10.05.2013 Views

MORFOLooÍAVASCA - Euskaltzaindia

MORFOLooÍAVASCA - Euskaltzaindia

MORFOLooÍAVASCA - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

CATEGORíAS GRAMATICALES 551<br />

en realidad ni son futuros ni perfectos), los demás<br />

están casi en desuso en los actuales romances. Lo<br />

cual influye para que gentes que piensan en castellano<br />

o francés apenas se valgan de nuestros presentes y 4<br />

pretéritos compuestos.<br />

de preso próx.: ekaH ukaiten (1) dut suelo haber traído.<br />

» remoto: ekaH ukaiten nuan solía haber traído.<br />

de pret. próx.: ekaH ukan (") dutlo he traído ya antes. 8<br />

» remot.: ekaHukan nuan lo había traído ya antes.<br />

de futuro próx.: ekaH ukanen(") dutlo habré traído (4).<br />

» remoto: ekaH ukanen nuan lo habría traído.<br />

de preso próximo: etori izaten naiz suelo haber venido. 12<br />

» remoto: etoH izaten nintzan solía haber venido.<br />

de pretérito próx.: etoH izan naiz he venido ya antes.<br />

» remoto: e/oHizan nintzan había venido ya antes.<br />

de futuro próximo: etoH izango naiz habré venido (5). 16<br />

» remoto: etoH izango nintzanhabría venido.<br />

765. OTRAS ADVERTENCIAS: 1.· Los tiempos compuestos de<br />

presente se oyen más en esta forma: etorten izan naiz y nintzan,<br />

ekarten izan (por ukan) dut y nuan. La verdadera significa- 20<br />

ción de éstas es más bien «he o había solido venir, he o había<br />

solido traer».<br />

2. a Aunque en ciertas zonas ya no se oyen estos tiempos<br />

compuestos, sin embargo, apenas habrá librito que nolos traiga. 24<br />

Egin izatea el haber hecho (Ur. Gen. VI-6), saldu izatea el haber<br />

vendido (lbid. XXV-54), ibili izan ziraden anduvieron ya antes<br />

(lbid. XLVIl-9), il izan bagina si hubiéramos ya antes muerto<br />

(Ur. Ex. XVI-5), ezdabela pekaturikegin izango que no habrá 28<br />

cometido pecado (Bart. leas. Il 85-17), yausi izan nazhe caído<br />

ya antes (Añíb. Esku 9-19), berein iI izalJgo dira muchos habrán<br />

muerto (lbid. 8-16), zetan emon izan dozun en qué habéis ya<br />

empleado (Ibid. 26-22), ikusi izango eztaben que no habrán 32<br />

visto (Ur. Maiatz 22), gure begiez ikusi ukan duguna lo que<br />

hemos ya visto con nuestros mismos ojos (Leiz. 1¡oan. H),<br />

ahardi ikuzia itzuli izan da istilera iraulzkatzera la marrana<br />

(1) En AN-Iaf... B y G ekafi izafen.<br />

(2) En los mismos dialectos ekafi izan.<br />

(3) E1

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!