11.05.2013 Views

haciendo posible lo imposible. la izquierda en el umbral ... - Rebelión

haciendo posible lo imposible. la izquierda en el umbral ... - Rebelión

haciendo posible lo imposible. la izquierda en el umbral ... - Rebelión

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

por
otra,
se
ha
restringido
mucho
<strong>la</strong>
capacidad
efectiva
de
<strong>la</strong>s
autoridades
g<strong>en</strong>eradas
<br />

democráticam<strong>en</strong>te
como
forma
de
establecer
una
protección
contra
<strong>la</strong>
voluntad
de
<strong>lo</strong>s
<br />

ciudadanos.
Al
mismo
tiempo
que
se
crean
condiciones
para
un
respeto
a
<strong>la</strong>
voluntad
<br />

popu<strong>la</strong>r
<strong>en</strong>
<strong>la</strong>s
urnas,
se
restringe
<strong>el</strong>
campo
de
acción
de
esa
voluntad
popu<strong>la</strong>r
al
poner
<br />

límites
a
<strong>la</strong>
acción
de
sus
mandatarios. 607 
<br />

652.
Las
características
actuales
d<strong>el</strong>
funcionami<strong>en</strong>to
d<strong>el</strong>
aparato
estatal
restring<strong>en</strong>
<br />

<strong>en</strong>ormem<strong>en</strong>te
<strong>la</strong>s
posibilidades
de
acción
de
un
gobierno
de
<strong>izquierda</strong>.
Poco
se
obti<strong>en</strong>e
<br />

con
<strong>el</strong>egir
mandatarios
que
expres<strong>en</strong>
<strong>la</strong>
voluntad
popu<strong>la</strong>r
si
<strong>el</strong><strong>lo</strong>s
ti<strong>en</strong><strong>en</strong>
un
campo
de
<br />

acción
tan
restringido
que
só<strong>lo</strong>
pued<strong>en</strong>
operar
<strong>en</strong>
<strong>el</strong>
ámbito
de
<strong>lo</strong>
insubstancial. 608 
<br />

653.
A
esto
hay
que
agregar
que,
al
mismo
tiempo
que
se
crean
estos
espacios
<br />

restringidos
de
democratización
política
<strong>en</strong>
<strong>la</strong>
cúpu<strong>la</strong>,
con
<strong>el</strong>
repliegue
de
<strong>lo</strong>s
militares
<br />

a
<strong>lo</strong>s
cuart<strong>el</strong>es
<strong>en</strong>
algunos
países,
particu<strong>la</strong>rm<strong>en</strong>te
<strong>en</strong>
Chile,
ésta
no
va
acompañado
<br />

por
una
democratización
de
<strong>la</strong>s
instituciones
situadas
<strong>en</strong>
<strong>la</strong>
base
de
<strong>la</strong>
sociedad
(<strong>la</strong>
<br />

escue<strong>la</strong>,
<strong>la</strong>
fábrica,
<strong>el</strong>
municipio,
<strong>la</strong>
universidad,
etcétera)
[...] 609 
<br />

654.
La
forma
<strong>en</strong>
que
se
materializa
este
tipo
de
democracia
autoritaria
dep<strong>en</strong>de
de
<br />

<strong>la</strong>s
peculiaridades
de
<strong>la</strong>
historia
política
de
cada
país.
La
democracia
restrictiva
‐como
<br />

dice
H<strong>el</strong>io
Gal<strong>la</strong>rdo‐
es
<strong>el</strong>
refer<strong>en</strong>te
de
una
t<strong>en</strong>d<strong>en</strong>cia
y
no
existe
<strong>en</strong>
su
forma
pura.
<br />

Compr<strong>en</strong>de
regím<strong>en</strong>es
autoritarios
con
respaldo
<strong>el</strong>ectoral,
constitucional
y
armado,
<br />

como
<strong>el</strong>
peruano,
y
gobiernos
constitucionales
de
partido,
con
base
<strong>el</strong>ectoral
coalicional
<br />

y
vigi<strong>la</strong>ncia
militar,
como
<strong>el</strong>
chil<strong>en</strong>o.
También,
regím<strong>en</strong>es
autoritarios
de
partido,
con
un
<br />

frágil
o
inexist<strong>en</strong>te
estado
de
derecho,
respaldo
militar
y
corporativo
y
movilización
de
<br />

masas
o
cli<strong>en</strong>te<strong>la</strong>
<strong>el</strong>ectoral,
como
<strong>en</strong>
<strong>el</strong>
caso
mexicano. 610 
<br />

655.
Por
su
parte,
<strong>lo</strong>s
regím<strong>en</strong>es
políticos
c<strong>en</strong>troamericanos
surgidos
de
<strong>la</strong>
<br />

negociación
política
con
<strong>la</strong>s
fuerzas
guerrilleras
o
luego
de
un
proceso
revolucionario
<br />

como
<strong>el</strong>
sandinista,
aunque
también
pued<strong>en</strong>
calificarse
de
regím<strong>en</strong>es
de
democracia
<br />

restringida,
no
ti<strong>en</strong><strong>en</strong>
<strong>la</strong>s
mismas
características
que
<strong>el</strong>
resto
de
<strong>lo</strong>s
países
d<strong>el</strong>
<br />

subcontin<strong>en</strong>te.
En
<strong>el</strong>
caso
de
Nicaragua
<strong>el</strong>
paso
al
gobierno
de
Violeta
Barrios
de
<br />

Chamorro
se
llevó
a
cabo
d<strong>en</strong>tro
d<strong>el</strong>
marco
jurídico
desarrol<strong>la</strong>do
por
<strong>la</strong>
revolución
y
<br />

fue
só<strong>lo</strong>
bajo
una
<strong>en</strong>orme
presión
de
<strong>lo</strong>s
Estados
Unidos,
que
se
<strong>lo</strong>gró
contrarrestar
<strong>la</strong>
<br />

























































<br />

607.
M.
Hernández,
Ibid.
pp.
143‐144.
Y
<strong>lo</strong>
mismo
ocurre
a
niv<strong>el</strong>
internacional.
No
bi<strong>en</strong>
<strong>lo</strong>s
Estados
africanos
y
<br />

asiáticos
conquistan
su
autodeterminación,
se
restringe
sin
preced<strong>en</strong>tes
su
soberanía
nacional.
La
decisiones
más
<br />

importantes
<strong>la</strong>s
adoptan
organismos
internacionales
como
<strong>el</strong>
FMI,
<strong>el</strong>
Consejo
de
Seguridad
de
<strong>la</strong>
ONU,
etc.
<br />

(Giovanni
Arrighi,
The
Long
Tw<strong>en</strong>tieth
C<strong>en</strong>tury,
Ed.
Verso,
London‐New
York,
1994,
p.331).
<br />

608.
M.
Hernández,
Las
democracias
protegidas...,
op.cit.
p.144.
<br />

609.
Car<strong>lo</strong>s
Ruiz,
Democracia
y
re<strong>la</strong>ciones
<strong>la</strong>borales.
Una
visión
desde
<strong>la</strong>
transformación
d<strong>el</strong>
mundo
de
<strong>la</strong>
<br />

industria
<strong>en</strong>
Chile,
trabajo
de
títu<strong>lo</strong>
Dpto.
de
Socio<strong>lo</strong>gía,
Universidad
de
Chile,
Santiago,
octubre
de
1996,
p.90).
<br />

610.
H.
Gal<strong>la</strong>rdo,
Democratización
y
democracia...,
op.cit.
p.13.
<br />

- - 177

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!