14.05.2013 Views

A-Amazur - Euskaltzaindia

A-Amazur - Euskaltzaindia

A-Amazur - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Orotariko Euskal Hiztegia 1. lib.: a-amazur<br />

piperraren aletxoa. Arr Orac 41. "Kresala" da nik euskerearen alde gaur dakartan ondar aletxoa. Ag Kr 9.<br />

Sendagilleak gexorik zegon gizonari ordu bitik ordu bira bina kinkina aletxo artzeko agindu zion. EgutTo (ap.<br />

DRA, que traduce "píldora").<br />

Pequeña aportación; pequeño ejemplar de muestra. Gure teatroa mantuxetan degu oraindik: mutiltzen<br />

zaigun bitartean, aletxo batzuek eskeintzen ari gera al degun neurrian. NEtx Antz 5. Irakurleari bi itz. Emen<br />

natorkizu, irakurle maite, nere aletxo batzukin. Lengo Bertso Sortari guziz arrera ona egin zenioten. Basarri XIX.<br />

2. "Aletxo (Vc, arc), botón de hilo" A.<br />

aletz. v. alezta.<br />

aletza. Izadia goiz goiz, / pozez esnaturik, / mendi, ibar, zelaiak, / gidar intz zuririk; / bizitza joria, / agertzen<br />

nunnaitik, / aletza gorriak / itxaroz. Egieder Usk 28-29 (ap. DRA, que interpreta "cantidad de grano").<br />

aletza. v. aratxe.<br />

aletza. v. alezta.<br />

aletze. "Granazón, aletzea, garautzea" Lar.<br />

aleun. "Innumerables" Or Aitork voc. Cf. Or MB 1177: "Epistolan esaten dan amabi milla orrek kopuru betea<br />

adierazten du; gutartean aleun-ek bezala. Guk "eun, berreun, seireun, aleun" esaten dugun bezala, juduek amabi<br />

milla esan oi zuten". Nik eskeintzen dizut, ezain onek, Jainko bizi ta egiazko Orri, nere aleun pekatu, uts eta<br />

zabarkerien orde. Or MB 624. Or doaz aleun aldiz aleun Aingeru, aleun aldiz aleun Goiaingeru. Or QA 207.<br />

Ikusi gabeko aleun gauza siñesten nitula. "Innumerabilia". Or Aitork 132. Lan aundi ori egin baiño len aleun<br />

mende igarotzen utzi zenitula. Ib. 316. Eztut uste nere bertsoekin dena besarkatzerik, eun mingain, aleun ao eta<br />

burnizko aotsa banitu ere. Ibiñ Virgil 83.<br />

aleunka. 1. Cientos de. Or doaz aleun eguzki [...]; aleun illargi, aleun izargorri, aleun izarzoro, aleun...,<br />

guk iñola ezin asma dezazkegun aleunka izakari. Or QA 207. Or doaz, batez ere, Nik nere odolez irabazi nitun<br />

aleunka neskatxa gazte garbi. Ib. 207. Aleunka ta zireunka andre-gizon oi zituen atzean, lekaioka ta goraka, ta<br />

erientzat osasun-eske. Zait Plat 76.<br />

2. Por cientos. Zortzialdia emaztegaiak bezala: zortzi izara larri, zortzi axal eta abar. Eunka, zireunka,<br />

aleunka. Or QA 206.<br />

alexandriano, alexandrin. Alejandrino, natural de Alejandría. v. alexandriar. Eta altxa zitezen batzu,<br />

Libertinén eta Zireneanoén eta Alexandrianoén [...] deitzen den sinagogatik. "Des alexandrins". Lç Act 6, 9 (TB<br />

alexandrinenekoetarik).<br />

alexandriar, alejandriar, aletsandriar. Alejandrino, natural de Alejandría. Altxatu ziren bada zenbeit, [...]<br />

Zirenakoena eta Alexandriarrena, Ziliziarrena eta Asiarrena erraten zioten sinagogatik. He Act 6, 9 (Dv<br />

aletsandriar, IBe alexandriar). [San Markek] bereganatu zituen, arte laburrez, alexandriarren izpirituak eta<br />

bihotzak. Lg II 87. Apolo zeritzan alejandriar bat, jaiotzaz Judua. Lard 516.<br />

Perteneciente o relativo a Alejandría. Elbi Kinna, berriz, Katulen garaikoa, alexandriar eskolako<br />

olerkaririk gurenenetarikoa izan zan. Ibiñ Virgil 61.<br />

alexandri-bertso. Verso alejandrino. Berrizaleek egiñalak egin duzte erderaz neurtitz berriak asmatzen.<br />

[...] Menéndez y Pelayok alexandri-bertsoari nagia esan zion. "Llamó torpe al alejandrino francés". Or in Gazt<br />

MusIx 22.<br />

alexandrin. v. alexandriano.<br />

alezain. v. alasai.<br />

alezi. "(Hb), pépin" Lh.<br />

alezta (Aq 997 (AN)), alesta (h- Darric ap. DRA), alasta (BN-baig), arezta (B; H (L, BN; + h- BN)), aresta<br />

(AN-5vill, B), arazta (S; Arch ap. DRA, Hb ap. Lh, H (h- S)), a(h)azta (S; H (ahaz-)). Ref.: A (arezta, aresta,<br />

Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten<br />

mende.<br />

1069

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!