A-Amazur - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 1. lib.: a-amazur
Ala bi aldis diskurritu beárda erran báño lén itza. LE Prog 120. Zenbat aldiz ez darotet erran bekhatuak hunat
nindakharkela! Brtc 152. Ordea eginbide hau betetzeko eta kunplitzeko, noiz ta zenbat aldiz komulgatu behar
da? Ub 185.
(s. XIX). O oilar fanfarruna!! / Gure oiloak bi aldiz / Alargundu tuana. Monho 44. Berein aldiz adierazo
eustan neure konzienziak. Añ EL 1 58. Baña gogozko komunioa egin diteke egun oro eun edo berreun aldiz. AA I
474. Noiz-nahi ta nahi bezenbat aldiz. Dh 90. Eman genuben itza / lenago bi aldiz, / etorriko giñala / iñoiz edo
berriz. Echag 79. Egunean hiru aldiz erran izatu badire hiru Gloria Patri hek. JesBih 472. Orhit zite Jundane
Pethirik hirur aldiz bere etsaien aitzinian ükhatü ziala. UskLiB 55. Badiruri zenbeit aldiz Meditazionea gure
eginbideen artean azkena dela. Jaur 109s. Naiz bere itza eman dezala / milla eta milla aldiz. It Fab 141.
Jainkoak ainbeste aldiz itzegin zien hura. Lard 151. Erregek lau aldiz deitzen du Zoroaster profeta, eta aldi
bakhotxean, hor non zango bat yalgitzen den zalditik! Hb Egia 76. Hain errezki eta hanbat aldiz. Dv LEd 69.
Atxeterrek janerazten die zunbait aldiz barazkal aitzinian. Ip Dial 11 (It askotan, Ur batzubetan, Dv batzuetan).
Hainbertze aldiz aurthiki dugu, eta bethi alferretan. Laph 216. Baña zenbat aldiz aurrerazi, anbat bider jaiki
zitzaien kontrako aizea. Aran SIgn 38. Egunean bi aldiz / ejerzizioa / egingo baldin balitz, / au bai lezioa! Xe
326. Aitatu det beñ baño geiago aldiz kontaira honetan. Bv AsL 209. Gaur arte joan bajakez bere / Asko gizaldi
luziak, / Millaka aldiz uda eder ta / Negu ekatxez betiak. AB AmaE 35. Gero oihuz hasten da / bortz edo sei
aldiz. Zby RIEV 1908, 767. Bainan zenbat aldiz ez dugu entzun Canboko familia batzuen laudatzen. HU Aurp
110. Amaika aldiz esaten dedan gauza! Moc Damu 7. Zeinbat bidar edo aldiz izango diran parkatuak begiratu
baga. Itz Azald 133.
(s. XX). Gaiza bat erran dazaudan bi eta obro aldiz. Mdg 132. Ia ba, Antonigaz be bi aldiz ibilli da ta. Ag Kr
194. Madrilla eraman zuten iru aldiz Sagastari enplastuak jartzera. Iraola 90. Etzen bazter ikusi nahia:
merkaturat zenbeit aldiz, elizarat maiz. JE Bur 66. Zeintzuk egin aute Leaburuko alkate bein ta bi ta iru aldiz? A
Ardi 37. Bigarren txandan amaseña aldiz / berdiñean zuten jaso. EusJok 60. Gutartean ere badire, zonbeit aldiz,
eskualdun arnegatuak. Barb Sup VI. Ez bietan, hamar aldiz! Ox 52. Entzün zian gertakari hori aipatzen hanitx
aldiz. Const 39. Urtian bi aldiz agertzen zan Luzaiden. Zub 25. Amaika aldiz ibilliya det / artuta nere ertzian. Tx
B I 173. Larrain-ingurua iru aldiz ibillarazten dite, aspertu gabe esetsiz. Or Mi 48. Amaika aldiz lurpera gizonek
gizonak... Ldi BB 100. Makiñatxu bat aldiz entzunda ninyagokon. Otx 179. Iru ukatze aien ordañetan, beste
ainbeste aldiz aitortzen du orain Yesus maite duela. Ir YKBiz 538n. Karta bera bi aldiz baliaturik. Lf Murtuts 16.
Onelakoak bein bakarrik ez, ainitz aldiz, ordea, zinkuriñatuz, betazalak urratu zitun. Zait Sof 93. Berrogeitabost
urte bakarrik dauzkat eta ez ditut bi aldiz izango. JAIraz Bizia 76. Huna ixtorio bat mila aldiz supazterrean aditu
dioguna. Zerb Azk 39. Makiña bat aldiz [...] zizpuru eta inkesak soiñu egin dabe. Erkiag Arran 183. Iru aldiz
atera zan bizirik. Anab Poli 49. Ingrid Bergman urtian zenbat aldiz ezkontzen dan. SM Zirik 85. Eztazut bi aldiz
erranen. Izeta DirG 107. Amarretik bederatzi aldiz, zorionaren lekuan beronen aurkakoa besterik ez idorotzea.
Vill Jaink 120. Ez bi aldiz esan. MAtx Gazt 32. Hiruzpalau aldiz joan behartu zitzaion afera zonbaiten
xuritzerat. Ardoy SFran 47. Beiñ edo bi aldiz izan ezik. Etxba Ibilt 480. Den justuena erortzen baita / zazpi aldiz
egunean. Mattin 63.
v. tbn. SP Imit IV 14, 2. Arg DevB 143. Tt Onsa 48. INav 49. Ch III 29, 2. CatLan 137. AstLas 15. Gco I 433.
CatB 21. EgunO in Arb Igand 184. CatLuz 25. MarIl 15. Izt C 93. Bordel 33. Arch Fab 165. ECocin 21. CatAe
60. CatSal 17. CatR 17. CatS 29. CatJauf 120. Arr GB 126. Sor Bar 56. Urruz Urz 31. Elzb PAd 29. Elsb Fram
119. Jnn SBi 42. Goñi 97. Ill Testim 15. StPierre 15. KIkG 83. Inza Azalp 6. ArgiDL 76. FIr 146. Alz Ram 92.
Etcham 83. TAg Uzt 208. Iratz 22. EA OlBe 68. SMitx Aranz 107. Munita 150. Lek SClar 103. Mde HaurB 15.
Etxde AlosT 52. Txill Let 112. Anab Poli 24. BEnb NereA 214. Basarri 82. JEtchep 95. Osk Kurl 77. Larz Iru 56.
Ibiñ Virgil 56. Lab SuEm 167. Uzt Sas 339. Xa Odol 127. Aldis: El 63. CatUt 35.
(Ref. a cantidades o magnitudes). "Argentina Frantzia baño bost aldiz handiagoa da (AN-5vill)" Gte Erd 79.
AxN explica ehunetan (-ago) (510) por eun aldis. Hañitz aldiz merezitu tuken pena larriak / Hañitzetan kita
detzan erran tresor handiak. EZ Man I 25. Eta egin zuen eskatu zuena baño arranz-aldi lau aldiz andiagoa. Mb
IArg I 328. Jesusek erantzun zion: ez zazpi aldiz, baita irurogeita amar aldiz zazpitan ere. Lard 410. Eta ileizarrak
iduri du asko aldiz den baino hertsiago. Dv Lab 247. Eta obe dezu eun aldiz, / biyar goizian juan egun
argiz. Bil 79. Eun aldiz geituko zala [dirua]. Bv AsL 130. Diuria bi aldiz. HerVal 255. Den baino ere hamar
aldiz laburrago iduritu zitzaitzan bide hori. Elzb PAd 34. Ez othe dudan mila aldiz arrazoi. Elsb Fram 150.
Sokratek, Platonek [...] bere adimendu xoilaz jakin ahal izan duten baino mila aldiz gehiago. Lap 12 (V 8).
(s. XX). Elizea bi aldiz aundiagoa izan balitz be. Ag Kr 216. Lurra baño milloi eta berrogei milla aldiz
aundiagoa da eguzkia. Inza Azalp 33. Ondo zaudelako itxura egite arren, egiaz gaizkiago jartzea, milla aldiz
okerrago izango litzake. Alz Ram 67. Zerok baño zazpi aldiz gaixtoagoa. Ir YKBiz 400. Gure intxaurrik
aundienak bañan bost aldiz zabalagoa. JAIraz Bizia 12. Or doaz aleun aldiz aleun Aingeru, aleun aldiz aleun
Goiaingeru. Or QA 207. Naiago dut milla aldiz. Txill Let 21. Ezlitzateke izanen nahikoak behar bada, egungo
muttiko batentzat hamar peseta, ikus ezazu! ehun aldiz gehiago! Osk Kurl 160. Zenbatekoa gertatzen da, beraz?
Ez ote lau aldiz onenbeste? Zait Plat 66. Au baino bi aldiz lerro aundiagoak. Ib. 65. Zortzi beserdiko azala ez
ote au bi aldiz eta aren erdia? Ib. 66. Bultzatu ginduan sentimendua milla aldiz aundiago zelako. Vill Jaink 134.
Madarikatua milla aldiz, pekatu egiten erakutsi zizuna. MAtx Gazt 24. Lau ehun mila arima nunbaitan
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
1021