11.05.2013 Views

haciendo posible lo imposible. la izquierda en el umbral ... - Rebelión

haciendo posible lo imposible. la izquierda en el umbral ... - Rebelión

haciendo posible lo imposible. la izquierda en el umbral ... - Rebelión

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>la</strong>
década
pasada,
fue
disminuy<strong>en</strong>do
hasta
llegar
a
cifras
d<strong>el</strong>
ord<strong>en</strong>
de
5%
a
6%
<strong>en</strong>
<strong>el</strong>
<br />

primer
semestre
de
1998, 553 
aunque
luego
según
algunas
fu<strong>en</strong>tes, 554 
un
porc<strong>en</strong>taje
<br />

importante
de
estos
nuevos
empleos
han
sido
de
carácter
precario
o
informal,
y
<strong>el</strong>
<br />

desempleo
<strong>en</strong>
<strong>la</strong>
pob<strong>la</strong>ción
jov<strong>en</strong>
alcanza
cifras
mucho
mayores. 555 
Quizá
<strong>lo</strong>
más
<br />

significativo
es
<strong>la</strong>
disminución
de
<strong>la</strong>
proporción
de
<strong>la</strong>
pob<strong>la</strong>ción
<strong>en</strong>
situación
de
<br />

pobreza,
de
un
45.1%
<strong>en</strong>
1987
a
un
23.2%
de
<strong>la</strong>
pob<strong>la</strong>ción
total
<strong>en</strong>
1996,
y
de
<strong>la</strong>
<br />

indig<strong>en</strong>cia,
de
un
17.4%
a
5.8%. 556 
<br />

609.
No
hay
que
olvidar,
sin
embargo,
que
detrás
de
estas
cifras
estadísticas,
está
<strong>el</strong>
<br />

f<strong>en</strong>óm<strong>en</strong>o
d<strong>el</strong>
creci<strong>en</strong>te
<strong>en</strong>deudami<strong>en</strong>to
de
<strong>lo</strong>s
sectores
más
pobres.
Estos
son
<br />

igualm<strong>en</strong>te
pobres,
só<strong>lo</strong>
que
ahora
ti<strong>en</strong>e
un
mejor
niv<strong>el</strong>
de
vida,
porque
mucho
de
<strong>lo</strong>
<br />

que
ti<strong>en</strong><strong>en</strong>
todavía
no
<strong>lo</strong>
han
pagado
completam<strong>en</strong>te
y
<strong>en</strong>
cualquier
mom<strong>en</strong>to
pued<strong>en</strong>
<br />

perder<strong>lo</strong> 557 .
Habría
sin
duda
que
hacer
un
análisis
crítico
tanto
de
éstos
como
de
<strong>lo</strong>s
<br />

restantes
datos
estadísticos
que
se
emplean
<strong>en</strong>
este
libro.
<br />

610.
L<strong>la</strong>ma
<strong>la</strong>
at<strong>en</strong>ción,
sin
embargo,
que
este
significativo
crecimi<strong>en</strong>to
económico
no
<br />

ha
sido
acompañado
por
un
cambio
<strong>en</strong>
<strong>la</strong>
estructura
distributiva
de
<strong>lo</strong>s
ingresos,
hoy
<br />

una
de
<strong>la</strong>s
más
regresivas
d<strong>el</strong>
mundo
según
datos
d<strong>el</strong>
Banco
Mundial. 558 
No
es
de
<br />

extrañar,
<strong>en</strong>tonces,
que
<strong>en</strong>
este
país,
con
un
desarrol<strong>lo</strong>
económico
tan
notable,
su
<br />

g<strong>en</strong>te
no
se
si<strong>en</strong>ta
f<strong>el</strong>iz
‐como
<strong>lo</strong>
reconoce
un
reci<strong>en</strong>te
informe
d<strong>el</strong>
PNUD‐.
Según
este
<br />

estudio
<strong>lo</strong>s
avances
de
<strong>la</strong>
sociedad
chil<strong>en</strong>a
coexist<strong>en</strong>
con
no
m<strong>en</strong>os
notorias
expresiones
<br />

de
malestar,
que
parec<strong>en</strong>
ser
<strong>la</strong>
expresión
<strong>la</strong>rvada
de
situaciones
de
inseguridad
e
<br />

incertidumbre 559 .
<br />

























































<br />

553.
Jacques
Chonchol
sosti<strong>en</strong>e
que
<strong>la</strong>
tasa
de
desempleo
era
más
de
13%
<strong>en</strong>
<strong>el</strong>
86
y
fue
d<strong>el</strong>
6,2%
<strong>en</strong>
<strong>el</strong>
96,
aunque
se
<br />

manti<strong>en</strong>e
muy
alta
<strong>en</strong>
<strong>la</strong>
pob<strong>la</strong>ción
jov<strong>en</strong>
de
quince
a
veinticuatro
años,
donde
alcanza
<strong>el</strong>
15
ó
16%.
(Una
trampa
<br />

para
<strong>la</strong>
democracia,
<strong>en</strong>
diario
El
Sig<strong>lo</strong>
Nº833,
Santiago
de
Chile,
27
junio
al
3
julio,
1997,
pp.14).
<br />

554.
Diario
Granma,
La
Habana,
Cuba,
jueves
24
de
diciembre,
1998.
<br />

555.
Un
15
a
16.5,
según
Chonchol,
Una
trampa
para...,
op.cit.
pp.14‐15.
<br />

556.
CEPAL,
Panorama
social...,
op.cit.
p.28.
<br />

557.
J.
Schatan,
El
saqueo
de
América
Latina...,
op.cit.
p.139.
<br />

558.
Chile
aparece,
aún
para
organismos
tan
conservadores
como
<strong>el</strong>
Banco
Mundial,
como
uno
de
<strong>lo</strong>s
países
de
peor
<br />

distribución
d<strong>el</strong>
ingreso
<strong>en</strong>
<strong>el</strong>
mundo,
está
<strong>en</strong>tre
<strong>lo</strong>s
siete
de
peor
distribución.
[...]
Según
<strong>lo</strong>s
datos
de
<strong>la</strong>
CASEN,
<strong>el</strong>
<br />

10%
más
pobre
de
<strong>lo</strong>s
hogares
recibió
<strong>en</strong>
1996
una
fracción
muy
pequeña
d<strong>el</strong>
ingreso
nacional,
alrededor
d<strong>el</strong>
1,5%,
<br />

mi<strong>en</strong>tras
<strong>el</strong>
decil
más
rico
de
<strong>lo</strong>s
hogares
se
adjudicaba
una
proporción
de
<strong>en</strong>tre
41%
y
42%,
es
decir,
unos
28
veces
<br />

más.
Pero
como
se
da
<strong>el</strong>
caso
de
que
<strong>lo</strong>s
hogares
pobres
ti<strong>en</strong><strong>en</strong>
una
d<strong>en</strong>sidad
demográfica
mucho
mayor
que
<strong>lo</strong>s
<br />

hogares
ricos
(más
habitantes
por
hogar),
resulta
que
<strong>la</strong>
distancia
<strong>en</strong>tre
<strong>lo</strong>s
ingresos
per
cápita
de
<strong>lo</strong>s
extremos
pasa
a
<br />

ser
de
alrededor
de
37
veces,
con
ligeras
fluctuaciones
a
<strong>lo</strong>
<strong>la</strong>rgo
d<strong>el</strong>
período.
[...]
(J.
Schatan,
Ibid.
p.106).
<br />

559.
PNUD,
Desarrol<strong>lo</strong>
humano
<strong>en</strong>
Chile­1998
(Las
paradojas
de
<strong>la</strong>
modernización),
Santiago
de
Chile,
1998,
<br />

p.53.
<br />

- - 165

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!