12.05.2013 Views

un territorio que construye identidad en defensa de su patrimonio. el ...

un territorio que construye identidad en defensa de su patrimonio. el ...

un territorio que construye identidad en defensa de su patrimonio. el ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Las observaciones <strong>de</strong> Jacobs sobre <strong>el</strong> comportami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> las ciuda<strong>de</strong>s y <strong>de</strong>l<br />

carácter <strong>de</strong> vida propia <strong>que</strong> ti<strong>en</strong><strong>en</strong> los barrios as<strong>en</strong>tados <strong>en</strong> lugares <strong>que</strong> no han<br />

sido planeados <strong>de</strong>s<strong>de</strong> arriba (Johnson, p. 36) y la r<strong>el</strong>ación propuesta por<br />

Johnson <strong>en</strong>tre las hormigas, neuronas, ciuda<strong>de</strong>s y software, pued<strong>en</strong> ser<br />

aplicadas al caso <strong>de</strong> Barrio Y<strong>un</strong>gay, por la forma <strong>en</strong> <strong>que</strong> <strong>el</strong> proceso <strong>de</strong> auto-<br />

organización adquirió <strong>un</strong>a significación <strong>de</strong> auto-regulación y acción colectiva.<br />

Des<strong>de</strong> este p<strong>un</strong>to <strong>de</strong> vista se pue<strong>de</strong> establecer <strong>un</strong>a r<strong>el</strong>ación <strong>en</strong>tre <strong>el</strong> <strong>de</strong>sarrollo<br />

<strong>de</strong>l carácter asociativo <strong>que</strong> ha adquirido la organización, la dim<strong>en</strong>sión <strong>de</strong> <strong>su</strong>jeto<br />

social <strong>que</strong> ha experim<strong>en</strong>tado, la forma como ha actuado colectivam<strong>en</strong>te fr<strong>en</strong>te<br />

al conflicto y <strong>el</strong> mo<strong>de</strong>lo <strong>de</strong> auto-regulación <strong>en</strong> <strong>un</strong>a espiral <strong>de</strong> sistema<br />

asc<strong>en</strong>d<strong>en</strong>te.<br />

Des<strong>de</strong> ahí, es interesante integrar <strong>el</strong> análisis <strong>que</strong> hace Johnson (2003) sobre los<br />

Sistemas Emerg<strong>en</strong>tes, <strong>el</strong> <strong>en</strong>fo<strong>que</strong> <strong>de</strong> los nuevos movimi<strong>en</strong>tos sociales <strong>de</strong>scrito<br />

por Touraine (2006) y <strong>el</strong> concepto <strong>de</strong> capital social <strong>en</strong>t<strong>en</strong>dido por Salazar (1998<br />

y 2002) al caso <strong>de</strong>l Barrio Y<strong>un</strong>gay, para <strong>de</strong>cir <strong>que</strong>, la base es<strong>en</strong>cial <strong>de</strong> la<br />

explicación <strong>de</strong> este circuito <strong>de</strong> f<strong>un</strong>cionami<strong>en</strong>to radicaría <strong>en</strong> <strong>el</strong> concepto <strong>de</strong> red<br />

<strong>su</strong>st<strong>en</strong>tado <strong>en</strong> <strong>un</strong> po<strong>de</strong>r asociativo, estructurado <strong>en</strong> vínculos y lazos <strong>que</strong><br />

fortalec<strong>en</strong> <strong>un</strong>a id<strong>en</strong>tificación colectiva y <strong>que</strong> se <strong>de</strong>spliegan a partir <strong>de</strong> <strong>un</strong>a base<br />

<strong>de</strong> confianza <strong>que</strong> le da <strong>su</strong> dim<strong>en</strong>sión <strong>de</strong> capital social (Salazar, 1998 y 2002).<br />

El li<strong>de</strong>razgo <strong>que</strong> la Agrupación <strong>de</strong> Vecinos ha ido <strong>de</strong>sarrollando <strong>en</strong> <strong>el</strong> proceso <strong>de</strong><br />

<strong>su</strong> conformación, muestra la capacidad <strong>que</strong> ti<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>de</strong> “leer <strong>un</strong> rastro”, <strong>el</strong> <strong>de</strong>l<br />

<strong>patrimonio</strong> legado, <strong>que</strong> recrea <strong>su</strong> historia, da s<strong>en</strong>tido a <strong>su</strong> <strong>id<strong>en</strong>tidad</strong> y fortalece<br />

<strong>el</strong> s<strong>en</strong>timi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> pert<strong>en</strong><strong>en</strong>cia <strong>de</strong> <strong>un</strong>a com<strong>un</strong>idad <strong>que</strong> respira <strong>un</strong>a fisonomía<br />

propia. La articulación dispersa y transversalidad <strong>de</strong> las distintas expresiones<br />

individuales va configurando <strong>un</strong> <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> conci<strong>en</strong>cia colectiva <strong>que</strong><br />

transforma esa dispersión <strong>en</strong> <strong>un</strong> nuevo actor con carácter <strong>de</strong> <strong>su</strong>jeto social,<br />

j<strong>un</strong>to con la conflu<strong>en</strong>cia <strong>que</strong> la movilización adquiere hacia <strong>el</strong> fortalecimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong><br />

la asociatividad, forjando <strong>un</strong>a base <strong>su</strong>stancial <strong>de</strong> po<strong>de</strong>r social. En parte esto<br />

explica <strong>que</strong> la experi<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> <strong>de</strong>f<strong>en</strong>sa <strong>de</strong>l Barrio Y<strong>un</strong>gay sea observada por<br />

otras organizaciones como <strong>un</strong> ejemplo significativo <strong>de</strong> auto-organización social<br />

<strong>que</strong> se valida y legitima a partir <strong>de</strong> <strong>un</strong> sistema <strong>en</strong> <strong>el</strong> cual se favorece <strong>un</strong> diseño<br />

<strong>de</strong> transversalidad y horizontalidad, <strong>que</strong> busca <strong>de</strong>splazar la dim<strong>en</strong>sión<br />

jerárquica organizativa para dar paso a expresiones más con<strong>su</strong>ltivas y <strong>de</strong><br />

100

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!