A-Amazur - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 1. lib.: a-amazur
omen zion [Budari] othoitzean zagoelarik, eta agindu inkarnazione, han arterainoko guziak ahantzaraziko zituen
bat. Hb Egia 60. Gorputzaren gustier / Iten badegu [sic] agur, / Oro izanen dira / Arimaren malur. Bordel 199.
Joan zan andik bakar-bakarrik [...] Naxerako Dukeari ere Navarreten agur egitera. 'A despedirse'. Aran SIgn
18. Asko ziran munduari agur eginta jarraitu ziotenak Franziskori. Bv AsL 79. Agur egin zioten bidian esanaz:
Ongi etorria izan dedilla pobretasun santua. Ib. 173. Ordu aiñ larri eta illunai / Betiko agur eginda, / Ego bi
baldin euki banituz / Igoko neban zerura. AB AmaE 23. Agur egiten dizut / kukubak jo arte. Noe 25. Alkarri
agur eginda [...] sartu zan etxean. Azc PB 157s. Atrapetea gaitx da famea / egiten badau bein agur. Ib. 172.
(s. XX). Etzituan iñork begi onez ikusten: gizonak ozta ozta egin oi zioten agur. Ag G 63. Etzituan iñok ikusi
Josetxo ta Eladiren negar malkoak alkarri agur egieutsenean. Echta Jos 279. Agur alkarri egiteko egozala
iñotson mutil onak bestiari [...]. Kk Ab I 16. Ikaslarijak arpegiz ezauna eben eta agur egiten eutsoen bere maira
etorri edo kanpora juaten zanian. Ib.19. Sartzean, bizpahiru etxeek beren leiho guzietarik agur egiten daukute
lañoki. JE Ber 52. Agur egin eta badoazi guziak, kantuz oraino. Barb Sup 117. Sorgin guziek agur egiten diote
berehala beren Nausiari. "Les sorciers vont saluer le Maître". Barb Leg 134. Badoazilaik yantzan [...] Arnegirat,
auzo herriari agur egiterat, ohidura zaharren araberan. Zub 116. Agur egiten dautsu itxaso argijari.
"Saludamos a la luz de los mares". Laux BBa 138. Alkate jaunan baimenaz gatoz / Zueri agur eitera, / Lenauko
zarren antzera / Ba-gatoz zeuen etxera. Enb 89. Gero illaren emezortziyan / banderan jokatu zian, / danak
elkarri agur egiñez / gizon formalen klasian. Tx B I 191. [Bakanderearen] gelara sarturik, itzalik andijenaz egin
eutsan agur. Otx 161. Markolberi agur egiñez, euren gelatan baztertu ziran. Ib. 182s. Elkarri agur egin zioten
urrengorarte. Ldi IL 94. Aiekin urteari egiteko agur. "Para despedir con ellos el año". Or Eus 140. Atera zituten
igitaiak [...] eta aizean eragin zieten [...] agur eta ongi etorri egiteko. Or Mi 88. Askok, sortaldetik agertzen dan
orduko, agur egiten diote, esanaz: Illargi amandrea, zeruan zer berri? JMB ELG 82. Zakariaren etxera sartu ta
Elisabeti agur egin zion. Ir YKBiz 8. Zure [...] etxera yoateko iri oni maitez agur egiñaz. Zait Sof 127. Biar ogei
ta zortzi urte dituk, mutil zar egiña aiz, ta bide batez ezkongai bizitzari, lagun-artean agur egitera oakit. NEtx
Nola 20. Antiokiara joateko prestatu zan. Lekaideak, agur egiteko, jai aundi bat antolatu nai zioten. JAIraz Bizia
70. Guztiak alkarri agur egiñaz kalera ziran. Erkiag Arran 47. Engañetan banozu egiozu agur bizitzari. Osk
Kurl 26. Lehengo soldado biak agertzen dira, eta lehenbizikoak agur egiten dio kapitainari. Arti Tobera 271.
Babettek buruaz agur egiten du. Lab SuEm 191. Mendi-gallurrei agur dagie / emanik azken-musua. NEtx LBB
349. --Nora joan bear den orain? --Neronek ere ba al dakit, ama? Aize pixka bat artu bearrean nago ta bide
batez nere izarrei agur egingo diet. Ib. 52. Erregeari agur egin behar zuten lehenik, eta ezin hobeki errezebitu
zituen. Ardoy SFran 146. Kanpo jentia datorrenian / agur eitia usu de (V-arr). Balad 60. Aldendu beharra
ailegatu zenean, estu eta larri lotu zitzaidan besarka, niri eta bizitzari batean agur egiten bailigukeen. MEIG IX
99. Eta hona non entzuten dudan, gutxien uste nuenean, Agur Jaunak. [...] "Aita Hilario, esan zidaten ontzi
lagunek, berorren soinuaz egiten diote agur". MEIG I 60. Kanalean barrena gindoazela, "gringoek" agur egiten
zidaten lurretik. Ib. 60.
v. tbn. AA III 482. Apaol 57. JanEd I 114. Goñi 10. Urruz Zer 114. StPierre 31 (saludar al encontrarse). Inza
Azalp 155. Altuna 20. Alz Ram 59. TAg Uzt 57. Iratz 113 (saludar al encontrarse). SMitx Aranz 193. Akes Ipiñ
9. Etxde JJ 50. BEnb NereA 111. Etxba Ibilt 460. Berron Kijote 225.
Txapela artu, ikusi-arte agur egin, ta gero izekotxugana ioan nintzen. A BGuzur 127. Agur egin alkarri
urrengorarte, ta aldendu zirean. Echta Jos 365. "Urrengo arte" agur-eginda, laster aldendu zan andik. TAg Uzt
211. Ola, Don Txomin! Arratsalde on! --agur egiten eutsen erritarrek. Bilbao IpuiB 277 (v. tbn. 190). Gabon...
agur egin zuen etorri berriak. Izeta DirG 19 (v. tbn. 27 y 116). v. tbn. Etxde JJ 186.
(Sin egin explícito). Ill zana joan dala, onek ondo daki, / Baki betiko agur ebala emeti. AB AmaE 251.
(Sin egin, o tratándose quizá de eman). Boz nagolarik mendi guzier bihotzez agur diotet. Ox 32. Funtserateta
agur diot / urteari, / Gomendatzen diotalarik / Jainkoari; / Harek du bakarrik eginen / xoragarri. Etcham 94.
(Con agur det.). "Saludar, agurra egin" Izt 108v. "Zuri, Iauna, egiten darotzut agurra, [...] Seigneur, je vous
salue" H. "Eiñ dau udiak bere agurra eta asi dira otzak, el verano ha hecho su adiós [...]. Ernarak goiz asko eiñ
detse euren agurra egun-sentixari, [...] han hecho su saludo al amanecer" Etxba Eib. Gabriel sainduak /
Egiñik agurra, / Guretzat zarotzun / Promes bake ederra. Gç 144. [Otsoak] topoz-topo arkitu zuen artzanora /
[...] / asi ziran egiten elkarri agurra. It Fab 260. Ave-Maria batekiñ berari agurra egiñaz. Arr May 10. Oi
laborantzaren boz eder, azkarra! / Goizari diola egiten agurra. Ox 166. Ez al-dezue begiztatu iñoiz maitaleak
alkarreri egin oi dioten agurra? TAg Uzt 6s. Gero altzatu zen lege-gizon maltzurra. / Hortzak irriturik, egin
zidan agurra. Arti MaldanB 209. Baiña ugazabai gorroto barik egiten dautso agurra. BEnb NereA 145. Buruaz
egiten du agurra. Lab SuEm 198. Guztiak entzun dezute / Zepaik egin dun agurra, / onek e badu agertu naia /
dun abildade apurra. Uzt LEG II 132.
(agurrik egin en oración no afirmativa). "Eztio egin agurrik, il ne l'a point salué" SP. Agurrik egin ez, edo
agur otz ta motz bat eginda irago aurrera bekoki astunagaz. Mg CO 141. Bestera biretan dozu arpegija [...]
berari agurrik ez egiterren. Astar II 25. Bidean nihori agurrik ez egin. DvHtoy Lc 10, 4. Agurrik egin baga, /
Gordin zan aldendu. AB AmaE 341. --Ezein iarraitu, Maripa; osterantzean eztaunat iñoiz agurrik egingo,
barre? --Aide, aide; or konpon, ondo ibilli. A BeinB 69. Alde batetik ikusi ebenean, beste aldetik iges egitea,
agurrik egin barik. Ag AL 133. Norbere lurretik kanpoan billatu ezkero, naiz da errian agurrik egiñ ez, arpegi
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
442