsu, angurutsu. Angélico. Platonek zioenak igarika ari direlarik gogomen hartan hirur mündü
dereikie egin, bata deitzen die Izairi angürütsüa, berzia arima ta hirugerrena mündü güziaren lankheia. Egiat
206. Hetan ere amorio angürütsia. Ib. 207. Jinkoak gero egia handienen megopia angürütsüer dereie eman. Ib.
206.
aingerutto, aingurutto (S ap. Lh). Dim. de aingeru.
aingerutu (Lar, Dv), angerutu (SP). Hacer(se) ángel. "Angerutzen da, devient ange" SP. "Angelizarse" Lar.
Guztiz onduta, aingerututa bautismoti etxera eruan zenduzan zeubeen umiak. fB Ic I app. 11. Mahometek
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
528