11.05.2013 Views

haciendo posible lo imposible. la izquierda en el umbral ... - Rebelión

haciendo posible lo imposible. la izquierda en el umbral ... - Rebelión

haciendo posible lo imposible. la izquierda en el umbral ... - Rebelión

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

19.
No
hay
que
olvidar,
sin
embargo,
que
antes
que
ésta
revolución
diera
a
luz,
<br />

América
Latina
vivió
procesos
sociales
que
marcaron
profundam<strong>en</strong>te
a
sus
pueb<strong>lo</strong>s,
<br />

contribuy<strong>en</strong>do
a
organizar<strong>lo</strong>s
y
a
crear
una
conci<strong>en</strong>cia
antimperialista:
<strong>la</strong>
revolución
<br />

mexicana
de
comi<strong>en</strong>zos
de
sig<strong>lo</strong>
que
dejó
un
saldo
de
casi
un
millón
de
muertos,
<br />

realizada
bajo
<strong>la</strong>
consigna
de
“tierra
y
libertad”;
<strong>la</strong>
reb<strong>el</strong>ión
de
<strong>lo</strong>s
jóv<strong>en</strong>es
oficiales
<br />

brasileros
que
ocuparon
<strong>la</strong>
ciudad
de
Sao
Pau<strong>lo</strong>
durante
un
mes
(1924)
y
que,
una
vez
<br />

sofocada
<strong>la</strong>
insurrección
integran
una
columna
comandada
por
<strong>el</strong>
t<strong>en</strong>i<strong>en</strong>te
Luis
Car<strong>lo</strong>s
<br />

Prestes,
líder
comunista,
que
recorre
<strong>el</strong>
país
durante
un
<strong>la</strong>rgo
tiempo
hasta
que
<strong>la</strong>
<br />

disu<strong>el</strong>v<strong>en</strong>;
<strong>la</strong>
lucha
guerrillera
de
Sandino
contra
<strong>la</strong>s
tropas
de
ocupación
<br />

estadounid<strong>en</strong>se
<strong>en</strong>
Nicaragua
(1927‐1933);
<strong>la</strong>
insurrección
boliviana
de
1952,
<strong>en</strong>
<strong>la</strong>
<br />

que
<strong>lo</strong>s
obreros
organizados
por
<strong>el</strong>
dirig<strong>en</strong>te
minero,
Lechín,
jugaron
un
destacado
<br />

pap<strong>el</strong>,
que
insta<strong>la</strong>
<strong>en</strong>
<strong>el</strong>
poder
a
Víctor
Paz
Est<strong>en</strong>ssoro
e
inicia
un
proceso
<br />

revolucionario
al
que
se
incorpora
más
tarde
<strong>el</strong>
campesinado;
<strong>el</strong>
varguismo
<strong>en</strong>
Brasil
<br />

(1934‐1945)
y
<strong>el</strong>
peronismo,
<strong>en</strong>
Arg<strong>en</strong>tina
(1945‐1955),
f<strong>en</strong>óm<strong>en</strong>os
populistas
que
<br />

dieron
a
<strong>lo</strong>s
sectores
popu<strong>la</strong>res
conci<strong>en</strong>cia
de
su
dignidad
y
de
su
fuerza;
<strong>lo</strong>s
gobiernos
<br />

antimperialistas
de
José
Aréva<strong>lo</strong>
(1945‐1950)
y
de
Jacobo
Arb<strong>en</strong>z
<strong>en</strong>
Guatema<strong>la</strong>
<br />

(1951‐1954),
que
expropiaron
<strong>lo</strong>s
<strong>la</strong>tifundios
pert<strong>en</strong>eci<strong>en</strong>tes
a
grandes
consorcios
<br />

estadounid<strong>en</strong>ses,
especialm<strong>en</strong>te
de
<strong>la</strong>
United
Fruit,
y
provocaron
<strong>la</strong>
interv<strong>en</strong>ción
de
<strong>la</strong>
<br />

CIA
‐una
invasión
<strong>en</strong>cabezada
por
<strong>el</strong>
coron<strong>el</strong>
Castil<strong>lo</strong>
Armas
y
financiada
por
esta
<br />

institución
se
introdujo
<strong>en</strong>
<strong>el</strong>
país,
bombardeó
<strong>la</strong>
capital
y
a
Arb<strong>en</strong>z
no
le
quedó
otro
<br />

camino
que
r<strong>en</strong>unciar
a
su
mandato
(17
de
junio
de
1954)‐.
<br />

b) -La respuesta de <strong>lo</strong>s Estados Unidos<br />

20.
Pero,
volvi<strong>en</strong>do
a
Cuba,
<strong>el</strong>
triunfo
d<strong>el</strong>
Ejército
Reb<strong>el</strong>de
contra
Batista
só<strong>lo</strong>
fue
<strong>la</strong>
<br />

culminación
de
una
etapa.
Un
proceso
político
que
no
pret<strong>en</strong>día
só<strong>lo</strong>
derrocar
a
un
<br />

dictador,
sino
que
buscaba
seguir
una
línea
consecu<strong>en</strong>tem<strong>en</strong>te
revolucionaria
<br />

­transformar
<strong>la</strong>
sociedad
<strong>en</strong>
b<strong>en</strong>eficio
de
<strong>la</strong>s
grandes
mayorías
y
liberar<strong>la</strong>
de
todas
sus
<br />

trabas
económicas­,
no
podía
sino
<strong>en</strong>fr<strong>en</strong>tarse
a
<strong>la</strong>s
c<strong>la</strong>ses
exp<strong>lo</strong>tadoras
nacionales 27 
y
al
<br />

gobierno
de
<strong>lo</strong>s
Estados
Unidos
que
<strong>la</strong>s
respaldaba.
<br />

21.
Se
inicia
así
una
lucha
<strong>la</strong>rga
que
todavía
no
ha
terminado.
Ante
cada
golpe
de
ese
<br />

país,
<strong>la</strong>
dirección
revolucionaria
tomaba
una
contramedida
con
<strong>lo</strong>
que
<strong>el</strong>
proceso
se
<br />

fue
profundizando
rápidam<strong>en</strong>te. 28 
<br />

























































<br />

27.
Marta
Harnecker,
Cuba
¿dictadura
o
democracia?,
Sig<strong>lo</strong>
XXI,
México,
9ªed.
1982,
p.438.
<br />

28.
El
carguero
francés
Le
Couvre,
que
se
<strong>en</strong>contraba
<strong>en</strong>
<strong>la</strong>
rada
de
La
Habana,
hizo
exp<strong>lo</strong>sión
<strong>el</strong>
4
de
marzo
de
1960,
<br />

a
consecu<strong>en</strong>cia
de
un
sabotaje
organizado
por
<strong>la</strong>
CIA,
<strong>lo</strong>
que
llevó
a
Fid<strong>el</strong>
Castro
a
d<strong>en</strong>unciar
<strong>la</strong>
acción
de
<strong>lo</strong>s
<br />

monopolios
extranjeros
y
decretar
<strong>la</strong>
ocupación
de
<strong>la</strong>s
insta<strong>la</strong>ciones
de
<strong>la</strong>s
compañías
petroleras
norteamericanas.
<br />

El
7
de
julio
<strong>el</strong>
presid<strong>en</strong>te
Eis<strong>en</strong>hower
redujo
drásticam<strong>en</strong>te
<strong>la</strong>
cuota
de
azúcar
cubano
<strong>en</strong>
<strong>el</strong>
mercado
<br />

norteamericano.
En
octubre
fueron
nacionalizadas
todas
<strong>la</strong>s
empresas
estadounid<strong>en</strong>ses
y
<strong>el</strong>
gobierno
de
<br />

Washington
ord<strong>en</strong>ó
<strong>el</strong>
embargo
de
todas
<strong>la</strong>s
exportaciones,
excepto
<strong>lo</strong>s
productos
farmacéuticos.
John
F.
K<strong>en</strong>nedy,
<br />

durante
su
campaña
<strong>el</strong>ectoral,
se
dec<strong>la</strong>ró
dispuesto
a
prestar
ayuda
a
<strong>lo</strong>s
exiliados
para
derrocar
<strong>el</strong>
“régim<strong>en</strong>
<br />

castrista”.
La
administración
de
Eis<strong>en</strong>hower
rompió
<strong>la</strong>s
re<strong>la</strong>ciones
dip<strong>lo</strong>máticas
con
La
Habana
<strong>el</strong>
3
de
<strong>en</strong>ero
de
<br />

1961
y
activó
<strong>lo</strong>s
preparativos
para
un
golpe
contrarrevolucionario.
El
día
16
de
abril
de
ese
mismo
año,
horas
<br />

antes
de
<strong>la</strong>
invasión
de
P<strong>la</strong>ya
Girón,
Fid<strong>el</strong>
Castro
dec<strong>la</strong>ra
<strong>el</strong>
carácter
socialista
d<strong>el</strong>
proceso
revolucionario
cubano.
<br />

- - 32

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!