14.05.2013 Views

A-Amazur - Euskaltzaindia

A-Amazur - Euskaltzaindia

A-Amazur - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Orotariko Euskal Hiztegia 1. lib.: a-amazur<br />

dadin bertze laida andana bat. Horra nola moldatzen den sagartzearen adarkatze zola. Gatxitegi Laborantza<br />

118.<br />

adarkazo. Cornada. Irixkuak eman zion adarkazuak egindako zauritik odol txirriyua zeriyola. Elizdo EEs<br />

1913, 123.<br />

adarkazoka. A cornadas. v. adarka. [Ariak] golpe gogorrak eman zizkiyon, / etzuen ongi tratatu, / topeka<br />

ta adarkazoka / buru guziya markatu. EusJok II 91.<br />

adarke. v. adakera.<br />

adarkera. v. adakera.<br />

adarkeria. v. adarreria.<br />

adarki. v. adaki.<br />

adarkila. "Ramilla, ramiza (BN, Darric)" DRA. v. adaxkila.<br />

adarkili (V), adargili (V), adargilla (V-al), adagili (V-arr). Ref.: A (adarkili, adargili, adargilla, adagili); Iz<br />

ArOñ (adargilixa). "Ganado vacuno cosquilloso" A. "Adárgilixa da, dauko, se dice del ganado que no se deja<br />

coger de los cuernos" Iz ArOñ. Arnari-zuaitz eta izaiak oro, pizti ta adargil, narrazti ta egazki [...]. "Bestiae et<br />

omnia pecora". Or Aitork 173.<br />

adarmakats (G-to ap. A). "Animal de cuernos torcidos" A. "Adar-makats, adarkatx, adar-oker (L, B, Sal, R)"<br />

Zait Sof II 146. v. adarrakets, 1 makatx.<br />

adarme (V-gip ap. Etxba Eib; Lcc, Lar). "Adarme, la mínima parte de una onza [de peso]" Lar. "Zure<br />

asarriak, adarme bat ez detse ardura, [...] no le importan un adarme" Etxba Eib. v. ardit. Edo nor da emaztea<br />

hamar adarmea [sic] (diru peza) dituelarik, baldin galzen badu adarme bat argia pizten ez duena? TB Lc 15, 8<br />

(Lç, Dv drakma, HeH diru, Oteiza moneda, Ol txanpon, Leon diru-pheza). Kontatuko ditu parabolak [...]<br />

Adarme galdua eta Ume ondatzallea. Otag EE 1884a, 309.<br />

? adarnatu (AN ap. A). "Podar (AN)" Aq 96. De lectura dudosa; podría tratarse de adarratu (q.v.).<br />

adarño. 1. "(R-uzt), ramita" A. v. adartxo.<br />

2. "(R-uzt), cuernito" A.<br />

adaro (L, BN, Ae; Lar, H (G)), arado (BN-baig), harabo (L-ain), adano (B). Ref.: A (adaro, harabo); Lh<br />

(arado); CEEN 1970, 338; Izeta BHizt2 (adano). Para Ae adaro, arado, v. Alvar Filología 1950, 1ss. con<br />

ilustraciones, donde designa un instrumento para recoger estiércol y barro.<br />

1. "Barredero de horno" Lar. "Balai en branchages pour nettoyer un four, avant d'enfourner; pelle recourbée<br />

pour ramasser au four la braise et les cendres, ranger et retirer les pains" H. "(Lc, BNc), rastro que se usa para<br />

limpiar el horno, separar la nieve, desbrozar caminos, etc." A. "El adaroa: utensilio para recoger la brasa, que se<br />

compone de un palo de avellano a cuyo extremo está fijada perpendicularmente una tabla rectangular de roble"<br />

CEEN 1970, 338. "Adanoa ona da su-kozkor biltzeko" Izeta BHizt2.<br />

"Bouloir, orhe-adaro" T-L.<br />

2. (B ap. Izeta BHizt2), arado (B ap. Izeta BHizt2). "Instrumento agrícola de madera. Lan au adaruakin in<br />

dugu. Lan ortako adarua ona da" Izeta BHizt2.<br />

adaroka. "Adaroka asi dira elurrean bide egiten (BN-baig), han comenzado a abrir camino en la nieve con el<br />

rastro" A (se trata evidentemente de una expresión adverbial). Cf. adaro.<br />

adaros (Dv (Sal)). Alboroto, ruido, griterío. v. harrabots.<br />

adarpe (Bera app.). 1. "Ramaje" Bera app. Abesten ari da Andre Maria / [...], Ixill-ixillik itxaso-uiñak! /<br />

[...] Baretu, aizea! / Gel-geldi, adarpea! Alzo GH 1924, 667.<br />

Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten<br />

mende.<br />

225

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!