seis poemas galegos - Consello da Cultura Galega

-¡Eh, eh, marineros del secano
de vuelo vamos!
Tu pamela, ave loca, da gritos amarillos...
De termos en conta as palabras de Guerra da Cal, Federico non acollería
con moita simpatía a Eduardo. Viña «moi arxentinizado» e a Lorca parecíalle
que tiña «unha cursilería de tango». Por outra parte, outro dos posibles reparos
viña de que a súa homosexualidade era aberta e manifesta. A verdade é
que, como veremos, os testemuños serodios de Guerra da Cal non corresponden
coa realidade dunha relación que non só deu froitos concretos nesta
etapa 33-35 en España, senón que perdurou ata a morte do noso escritor.
Vexamos. Blanco-Amor chega a España como correspondente de La
Nación de Buenos Aires, disposto a participar activamente e a transmitir,
como periodista, aquela vivencia de transformación dunha España atrasada,
que aspiraba a modernizarse. Os destinatarios das súas crónicas son os
lectores riopratenses e os emigrantes galegos71 . Aquel Buenos Aires de entón
era berce de artistas e intelectuais de sona: Alfonso Reyes, a quen Lorca
admiraba, J. Luis Borges, Leopoldo Lugones, Horacio Quiroga. Blanco-Amor
era un xornalista de prestixio e traía o aval de ter participado activamente
no renacemento cultural dos emigrantes: fundador das revistas Terra, Céltiga,
do periódico Galicia, autor de libros poéticos como Romances galegos,
Poema en catro tempos. Polo tanto, en principio, a súa relación con Lorca
hai que entendela no afán de Eduardo por conectar coa intelectualidade
española da República. De igual maneira, buscará as opinións de Unamuno,
Ortega, Azaña para retransmitilas por radio para América. Se a amizade con
García Lorca foi máis íntima, esta débese ás moitas afinidades que compartían,
como iremos vendo.
Guerra da Cal e Blanco-Amor seguiríanse vendo con certa frecuencia
nos ensaios do Club Teatral Anfistora, nas estreas das obras de Lorca ou en
actos culturais. Blanco-Amor mesmo se atribúe unha certa influencia beneficiosa
no galeguismo de Ernesto:
«Supoño que a miña amistade de aqueles anos, que foi moi
fermosa, remexeu nel o seu pouso de neno galego perdido en
terras alleas» 72 .
É verdade que Blanco-Amor sempre soubo transmitir un galeguismo
comunicativo e, neste caso, con máis experiencia galeguista có mozo Er-
71
72
Ver Pérez Rodríguez, 1993a, 1993b.
Casares, 1973, p. 342.
89