14.05.2013 Views

A-Amazur - Euskaltzaindia

A-Amazur - Euskaltzaindia

A-Amazur - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Orotariko Euskal Hiztegia 1. lib.: a-amazur<br />

almortxa. v. almetxa.<br />

almortzatu (AN-olza; Lcc (-rzadu)), alamortzatu (AN-olza), armozatu (V), amortzatu (G-goi-azp),<br />

aldamortzatu (Ae), aldamozatu (Sal). Ref.: Bon-Ond 159; EI 149 y 320; Elexp Berg (armozau). Almorzar;<br />

desayunar. "Desayunar. Beti prixaka armozatzen dot" Elexp Berg. v. gosaldu, askaldu. Zer nai daude<br />

almorzadu orren mezedeok. Mic 13r. Jarri ditez zeure mesedeok almorzetan. Ib. 13v. Jagi zaite; almorzau<br />

daigun zerbait. Mg PAb 67. Almorzau daigun orain. Ib. 69.<br />

almortzu (V-gip, G-azp), amortzu (G-goi; VocZeg 287), armozu (V-gip), armuzu (V), alamortzu (AN-olza,<br />

Ae), aldamortzu (AN-olza, Ae), alamorzo (AN-olza). Ref.: Bon-Ond 153; EI 320; Etxba Eib (armozua); CEEN<br />

1970, 346; Elexp Berg (armozu). Almuerzo; desayuno. "Déjeuner" Bon-Ond 153. "Preparar el almuerzo,<br />

amortzue maneatu" VocZeg 287. "Zortziretan izaten zan Eibar-en armozua, eta armozutan, kafia eta esnia"<br />

Etxba Eib. "Desayuno. Gaur ze jan dozu armozutan?" Elexp Berg. v. gosari, askari. Orri errasti gei emon<br />

dite jatekoa ta ez almorzua. "Ésa ya se llamará comida y no almuerzo". Mic 14r. Mutil ekarguk almorzua urten<br />

artean. Ib. 13r. Almorzu ona erango degu / tortilla on bat urdaiaz. Gamiz 206. Zer esan bada komulgatuta<br />

laster, [...] dijoazanak gatik gosari edo almortzua artutzera. Mg CC 239. Eztaukat bada almorzutako gogo<br />

andirik; bada bart larregi apaldu genduban, ta erreguelduak jatortaz. Mg PAb 119. Armusu ta bazkari galantak<br />

izango dozak. Bilbao IpuiB 52 (v. tbn. 24).<br />

almote. v. almute.<br />

almuada. v. almoada.<br />

almuaza. v. almaza.<br />

almuazai. "Ganadero de ganado, almuazaia" Lcc.<br />

almudea (det.). "Narrue sujetetako edo adornetako da. Galtzu eskutekas iten da trapu baten batute, da<br />

lusangea da idi bien adar ganean kabitako modukoa; erredondoa da, bueltan bueltan eskutea batzean dalako, ba<br />

trapuegas" Ibarra Dima.<br />

almueda. v. almoada.<br />

almuera. "Almúeraak, las piedras laterales de un caño" Iz ArOñ. Cf. harmora.<br />

almufrex. "Almofrex" Lcc.<br />

almuska. "(B), bultos, por ej., de los bolsillos" A.<br />

almute (AN, Sal; SP, Aq 949, Añ (V, AN), H, ZMoso 65), almote (AN; SP, Izt 86v), amuta (G- nav). Ref. A<br />

(almote, almute); Ond Bac; Iz Ulz (almóte); Gte Erd 195. 1. Almud, medida para cereales equivalente a medio<br />

celemín. "(O), sorte de mesure pour le grain, picotin" SP ( O Not 46). "Almotea golkoan. Frase proverbiale<br />

pour dire, il a son dessein caché dans le sein; autrement hitz ederra emaitea eta barrenean gaitzerizkoa idukitea"<br />

Ib. "Mesure pour grains, partie d'un boisseau" H. "Almute bat arto eman astoari (AN-gip)" Gte Erd 195. <br />

Dirade erregua eta erregu erdia eta gaitzurua eta almotea (Cildoz, 1773). RIEV 1932, 566. Nastekatu iror<br />

almute irinekin. Hual Mt 13, 33 (Samper irur negurri edo zelemin, Echn iru irin negurritan, Ur iru neurri<br />

iriñetan). Anizko Ganix dantzan asten da / oin batekin erpiñean. / Berak dantza, berak kanta, / almute baten<br />

gaiñean. "Encima de un almud (décima sexta parte de la fanega)". Or Eus 168.<br />

2. (Ht VocGr 387, Lar, H), almote (Chaho). "Motif, arrazoiña, almutea" Ht VocGr. "Il a son motif, badu bere<br />

almutea" Ib. "Motivo" Lar. Puede ser una mala interpretación de la expresión almutea golkoan (cf. supra).<br />

- ALMUTE-DANTZA. "Danza típica de Navarra, así llamada porque consiste en saltos, cambios y trenzados de<br />

pies junto a un almud de madera colocado, boca abajo, en el suelo. Se baila en Alcoz (Ulzama)" VocNav.<br />

almuterdi (BN), amuterdi (G-nav). Ref.: A; Ond Bac 388. Medio almud.<br />

almutx(a). v. almetxa.<br />

Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten<br />

mende.<br />

1117

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!