11.05.2013 Views

El arte poética, Aristóteles, traducción de José Goya y Muniain (ed ...

El arte poética, Aristóteles, traducción de José Goya y Muniain (ed ...

El arte poética, Aristóteles, traducción de José Goya y Muniain (ed ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

ARISTÓTELES<br />

poesía satírica por el Cíclope u ojaranco Polifemo <strong>de</strong> Eurípi<strong>de</strong>s, drama singular,<br />

don<strong>de</strong> los sátiros forman el coro. Representaban bailando; y por ser tan<br />

bailarina su zarzuela, dice <strong>Aristóteles</strong> que sus versos eran mucho más largos<br />

que los que adoptaron <strong>de</strong>spués como más naturales la trag<strong>ed</strong>ia y la nueva com<strong>ed</strong>ia.<br />

Así, en nuestra lengua los versos <strong>de</strong> <strong>arte</strong> mayor, que se hicieron para<br />

bailar, son los más largos, tales cuales las trescientas <strong>de</strong> Juan <strong>de</strong> Mena, que<br />

comienzan:<br />

Al muy prepotente Don Juan el Segundo<br />

<strong>El</strong> mismo Juvencio arriba citado, en su nota al verso 226, <strong>de</strong>l Arte Poética <strong>de</strong><br />

Horacio, hablando <strong>de</strong> los sátiros, dice brevemente cuanto conviene saber <strong>de</strong><br />

esta poesía <strong>de</strong> los sátiros: Post serium poëma in quo fere Bacchi lau<strong>de</strong>s canebantur,<br />

inductum est alterum jocosum in eam<strong>de</strong>m scenam, ad animos exhilarandos.<br />

in eo Satyri, Silenus et alii quidam Bacchi comites exhibebantur. imo illud ipsum<br />

carmen dicebatur Satyros aut Satyri... Porro in Satyricis illis fabulis ita chorus<br />

constabat è Satyris, ut heroas ac Divos etiam reliqua fabula non respueret.<br />

13 trabándose conversación: λέξεως δὲ γενομένης esto es, introduciendo<br />

personas que hablan unas con otras. En las conversaciones y en todo género<br />

<strong>de</strong> composición, sea histórica, oratoria o filosófica, se escapan, sin echarlo <strong>de</strong><br />

ver, versos; como en las latinas yámbicos, hexámetros y pentámetros. Dionisio<br />

Halicarnaseo cita y copia muchos <strong>de</strong> ellos <strong>de</strong> Cicerón, Salustio, Plinio,<br />

Livio, etc., y se pue<strong>de</strong>n ver en las eruditísimas anotaciones <strong>de</strong> Udson Περὶ συ<br />

νθέσεως ὀνομάτων, <strong>de</strong> Dionisio Halic. ya citado, p. 325. Esto mismo suce<strong>de</strong><br />

en otras lenguas.<br />

14 sólo por alguna tacha vergonzosa que sea risible: Cicerón, en el lib. 2, <strong>de</strong><br />

oratore, dice a este propósito: Miseriam non movere risum; nam miseros conmiseramur<br />

potius: cru<strong>de</strong>litatis vero summœ est, risum ex aliena miseria captare:<br />

neque val<strong>de</strong> turpia et nefaria, nam hœc movent indignationem, et majore quadam<br />

vi urgeri volunt. Ergo subturpicula risum movent. Ni sólo los <strong>de</strong>fectos naturales<br />

<strong>de</strong>l cuerpo, sino también los <strong>de</strong>l alma, son materia <strong>de</strong> la risa. Por eso<br />

Homero pintaba a Margites no como quiera contrahecho, sino tan bobo que<br />

dudaba si tendría tanta <strong>ed</strong>ad como sus padres, y no sabía si su padre o su madre<br />

lo había parido. Nosotros tenemos un ejemplo inimitable en la com<strong>ed</strong>ia<br />

graciosísima <strong>de</strong>l Príncipe tonto.<br />

15 el Príncipe dio al público farsa <strong>de</strong> com<strong>ed</strong>iantes: Lo que <strong>Aristóteles</strong> quiere<br />

<strong>de</strong>cir es que fue <strong>de</strong>spreciada la com<strong>ed</strong>ia hasta que el arconte o primer magistrado<br />

conc<strong>ed</strong>ió que se representase, y con eso le dio estimación, Véase a<br />

Horacio en la Epist. I, lib. 1, <strong>de</strong>s<strong>de</strong> el verso 145. y en el Arte Poética, <strong>de</strong>s<strong>de</strong> el<br />

verso 280.<br />

16 las máscaras: Por máscaras se entiendo el traje entero <strong>de</strong>l vestido hasta el<br />

23

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!