A-Amazur - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 1. lib.: a-amazur
zitzautan eskuak zabaldurik. Haren irri eztia! Haren agur gozoak! JE Bur 128. Iru zati dittu, aingeruzko agurra
ere deitzen zaion "Agur Maria" otoitzak. Inza Azalp 154. Emazte berak du gantzutuko Jesus ehortzi beharra, /
Berak lehenik adituko du Berphiztuaren agurra. Ox 73. Baratzen gira. Agur bat zor dugu [...] tokiaren gainean
eraikirik dagon kapera komentukoari. JE Ber 15. Bakaldunak iñoizko alaitsuben erantzun eutsan aren agurrari.
Otx 51. Batzuk eta bertzeek agurrak bihurtu ondoan heien artean, urruntzen dire leku hetarik. Zub 54s (v. tbn.
agurra bihurtu en Mde Pr 74 y HaurB 61). Nere agurra, bada, leen-leenik, Arrasateri; nere biotzetiko agurra.
Ldi IL 133. Elisabetek Mariaren agurra entzun bezain laster, umea sabelean pozez yauzi (saltatu) zitzaion. Ir
YKBiz 8. Zure agur-mintzura nere belarrietara dan bezain laster, umea pozez yauzi zait nere sabelean. Ib. 8s.
Esku-zapiñoa dantzatuz bialtzen zien jokalariai agur beroa. TAg Uzt 227s. Zauden tokitik, nere agurra yaso.
'Recibe mi saludo'. Zait Sof 138. Beorren emazteari gure agurrik begirapentsuena bialtzen diogu. NEtx Nola 18.
Agur bat Maulerik. Huna ethorri nintzan [...]. Mde Pr 362 (como encabezamiento de una carta). Zure berri onen
aio nagoela, onar itzazu ene agurrik onekak. Ib. 198. Bijoazkie lagun saiatu oiei, nere agurra ta txaloak. NEtx
Antz 5. Gure agurra ez nuan uste ain gogorra izango zanik. Agur, esan nion, egunen batean zu ta ni gertugo
egongo gera. JAIraz Bizia 27. Ango musu, besarkada ta agurrak gogoratzekoak ziran. Ib. 35. Agur onetan bein
da berriro / busti zaizkigu begiak, / etzaitu azten, o Gregorio, / zu jaio ziñan erriak. Basarri 39. Zure agurra izan
leiteke / geiago ez ikusteko. BEnb NereA 181. Agur betiko baten magale ilunean / galdurik. Azurm HitzB 57.
Agur xamur bat bialtzen dizut / biotzan erdi-erditik. Lizaso in Uzt Noiz 92. Hainbertze gai ukaiten dituzu aldi
guziz berdintsuak, hala nola agurra. Xa Odol 63. Ongi-etorri ona egin zion, labur eta hotz, bainan dena gur,
agur eta xurikeria. "Plein de courbettes, de saluts et d'amabilités". Ardoy SFran 215. Agur handienak zier, /
gütara jin ikhusliarer. Casve SGrazi 20. Eta agur berezi bat zuei, [...] euskal aldizkari eta idazleei. MEIG VIII
92.
v. tbn. Mih 24. EgunO in Arb Igand 184. Jaur 353. Lap 162s (V 72). AB AmaE 165. Jnn SBi 63. CatJauf 102.
EusJok II 152. Mok 11. Lab EEguna 117. Iratz 116. Munita 153. Gand Elorri 201. JEtchep 104. Etxba Ibilt 460.
Alzola Atalak 78.
(Como primer miembro de comp.). Erakutsi zien Santuak agurtutzeko modu au: [...]. Oso penaturik zeguan
anaia Gil munduak gaizki artzen zualako agur modu au. Bv AsL 62. Argi onexek darakustaz gaur, / Amerikako
anaiak, / Agur-olerki ederraz / neuri opaltzen diru ugariak. Enb 145. Aren txera maitekor, aren agur-egikera
samurra. Erkiag Arran 172.
(Con egin). Cf. AGUR EGIN (a). [Arima denean bada sarthu zeruetara] Iesus berak ere dio agur handi
egiten. EZ Man I 133. Gero burasoei egin / zerotzoten agurrak, / eta eskutara eman / bere present aphurrak. /
Benedika zaiteztela, o buraso nobleak, / zeren baitzarete Seme / hain onaren iabeak. EZ Noel 63. Ez izutu
bekatuari betiko agur bat egin nai badiozu. Mg CC 126 (v. tbn. en contexto similar CrIc 130 agur betiko bat, Añ
EL 2 144 betiko agurra, Lard 119, Enb 79, Gand Elorri 215 agur betikoa, Bv AsL 91 betiko agur bat). Egingo
deuskubez agur ta ondo etorri gozuak, eskumun estu estu amorezkuak. Mg PAb 205. Esaeustan, Aita Pedro
neurea, ordu onean dator. Esan neutsan neure agurrak eginda, zegaiti ori D. Kalisto? Ib. 198. Nekazari baten
semetxo bati egingo diozu zuk agur ain gozoa, nola Errege batenari. VMg III (v. tbn. agur gozua egin en Bv
AsL 146). Aingeru san Gabrielek egin zautzun agur lorios hau. Dh 86. Eta oni zer agur edo salutazio egin zion
eta zer esan zion? Gco I 456. Egiten ezpazaizka gura dituan agurrak ta naikuntzak [...] artzen du urlia suak eta
garrak. AA III 630. Zenbat [dira] Jesusi agur edo ongi etorri bat ere egiten ez dioenak? AA I 466. Aingeruak
bere agurra egin zioenean Birjina guziz sainduari. Jaur 350. Adiskidea --dio otsoak / agur andi bat egiñik. It Fab
138. Aita ansiatuak, bada, azken-agurra egin zien, osotoro Jaunaren eskuetan jarririk. Lard 56 (v. tbn. azken
agurra egin en Arr GB 28, Bv AsL 110, Alz Ram 99, Izeta DirG 25, BEnb NereA 199 y Xa Odol 232, azkenengo
agurra egin en Erkiag Arran 7). Jendetza andia bildu zan [...] atzen-agurra egitera. Ib. 520. Aldendu zan egiñik,
agur bat tristea. AB AmaE 297. Beraz, gero arteko agur bat eginik mendi artan gelditzen ziran seme-anaiai, [...]
abiatu zan Erromarunz. Bv AsL 150. Danei erdi-agur eginda, abiau zan etxeruntz. Ag AL 53.
(s. XX). Etxeratu zanean, agur atsegintsu bat egieutsan Josetxori. Echta Jos 322. Neskatx batek baño geiagok
egiten zion agur bizia, abegi esankorra [...] Arantzazurako bidean. Ag G 138. Gure mutillak, ba, alkarri
agurrak eta laztanak eginda gero, asi ziran autuan era onetan. Kk Ab I 13 (v. tbn. Urruz Urz 12 agurrak egin).
Tolosako gelunean, alkarri agur andiak eginta, senar-emazteen atzetik orga eder batean sartu nintzanean. A
Ardi 74. Biek agur handi bat egiten dute, eta oihala aphaltzen da gain-beheiti. Barb Sup 28 (ref. a una
representación teatral). Apaiz jaun bat agertu zan. Pernando alderatu zitzaion eta agur itzaltsu bat egiñaz esan
zion [...]. Muj PAm 41. Zuti jarri ziran eta soldadu-agurra egin zidaten. Or SCruz 125. Agur eder bat egiten diet
/ ementxen dauden danari / ta batez ere gu juzgatzera / etorri diran jaunari. Tx B 220 (v. tbn. agur ederra en
VMg V). --Agur, adixkidea. --Bai zueri ere, Jaunak. Beren agurrak egin eta [...]. Barb Leg 130. Agur laisterra
egin alkarri eta bakoitzak bere bideari ekin zion. TAg Uzt 254. Egundoko txera samur ta agur beroa egin
eutsana. Erkiag Arran 150. Eta alkarri agurrak egiñaz, arrantzale biak eta Zuriñe errirantz abiau ziran. Ib. 123.
Jende askok agurra ere ukatzen zioten. Etxde JJ 266. Radio-entzule maiteeri nere agurra egin bearrean naiz,
urte berri on bat opalduaz. Basarri 67. Azken agur bat egin ondoren bere osaba izebari, atera ziren etxeruntz.
Izeta DirG 53 (v. tbn. azken agur bat egin en Etxde JJ 65). Doña Errupertari agurrik beroena egiten eutsolarik.
Bilbao IpuiB 95. Udarak egin digu / betiko agurra, / ta uda azkenari / badiot bildurra! Uzt Sas 192.
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
439