14.05.2013 Views

A-Amazur - Euskaltzaindia

A-Amazur - Euskaltzaindia

A-Amazur - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Orotariko Euskal Hiztegia 1. lib.: a-amazur<br />

altzar. v. haltsar.<br />

altzaratu. v. altxaratu.<br />

altzari (V-m ap. A). "Muebles, enseres de una casa" A. Sukaldean txingarrak itzalirik, altzari ta zokoetan<br />

autsa lodi. A Ardi 20. Altzari ta zokoetan autsa ugari. EG 1956 (1-2), 2. Begira zegoen inguruko paret, eta<br />

muble eta altzariei. Mde HaurB 81. Mahi [sic] luze eder bat erdian, urrutiko herrietako zur gorri aberats<br />

batezkoa, alkiak eta altzariak bezela. Osk Kurl 126. En DFrec hay 7 ejs.<br />

altzarpe. v. galtzarbe.<br />

altzarrastalo. v. altxarrastelu.<br />

haltzatsu. v. haltzu.<br />

altzatu. v. altxatu.<br />

altzau. v. azao.<br />

altze(i)ru. v. altzairu.<br />

haltzeta. "Lieu planté d'aunes" H. v. haltzueta, haltzadi.<br />

haltzezti. "Alisal (V-ger)" A Apend. v. haltzadi.<br />

altzi. v. altsi.<br />

altzia (-lz- det., AN ap. A Lcq 30; Lar, Hb ap. Lh). Pepita de fruta. "Alzia de alea grano y fruto, y zia<br />

punta, y vale como semilla o fruto que tiene punta" Lcq 30.<br />

altziabartza. v. ausiabartza.<br />

altzibar. Acíbar, áloe. Mirra ta altzibarra naaste ekarri zitun. Or Io 19, 39 (Lç, Dv, EvS aloes, He, LE,<br />

IBk, IBe aloe, TB, Arriand zumintz, Ol, Or MB 375 lerdamin).<br />

altzibarra. v. ausiabar.<br />

altzibelar (-belhar L, BN), altzibedar (V). Ref.: A y A Apend (altzi-bedar); Lh (altzibelhar). "(V-m), una<br />

hierba. Altzi-bedarra ardientzako janari onena da, me-mea, mendietan artzen da, esta hierba es el mejor<br />

elemento para las ovejas" A. "Escabiosa (V)" A Apend. "(Lf), scabieuse" Lh.<br />

altzifre (-lz- L? ap. A; SP, Dv, H), altzipre (Urt), altzipres (-lz- Lcc). Ciprés. "Ciprés árbol" Lcc. "Cupressus<br />

acuta, altzípre punta zorrotza" Urt I 125. "Chamaecyparissos, altzipretxoa, lur altziprea, belhar txuta, herrest<br />

altziprea" Urt IV 455. "Cedro" A. Cf. VocNav s.v. arcipres. v. nekosta, zipres.<br />

Tr. Documentado en autores del s. XVII y de la segunda mitad del XX.<br />

Alzifrea altxatzen da arboletan gorena, / Bañan zuk maitatzen duzu gizonik humillena. EZ Man I 36. Alfer<br />

ihesi egiten zuten mendi gañera / Edo ezperen alzifre altxatuenenera. Ib. 95. Iainko handi Salomoni xuxen<br />

irakatsia, / Alzifretik hisopara belhar guztien berria. EZ Man II 81. Altxatu naiz, Libango mendian Zedroa<br />

bezala eta Sionen alzifrea bezala. EZ Eliç 383 (tbn. en Hm app. 71). Aldapak eta mendiak, / Has kantuon<br />

laudatzen: / Zuhaitz bethekor, alzifre, / Has guztiok laudatzen. Hm 98. Har ezazue hirur ahur alzipre eta hek<br />

hirakit minagrean. Mong 591. Fabiena da belhar bat osoki alziprea iduri duena. Ib. 594. Nola diren luze /<br />

altzipresak gauean! Arti MaldanB 213. Kanpan dorrearen gurutzea, altzipres bat iruditzen zait batzutan. Arti<br />

Tobera 268. Alzifre-ostraillak aize emanik. Gazt Olerti 1960, 228 (en MusIx 175 izai-ostraillak). Eta koroiak<br />

buruetan, alzifre ta erramu osto-xortaz egindakoak. Berron Kijote 141.<br />

Cedro (del Líbano). Zeruko landarea. / Zuhaitz itzaltsua. / Zuhaitz lerdena. / Cadesko palma. / Libango<br />

Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten<br />

mende.<br />

1165

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!