A-Amazur - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 1. lib.: a-amazur
abarkatxo, abarkatxu. Dim. de abarka. Garriko luze ta zabala, abarkatxu edegiak, kaltzerdi urdin
bizardunak eta berarizko txartes nasai bat. A BeinB 51.
abarkaxkot. "(S), mauvaise savate" Lh.
? abarkeria. Garipillako txitatxoa lez guri-guri dabiltzenak eta uraren gaiñeko bitsa eta aren gaiñeko sitsa
lez bizi diradenak abarkeri zabalean. Ayerb EEs 1912, 178 (Interpr? tal vez errata por zabarkeri).
1 abarketa (V, G-azp; Aizk). Ref.: A; Elexp Berg. Alpargata. "Alpargata. Abarketekin umedadetan ibili
ezkero, katarrua seguru" Elexp Berg. v. espartin, alpargata. Alkandora ta prakak soñean bakarrik, / Txanka
bietan oñak abarketa baten, / Taiu lotsagarri bat zelan nik nekarren. AB AmaE 229. Oin bat orpozik eta bestean
abarketa zar bat oso narrazean eroiazala. Ag Kr 12s. Abarketa zurien gañean. Ib. 175. Manueltxori praka
batzuk eta abarketak erosteko. Ag G 29. Abarketa berri txuriak oñetan. Ib. 163s. Bost pare abarketa. Ib. 51.
Azkoitiko abarketak. E. Urroz EEs 1915, 59. Bere soñekuak ziran abarketa zarrak, iñoiz baltzak ixandako fraka
arreak. Kk Ab II 14. Abarketa gorrien mutur-zuloetatik beatzak agirian zituela. TAg Uzt 156. Txapela ta
abarketak, bai, bertakoak ditu. Mok 4. Arbidean abarketak busti yakaz, ta guztiz bizarturik daukaz. Erkiag BatB
115. Gomazko zapaten ordez fraile hunek abarketak, ezpartzinak daramazki, gomazko zapatak baño ixilagoak.
Osk Kurl 212. Praka zahar batzu eta abarketak jantzi. Ib. 92.
- ABARKETA-AZPI. Suela de alpargata. Zergatik ez ditut egingo abarketa azpiak? Zink EEs 1927, 86.
- ABARKETA-ZAHARKA (V-gip ap. Elexp Berg). A esconder la zapatilla. v. ABARKA-ZAHARKA,
ZAPATA-ZAHARKA.
2 abarketa (Hb ap. Lh). En busca de ramas. "Cueillette de branches" Lh. Hamalau urtheko nexka bat /
Deitzen zena Bernadeta / Ur hegiko zariketarat / Zoan suko abarketa. Zby RIEV 1908, 291.
abarketadun. (El) que viste alpargatas. Abarketadunak ostera arintxoagoak, txoro ta txakillagoak. Ag G
95 (en un pasaje en que los contrapone a los abarkadunak).
abarketari (Aizk), abarkatari. Alpargatero. "El que hace o negocia con alpargatas" Aizk. Arranondoko
abarketariak nai aña diru irabazi eban egun areitan. Ag Kr 175. Abarketariak, beren etxetako atean abesten
duan ozte alaia dira. Zink EEs 1927, 86. Oa ba, laisterka batean Olaldeko abarketariagana. TAg Uzt 72.
Abarkataria ta bere seme mutikoa ziran mai-serbitzari. Ib. 96. Aitzarteko saletxeko babesean zabalduta zeukan
abarkatariak mai-zapia. Ib. 96.
abarketaritza, abarketeritza (V-gip ap. Elexp Berg). "Alpargatería. Sarrittan joaten giñan umetan Eibarko
abarketeritzako tia bisittatzera. Eibarren bazen Maria Angela kalean Abarketeritzia deituriko denda, gure
senitartekoena zena" Elexp Berg.
abarketero, abraketero. Alpargatero. v. abarketari. Orrek, abraketero arraixuek, aberastu engodie laster
geure konture... aberastu! Ort Oroig 118.
abarkezten. v. ABARKA-EZTEN.
abarki. "(S-saug), menu bois" Lh. v. abaki, adaki.
abarkin. Ramilla. Bertzalde abarkin eta hauskin guziak kendu beharko dira bide gainetik eta bidearroiletarik.
Herr 18-1-1962 (ap. DRA).
abarkol. v. abarkaohol.
abarno. v. arbano.
abarño. Dim. de 1 abar. Heltzen dio abarño bat / on dakion jal bidetzat. Ox 101.
abaro. 1. "Abaro o abarua todo junto quiere decir monte claro. Esta voz es enteramente Bascongada, y con
ella entienden los nuestros sin quitar ni poner letra alguna, lo que los castellanos con Jaro o Jaral; esto es, un
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
107