11.05.2013 Views

haciendo posible lo imposible. la izquierda en el umbral ... - Rebelión

haciendo posible lo imposible. la izquierda en el umbral ... - Rebelión

haciendo posible lo imposible. la izquierda en el umbral ... - Rebelión

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

1334.
La
novedad
d<strong>el</strong>
presupuesto
participativo
es
que
<strong>en</strong>
este
caso
no
son
só<strong>lo</strong>
<strong>lo</strong>s
<br />

técnicos
o
<strong>lo</strong>s
gobernantes,
a
puertas
cerradas,
<strong>lo</strong>s
que
toman
decisiones
sobre
<strong>la</strong>
<br />

recaudación
y
<strong>lo</strong>s
gastos
públicos.
Es
<strong>la</strong>
pob<strong>la</strong>ción
<strong>la</strong>
que,
a
través
de
un
proceso
de
<br />

debates
y
consultas,
define
<strong>lo</strong>s
va<strong>lo</strong>res
de
<strong>lo</strong>s
ingresos
y
gastos,
y
decide
dónde
serán
<br />

hechas
<strong>la</strong>s
inversiones,
cuáles
deb<strong>en</strong>
ser
<strong>la</strong>s
prioridades,
y
<strong>la</strong>s
acciones
y
obras
que
<br />

deberán
ser
desarrol<strong>la</strong>das
por
<strong>el</strong>
gobierno,
de
ahí
que
<strong>el</strong>
presupuesto
sea
<br />

participativo. 978 
<br />

























































<br />

978 .
Sobre
este
tema
ver:
Marta
Harnecker,
Haci<strong>en</strong>do
Camino
al
andar,
op.cit.
pp.201‐206.
Aunque
sea
un
poco
<br />

<strong>la</strong>rga
esta
nota
creo
importante
hacer
aquí
una
breve
exposición
de
qué
se
<strong>en</strong>ti<strong>en</strong>de
por
este
proceso.
El
<br />

presupuesto
participativo
es
un
proceso
de
participación
democrática,
donde,
a
través
de
una
serie
de
reuniones
y
<br />

pl<strong>en</strong>arias,
<strong>la</strong>
propia
pob<strong>la</strong>ción
determina
cuales
son
<strong>la</strong>s
obras
que
<strong>el</strong>
gobierno
debe
realizar.
Como
<strong>la</strong>
ciudad
es
muy
<br />

grande,
para
favorecer
<strong>la</strong>
participación
de
<strong>la</strong>
g<strong>en</strong>te
se
divide
<strong>la</strong>
ciudad
<strong>en</strong>
varias
áreas
más
pequeñas
o
<br />

microregiones.
<br />

Todo
<strong>el</strong>
proceso
comi<strong>en</strong>za
cuando
una
vez
al
año
<strong>el</strong>
alcalde
rinde
cu<strong>en</strong>tas
<strong>en</strong>
cada
una
de
estas
regiones.
Su<strong>el</strong>e
<br />

reunirse
una
gran
cantidad
de
g<strong>en</strong>te
(<strong>en</strong>
Porto
Alegre,
<strong>la</strong>
experi<strong>en</strong>cia
a
mi
<strong>en</strong>t<strong>en</strong>der
más
acabada,
su<strong>el</strong><strong>en</strong>
reunirse
<br />

más
de
mil
personas).
Todo
<strong>el</strong>
que
así
<strong>lo</strong>
desee
puede
asistir.
Y
como
son
tantas
<strong>la</strong>s
personas
que
participan,
para
<br />

continuar
<strong>la</strong>
discusión
y
llegar
a
conclusiones,
<strong>lo</strong>s
vecinos
<strong>el</strong>ig<strong>en</strong>
a
sus
repres<strong>en</strong>tantes.
Cada
una
de
<strong>la</strong>s
área
<strong>el</strong>ige
<br />

varios
d<strong>el</strong>egados
y
dos
consejeros.
En
<strong>la</strong>
primera
reunión
amplia
se
<strong>el</strong>ig<strong>en</strong>
<strong>lo</strong>s
d<strong>el</strong>egados
d<strong>el</strong>
presupuesto
<br />

participativo
de
acuerdo
al
número
de
pres<strong>en</strong>tes,
como
una
forma
de
motivar
<strong>la</strong>
asist<strong>en</strong>cia
a
dicha
asamblea
‐se
<br />

su<strong>el</strong>e
<strong>el</strong>egir
uno
por
cada
diez
pres<strong>en</strong>tes‐.
Mi<strong>en</strong>tras
más
g<strong>en</strong>te
se
reúne
mas
d<strong>el</strong>egados
<strong>el</strong>ige
esa
región.
El
alcalde
<br />

informa
de
<strong>la</strong>s
obras
ya
ejecutadas,
de
<strong>lo</strong>
que
esta
<strong>en</strong>
proceso
de
ejecución
y
de
<strong>la</strong>s
obras
que
no
fueron
iniciadas
y
<br />

por
que
no
<strong>lo</strong>
han
sido.
Todo
es
muy
transpar<strong>en</strong>te.
<br />

Luego
<strong>lo</strong>s
d<strong>el</strong>egados
se
repart<strong>en</strong>
por
<strong>lo</strong>s
barrios
y
realizan
una
serie
de
reuniones
con
sus
vecinos
para
recoger
<br />

sus
demandas.
Los
vecinos
establec<strong>en</strong>
qué
tipo
de
obras
deb<strong>en</strong>
ser
realizadas
con
más
urg<strong>en</strong>cia
<strong>en</strong>
su
barrio.
Los
<br />

d<strong>el</strong>egados
fiscalizan
<strong>la</strong>s
obras
que
se
ejecutan.
Se
reún<strong>en</strong>
m<strong>en</strong>sualm<strong>en</strong>te
<strong>en</strong>
<strong>lo</strong>s
l<strong>la</strong>mados
foros
de
d<strong>el</strong>egados.
<br />

Una
vez
hechas
todas
esas
reuniones
mas
pequeñas,
se
hace
una
nueva
reunión
amplia
de
toda
<strong>la</strong>
región.
Allí
<strong>el</strong>
<br />

gobierno
pres<strong>en</strong>ta
un
estimado
de
<strong>lo</strong>s
ingresos
y
gastos
d<strong>el</strong>
año
sigui<strong>en</strong>te
y
cada
región
<strong>en</strong>trega
sus
prioridades
y
<br />

demandas.
En
ésta
segunda
reunión
amplia
se
<strong>el</strong>ig<strong>en</strong>
<strong>lo</strong>s
consejeros
d<strong>el</strong>
presupuesto
participativo.
Los
consejeros
<br />

ti<strong>en</strong><strong>en</strong>
como
una
de
sus
principales
tareas
decidir
<strong>la</strong>s
obras
que
se
realizaran
<strong>en</strong>
<strong>la</strong>
ciudad
tomando
<strong>en</strong>
cu<strong>en</strong>ta
<strong>la</strong>s
<br />

propuestas
de
<strong>la</strong>
administración
y
<strong>la</strong>s
demandas
de
<strong>la</strong>s
distintas
regiones.
<br />

Después
de
esta
última
asamblea
regional
con
toda
<strong>la</strong>
pob<strong>la</strong>ción
que
quiera
asistir,
empiezan
<strong>la</strong>s
reuniones
más
<br />

especializadas
de
<strong>lo</strong>s
repres<strong>en</strong>tantes
popu<strong>la</strong>res.
Las
más
importantes
son
<strong>la</strong>s
d<strong>el</strong>
consejo
d<strong>el</strong>
presupuesto
<br />

participativo.
Este
consejo
‐que
se
reún<strong>en</strong>
semanalm<strong>en</strong>te‐
esta
constituido
por
dos
consejeros
por
cada
región
y
<br />

estructura
temática,
por
un
repres<strong>en</strong>tante
d<strong>el</strong>
sindicato
de
funcionarios
municipales
y
un
repres<strong>en</strong>tante
de
<strong>la</strong>
unión
<br />

de
asociaciones
pob<strong>la</strong>dores
de
Porto
Alegre
y
dos
repres<strong>en</strong>tante
d<strong>el</strong>
gobierno,
estos
últimos
no
pose<strong>en</strong>
derecho
a
<br />

voto,
justam<strong>en</strong>te
para
evitar
que
hagan
pesar
su
autoridad
<strong>en</strong>
<strong>la</strong>s
decisiones.
El
consejo
es
un
órgano
de
poder
d<strong>el</strong>
<br />

pueb<strong>lo</strong>;
es
qui<strong>en</strong>
ti<strong>en</strong>e
<strong>la</strong>
última
pa<strong>la</strong>bra
<strong>en</strong>
cuanto
a
<strong>la</strong>s
obras
que
se
realizaran
<strong>en</strong>
<strong>la</strong>
ciudad.
<br />

En
Porto
Alegre,
un
municipio
con
alrededor
de
un
millón
tresci<strong>en</strong>tos
mil
habitantes,
durante
<strong>el</strong>
quinto
año
<strong>en</strong>
<br />

que
esta
experi<strong>en</strong>cia
se
puso
<strong>en</strong>
práctica
<strong>la</strong>
participación
activa
de
<strong>la</strong>
pob<strong>la</strong>ción
<strong>en</strong>
reuniones
y
pl<strong>en</strong>arias
<br />

coordinadas
por
<strong>la</strong>
alcaldía
asc<strong>en</strong>dió
a
unas
15
a
16
mil
personas.
Y
si
a
<strong>el</strong><strong>lo</strong>
se
suman
<strong>la</strong>s
personas
que
participaron
<br />

<strong>en</strong>
reuniones
de
asociaciones
comunitarias
y
<strong>en</strong>tidades
popu<strong>la</strong>res,
<strong>la</strong>
cifra
de
personas
involucradas
de
una
u
otra
<br />

manera
<strong>en</strong>
<strong>la</strong>
e<strong>la</strong>boración
d<strong>el</strong>
presupuesto
municipal
asci<strong>en</strong>de
a
varias
dec<strong>en</strong>as
de
miles
de
personas.
Además
hay
<br />

alrededor
de
dos
de
mil
<strong>en</strong>tidades
de
pob<strong>la</strong>dores
registradas
<strong>en</strong>
<strong>el</strong>
presupuesto
participativo.
En
Betim,
municipio
<br />

industrial
de
alrededor
de
200
mil
habitantes,
cercano
a
Be<strong>lo</strong>
Horizonte,
<strong>el</strong>
presupuesto
participativo
se
puso
por
<br />

primera
vez
<strong>en</strong>
práctica
<strong>en</strong>
1993
y
<strong>en</strong>
ese
proceso
participaron
6
mil
personas
y
ya
<strong>en</strong>
1995
<strong>la</strong>
cifra
se
había
<strong>el</strong>evado
<br />

a
casi
20
mil,
es
decir,
uno
de
cada
diez
habitantes
participó
<strong>en</strong>
<strong>la</strong>
discusión
de
<strong>la</strong>s
prioridades.
<br />

- - 302

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!