seis poemas galegos - Consello da Cultura Galega

La Barraca, prolongando a onda beneficiosa das Misiones Pedagógicas e
tendo o apoio tamén da Federación universitaria Escolar (F.U.E). A relación
de Federico con Manuel Azaña (moi amigo de Margarita Xirgu e cuñado de
Cipriano Rivas Cherif) e a amizade con Fernando de los Ríos propician que
o mozo Ernesto estea ben informado tanto política como culturalmente. Elsie,
no estudio citado, acláranos que Guerra da Cal asiste ó nacemento e organización
deste teatro ambulante universitario de La Barraca, pero sen
pertencer a el. Onde si se integra activamente é no Grupo Teatral Anfistora,
que o poeta dirixía con Pura Maórtua de Ucelay59 . Na representación de La
zapatera prodigiosa, Ernesto representaría o papel do Mozo de la faja, como
me confesou na conversa que tiven con el en Londres no verán de 1992.
As relacións dos dous amigos desde 1931 ata os primeiros meses de
1935, que veñen a coincidir co pórtico temporal dos poemas galegos, foron
intensas, como indica Blanco-Amor. Asisten regularmente á tertulia literaria
que Pablo Neruda organiza no seu apartamento da Casa de las Flores, por
onde pasan tamén escritores hispanoamericanos, como Nicolás Guillén.
Frecuentan La Ballena Alegre, nos baixos do café Lyon, e, implantada a República,
Ernesto e Serafín Ferro levan ó seu amigo granadino con frecuencia
á tertulia dos galeguistas no café Regina. Lorca ten a ocasión de coñecer
alí a Otero Pedrayo, Castelao, Suárez Picallo, Antón Vilar Ponte (representantes
galegos no Parlamento republicano) e a Ramón Cabanillas. O pan
dos poemas tamén levedará nesta tertulia e Lorca, aberto sempre a novas
realidades poéticas, recadará sustancia poética e literaria para os seus poemas
galegos.
Elsie Allen da Cal60 describe a viaxe de Ernesto, no verán de 1932, pola
costa atlántica de Galicia, contemplando, unha vez máis, as rías ferrolás.
Acode a Santiago, ás festas do Apóstolo, para celebrar o Día da Patria Galega,
onde asiste –seguindo a Elsie– á reunión de Galeuzca, contactando cos novos
valores galegos: Álvaro Cunqueiro, Álvaro de las Casas, R. Carballo Calero,
Arturo Cuadrado. Temos que pensar que pasaría por Lugo, para visitar ó
grupo galeguista lucense, co que convivira xa en 1930: Luís Pimentel, Ánxel
Fole, Evaristo Correa Calderón, Arturo Souto. Non temos constancia de que
se atopara con García Lorca, que visitaba Galicia tamén neste verán (maio
e agosto), pero non perdamos de vista que será a este grupo de amigos
lucenses de Ernesto ó que o poeta granadino fará entrega do primeiro dos
seus poemas, «Madrigal â cibdá de Santiago», en novembro de 1932.
1936.
59
60
García Lorca presentaríalle a Pura Maórtua e á súa filla Margarita, coa que casaría en
Op. cit., p. 33.
81