seis poemas galegos - Consello da Cultura Galega

«... un chico... con un aspecto de mozalbete un poco cínico
y un poco impertinente... pero de una simpatía no exenta de inteligencia»
55 .
Ernesto deixábase acompañar polo tamén galego Serafín Ferro, e Lorca
escoitounos moitas veces falar en galego 56 . Guerra da Cal recorda a Federico
como un personaxe que pertencía xa á lenda, aínda estando vivo 57 .
Defíneo como unha presencia conquistadora, que proxectaba no seu redor
unha atmósfera máxica. De espírito lúdico, con ese «tremendo riso moreno»
con que o vira V. Aleixandre, era un home do grande teatro do mundo, que
precisaba sempre do seu público. Pero a descrición de Guerra da Cal, fondo
coñecedor do seu amigo, penetra certeiramente tamén no interior do
poeta:
«... Ora bem, esse homo lucidus, esse fornecedor de alegria,
tinha enormes reservas de angustiada tristeza e de terrores
irracionais. A vertente sombria do seu carácter se mostrava em
rajadas: repentinos silêncios inesperados nos que o relâmpago negro
dos seus olhos parecia apagar-se, e todo ele tornar-se vago,
ausente remoto. Eram, porém, evasões momentãneas da sua
circuntancia, das que regressava com renovado ímpeto de
extroversão, de entrega à alegria do instante, da re-imersão no seu
forte impulso de convivialidade. Julgo que de facto Lorca era
sociável de vontade e solitário de natureza –mas un solitário que
não podia aturar a solidão–...» 58 .
Son momentos de exaltación política e cultural e os dous amigos navegan
neste mesmo entusiasmo republicano. Lorca identifícase co proxecto
cultural da República e vai nacer unha das grandes aventuras da súa vida:
55 Cito por Gibson, 1987, p. 178.
Na casa de Morla reuníanse tamén outros galegos, como o capitán Iglesias, Serafín Ferro,
Eugenio Montes. Ver Morla Lynch.
56 Vid. Guerra da Cal, 1985a.
Este poeta galego, nado na Coruña en 1912, deixou algunhas poesías en publicacións soltas
(ver «Nouturnio de Lembranza», dedicada a Juan Gil Albert, Nova Galiza, nº. 18, xuño-xullo, 1938,
p. 7, Barcelona). Participou no filme republicano Sierra de Teruel, de André Malraux, e morrería
no exilio en México.
Ricardo Palmás suxire a importancia de estudiar máis a fondo a relación deste galego cos
poetas da Xeración do 27, en especial con García Lorca e Cernuda (Carta desde Lisboa, 19-1-
1996).
57 Ver Guerra da Cal, 1986.
58 Ibíd., p. 19.
80