A-Amazur - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 1. lib.: a-amazur
numerales del s. XVI). FLV 2008, 296. "Diez y seis" Lar. Badaduka hamasei berga eta laurden. Volt 261.
Hamasei lekoa. INav 134. Hamasei presuna. Urt Gen 46, 18. Latiñean amasei letra jakiñak ziran. Cb EBO 21.
Amasei urte zitueneko [...], zeruak beretzat nai zuen. Cb Eg II 178. Ontziari loturik eta urean zebillen amasei
gizonekin ontziko txalupa. Ontziko nagusiaren illoba zen amaseietatik bat. Mb IArg II 280. Amasei edo
amazazpi urtera eldutzen diranean. Mg CC 164. Gitxienez amasei laukoko bana edo errial biko bat bijoen
artian. Mg PAb 132. Amasei errialeko zapatia asko dozula, ogeta laukua nai dozu. Astar II 156. Amasei urte
bete / dituzun eguna, / autu dezu artzeko / senar on laguna. Echag 225. Ur oekin egiñeratzen dira amasei erreka
pizkorrak. Izt C 91. Zazpigarren mendea hamasei urthetan, / Garzis erregetzean eskal-herrietan. Hb Esk 51.
Amasei soldaduk kontu egiten zioten. Lard 503. --Bainan zenbat untzako libera? --Hamasei untzakoa. Dv Lab
63s. Amasei duroko urre fiña, / sendatu nai zazun zure miña. Bil 80. Amasei bertso nere grazia / jakin dezaten
munduan. Xe 366. Sagardua asi dala / amasei kuartuan. JanEd I 89. Amasei urte bete noz jatzuzan zuri /
Erregerentzat ziñan sartu serbitzari. AB AmaE 95. Zertako beraz ari zazkote haur gazte, hamasei, hogoi urteko
hoieri zer nahi sineste makur buruan sar arazten? HU Zez 107. Hamasei urte iraun duen Eskualdun gazetak.
HU Aurp 158. Igorri zütian hamasei depütatü jakinsü. Ip Hil 139.
(s. XX). Amasei urte neukazanean. Ag Kr 83. Burdeostik zear, amalau edo amasei egunean itxasoz joanda.
Ag G 251. Amasei illabete zeramazkian. Urruz Urz 21. Abadia eldu da amasei tantura, ta mutilla dago sei
tantuan ondiño. Kk Ab I 98. Urrutietan bizi izan naizen amasei urte aundi auetan. A Ardi 59. Zortzi asto eta
hamasei beharri. Barb Sup 73. Amasei arruako andra lodia. Kk Ab II 32. Atzera Españira etorri zan Prantzitik
amasei mutillekin, aien buruzagi. Or SCruz 37. Amasei arruako arriya. EusJok 54. Amasei bertso artu litezke /
amar xentimogatikan. Tx B 211. Ordutik gero amasei urte / Osuak igazi dira. Enb 107. Amasei jorraildun
neskatxa. Laux AB 72. Bazan amasei metro luze. Munita 54. Amasei urteko mutill galanta. JAIraz Bizia 76.
Amasei lagun zitun barrenan [autobusak]. Uzt Sas 163. Hamasei urte nituen. Xa Odol 37. Hamasei urtetarik eta
hemeretzi artean pertsua frango kantatu nuen. Ib. 41. Hamasei urtetan ikusi nuen Euskal Herria aurreneko
aldiz. MIH 147. En DFrec hay 39 ejs. de (h)amasei.
v. tbn. EZ Eliç XXXV. fB Ic I app. 18. Dh 263. Bv AsL 94. Apaol 23. Elsb Fram 103. Azc PB 44. Echta Jos 265.
JE Bur 120. Arrantz 143. Noe 112. Zerb IxtS 64. Balad 249. Bilbao IpuiB 21. Zait Plat 66. Arti Tobera 262.
BEnb NereA 214. Osk Kurl 58. Salav 79. Ardoy SFran 311. NEtx LBB 319.
Ber-ehun eta hirurogei eta hamasei. Lç Act 27, 37. Bitarte orretan joan ziran ogei ta amabost edo amasei
hordu. Mb IArg I 278. Urrengora dagoz irureun ta ogeta amasei pausu. Añ EL 1 191. Nola bizitu ote zan mundua
lenengo milla sei eun eta berrogeita amasei urteetan, edo ujalderaño? AA III 281. Zeñetan serbitzatu zeban
ogei ta amasei urtean. Izt C 481. Eunda berrogeita amasei errealean mandazaiai saldu zieten. Lard 49. Oraiñ
ogei ta amasei urte izan nintzan ni Donostiñ. Sor Bar 97. Eta gero, etzuelarik oraino berrogoi eta hamasei urthe
baizik, eritu zen Liongo hirian. Jnn SBi 168. Orain berrogeta amasei urte inguru dirala. Kk Ab II 57. Irurogei ta
amasei urtez. EA OlBe 95. Eun da larogei ta amasei pezetetan. Munita 54.
v. tbn. EZ Eliç XXX. EusJok 25. Mde HaurB 49. Onaind in Gazt MusIx 146. MEIG II 130.
II (Uso sust.). 1. (Ref. al día del mes). Aphirillaren hamaseian. EZ Eliç XXXIV. Aphirilaren hamaseian.
INav 160. Üztarilaren hamasei denetik landanko lehen igantia. Mercy 9. Otsailaren hamaseian. Laph 240.
Apirillaren amaseyian. PE 81. Uztaren hamaseian. Goñi 78. Abendubaren amaseian zan / igandeko egun batian.
EusJok 21.
Amasei den urthia, non desolatia / hilik ama handia, nik nian althia. Etch 178.
2. (Aplicado al número de un año). Milla zazpieun berrogei ta amasei urte inguruan. Izt C 251. Milla
berreun ta amaseian egin zan Ordenako billera onetan. Bv AsL 164. Mila zortzi ehun eta hogoi-ta hamaseieko
Hazilaren hogoi-ta seian. Ox 191. Mila bostehun eta laurogei eta hamaseikoa. MEIG IV 61.
(Ref. al siglo). Berrogoita bi urthe eskasean zela / Hamaseiko mendea, sarthu Española / Donibane hirian,
errabiarekin, / Eta utzi lurrean, urruntzearekin. Hb Esk 129.
3. (Interj.). Bainan, emaztekia, hura, ikaran zagon mutikoa hola hurrantzen ikusiz... Bi mila hamaseia!
JEtchep 115.
- HAMASEI-HAMAZAZPI. Dieciséis o diecisiete. Amasei-amazazpi urteko mutil gaztea. Inza in Jaukol
Biozk XV.
- HAMASEI BAT. Dieciséis más o menos, alrededor de dieciséis. Ameriketan dogu / anai gaztiena, / amasei
bat urtean / andik daguana. BEnb NereA 214. Aren ondoan ba egozan amasei bat etxe. Erkiag BatB 10. Amasei
bat urte dira Kanta kantari liburua argitaldu nuala. NEtx LBB 293. Amasei bat orduko / eguna lanian, / zer poza
egun ura / bukatzen zanian!. Uzt Sas 29. v. tbn. Munita 61.
- HAMASEI EHUN (amaseireun A Morf 655). Mil seiscientos. "Por 1600 mila eta seieun o amaseieun" (Tabla
de numerales del s. XVI). FLV 2008, 298. Eta sullatik ilki zen odol zoina heltzen baitzen zaldien
bridetaraino hamasei ehun bidartein urruntasunean. TB Apoc 14, 20 (Dv hamasei ehun; Lç, Ip mila eta sei
ehun). Hamasei ehun eta hiru hogoiean, / Hamalaugarren Luis zen Mocoenean. Hb Esk 129. Hama sei ehun eta
berrogoita hiru. Ib. 125.
- HAMASEI MILA. Dieciséis mil. Hamasei mila baratu dituzu kanpuan. (1595). FLV 1993, 449. Amasei
milla oñ ta geiagoko bidastia. Izt C 89. Amasei milla persona omen zan / Españia onetatikan [Erroman]. Ud
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
1231