seis poemas galegos - Consello da Cultura Galega

Os biógrafos de García Lorca teñen reparado menos na súa viaxe a
Montevideo, que ten lugar entre xaneiro e febreiro de 1934; sen embargo,
tivo que resultar vitalmente moi atractiva para el. Xa cando arribara á capital
de Uruguai, camiño de Buenos Aires, a penas tivera tempo de conversar
cos seus vellos amigos Enrique Díez Canedo, Ministro de España en Uruguai,
e os irmáns Mora Guarnido, amigos do Rinconcillo de Granada 43 . Regresa
de novo a Montevideo, invitado por Lola Membrives a descansar no Hotel
Casino Carrasco, coa pretensión por parte desta de dar remate a Yerma, obra
que quería estrear a actriz arxentina en América. Da man de Enrique Amorín,
o seu introductor no ambiente literario e social de Montevideo, Lorca reafirma
a súa sona de poeta e autor dramático. Máxico e múltiple, verte o seu
talento nas conferencias no Teatro 18 de Julio 44 e nas súas veladas literarias,
nas que, actuando, remataba el mesmo cantando «Los cuatro muleros» ou
«Las morillas de Jaén», acompañándose ó piano ou, simplemente, con palmas.
Inevitablemente, ante a presencia dese culto público uruguaio,
desatábase a maxia e a comunicación directa coa xente. Sentiuse feliz,
percorrendo as rúas montevideanas a coche descuberto, rodeado de amigos,
capitaneados polo novelista Enrique Amorín. Participa en reunións con
personalidades destacadas do país: Emilio Oribe, Juana de Ibarbourou.
A voluntariosa Lola Membrives, empeñada en que Lorca remate Yerma,
cércao cun cordón de férrea amabilidade ó redor da súa habitación no
hotel. Hoxe sabemos que Lorca non acabou a peza teatral en Uruguai, a
pesar de que nun recanto do salón principal de entrada do Hotel Casino
Carrasco, como puidemos comprobar, hai unha placa que así o afirma 45 . A
partir de aquí, parece que as relacións coa actriz se arrefriaron e esta, máis
tarde, pediría a mediación de Blanco-Amor:
«... El otro día nos encontramos Lola Membrives y yo en una
fiesta. Me abrazó como antigua amiga y me agradeció los ‘magní-
43 Mora Guarnido, 1958, p. 211.
44 Como a celebrada o 14 de febreiro de 1934 sobre o tema Poeta en Nueva York, na que
recitou poesías deste libro seu.
45 Na inscrición reza así:
En este hotel en el año 1934
FEDERICO GARCIA LORCA
escribió el 3er acto de “Yerma”
Homenaje de la INTENDENCIA
MUNICIPAL de MONTEVIDEO
1936 1986
32