A-Amazur - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 1. lib.: a-amazur
afixatu (Chaho, Dv). "Afficher" Dv. Eta izanen da Mandamentü hau püblikatürik Parropia Meza orotan,
errezebitü datekienetik lehen igantian, hala nula afixatürik behar den lekhü orotan. CatS X.
afizio (Añ), afizino (V-gip ap. Elexp Berg), afizinoe, afizione, apizio, apizinoe, apezino. Afición. "Afecto",
"afición" Añ. "Orrek eztotsa sekula afiziño aundirik izan lanai. Kazarako afiziñua aittajunaandik datorkixo"
Elexp Berg. v. zaletasun.
Tr. Documentado en textos meridionales. Desde mediados del s. XIX sólo se encuentra en textos de carácter
popular.
O, afizino espirituala! Harb 198. Eskribitu ote deban bersorik edo paperik afizio torpea aditzera eman
debanik. OA 160. Bein edo berriz gutxi gutxitan, afizio gabe, lotsaz, edo obedienziaz kontu andiarekin ebiltzeko
gogoz danzatzen dutenak. Mg CC 96. Bein edo beste afizino amorezko baga neskatilla batek berba egitia mutil
bategaz bakarrian ta errazoe onaz, pekatu ez da. Mg CO 135 (CC 96 afizio amorezko). Alako olgeetako
apizinoia edo gurari laarregija ez da errazuazkua arimarako. fB Olg 20. Nai ez dutenak, beñezpen afizionez,
honrarik ez eta ondasunik, andiak ez izanik ere. CatB 83. Beste afiziyorik / eztu oraindaño: / mutillak kortejatu /
biziya duaño. Xe 180. Ganadu orrek jaio orduko / badauka ofiziyua, / ortzikan ez du ageri bañan / kozkaka
afiziyua. Noe 124. Auxe dok auxe,... afiziñorik ez da peskan ein biar. SM Zirik 107. Apiziorik baldin badauka /
gozatuko da pelotan. Uzt Sas 325. Bibliografia alde batetik zaletasun edo afizio bat da. MEIG IV 58.
v. tbn. Apizio: EusJok II 13. Urruz Zer 60. Tx B I 266.
(Con sintagma en dat.). Lendanik dá ártzea afizióne ta estimázio Jangoikoaren itzai. LE in BOEanm 570.
Gure etxekoandre txoruak, alako afiziyua artu ziyon kantuari eta panderua jotziari, etzigun pakerik ematen.
Iraola 14s.
(Con sintagma en alativo). Artuko dau afizinoe ta zaletasuna gauza onetara. JJMg BasEsc 169. Dantza
utsera afizinoia badaukee, zegaitik egiten ez dabee mutillak mutillakin, ta beste leku baten neskatillaak aparte?
Ib. 148. Afiziyo geiena zertara du, ontzitara? Iraola 90.
(Precedido de -rako). "Zinerako afizioa dauka (V-gip, G-azp), [...] zinerako afizione gogorra du (AN-gip-
5vill)" Gte Erd 304. Elizako orazio eta ofizio publikoetarako gogoa edo afizioa eduki bear degu. Gco I 385.
Zeren trabájuek ilaraztendúten munduráko afiziónea. LE Ong 52r. Kanturako beti det / nik afiziyua, / bañan eziñ
ikasi / ofiziyua. AzpPr 114.
(Precedido de ines.). Beren gustoko negoziyotan / apiziyo aundiya dute. EusJok II 158. Txikitandikan artua
nuen / argintzan afiziyua, / beñere aprendiz ibilli gabe / ikasi ofiziyua. Tx B 44. Juaniko txistrularixa abade bat
zan; eta kazan edo eizian apesiño aundixa eukana (V-gip). Gand Eusk 1956, 220.
afizionatu. Aficionarse. v. zaletu. Andrea dagola afizionaturik bere limosneroas konbeni den baiño
geiago. Ber Trat 110r. Baña gertatzen bada geieneán bekála afizionátzea ardorá [...]. LE Prog 112. Afizionátu
ta usátu lan oietara. Ib. 118.
(Part. en función de adj.). "Amador de mujeres, andran gurea, afizionadua" Lcc. v. zale. Garadela aien
debotoak eta afizionatuak. Ber Trat 19r. Diruba nai dubenak / obra ona geroko, / limurtuko bagindu / beste
baterako, / afizionatubak / geok geralako. JanEd I 92. Kanta-papera saltzen dalako / oso afizionatuba. JanEd II
84. En DFrec hay 10 ejs. de afizionatu 'aficionado'.
(Uso adv.). Beti portátu Jangoikoaren gauzetán dilijénte ta afizionátu. LE Prog 106.
afizionatuki. Con afición, con interés. Debotki, atentuki eta afizionatuki enzunen dute guziek. Harb 437.
Ezen bethi hek gatik afizionatuki aditzen zaitut minzo zarela. Ib. a) 8r.
aflijigarri (Urt), afliigarri. Aflictivo. "Aerumnabilis" Urt I 350. Jende onen bizia guziz da afliigarria. Jaur
175.
aflijimentu, afliximendu (VocBN). Aflicción. Zü zirate ene lekhü segürra [...], ene konsolia
aflijimentietan. Mercy 23.
aflijitu (Urt I 405, Ht VocGr, Gèze), afliitu, aflixitu (VocBN), aflisitu. Afligir(se). "Afflictare, affligere" Urt I
405. v. atsekabetu.
Tr. Documentado sobre todo en textos septentrionales. Al Sur sólo se encuentra en VJ, Ochoa de Arin,
Cardaberaz y Lizarraga de Elcano. No hay testimonios del s. XX.
Hik izurriz, edo gerlaz, edo gosetez aflijitzen dituan populuak. Lç Ins A 2v. Aflijitzen da zenbeit zuen artean?
Othoitz begi. Lç Iac 5, 13 (He tristatu, Dv ilhuntzen, BiblE sufritzen). Gauza kruela da aflijatzea aflijitu dena.
Volt 234. Tentaziñoe deungereen batek aflijietan gatuzenean. VJ 3. [Praubiaren] bihotza eztezazula triste renda
eta afliji, zeren bere miseriak aski aflijitzen dizu. Tt Arima 104. Galeraziko tutzu, diot, ene arima aflijitzen duten
gustiak, ni bainaiz zure zerbitzaria. Gç 50. Ez deb penitenteak zer aflijitu. OA 133. Tentazio gogor batek txit
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
340