seis poemas galegos - Consello da Cultura Galega

Pero os amigos montevideanos, coa súa interminable amabilidade, acabaron
por romper o seu enmeigamento do Hotel Casino Carrasco, de elegante
mole aristocrática e amplas vistas á praia.
Federico asiste á velada ofrecida pola dona de Enrique Díez-Canedo,
quen acompaña a Lorca ó piano nas súas actuacións poético-musicais47 .
Percorre as prazas do país do teatro e das ametistas, ágatas e topacios. Déixase
ver no paseo domingueiro pola feira de Tristán Narvaja, pola cidade vella,
co seu Teatro Solís. Pepe Mora lévao ó café Tupí Nambá, punto de encontro
de estrelas e oficiantes do «bel canto», por onde pasaron tamén Rubén Darío
e Eduardo Dieste, cabeza visible da confraría do futuro Teseo. É doado supor
que as ondas da amizade o levarían tamén á seductora Piriápolis, a Punta
del Este, abrazada polo océano, recitando fragmentos de Poeta en Nueva
York.
Especial emoción representa para Lorca a visita á tumba do artista
uruguaio Rafael Pérez Barradas, pintor figurinista de El maleficio de la mariposa,
a quen coñecera no Madrid das vangardas. O poeta, en silencio,
esparexe emotivamente sobre o amigo unha presa de humildes floriñas48 .
Aquí tamén chegara a sona de Federico García Lorca e dos seus poemas
galegos. Tería ocasión de comprobar, alertado por Blanco-Amor na preparación
da viaxe e arroupado por Julio J. Casal, o fundador da revista
coruñesa Alfar, o gromo da saudade dos emigrantes galegos no Centro
Galego e na Casa de Galicia. O triste Ramón de Sismundi tamén andaba
polas terras desta fermosa cunca do Prata.
Anos máis tarde, estas terras do Uruguai, sempre acolledoras e abertas
para a cultura, difundiron amplamente a súa obra, especialmente o seu teatro.
Margarita Xirgu, exiliada en Montevideo desde 1947, dirixirá a Comedia
Nacional Uruguaya e dará a coñecer o teatro lorquiano, influíndo tanto na
formación de actores coma na sensibilidade do público. A mesma actriz
catalana dirixirá en 1950 Bodas de sangre, actuando no papel de La Madre.
E, desde entón, o elenco oficial do teatro, estrearía outras catro pezas
lorquianas: El amor de don Perlimplín con Belisa en el jardín e La zapatera
prodigiosa, en 1972; Yerma, en 1977; e La casa de Bernarda Alba, en 1982.
47 Mateos de Murquio, 1992, p. 54.
48 Ese día da homenaxe a Rafael Barradas, no Cemiterio Central de Montevideo, en febreiro
de 1934, Federico asiste ó acto acompañado dun nutrido grupo de intelectuais e residentes
uruguaios: Alfredo Mario Ferreiro, Julio J. Casal, Enríquez Díez Canedo –escritor e por entón
Cónsul de España en Uruguai–, José Mora Guarnido –periodista andaluz residente en Montevideo–,
Antonio Ignacio Pérez Barradas –irmán do pintor–, Emilio Oribe, Luís Gil Salguero, Antonio
Pena, etc.
34