MANAAB' EH AK' Q'ORIK POQOMCHI' Q'ORB'AL
MANAAB' EH AK' Q'ORIK POQOMCHI' Q'ORB'AL MANAAB' EH AK' Q'ORIK POQOMCHI' Q'ORB'AL
Xi’ooj i k’ijolaq pan muhxb’al Chamchee’. Los jóvenes se fueron al balneario Chamchee’. Baloncesto Q’ab’tola’j Q’ab’ = mano Tola’j = pelota, balón K’ahchi’keeb’chi k’o’nik q’ab’tola’j taqeh ak’un. Los muchachos están jugando baloncesto. Balsa Poyte’ ® Nah poyte’ xiq’ahxik chaloq taqeh winaq chi runaah i nimha’. Los hombres cursaron el río sobre la balsa. Banco K’oltuminb’al K’ol = guardar Tumiin = dinero -b’al = instrumentalizador Inkamanik i wanaab’ pan K’oltuminb’al. Mi hermana trabaja en e l banco. Bandera, Pabellón Alaqan Re’ ajkomitaat xrujohsaj i alaqan. El alcalde municipal izó la bandera. Baño Itinb’al Itin = raíz verbal de bañar -b’al = locativo Xruk’ol riib’ pan itinb’al. Se escondió en el baño. Barbecho Tuhk Tuhk ab’iix. Barbechar la milpa. Barbería Joyb’al Joy = rasurar Manaab’ eh Ak’ Q’orik Poqomchi’ Q’orb’al 2 3 43
44 2 4 -b’al = locativo Re’ ak’un silip rujoyjiik runaah xb’anarik chaloq pan joyb’al. Al muchacho lo pelaron al estilo hongo en la barbería Barco Nimjukub’ Nim = grande Jukub’ = canoa Noq xinwih’ik ma’ najt taj ruuk’ i palaw xwil jinaj nimjukub’. Cuando estuve cerca del mar ví un barco. Barrio Tijp Kinpatinik pan tijp Ma’ Pux. Yo vivo en el barrio San Sebastián. Basurero Maq’alb’al/Sohk’b’al Maq’al/sohk’ = basura -b’al = locativo Xusihij waqlaj chi maq’alb’al/sohk’b’al Komitaat. La Municipalidad donó dieciséis basureros. Batidora Puq’b’al Puq’ = raíz -b’al = instrumentalizador Xa xkisihij weh i puq’b’al re’re’. Esa batidora solo me la regalaron. Biblioteca Huujb’al Huuj = libro, papel -b’al = locativo Xokik i reh pan huujb’al. Ella entró a la biblioteca. Billete Hujtumiin Huuj = papel Tumiin = dinero Suq ruk’amarii k taqeh hujtumiin. Es fácil portar los billetes. Actualización Lexical Poqomchi’
- Page 1 and 2: MANAAB’ EH AK’ Q’ORIK POQOMCH
- Page 3 and 4: K’ulb’il Yol Twitz Paxil Academ
- Page 5 and 6: PRESENTACIÓ N Si tomamos en cuenta
- Page 7 and 8: esta manera que este trabajo redund
- Page 9 and 10: FACTIBILIDAD SOCIAL DE LOS TÉRMINO
- Page 11 and 12: INTRODUCCIÓ N La K’ulb’il Yol
- Page 13 and 14: Tik eh Sutkiil Qak’aleel Agricult
- Page 15 and 16: 20 1 = Chikop = animal Re’ b’ah
- Page 17 and 18: 22 1 2 -ub’ = sufijo de derivaci
- Page 19 and 20: 24 1 4 Fruta Wachoj-Suqtaaj Ki’ i
- Page 21 and 22: 26 1 6 Xnuloq’ jinaj q’anq’oh
- Page 23 and 24: 28 1 8 Repollo Tolichaaj Tol = redo
- Page 25 and 26: 30 1 0 Verdolaga Xikinib’ooy ® R
- Page 27 and 28: 1 "
- Page 29 and 30: 34 1 $ Adorar Loq’inik Loq’inik
- Page 31 and 32: 36 1 & Q’e’ chuhiil i b’ehb
- Page 33 and 34: 38 1 ( Angulo obtuso Tehtz’u’k
- Page 35 and 36: 40 2 = Area rural Pan Ab’iix Pan
- Page 37: 42 2 Ave Nacional Tz’ikin Amaaq
- Page 41 and 42: 46 2 6 Calculadora Ajlanb’al Ajl
- Page 43 and 44: 48 2 8 Canícula Sujeew Yohb’aal
- Page 45 and 46: 50 2 0 Catarata Jumujha’ Jumuj =
- Page 47 and 48: 52 2 " Chi qunchelaal wilik qatinam
- Page 49 and 50: 54 2 $ Comunidad Lingüística Poqo
- Page 51 and 52: 56 2 & Convivir Ula’inik Ulaa’
- Page 53 and 54: 58 2 ( Cuatrocientos Juniq’ob’
- Page 55 and 56: 60 3 = Ilok’il chik i Ruq’ijil
- Page 57 and 58: 62 3 2 Director(a), guía K’amal
- Page 59 and 60: 64 3 4 Educación Bilingüe Tijinik
- Page 61 and 62: 66 3 6 Esclavo Muun Xaje’ hoj chi
- Page 63 and 64: 68 3 8 Experimento Kemiil Xkib’an
- Page 65 and 66: 70 3 0 Finca Mama’xoraal Mama’
- Page 67 and 68: 72 3 " Ginas/caites Perxijab’ Cha
- Page 69 and 70: 74 3 $ -eel = agentivo Meloneel i t
- Page 71 and 72: 76 3 & Imagen Xipta Wilkeeb’ xipt
- Page 73 and 74: 78 3 ( Interés Rak’uun Tumiin ®
- Page 75 and 76: 80 4 = Kilómetro Hiil Re’ ab’i
- Page 77 and 78: 82 4 2 Libertad de pensamiento Rala
- Page 79 and 80: 84 4 Este maestro está estudiando
- Page 81 and 82: 86 4 6 Marte Kaqch’umiil Kaq = ro
- Page 83 and 84: 88 4 8 Nanuq’o’reem rejeh Ma’
- Page 85 and 86: 90 4 0 B’ahlam = jaguar/tipo de o
- Page 87 and 88: 92 4 " Taq’ab’ = ley, norma -il
44<br />
2<br />
4<br />
-b’al = locativo<br />
Re’ ak’un silip rujoyjiik runaah xb’anarik chaloq pan joyb’al.<br />
Al muchacho lo pelaron al estilo hongo en la barbería<br />
Barco Nimjukub’<br />
Nim = grande<br />
Jukub’ = canoa<br />
Noq xinwih’ik ma’ najt taj ruuk’ i palaw xwil jinaj<br />
nimjukub’.<br />
Cuando estuve cerca del mar ví un barco.<br />
Barrio Tijp<br />
Kinpatinik pan tijp Ma’ Pux.<br />
Yo vivo en el barrio San Sebastián.<br />
Basurero Maq’alb’al/Sohk’b’al<br />
Maq’al/sohk’ = basura<br />
-b’al = locativo<br />
Xusihij waqlaj chi maq’alb’al/sohk’b’al Komitaat.<br />
La Municipalidad donó dieciséis basureros.<br />
Batidora Puq’b’al<br />
Puq’ = raíz<br />
-b’al = instrumentalizador<br />
Xa xkisihij weh i puq’b’al re’re’.<br />
Esa batidora solo me la regalaron.<br />
Biblioteca Huujb’al<br />
Huuj = libro, papel<br />
-b’al = locativo<br />
Xokik i reh pan huujb’al.<br />
Ella entró a la biblioteca.<br />
Billete Hujtumiin<br />
Huuj = papel<br />
Tumiin = dinero<br />
Suq ruk’amarii k taqeh hujtumiin.<br />
Es fácil portar los billetes.<br />
Actualización Lexical Poqomchi’