A-Amazur - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 1. lib.: a-amazur
37, 2. Amazazpi urte betetzen zituen. Cb Just 109. Loditu ditezan ondo [idiak] / emoten deutsez sarri / Erraldiak
eukin daian / amazazpi ta erdi. DurPl 67. Amasei edo amazazpi urtera eldutzen diranean. Mg CC 164. Han bizi
izan naiz, hamazazpi urthez. MarIl 71. Aragi ta ezurrak pisatu omen zuten amazazpi erralde eta lau libra. Izt C
192. Bat, bia, hiru, lau, bortz, sei, zazpi, hameka, / Hamalau, hamazazpi, hoita bat, milaka. Hb Esk 59. Eta beste
amazazpi urtean bizi izan zan. Lard 61. Diote hamabi erregu ogi ematen dituen landak, emanen dituela
hamazazpi, drainatua izan den ondoan. Dv Lab 118. Hamazazpi urthe badu ez dudala ikhusi. Laph 195.
Hamazazpi urthetan, zorigaitz dorphea! / Izar bat maitatu dut parerik gabea. Elzb Po 180. Bertzalde baitziren
presondegian hamazazpi gaixtagin [...]. Jnn SBi 131. Lehen hamazazpi urthetan igurtzi dütüt tentazione
borthitzak [...]. Ip Hil 122. Amazazpi peseta bakarrik balio ditu. Moc Damu 25. Pelegrinaziyuan / Arantzazura
jun, / Aguztubak zituban / amazazpi egun. PE 110. Amazazpi urte daukadaz / gorputz ta osasun onagaz. Azc PB
195.
(s. XX). Urte bittan ibili zan urrunetan, da amazazpi urtegarrenean etxeratu zan mutil morrosko galanta.
Echta Jos 148. Eta hemen hamasei, hamazazpi liberetan doidoia saltzerat heldu. JE Bur 120. Amazazpi aldiz
sartu zion labana zorrotza. Ag G 186. Amazazpi urte dauzka mutillak Santiagon idorotzen degunean. Ib. 221.
Hamazazpi gisaz [...] deitzen zuten gure yakintsua. Zub 45. Ardo orrek ez dauzka amazazpi gradu, / ala ere
gizona menderatuko da. JanEd II 118. Harek egin ta bertzeek jan, holaxet hamazazpi jan ziozkaten. Barb Leg
130. Eta sobrau diran amazazpi Ave Mariya orrei, zer eingo dautsegu? Kk Ab II 170. Jorraillak amazazpi gaur
daukozan arren. Enb 178 (cf. infra II). Amazazpi urte zituanian / zan emendikan atera. Tx B I 42. Bere amazazpi
urtetan andera jolasetatik ateragabea zegok. NEtx Nola 24. Amazazpi urterekin asi omen zan. Uzt Sas 333.
v. tbn. Ur Gen 47, 28. Arr May 196. AB AmaE 275. Elsb Fram 120. Goñi 113. EusJok 59. Or Eus 249. Balad
249. Zerb IxtS 30. Munita 51. Etxde JJ 259. Lek SClar 104. Txill Let 34. Anab Poli 52. Basarri 92. JEtchep 45.
Ardoy SFran 56. Alzola Atalak 137. MEIG I 232.
Ezen Romanoék gobernamendu oroz Iuduak billuzirik hogei eta hamazazpi urtheren ingurunea aitzinetik [...].
Lç Adv ** 2v. Berhezia lehen urthian hogei eta hamazazpi Iganteren, eta bi garrenian hogeian. Bp I 28. Ta
batetik besterañoko urteak, dioe, dirala milla seieun berrogei ta amazazpi. Ub 68. Eun da iru izan zirian Friasko
zubijan birrindu zitubanak [...]; laureun irurogeta amazazpi Pancorbo eta Briviesca artian. Astar II IX. Mila
zortzi ehun eta hamazazpiko dekretaz. JesBih 441. Hogita hamazazpin ni etsaien artin / haien nabastarrien ezin
süportatin. Etch 184. Sarak eunda ogeita zazpi urte zituen eta Isaac-ek ogeita amazazpi. Lard 26. Irurogeta
amazazpi urte izango ditut datorren Abenduaren seian. Ag Kr 83. Irurogei ta amazazpi aldiz zazpitaraño. Inza
Azalp 108.
v. tbn. Aran SIgn 96. Etcham 111. Munita 81. Alzola Atalak 101.
II (Uso sust.). 1. (Ref. al día del mes). Asto-baikuntza egin digue / uztaren amazazpian. PE 44. Azaroaren
amazazpian. Goñi 92. Martzo illaren amazazpiye. EusJok 97. Agoztubaren amazazpiyan / zortzi ta erdiyak
aldian. Tx B I 75. v. tbn. Noe 99.
2. (Aplicado al número de un año). Milla berreun ta amazazpian. Bv AsL 213. Piarres Adame, bere aita eta
amaren semea, sortua Saran, maihatzaren 14an mila-zazpi-ehun eta hiruetan-hogoi-eta hamazazpian. Elzb PAd
15. Mila zortzi ehun eta hamazazpiko dekretaz. JesBih 441. Mila zortzi ehun eta lauetan hogoi-ta hamazazpiko
Abendoaren hamahiruan. Ox 196. Mila hirur ehun eta hiruretan hogoita hamazazpian. Zerb IxtS 106.
- HAMAZAZPI BAT. Unos diecisiete. Nik banituan amasei edo amazazpi bat urte. Salav 29.
- HAMAZAZPI-HEMEZORTZI. Diecisiete o dieciocho. Zenbeit hilabete huntan Azkaingo plazarat igande
arratsaldetan doazinek ez dute aski begi hamazazpi-hemezortzi urte dituzken mutiko mehats luxe batentzat. Zerb
Azk 116. Azken biek ere etzuten bizi behar hamazazpi hemezortzi urtetarik harat. Ardoy SFran 146.
- HAMAZAZPI EHUN. Mil setecientos. "Por 1700 mila eta zazpieun o amazaspieun" (Tabla de numerales del s.
XVI). FLV 2008, 298. Eta beharrietako galdatuen phisua izan zen hamazazpi ehun siklo urhezkoak. Dv Iud 8,
26. Hamazazpi ehun gizon guziz hazkarrak. Dv 1 Par 26, 30. Eta haren aldekotarik harturik hamazazpi ehun
zaldizko eta hogoi mila oinezko [...]. Dv 2 Sam 8, 4.
- HAMAZAZPI MILA. Diecisiete mil. Il ziranak milloi bat irureunda ogeita amazazpi millara igotzen zirala.
Lard 547. Ogei ta amazapi milla persona / juan omen ziran ikustera. EusJok II 146. Erran dut hogei eta
hamazazpi mila jaiotzatiko mintzatzaile badirela. Mde Pr 240.
- HAMAZAZPIREN BAT. Unos diecisiete. Igaro dira berrogei ta amazazpiren bat urte [...]. Urruz Zer 54.
Andik ogei ta amazazpien bat urtera. Ir YKBiz 413n.
hamazazpigarren (Dv), hamazazpigerren (Gèze). Decimoséptimo. Hamazazpigarren kapitulua. SP Phil
62. Eta zazpigarren illabeteko hamazazpigarren egunean. Urt Gen 8, 4. Szipioek hamazazpigerrenian etsaien
artetik ideki zian bere aita. Egiat 256. Amazazpigarren eguna. Añ EL 1 45. Amazazpigarren ipuiña. Zav Fab
RIEV 1907, 535. Hamazazpi garren mendearen akhabantzan abiatua. MarIl 1. Hamazazpi gerrenin ni üsatu
treñin / ene etxeko kontren, mesperetzien pin. Etch 178. Amazazpigarren eunkadaren asieran. Izt C 506.
Amazazpigarrem irakurgaia. Lard 536. Illaren amazazpigarren egunean. Ur Gen 7, 11. Josafat Judako
erregeren hamazazpigarren urthean. Dv 3 Reg 22, 52. Amazazpi-garrenaren Illbeltzeko sei edo zorzigarren
egunean. Aran SIgn 88. Azken bi mendetan, hamazazpigarrenean eta hemezortzigarrenean, [...]. Arb Igand
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
1240