seis poemas galegos - Consello da Cultura Galega

Ánxel Casal, en carta de decembro de 1935 coa cabeceira de Nós
Publicaciós Galegas e Imprenta, remitíalle a Madrid, desde a rúa do Vilar de
Santiago de Compostela, os exemplares a Federico:
«Muy Sr. Mío: Con el último de este año quiero que lleguen a
V. los primeros ejemplares de sus Poemas gallegos.
La edición es modesta, como mis medios, pero está hecho
con el entusiasmo de este humilde colaborador del renacimiento
gallego que considera recompensada su labor en el cedístico 1935
sirviendo al mundo la generosa aportación de V. a nuestra lengua...»
(Vid. Exposición Gráfico-Bibliográfica “García Lorca y Galicia”, dirixida
por Guillermo Escrigas, do Grupo Sargadelos, Ediciós do Castro, Sada, A
Coruña, 1995, p. 30).
«Cantiga do neno da tenda» foi imprentada sen a súa dedicatoria: «A
Ernesto P. Güerra». Nunca se soubo ben o seu motivo. Podemos desculpar
a Blanco-Amor, dicindo que o libro, como quedou explicado, era un trofeo
para os galeguistas e nacionalistas e Eduardo, neste sentido, puido ocultar
este dato para darlle unha visión máis universal, eliminando toda referencia
concreta. Pero tamén é xusto reservármonos certas sospeitas: ¿Blanco-Amor
actuou así coa venia de Lorca 167 ou obrou pola súa conta, como afirmou o
Guerra da Cal dos derradeiros anos? De crermos a versión de Guerra da
Cal, non observamos nas relacións epistolares deste con Blanco-Amor, como
xa vimos, ningunha referencia a este feito nin a amizade entre ambos os
dous minguou nada na posguerra. De todos os xeitos, Blanco-Amor debeu
aclarar esta cuestión definitivamente e, se foi da súa responsabilidade,
teriamos que reprocharllo abertamente. Por outra parte, Guerra da Cal, se
sabía esta e outras verdades sobre os poemas lorquianos, ¿por que tardou
tanto en pronunciarse? Mesmo, diante de apareceren os «orixinais» dos poemas,
debeu dicir sempre a verdade, pois esta reloce en todo tempo, con
documentos ou sen eles.
Mentres os Seis poemas galegos se podían contemplar no expositor da
librería de Xoán Xesús González 168 de Santiago, en Madrid sorprendía esta
nova experiencia literaria lorquiana. Guillermo de Torre considerábao un
167 Non era a primeira vez que Lorca dedicaba unha poesía a unha persoa concreta e, máis
tarde, aparecía dedicada a outra, en publicación posterior (vid. exemplos en Mora Guarnido,
1958). En Galicia temos un caso moi concreto, coma o soneto «Adán», que dedicou Lorca a José
Barbeito, familiar de Carlos Martínez-Barbeito, que posteriormente apareceu dedicado a Pablo
Neruda (Conversas con Carlos Martínez-Barbeito. Vid. tamén Landeira Yrago, 1986a, p. 82).
168 Vid. Landeira Yrago, 1986b, p. 68.
153