11.05.2013 Views

haciendo posible lo imposible. la izquierda en el umbral ... - Rebelión

haciendo posible lo imposible. la izquierda en el umbral ... - Rebelión

haciendo posible lo imposible. la izquierda en el umbral ... - Rebelión

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>la</strong>s
épocas
de
turbul<strong>en</strong>cia
y
crecimi<strong>en</strong>to
desigual,
como
<strong>la</strong>
actual.
Só<strong>lo</strong>
cuando
se
<strong>lo</strong>gra
<strong>el</strong>
<br />

reacop<strong>la</strong>mi<strong>en</strong>to
de
ambas
esferas,
vu<strong>el</strong>v<strong>en</strong>
<strong>lo</strong>s
períodos
de
prosperidad
[...]. 254 
<br />

332.
El
cic<strong>lo</strong>
de
vida
de
cada
paradigma
tecno‐económico
no
se
corresponde,
por
<strong>lo</strong>
<br />

tanto,
con
<strong>el</strong>
cic<strong>lo</strong>
de
cada
onda
<strong>la</strong>rga.
<br />

333.
El
auge
económico
g<strong>lo</strong>bal
no
se
produce
<strong>en</strong>
<strong>lo</strong>s
primeros
años,
ni
siquiera
<strong>en</strong>
<strong>la</strong>s
<br />

primeras
décadas
de
difusión
de
<strong>la</strong>
nueva
revolución
tecnológica.
Los
<strong>el</strong>em<strong>en</strong>tos
que
<br />

van
a
conformar
<strong>el</strong>
nuevo
paradigma
tecno‐económico
aparec<strong>en</strong>
gradualm<strong>en</strong>te
<strong>en</strong>
<strong>el</strong>
<br />

s<strong>en</strong>o
de
un
mundo
dominado
por
<strong>el</strong>
paradigma
anterior.
Fue
<strong>en</strong>
<strong>la</strong>
década
d<strong>el</strong>
ses<strong>en</strong>ta,
<br />

<strong>en</strong>
pl<strong>en</strong>a
expansión
d<strong>el</strong>
paradigma
anterior,
cuando
se
empezaron
a
difundir
<strong>la</strong>s
<br />

primeras
computadoras,
<strong>lo</strong>s
circuitos
integrados,
<strong>la</strong>s
máquinas
herrami<strong>en</strong>ta
de
control
<br />

numérico
e
incluso
algunos
robots.
Pero
a
medida
que
una
empresa
tras
otra,
que
una
<br />

rama
tras
otra
van
vi<strong>en</strong>do
estancarse
su
productividad
y
bajan
sus
niv<strong>el</strong>es
de
<br />

ganancia,
se
ac<strong>el</strong>era
<strong>el</strong>
ritmo
de
adopción
de
<strong>lo</strong>s
diversos
<strong>el</strong>em<strong>en</strong>tos
de
<strong>lo</strong>
que
será
<strong>el</strong>
<br />

nuevo
paradigma;
g<strong>en</strong>erándose
nuevas
innovaciones
complem<strong>en</strong>tarias
con
<strong>lo</strong>
que
se
<br />

van
creando
<strong>la</strong>s
condiciones
para
su
masiva
difusión. 255 
<br />

334.
Pero,
además,
estos
cambios
ocurr<strong>en</strong>
poco
a
poco
y
só<strong>lo</strong>
se
percib<strong>en</strong>
cuando
<strong>la</strong>s
<br />

transformaciones
han
alcanzado
proporciones
críticas.
Ese
proceso
de
abandono
<br />

gradual
de
un
mode<strong>lo</strong>
productivo
<strong>en</strong>
declinación
y
<strong>la</strong>
adopción
creci<strong>en</strong>te
d<strong>el</strong>
nuevo
<br />

mode<strong>lo</strong>
‐proceso
que
Car<strong>lo</strong>ta
Pérez
d<strong>en</strong>omina
período
de
transición
de
un
<br />

paradigma
tecno‐económico
a
otro‐
caracteriza
<strong>la</strong>s
décadas
de
desc<strong>en</strong>so
de
<strong>la</strong>s
ondas
<br />

<strong>la</strong>rgas
de
Kondratieff.
<br />

335.
Se
trata
de
crisis
profundas
‐como
<strong>la</strong>
de
<strong>lo</strong>s
años
treinta‐
que
no
son
equival<strong>en</strong>tes
<br />

a
<strong>la</strong>s
recesiones
cíclicas
típicas
d<strong>el</strong>
modo
de
operar
d<strong>el</strong>
capitalismo,
sino
que
<br />

constituy<strong>en</strong>
crisis
estructurales.
Se
trata
de
un
f<strong>en</strong>óm<strong>en</strong>o
g<strong>lo</strong>bal
que
refleja
<strong>el</strong>
<br />

co<strong>la</strong>pso
de
<strong>la</strong>
armonía
<strong>en</strong>tre
<strong>el</strong>
subsistema
económico
y
su
marco
socio‐institucional.
<br />

336.
Freeman
y
Pérez
consideraban
que
ya
<strong>en</strong>
<strong>lo</strong>s
och<strong>en</strong>ta
com<strong>en</strong>zaban
a
estar
<br />

pres<strong>en</strong>tes,
aunque
de
una
manera
algo
difer<strong>en</strong>te,
<strong>la</strong>s
mismas
fu<strong>en</strong>tes
de
inestabilidad
<br />

que
dieron
orig<strong>en</strong>
a
<strong>la</strong>
crisis
de
<strong>lo</strong>s
años
treinta:
<strong>la</strong>
situación
de
<strong>la</strong>
deuda
internacional,
<br />

<strong>el</strong>
extremo
desequilibrio
<strong>en</strong>
<strong>lo</strong>s
pagos
internacionales,
<strong>la</strong>
debilidad
de
<strong>lo</strong>s
precios
<br />

agríco<strong>la</strong>s,
inestabilidad
<strong>en</strong>
<strong>lo</strong>s
precios
de
intercambio,
un
so<strong>la</strong>pado
interv<strong>en</strong>cionismo,
<strong>la</strong>
<br />

aus<strong>en</strong>cia
de
un
adecuado
sistema
de
regu<strong>la</strong>ción
de
<strong>la</strong>
economía
internacional,
y
<br />

especialm<strong>en</strong>te
<strong>la</strong>
aus<strong>en</strong>cia
de
un
adecuado
sistema
de
préstamos
internacionales
como
<br />

último
recurso,
desord<strong>en</strong>
<strong>en</strong>
<strong>la</strong>
profesión
de
economista
y
falta
de
una
visión
a
<strong>la</strong>rgo
<br />

p<strong>la</strong>zo
<strong>en</strong>
<strong>la</strong>
e<strong>la</strong>boración
de
políticas.
Y
pronosticaban
<strong>en</strong>tonces,
que
esa
o<strong>la</strong>
de
cambios
<br />

técnicos
por
<strong>la</strong>
que
atravesaba
<strong>la</strong>
economía
mundial,
probablem<strong>en</strong>te
exacerbaría
<strong>lo</strong>s
<br />

problemas
de
inestabilidad
de
<strong>la</strong>s
inversiones,
y
d<strong>el</strong>
cambio
estructural
a
niv<strong>el</strong>
nacional
e
<br />

























































<br />

254.
C.
Pérez,
Desafíos
sociales
y
políticos...,
op.cit.
p.75.
<br />

255.
C.
Pérez,
Las
nuevas
tecno<strong>lo</strong>gías...,
op.cit.
pp.55‐56.
<br />

- - 99

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!