A-Amazur - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 1. lib.: a-amazur
117. Ama Birjina Maria, / Beste ororen floria, / Gügatik othoitze egizü / Jesüsi plazer badüzü. UskLiB 220. Ama
Birjina din ikhusi broketaren xilotik, / Arren zeña dezagün Jinkuaren odoletik. Etch 360. Ama Birjina maitea, /
zato gure laguntzera. Bordel 35. Ama Birjiña-Kandel-egunean. Izt C 53. Aingeru San Gabrielek Ama Birjiñeari
agur egitera etorri zanean. CatBus 21. Ama Birjina-gana bihurtzen naiz. Dv LEd 208. Biharamunean eskolako
nausia othoizten du Itsasoko Ama Birjinaren elizarat lagunt dezan. Laph 71. Nor da Ama Birjina Maria? CatAe
38 (CatSal 39 Ama Birjina). Mertxede eskatako Ama Berjinari. CatR 39. Ama Birjiñari eskaiñitako San
Benitoren alabak iduki zuten etxe santu utzitako bat. Bv AsL 151. Bere pekatua konfesatzera Ama Birjiñaren
eliza batera joan zan. Arr May 89. Ama Birjiñaren Sortze edo konzepzio txit garbiaren eguna. Ib. 167. Ama
Birjiña ta San Ignazioren onrarako eta animen on eta salbamenerako. Aran SIgn II. Ama Birjiña Karmengoak
gorde dezala nere biotzeko semea. Apaol 50. Mikaelak Ama Birjiña bat zirudian eta Anjelek aingeru San
Gabriel. Ib. 121. Tolosa baño beraxiago omen dago Ama Birjiña Erremediokoaren ermita. Sor Bar 43. Bere
eskutik arren iruki / gaitzala Ama Birjiñak. Xe 344. Biba Ama Birjiña / Arantzazukua. PE 126. Zelebratu
genduben / Ama Birjiñ eguna. Ud 75. Altaran Ama Birjiña, / Zeru lurren Erregiña. AB AmaE 373. Giristino
egiazkoak izanen du soinean, gau eta egun, Ama Birjinak guziz maite duen ordre zenbeiten arropa edo abitua.
Jnn SBi 51. Lurdeko Ama-Birjiña. Arb Igand 9. Jaundone Jakoberi agertu zela Ama Birjina Saragozen, pilar
baten gañen. Ip Hil 3. Ama Birjinaren hilabetian. Ib. 49. Oi zü Ama Birjina, / Zaode gur' artekari. UNLilia 20.
Min izigarri batetarik Lurdeko Ama Birjinak sendatua. HU Aurp 181. Agur, Ama Birjina / Betharramekoa /
Zeruko Erregina / Eta lurrekoa. Zby RIEV 1908, 294.
(s. XX). Biar Amaberjina kandelerazko eguna. Mdg 135. Ama Birjiñaren egunian. Iraola 56. Ama Birjiñak
lagun dizaidala, tranze onetan ondo atera nediñ! Ill Pill 20. Jaungoikoaren egite arrigarriz Ama Birjiña
garbiagandik jaio zan. KIkV 27. Arantzazuko Ama Birjiña. KIkG 42. Ama Birjiña Garbia izan zan aurra egin
baño len. Inza Azalp 56. Nolako naigabea ez luke izango zeruko Aita, Ama Birjiña, Aingeru ta Santu Doatsuen
laguntza betiko galdu bearra! ArgiDL 31. Proosinoa agertzen da. Lau haurrek dakharte Sokorriko Ama Birjina
sorbalden gainean. Ox 44. Jesus Haurrak eta Ama Birjinak ere, noiz edo noiz, behako bat emaiten diotek. Barb
Sup 15. Paretan emana, ikus diteke Ama Birjinaren iduri bat, xira hostoz erdi estalia. Ib. 51. Bere lagunak utzita
/ Ama Birjiña Loinazkoari / egiten zion bisita. Tx B I 41. Ama Birjiña askok ikusi / Ezkioako larrian. Tx B II
120. Ondaurtzeko Ama Birjiñari otoi. Ldi UO 26. Etxe ontako Etxeko Andreak / Ama Birjiña dirudi. Canc. pop.
in Or Eus 142. Urrena Ama Birjiña Lezetakoari. Or Eus 247. Orreaga-ko Ama Birjinaren omena eskualde
bazterrenetara edatu zuten. FIr 163. Ara! Lierniko ama Birjiña. Lab EEguna 73. Ama-Birjiña agertu zitzaioneko
larunbata artan. SMitx Aranz 9. Pauso santuak kontatzen / mundu onetan lenena / Ama Birjiña ibilli izan zen, /
il ezkeroz Seme ona. Canc. pop. ib. 125. Ama Birjiña argitu zanien emengo bildurgarri guztixek izkutau ziran
(V-gip). Gand Eusk 1956, 223. Ama Birjiñaren imajiñak irriparre bat dauka. Gand Elorri 15. Ama Birjina
Doloretakoari otoitz egitera. Arti Tobera 279. Zer ba, Ama Birjiñie-edo agertu yatsu ala? Alzola Atalak 55. Zuri
oihuz hazi naiz / oi Ama Birjina, / mundutar ta zeruko / denen Erregina! Mattin 53. Egun kartsuki otoiztu dugu
zuretzat Ama Birjina. Xa Odol 211. Orreagako Ama Birjinari otoitza. Xa EzinB 70. Agorrilaren zortzian oi da /
Ama Birjiñan eguna, / guk Zestua'ko erri orretan / gure zaindari genduna. Uzt Sas 57. Oteizaren Ama Birjina.
MIH 230. Ama Birjinarengana jaiera berezia dutenentzat [aukera aukerako liburua]. MEIG II 47.
v. tbn. EZ Noel 45. Harb 57. SP Phil 544. Tt Onsa 180. El 37. Iraz 18. CatBurg 25. Lar STomas 2. Mercy 21.
Zuzaeta 58. Dh 80. JesBih 395. CatS 67. Zab Gabon 91. Elsb Fram 127. Goñi 77. Urruz Zer 118. Arrantz 145.
Enb 78. Etcham 32. Alz Ram 48. Kk Ab I 101. Zerb IxtS 112. Lek SClar 120. Etxde JJ 218. Bilbao IpuiB 144.
NEtx Nola 26. BEnb NereA 196. Vill Jaink 23. MAtx Gazt 18. Ardoy SFran 306. Casve SGrazi 8.
(Pl.). Fiestas de la Virgen. Ama Birjiñetarako / Señaladamente / Donostiyan broma bat / bidakaitu dute, /
Bertsuetara juateko / lau gizon dezente. Ud 71.
- AMA BIRJINA ABUZTUKO. Virgen de Agosto (día 15). v. ABUZTUKO BIRJINA MARIA. Ama Birjin
Abuztuko Meza. Mb IArg I 329. Ama Birjiña Aboztukotik Eguerri bitartean. Izt C 153. 1534-garren urteko Ama
Birjiña Abustuko jai-egunean. Aran SIgn 73. Ama Birjiña aguztuko, urtean bi aldiz balitzeke! (AN-5vill). Inza
NaEsZarr 1457.
- AMA BIRJINA AGORREKO (V-gip ap. Elexp Berg). Virgen de Septiembre (día 8). v. ANDRE MARIA
AGORREKO. Datorren illaren zortziyan da erriko festa Zestonan au da, Amabirjiña Agorrekuan. GipNek
1906, 58.
- AMA BIRJINA AGORRILEKO. "Ama Birjina Agorrilakua (S; Foix), fête de l'Assomption" Lh. v.
ANDREDENA MARIA AGORRILEKO.
- AMA BIRJINA-ARAN (H, s.v. aran). Variedad de ciruela.
- AMA BIRJINA-AURPEGI. "Amabirjiña-arpegixa, rostro inexpresivo, inocente. Ezidazu amabirjiña-arpegi
ori jarri, badakitt zeu izan zala ta" Elexp Berg.
- AMA BIRJINA-BELAR. "Ama birjiña bedarrak, Erythrea centaurium, Hypericum perforatum y otra distinta,
las tres reunidas (en Kortezubi); (en Aralar navarro Achillea millefolium, mil en rama)" Arzdi Plant1 273.
- AMA BIRJINA GAROTAKO (V-gip ap. Elexp Berg; G-azp). "Garotako Amabirjiña ere bai. [...] El día del
Pilar. Iez be Amabirjiña Garotakuan kuadrilla ederra juntau giñan basuan. Amabirjiña Garotako, egun
seiñalaua izaten zuan basarrixan. Egun honetan bildu ohi zen baserriko familia guztia, lantegian zebiltzanak eta
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
1177